Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 22, 30 May 1863 — Kula hanai ma Hilo. [ARTICLE]

Kula hanai ma Hilo.

( Aloha ke Kuokoa.—Ua hoonmka ia keia kuhi ika H. IS3(>, oD. B. Lyman, ke kumu nui n hiki i keia \va, o ka nui o na haunmna i aoia ma keia kula 600. Ua hoike keia kula i ka la 6 o lMei, 1563, o D. B. Lyinan ke kumu mua, a o H. M. Alokaneilelo, ame losepa Hooluhi, na kumu kokua. Ua hele mai na luna oke kula, ine kekahi mau makua, he poe haole kekahi, auio ka poe makamaka he nui wale. Eia na mea i hoikeia ma ia la o ka heluhelu palapala ma ka olelo Hawaii, ame ka 01010 Isoritanift. Ua maikai ka heluhelu ana I n kekahi mnu haumana ma ka palapala hao. le, ua mahuahua iki ka ike o kekahi poe, a ua mahalo ia, ua ao ponoia a uu makepono keia ao ana, ma ka olelo e. Ua hemaheina : hoi kekahi poe, nole akamai like, aole hoi i maopoopo Ua waiwai like o na haumana a pnu, ke ao ma ka olelo iiaole, ua pono paha , no ka poe lūkiwawe, oka hoomanawanui nae ka mea e hiki ai. Ua Imi manao kekahi poe ma ka olelo haole, n ua olelo kike hoi kokahi mau haumana, u:i mnikni keiw nuiu Luu\a> a ua olioli nui ka ; pne i lohe. Ua hoike kekahi mau papa haumana ma ka ili-lunaau. ma ka Helukakau hoi kekahi, a I ma ka Hoailonahelu. a ua maikai ka hoike ana lua ia mau palapala. .Ma ka Palapala Aina.a ma ka Hoikehonua. ! o kaYalapala Hemolele hoi kekahi hana, a ua malialo ia na hanmana no ka makaukau. Ua makaukau hoi kekahi poe ma ka PaU\x\h\ Anahonua, pela hoi mn ka Moolelo Hawaii, ame ka Moolelo Ekalesia. Kia hoi kekahi hana i mahalo ia no ka maikai o ke mele ma na Himeni.ame ke pulii ohe. . ' Ua muikai ka hoike nna mai ka mua a ka hojH\ ua inahalo ia, a ua manao ia ua makanla na kumu, a ua hana me ka noonoo, ame ka molowa ole. . . Eia kekahi mea i manp.o nui m, o ka ma- ! emae oka hale kula, na keena, na pa, na ! kino ona haumana, ua maikai ka noho ana, aole mai, aole {wloli. aole haunaele, aole pi- | hoi, ua no nui ia keia kula ma ka halui maoli. ua mahiai, kahuimu, a ua lawelawe mau ia hana'ku ia hana ku. , Nolnila, ua ikaika na kino o na hanmana. n lnko hoii Ua ai» a ua pau kekahi mau hemahema o ke kula. ua hapa ke dala i lilo no ke kula, no ka hana maoli o na haumana, a o keia' ao ana ma ka hana; oia kekahi mea o nani ai ke kula v a e pomaikai ai m haumana. Ua maa ika hana, ua akamai, aua ikaika hoL . O ke kula i ao ia ma ka palapi\la wale no, aole hoi ma ka lawelawe ma na hana maoli, he kula hemahema kela. Eia kekahi mea nui i keix kula ma Hilo. ua ao nui ia na hnumana ma ka Kaipa a, ma ka pule. k9 malama ana 1 ka la o ka Haku. a me ka haalele ana i na mea lapuwale a me na haua a.pau. iwmaikai na haumana ke hoolohe a malama hoi i na mea pono o lakou i aoin ai ma kem kula. Mahalo.