Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 26, 27 June 1863 — Page 2

Page PDF (1.61 MB)

This text was transcribed by:  Lynne Minamishin
This work is dedicated to:  Halau Na Mamo O Pu'uanahulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE II HELU 26

 

 

o Losinehama ua oia nou mai @ a pela aku.

            A pau kela mau mea, a hoomaluna ike la loaa ka aha i ia manawa; ua ka pono ae ia o Losinehama i ka Moi o Italia, a mare aku ia. "E ke Alii e ahia au ike ana ia'u"

            I @ a ka Moi Gape@, "Akahi ua wau a ike ia oe, ke oiaio, i oe ka wahe, o kupua kekahi ma ka honua ini a puni keia ae."

             Haliu ae la o Losinehama a olelo aku la ia Raukesila, "Ke ike nei oe, aole wau i haule i ka haumia au i manao ai, e like me ka olelo a ka Moi ia oukou, ua haule wau i ka haumia me ianei, no ka mea, ua lohe oe a me ka aha a pau, akahi wale no a ike ka Moi ia'u, oia hoi, i keia la hookahi wale no, aole mamua aku."

            Alaila, haule aku la o Raukesila mai kona aoao iho, a kukuli aku la imua o kana wahine.  He ka mihi ana i kona hewa nui.

            Mahope iho o keia mea olelo aku la o Losinehama i ke kauwa wahine, me ka ninau aku. "E ke kauwa, ka mea ma kuu poli ponoi, aole anei oe i hana i ka hewa nui e pili ana i ke aloha ole? A nolaila, he pono ia oe ke hai mai, no ka mea, ua maopopo nou i hana i keia hewa i ili ai keia pilikia mai oia ola, a me ka'u kane.  A nolaila, he pono nou ke hai mai. aole e hookoeiaina ke oia nou,  ina e hoole mai oe. a ina e ae mai, e make no oe. aole he huaolelo e hoopakeleia ma keia hope; o ka make wale no ka mea i hoomakaukauia nou, ina e ae a e hoole paha no kau hana lokoino."

            Ia manawa, hai mai la ke kauwa ma ka oiaio ; alaila. olelo ae la o Losinehama i na Lanakanawai Kiekie. "Ma ka hoomaopopo ana i keia mea. he mea pono a he mea akaka hoi. e hia kuu kauwa ; a o ka Moi o Italia a me Raukesila. e waiho maikaiia ko laua ola. no ka mea. aole he mea e ae nana i hana keia pilikia, o kuu kauwa wale no."

            A no keia mau mea. ua waihoia keia hihia imua o ke Jure. a hooholo ae la ke Jure e like me ka olelo ao a Losinehama ; a pakele ae la ke Alii a me Rakesila. a hoi ae la me Losinehama kana kane e like me mamua. a hoi aku la ma ko laua wahi mamua.

            Aka, ma keia mea, he nui ka opuinoino o na 'lii. a me na makaainana no Raukesila, no ka mea. wahi a lakou. "Aole pono e hoi hou o Losinehama me Raukesila."

            Aka hoi, wahi a Losinehama, "Ua hoohikiia, o ka make maoli ka mea e pau ai ka berita mare mawaena o maua."  A pela i hooinaa ai e Losinehana mamuli oia ano.

                                                                                       HOPENA.

No ka Aina o Hanalei ka Lai.

            Aia no o Hanalei ma kela pea akau o Kauai. ma kona alo kahi one maikai o Mahamoku, me he Kalukalu maikai la o Waimanu, a me Waipio i Hawaii, ka aeae maikai i ke kii onohi o ka maka.

            Aia hoi ma kona kua na mauna e kahiko maikai ana ia laua iho, oia hoi o Hihimanu, a me Kaukaopua, a ia'u e nana ana i ko laua ano, alaila, ua hoaiai mai kahi wai o Namalokama i ka pali.

            O ka waiho ana o ka aina, ua papu maikai no ia, a in a e ku iluna o Lanihuli, a nana aku ia Hanalei, aia hoi. ua umeia ka naau e ka makemake, no ka nani a me ka maikai o kona mau wai hooluu ; a ia'u i hoomaopopo ai i kona ano, a me kona noho ana, ua oluolu maikai loa ia wahi. aole e like me Lihue, ka panoa, a me ke ano neoneo, a kawalawala loa o ka noho ana.

            Ina wa mamua'ku nei, o ke kope ka laau hoowaiwai ma ka aina o Hanalei, a no ka loaa pinepine on a i ka mai puupuu ; ua haalele oia i ka wela o ka la.  Alaila, ua hoaoia ke kanu ana o ke ko ma Hanalei, a laweia ma Lihue e hoaoia ma ka wili, a i ka hoao ana i ke ko. ua maikai maoli, alaila, ua hoonohoia oia i hooilina waiwai no ke kope, ka mea i hele aku i ke ala hoi ole mai.

            Ua hooikaika lao o Charles Titcomb e kanu i ke ko. a i kona hooikaiikai ana. ua loaa no he wahi ola ilaila. a he mau makahiki kona hooikaika ana ; alaila. ua kuai lilo aku oia i kona aina i Ka Mea Hanohano R. C. Wale. ua loaa no ia ia ka uku nuiia o kona luhi a me ke kaumaha o ka hana ana.

            Iloko o keia mau la, he mahalo i ka nui o ke ko ma Limunui. a ma uka o Kikiula kekahi. loloa no hoi. nunui. a lipolipo maikai i ka nana aku. makena no ua mea he ko.

            Aia ma Kuakea, malaila kahi e ku nei o ka hale wiliko o Wale, a i ko'u komo ana aku e nana ia loko o ua hale wiliko la, aole e hii ia'u ke huna i ko'u mahalo, a me ka makemake nui i ke ku maikai ana o kona ku.  Nani no hoi ke akamai o ka mea nana i hana, a o ka oi no keia o ka wiliko i hiki ma Kauai nei ; a nolaila ea! o ka mahu oia ka haku o na mea hao a pau, aia hoi. ua nui ua hana i waihoia i kela a me keia hao ; aka. pau loa nae na hao a pau i ka hoolohe mai i ke kanaka e like me kona makemake.

            Nui na kanaka paahana ma ua wiliko nei, a i ko'u hoomaopopo maoli ana, ua hhiu launa ole ua mea he akamai, a naauao hoi. Ma ke kao e lawe mai ai ke ko mai ka aina mai o Charles titcomb Esq. ma ka muliwai a hiki ma ka hale wiliko.

            I ka malama o Mei, hoomaka ka wili ana o ka wiliko o Mr. Wale. aia hoi. nui na aole o ka aina Kauai nei i hele nui ma Hanalei e ie i ka lai a kela keiki puukani, a nui no hoi ka mahalo o na kanaka.

            Iloko o keia mau la, he nui na mea e waiwai ai na kanaka, o ka wahie, o ke kalo no aku, a o ka poe hoopalaleha no, ia lakou no e maalo ae ai ka pomaikai, e hele ae ai hoi ka waiwai a me ka lai o Hanalei, mai o lakou aku.  Aia hoi o Hanalei ka papa akahi o ka ua o Kauai nei, o Koloa ka papa elua, o Puna ka papa ekolu, o Kona ka papa eha.

            Ina ua lai ka aina Hanalei ma kona mau mea a pau i oleloia maluna, alaila, heaha ka mea i koe no oukou e ka poe Hanalei.  Eia no ia, "O ka lima o ka mea hana mau, e lilo oia i haku," wahi hoi a kela alii Puukanu.  Me ka mahalo.    B. K. H.

            Wailua, Kauai, June 11, 1863.

 

Pane no na Palapala.

@

 

            E @ o Kawainui, @ - Ina e loaa kahi kaawale, @ kau leta o ka la 15 o Iune, nona ke poo "@ @".

            E @ Kohala Akau. – Aole @

            J. A. Kaelemakule o Hilo, Hawaii – Ua oluolu mai @ i kou hooko ana mai i ka makou noi.

            J. OHIAKU, o Lanikapa, Waimea, Hawaii. – Ua hiki mai nei ko moolelo Hoolaha. Aole e pai a no kou hoouna pu ole mai me ke dala.

            J.W. K@ o Kalepolepo, Hilo, Hawaii – Aole e hiki ia makou ke hookomo i kau leta nona ke poo "He kanaka @," no ka mea, he mea ha@ aku i ka mea e, ina ua hana oia i ka @, e @ ewa@ iaia na ke kanawai e hooponopono palapala @ mai, a pai aku @.

            D.M. K@ o Kona Hema, Hawaii  Ua @ ia makou ke pai i kau leta, nona ke poo "Pale Malama" no ka mea, aole o mai @.
            S.W.K, o Kaipuhaa, Kohala Akau. – Aole e paiia kau mau olelo hou @ i ka mea paikii, @ i ko makou rula, oia hoi, aole @ pepa, he waha e le@ aku ai i kela a me keia mea, he kue @ a keia pepa, i ka hakakole wale aku no i ka poe maikai.
            J. G. K. o Kula, Kauai – Aole o makou ike iki i ke kumu e hiki ai ke hookomo i kuu leta, nona ke poo, "He Wanana," a no ia mea, kapaeia.
            S. D. M. o Kawaihae, Hawaii – E pai ana no makou i kau leta nona ke poo, "Ke Kaahele ana ma Wailuku, me Waihee," a ia nae a ka wa e kaawale iki ae o ka kakou kilohana.
            O. W. K. o Lahaina, Maui – Ua hoomoeia kau palapala ma ka papa.

           

            No KE KUOKOA. - E hoomaopopo mai e na poe makamaka a pau e lawe nei i ka Nupepa Kuokoa, mai ke kai hawanawana o Kawaihae. a hiki i ka limu ka kanaka o Manuakepa, o keia pepa ka helu hope o keia hapa makahiki. a o ka poe a pau i uku i keia pepa no ka hapa makahiki wale no. a e makemake ana hoi e lawe no keia hapa makahiki e hoomaka ana i ka

Poaono, la 4 Iulai,

a e pau ana i ka ia 26 o Dek. M. H. 1863. E pono ke hele koke ae e uku mua i ke dala hookahi ma ka lima o na Luna o ka pepa o nele auanei oukou.     Mai hoohakalia.

 

Ka Nupepa Kuokua.

HONOLULU. IUNE 27, 1863.

            Ma ka pepa o ka pule i hala iho nei, ua hai aku makou i ka lehulehu, e haiolelo ana ka Rev. G. Mason, M. A., ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, ma na mea e pili ana ia Ka Mea Kaulana, william Shakespeare. (oia ke kanaka kaulana loa o Enelani. no ke akamai i ke kakau Kaao, a me na Moolelo Keaka.) ma ka po o ka Poakahi iho nei.  Ua hele nui ae no na haole ma ia po, a ua loaa mai he $196.00 ; ua haawiia ia mau dala, i mea e kokua ai i ka Hale Mai o ka Moiwahine, e like me ka makou i hai mua aku ai.  Ke ikemaka nei kakou i ka hoomau o na haole ma ka hooikaika ana e malama i ka hale e hoomaha ai, a e lapaauia'i hoi o na kanaka ilihune iliulaula, i loohiaia i na mai a nawaliwali ke kino - ke kaa nei i na malihini ka malama mai, a me ka hooikaika mai i mea e loaa'i i ko kakou poe iho nei ka oluolu a me kabi no hoi e hoona'ku ai ; aka, o kakou iho nae, aole i hooikaika a i imi hoi i na mea e pili ana i ke kokua aku i ua poe hune'la i loohiaia e na mai, a me na mea no hoi e nawaliwali ai ke kino.  Heaha la ke kumu o ko kakou kokua ole ana ia poe? No ko kakou aloha ole loa no anei i ko kakou poe iho?  Ina pela, alaila, ua kuhihewa makou i ke ano o ke kanaka Hawaii.  No ka mea, ua oleloia, he poe lokomaikai na kanaka Hawaii.  Ke hoouna ne kakou i ke dala a me na Kumu no hoi i na aina pegana, me ka manolana e hoaiai aku i ka malamalama o ka naauao i o lakou la ; ke lilo nei ka kakou dala. ke na kanaka Hawaii, ka poe hoi o ka lahui i kaenaia, he poe lokomaikai, i ke kokua ana i na poe o ka aina malihini ; aka, o ka poe nae i ko kakou nei honua iho. ke kiola nei kakou ia lakou iluna o ka manawalea anuanu o ka poe ilikeokeo-ke huli nei ko kakou mau maka i ke kua, me ke pani hoi i ua onohi o ike aku auanei i ua poe pilikia la o ko kakou hanauna iho-ke pani nei kakou i ka ipuka o ko kakou mau puuwai Hawaii, o komoia mai auanei e ke aloha nana e koi mai ia kakou e maliu iho, a e kokua ia kakou Hawaiii nei, a pono oloko nei, alaila, manao aku ia waho.  O ke kumu o ko makou manao ana pela, o ko kakou haawi i ka manawalea i ka poe malihini, oiai hoi o ko kakou poe pilikia iho, ua waiho kakou ia lakou iloko o ka noho u mau ana, me ka o ole aku o ko kakou mau lima e kapae ae i ka pilikia e ihia ana iluna o lakou, a i ole ia, e hoomama hoi i na la hope o ko ua poe popilikia la noho ana ma keia aoao o ke awaawa weliweli o ka make ; a ma kakou e hana ole ia mea, a e kokua hoi i ko kakou poe i pilikiaia mamua o ka manao wale ana aku i ka poe o na aina e, alaila, e ao o ili mai auanei iluna o kakou ke kaniuhu ana, e like me Solomona, ke Alii kaulana o ka Iseraela, oia hoi penei :

            "Ua hoolike mai lakou ia'u i mea kiai i na malawaina.            Aka hoi, o ka'u malawaina, aole au i malama."

Ua pili pono keia mau olelo ia kakou, no ka mea, ke malama nei kakou i ko hai malawaina ; aka hoi, o ka kakou malawaina ponoi ke waiho wale nei kakou.  He poe makou i makemake nui e hoohahaia ka malamalama Karisiao maluna o na aina naauopo a pau i aka, aole nae o makou makemake e hooheleia ko Hawaii nei iho poe pilikia, no ka lilo o ka manawa a me ke dala. i ka malama ana i na poe malihini.

            A pehea ia haianei kakou e lokomaikaiai. aole hoi i ka poe hune ponoi iho o ka aina? Kainoa la paha, e lokomaikai mua i ko ka oiwi poe, mamua o ka haawi ana i ko waha.

            Aole anei e hana ae kekahi kanaka hanohano i kekahi wahi hana maikai. i mea e hele aku ai na kanaka e makaiai. me ka uku pu aku no hoi i ke dala. ola mau loaa a pau. e lilo no ke kokua i ka Hale Mai o ka Moiwahine? ke manao nei makou. he pono no; a he nui wale no hoi na poe nana e hele aku e makaikai. a ua maopopo no hoi ia makou. aole kumu e haolehia'i o ka hana i kukuluia iluna o ke kahua o ke aloha.  e ala like mai e na keiki papa. mai ka la hiki, a ka la komo ; a e ina a hooikaika hoi. ma ka imi ana i na mea e hiki ai ke kokua i ka Hale Mai o ka Moiwahine. kahi e hooluoluia'i o na la ehaeha o ka poe Hawaii i iliia e ka nele a me ka hune.  Ina e loaa ke dala o ka Hale Mai o ka Moiwahine, e hoouna ae no. ia Bihopa & Co., Bankers.

            Ua koiia mai makou e heia mau mea, e kauleo aku i na poe a pau e manao ana e komo iloko o ka Ahaolelo kau Kanawai e hiki mai ana, a e kuka pu hoi me ia poe. ma ka noonoo pono ana i na mea e hiki ai ke kukulu paa ia ka Hale Mai o ka Moiwahine.  No ka mea, i keia manawa, ke hilinai nuiia nei kona ola, mailoko mai o ka lokomaikai anuanu o ka lehulehu ; a in a paha e uiha mai keia poe i ka haawi ana i ke dala e hiki ai ke kokua ia ke ola o keia Hale Mai maikai, alaila, heaha la kona hopena?  Aoloe anei he haulehia, a he poho me ka lilo i mea ole?   Nolaila. he wa pono keia no ka noonoo ana i na mea e hiki ai ke hooia mau i kona ola.  Ua ike kakou i ka pomaikai nui i loaa mailoko mai o ia Hale-ke ola maikai ne lakou, ke hele haaheo nei lakou i ka pumehana o ka la-he pomaikai ku kaokao mai keia imua o kakou ; aohe wahi kupono iki a kakou e i iho ai. he "makehewa." he ole loa no.  No ka nana ana i keia mau kumu, a me na mea hoi nana i hooia mai. ka loaa ana o ka pomaikai io i keia lahuikanaka, ma ka hoomauia ana o ke ola o keia Hale ; nolaila, aole o makou manao iki. he hiki i kekahi mea ke hoike mai i ke kumu pono. e hiki ole ai i ka Ahaolelo kau Kanawai e hiki mai ana. ke hooholo i kekahi Kanawai e kau ana i auhau kokua no ka Hale Mai. maluna o kela a me keia kanaka ; i mea e kokua aku ai, i ka hoomakaukau ana i na mea e holopono ai o ka Hale Mai o ka Moiwahine.

            Ina paha he hapaha, a hapalua dala paha ka auhau Hale Mai maluna o kela a me keia kanaka ku i ka auhauia ma keia aupuni, i ko makou manao, aole no ia e lilo ana he mea e hookaumaha ana i ka lehulehu ; a in a paha e hookaumahaia ka lehulehu ma ia auhau ana ia lakou ; alaila, e pono e kaupaona i ke kaumaha i ili aka iluna o ka lehulehu, a me ka pomaikai i ulu noloko mai o ke kokua ana i ka Hale Mai.  iloko o ko makou manao haahaa ana, e lele okoa ana ke kaumaha i ka pomaikai.  No ka mea, e lilo ana ka Hale Mai i wahi no ka poe kanaka Hawaii, i inu i ka mapunawai o ka popilikia i ka mai a me ka nele.  E huli aku makou ia oe e ke kanaka maikai e noho la iloko o ka hale maikai, a me ke kanaka ilihune hoi e noho ana ma ka pae imu iloko o kou wahi pupuhale, ma ke kapakahi oneanea, a me ka ninau aku hoi, "He mea kaumaha anei i ko olua manao. ke auhauia mai kakou i hapalua no ka makahiki hookahi, i mea e kokua ai i ka hale e hoomaha'i, a e lapaauia'i hoi ka poe mai me ka ilihune o ko ka hanauna Hawaii nei?" Me he mea la e pane mai ana no oe, e like me ka hawanawana a ko makou lunaikehala.  "Aole he kaumaha, he ole loa no."Aka. he mea olioli ke kokua ana i ka Hale Mai o ko Hawaii nei poe hune a nele no hoi. i kahi e malamaia'i. a e hooluoluia'i hoi o na minute hope loa o keia ola ana.

            He pono i ka poe naauao, ke noonoo i keia mea nui, o ka malama ana i ke ola o ka le Mai o ka Moiwahine.

NA MEA HOU O HAWAII NEI.

                        HOOKAHUNA ANA. - E hookahunaia ana o Rev. H. H. Pareka. ma Kawaiahao, ma ka HORA EKOLU o kaauina la o ka la apopo, aole i ka hora 10.

            KE KAAO O LOSINEHAMA. - E ikeia auanei ma keia pule, ua pau ke Kaao o Losinehama, a e pai hou ana makou i ke Kaao o Camalazamana, ame Badoura, ma ko Losinehama wahi.

            LA 4 O JULAI. - Ma ke awakea iho nei o ka Poaha, ua hui ae na haole Maleka a pau ma ka Hale Makeke ma Honolulu, no ke kuka ana i na mea e maikai ai ka hoomanao ana i ka la 4 o HULAI, a e halawai hou ana no i keia awakea, a ma ia manawa e maopopo ai o ke kulaiaia ana o ia la.  O na mea i holo oia no e kiia'ua he 13 pu i ka puka ana o ka la, he 35 pu i ke awakea, a he 13 pu i ke kapoo ana o ka la, a keia la maopopo kahi e ahaaina ai.

            KE ALO ALII. - Ma ka hora 10 o ka Poalima o ka pule i hala iho nei, oia hoi ka la 19 o keia mahina, ua halawai ka Moi ma kona Halealii, me Ka Mea Hanohano Thomas J. Dryer, ke Komisina o Amerika Huipuia, imua o k@ alo alii, iloko o na la i hala iho nei. @ aku oia e haawi i kona aloha i ka Moi kane ame ka Moiwahine, ma kona ano oihana, a e hoolauna'ku no hoi i koonei alo alii, i ka mea i hoounaia mai ne i pani hakahaka nona, ma hoi e Ka Mea Hanohano James McBride.  Ua hoike aku oia i ka palapala a Aberahama Linekona ka Paresidena o Amerika Huipuia. v hai mai ana i kona hoolilo ana ia James McBride i Kuhina Noho no ke aupuni o Amerika Huipuia. ma ke alo alii o Hawaiii nei.  Oia ka Luna Aupuni Kiekie loa o na aupuni e ma Hawaiii nei.  Ua hoopuka mai no oia i na olelo aloha a pili makamaka no hoi o ke aupuni o Amerika i ke aupuni Hawaiii nei. ame na Moi no hoi, a ua hoopuka aku no hoi ka Moi i kona ake nui e hoomauia ka noho aloha ana o neia mau aupuni.  A keia pule ae paiia no olelo a laua i ka halawaiana o ka Moi me ke Kuhina hou o Amerika Huipuia.

            KA HANA A KA ONA. - Ua kau leoia mai makou e J. Keopu, o Kailua, Hawaii. e hoike mai ana i ka hana a kekahi poe On a ma ia wahi. "nahaha" ka puka o kekahi poe hale. puka ke poo o kekahi poe. a loohoiaia no hoi i na poino e ae he nui wale.  O ahaina la e na makamana ke kapae loa i ka on a ma ka paia, a e kukulu i na kahua o ko oukou noho ana iluna o ke kihapai o ka pono.

            KA WAIWAI NUI O KA MAHIAI. - Ua loaa mai ia makou, he leia na G. W. D. Halemanu, o Waipio. Hawaii. e hai mai ana i ka waiwai nui o ka mahiai, a penei no kona poloai ana mai nei no ia mea :

            "O ka nui o na dala i loaa mai nei i ka Ahahui Huliamahi o Waipio. Hawaii : noloko mai o na holo-ai i kuaiia'ku e ko lakou Luna kuai ai. mai ka la S Mei, a hiki i ka la 17 o Iune ne. he $826.00."

            KAIKAMAHINE PAU I KA PUAA. - Hiki mai nei io makou nei he palapala na Kaehuaola, o Kuhua, Hilo. Hawaii. e hoike mai ana i ka pau ana o kekahi kaikamahine i ka puaa ma ia wahi, a e aneane ana paha ua kaikamahine la e make.  He kumu pono loa keia nana e ao mai i na makua mea keiki, e malama pono a e makaala hoi i ka lakou mau keiki. o poinoia. e like me ka mea i hoikeia maluna.  Ma Honolulu nei, he pinepine ko makou ike ana i na keiki liilii e hele wale ana ma ke alanui, a he pomaikai wale iho no ka pepe ole i na lio a me na kaa.  Nolaila la, e na makamaka, e malama pono loa i na kamalei  a kakou, o poino auanei, e like me ka mea i hoikeia maluna ae nei.

           

            MANUANUA WALE. - Manuanua wale ua make emoole o keia mau la, na palapalaia mai ne makou e Iosepa P., o Kailua, Kona, Hawaiii ; i ka la 15 o Iune nei, e hai mai ana i ka make emoole ana o S. Nakulua, ma ka hora 7 o ka la 15 o Iune.  He Karistiano oia i aloha nuiia e na hoahanau a pau o ia wahi.  E na makamaka e! E hoomaopopo kakou i na olelo a Paulo, ma kana Episetole mua i ko Tesalonike. e i ana. "O ka la o ka Haku, me he aihue la i ka po."  A nolaila, he pono no kakou ke waele mua i ke kihapai o ko kakou hakuaina : o hiki mai auanei kona la, a loaa kakou me ka makaukau ole.

           

            AHAAINA PALALA. - Ua ilihia makou i ka lohe ana, e hoomakaukau ana o P. Naone, he Ahaaina Palala no ka laua kaikamahine, (oia hoi o Rala Naone.) ma ko laua hale hou ma Kalia, ma ke awakea o ka la 4 o Iulai e hiki mai ana.  A ua lohe mai makou he nui ka poe e hele ana ilaila e ai. a e haawi aku i ka makana i ka laua kaikamahine.  I ko makou manao, he mea maikai no ia, o ka malama i ka la hanau i la olioli, a hoomaikai aku i ke Akua, no kona lokomaikai e like me Aberahama.  a he mea maikai no hoi ka haawi ana i na makana i na keiki, i hoike no ko lakou aloha. a me ka mahalo i ke keiki a me kona mau makua.

           

            KAMAAINA ALOHA. - Ma ka hapalua o ka hora 10 o ka po Poano iho nei o ka pule i hala. la 20 o keia mahina, na make aku o John C. Jones (Huanu.) he keiki papa oia no Honolulu nei, a he mea no hoi i aloha nuiia e kona poe makamaka a pau.  Elua paha mahina kona kaa ana i ka mai.  Ua waiho iho oia i kana wahine a me kona kaikuahine. a me kona nui no hoi a pau. i mea nana e u. a e kanikau hoi no koaa hele ana'ku i ke alanui hoi ole mai.  He hoahanau Katolika Roma oia ; he oluolu loa kana mau olelo mamua'ku kona make ana, a ua ake nui kona manao e hoi aku i kahi o kona Makua i ka Lani.  Oluolu wale ka make ana o ka poe i puni i ka manaoio.  Ua hanau oia i ka M. H. 1836.  Aia me ka wahine kanemake, a me ke kaikuahine a me na makamaka no hoi a pau o ka mea make, ke aloha menemene o keia pepa.

           

            KA AHA HOOMALU. - Eia malalo nei ka papa helu a me na moa o na hibia i hanaia imua o ka Aha Hoomalu o Honoluu, no ka pule e pau i keia la.

            IUNE 22. - WAIMEA. - Hoopiiia no ka hakaka hoopaiia 86, me 81 koina.

            IUNE 22. - KAUHI. - Hoopiiia no ka hakaka hookuuia.

            IUNE 23. - JONH H. WOOD. - Hoopiiia no ka hakaka aku ia Pawela, hookuuuia.

            IUNE 23. - WILLIAM (keiki.) - Hoopiiia no ka lawe wale $2.75, ma ke aihue, hoopaiia akahi mahina ma ka Halepaahao, me $1 koina.

            IUNE 24. - ATAN (Pake.) - Hoopiia no ka kapae i ka pono, hoopaiia $15, me $1.37 1/2 koina.

            IUNE 25. - KEALA (Pake.) - Hoopiia no ka mahuka mai kona haku hana mai.  Osgood, o Hilo, hoopaiia $3.12 koina, a hoi hou aka me kona hana.

 

            KA NU HOU!

Ke koena o kela pule nona ke poo "Na mea ma ke Komehana." ma kahi o ka Nu Hoa.

            Ma Tenesi. ua loheia mai nei. e nee ana o Gen. Rosekarana, (o ke aupuni) imua. no ka mea. ke hoouna liilii ia nei na koa o ka poe kipi malaila, malalo o Gen. Bragg, ma ka Hikina. ka Hema. a me ke Komohana'ku.  Aole no he kumu maopopo i hoikeia mai., o ka hoonoho wale ia'na o keia Gernerala o ke aupuni a hala na mahina elima.  Aka, malia nae paha, i kukulu wale ia no ia puali malaila, i mea e paa mau ai kekahi mau puali koa kipi ilaila.  Ina he oiaio keika hoouna liiliiia o na koa o Gen. Bragg, aliala, e loaa ana ia Gen. Rosekarana ke kulana maikai, ma ke alanui kaamaliu, o Katagaoua.  No ia mau mea la, nolaila, he ano kanaloa iki, ka hoouna liiliiia o na koa kipi e noho nei ma ia wahi.

            Ma Kenetuke, ke noho hana nei no o Gen. Burnside malaila. me ke kue aku i na kou kipi he 10,000 ma Wayne County, he wahi e pili la i ka palena o Tenesi : aole no nae i holo pono loa na koa aupuni malaila  Aka, in a e haalele o Gen. Bragg, ia Tenesi, alaila, e nee loa aku ana o Generala Burnside a hiki i Cumberland Gap.

            Aole no he mea ano nui i hanaia ma Kaletoua, iloko o keia mau la mai nei ; aka, iwaenakonu iho nei o Mei, ka lohe hope ia ana mailaila mai.  A e like no me ke ano o na mea i haiia maluna ae nei, pela iho la ke ku ana o na aoao kaua,  ka wa hope loa i lohe ia mai nei.

            Ua ikeia ma kekahi leta no Mobile mai, o ka la 7 o Mei iho nei. ua hoopio ia ka moku kipi Eugene e na moku aupuni, oia hoi ke Cuyler ame ke Kanwaha.  A ua haiia mai no hoi he generala kipi kekahi i ee mai maluna on a, mai Havana,. a ua pio pu me ka moku.

            Ku ae no ka moku Lancer ma Nu Ioka. mai Karolina Akau ae, ma ka la 20 o Mei.  Aohe no he mea nui i hanaia malaila iloko o keia mau la, eia no nae o Gen. Foster, o ke aupuni, ke hoomakaukau nei i na pakana aupuni maia wahi.  Ua maikai ke ola o na koa aupuni e noho nei malaila.

            Ua inainaia kekahi koa aupuni e kona alii no kona aihue ana i ka manu nene a ka poe kipi, i aku la ua wahi koa nei i kona ahi. "Ka ! i ike aku nei au i ua manu la e hoomaewa ae ana i ka have o Amerika Huipuia."  Ia lohe ana o ke alii on a, maha iho la no kona inaina.

            Ke holo mau nei ka hana koa a na puali koa lio o ke aupuni ma ke komohana, ua hoikeia mai ke komo ana'ku o Col. Grierson. o ke aupuni, a me kona mau koa lio hoi, iloko ponoi o ka moku aina o Geogia, a ua kaua aku no hoi ma na wahi a pau a lakou i halawai ai me ka poe e alai mai ana i ko lakou hele ana imua.  Ua hele aku lakou i na mile he $10 iloko o na la he 17, me ka hele maoli no hoi i waena konu o na mokuaina Hema.  Ua lehulehu wale na poe i make ia lakou o ka aoao kipi ; ua hoopoinoia e lakou ka waiwai i oi ae ke kumu kuai mamua o ka $1,000,000, he puu dala nui no ia no ka aoao Hema, ma kae kokua ana i ka hoomau ana i keia kaua.  Elua alanui kaamahu e holo ana mai Geogia aku a hiki i ke Kapitala o  na moku hui o ka Hema, ua pau i ke okiia e ua poe koa lio nei o ke aupuni, a maia mea, ua hiki ole i kolaila poe ke launa'ku me ka poe e noho ana ma kekulanakauhale ahi o na kipi, a me na wahi no hoi o lakou i hoolakoia i na papu paa ; ua pio ia lakou he 1,000 koa kipi, me 1,200 lio, a me kekahi mau waiwai e ae no hoi.  Iloko oia hele ana i kekahi la, oia hoi he 23 hora, he eha a lakou hoouka kaua ana iloko oia mau hora, a aole no hoi i komo mai ka ai, a i loaa iki hoi ka hiamoe iloko oia mau hora, aole i na koa, a aole no hoi i na lio.  Nolaila, ua manaoia he hana koa nui kai hanaia e Col. Grierson, ame kona puali koa kaualio.

            Ua hoikeia mai ka hiki ana'ku o ka lono i Savana, Geogia, no ka hele aku ka o kekahi mau tausani koa o ke aupuni ilaila, me ka manao e hoopoino aku ia mokuaina. aka. ke hoomakaukau nei ko nae hoi na poe kipi e malama pono i ka maluhia o ia wahi.

            Ke imiia nei na mea e hoonui ae ai i ka helu o ka poe koa lio o ke aupuni ; a e hoonuiia'na no hoi na koa hele wawae e hiki ana paha na poe hou i ka 100,000.

            Ke nono nei ka wahine mare a ka mea kaulana. Kupena Siema. (Semmes.) o ka moku kipi Alabama, ma Cincinnati. me ka olelo hoinoino a hakukole wale aku no hoi i ke aupuni hui, ame na koa a pau e lawelawe nei i na oihana e kue ana i ka aoao a ke kane e hele nei, a no ia mea, ua kauohaia oia e hoomakaukau iaia iho, a e lawe hoi i kana mau ukana, ame na mea e pili ana ia ia ma kela aoao o na puali koa kipi.

            Ua hoi hou ae nei o Gen. Sigel i alii koa no kana papa koa kahiko.  Ua haiia'e, ua aneane ka Papu Sumenta ma Kaletona e hoopio mai ia lakou iho i ka poe moku hao, i ka wa a lakou i hoouka ai i na pakaua kipi ma ia wahi, aka, i ka wa nae a lakou i manao ai e huki i ko lakou have ilalo me ka manao e ae mai i ko lakou pio ana, aia hoi, ua emi hope mai na moku o ke aupuni ia manawa.

            Wahi a ka nupepa kipi Register. "Mobile, ua maikai no ke kulana o ka aoao Hema i keia wa ma na moku komohana., no ka mea, wahi a ua pepa nei. e komo ana o Gen. Grant a me kona mau puali koa iloko o ka upaina ; a in a e hoomau oia i ka noho ma kahi ana e hoomoana nei, alaila, he oiaio e ukaliia'na kona mau kapuai e na poino nui.  A in a e pio o Gen. grant ma kekahi aoao, ame Gen. Banks hoi ma kekahi aoao, alaila, e hamama auanei ke alanui e hiki ai ke lawe ia mai na mea nui, a kumu waiwai no hoi he kumu e kuleana ai ka Hema i ka huki ana i kona hae iluna ma ke kulanakauhale o Nu Olina, pela ka olelo a na kipi.

            KUE O PERUSIA ME AUSETERIA. - Ke noho kue nei o Perusia me Auseteria, a me he mea la, e hiki ana maloko o ia noho kue-eana, ke kaua iwaena o ia mau aupuni.  O kekahi maunui kumu no o ke kue ana, o ia no ma na mea e pili ana i ke ano o ko laua noho aupuni ana.  Ke mahalo nuiia nei o Auseteria e kona mau kamaina, oiai hoi, ke hoinoia nei o Perusia.  Heaha la auanei ka hopena o neia mau aupuni : hele no hoi a he kaua no ka hopena, alaila ea, kumakena ua mea he kaua!

            KA POINO O NA KAUA I RUSIA. - Wahi a kekahi o ka poe kakau manao o kekahi nupepa o Wasinetona, "Aole ka i ike ka poe Amerika i neia mea he poino i ke kaua," a ua hooiaio mai oia i kauna mau olelo, ma ke kuhikuhi ana i na moolelo o kekahi o na kaua kaulana a Napoliona ma Rusia.  O ka nui o na koa o Farani, he 301.976, me na lio he 103,854.  Ma ia au kaua pokole, oia hoi he umikumamaiwa pule me na la elua, na make iloko o ke kaua wale no, he 247,000 koa, me na lio he 92,000! Ua loaa mai keia mau papahelu mailoko mai o na buke aupuni e waiho nei iloko o ke Keena Oihana Kaua ma Parisa.  He poe koa e ae no nae kekahi i komo iloko o ke kaua i Rusia., malalo ponoi iho o Bonapate, a hooloiia ikiia aku ai ke kaua ana ia wa.  O ka nui o na koa a pau i komo iloko o ke kaua, he 617,000. he 600,000, o ia poe i paa i na pu.  O ka nui o na poe koa o ia puali i hemo aku mai Rusia, mahope iho o ka pau aua o na pule he 25, he $5,000 wale no.  Anolaila, o ka nui o ka poino o na koa Farani iloko o ia aukaua pokole, he 562,000, me na pukuniahi he 900" Aole no i kanamai.

No Mesiko.

            Aka, ma na mea hope loa nae hoi i hiki mai nei, ua ike iho makou, ua pio ke 17,000 koa Mesiko, a ke nae aku nei ka poe Farani e komo iloko o ke kulanakauhale o Mesiko.  Me he mea ala he oiaio no ia mau mea i hoike ia mai nei: aka hoi, he nui no ka lauwili o na mea hou e hiki mai nei i waena o kakou, olelo kekahi ua pio, a olelo hoi kekahi ua lanakila, a pela kakou e apa mau ia nei e na nupepa haole.

            Eia iho malalo nei ka manao o ka nupepa Weekly Union, o Sakaramento Kalaponi, no na mea e pili ana i na koa Farani ma Mesiko, a me ka holopono ole no hoi o ka lakou hana ma ia wahi, penei ka olelo a ua nupepa la :

            Ina he oiaio na mea a pau i oleloia e kekahi kanaka naauao a kaulana hoi o Farani, alaila, aole no e ae ana ke Aupuni o Farani e lilo i mea lapuwale, a o