Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 27, 4 July 1863 — Page 4

Page PDF (1.52 MB)

This text was transcribed by:  Robert Warren
This work is dedicated to:  Linneen Warren

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

He Uhaue

He uhaue a he aloha.

Nou e Kahinialamau.

Ua hala e aku oe.

I ka hora kakahiaka.

Ka hikina mai a ka la.

Ilaila pau ka ike ana.

I ka wai o Wainiha.

Ka olu o Paekumu. 

Ilaila no ka wahine.

Pau ka ike'na i ka nui ;

I ka pih hanau ma'i. A

ia paha ka uhane. 

I ke hai o Pahonu ?

Ke huli nei ka makani.

I ke aheahe a ka eka. 

Ka makani kamaaina.

I walea paha ka uhane,

I ke kula o Pelekane ?

He kane ka mea aloha.

Hopili o na paii.

Ua pau me ke aloha. 

No ka wahine -- nei.

D.W.S.

Waipio, Mei 12. 1868

 

Na Mea Hoonaauao i keia Lahui

NO IESU KRISTO KA MESIA

 

Ke waiho maikai aku nei au i keia Episetoke mua o ka poe e lawe ana i ka Nupepa Kuokoa. malia paha e oluolu ana no ka Luna Hooponopon, e waiho ae ma kahi kaawale o kou kino, i mea ho' a i ka iini o ka naau o ka poe e nana ana i ka Hoola. nona na mo'olelo i ikeia ma ka Baibala, (oia na buke oi loaa i wanana loihiia, mai ka makahiki 1001, ihookahi kaau keneturia. ) A he mea kupono nae e hoolaha. oia ka makenake a me ka iini o ka pau o ka pouli nui mai ka Lahui aku nei , e like me ka iini i hanaia iloko o ka  puu-wai aloha o ko Amerika poe, e noho pu nei me kakou, kai hoomanawanui mai ka wa pokeo wai. E nana oluolu iho.

            O Iesu Kristo ka Mesia, Oia ja mea i kapap mua ia o ke Keiki a ke Akua, kai wananaia hoi iloko o ka buke i olelo nuiia o kaolelo a ke Akua, a malaila wale iho no e hoomapopo ai kakou i kona Jeiki ana na ke Akua.

            Ua haule mua ka olelo wnana e pili ana i ko Kristo hiki kino anan mai ma ka honua nei, mai ka waha mai o ke Akua, oiai hoi e hoopai aua ia ia Adamu ma, no ko laua kapae ana i na kauoha a ke Akua, a hoolohe aku i ka apu pahee mai ka waha mai o ka nahesa, " Aohe oiaio e make olua ; no ka mea, un ike no ke Akua, a i ka la e ai ai olua ia mea e hookaakaaia auanei ko olua nau maka ; a e hke aunnei olua me ke Akua, ka ike i ka pono a me ka hewa. "

            A no keia leo pahee mai wale, hei aku ana o Ewa, a mahope iho o Adamu, hei pu laua i ka upena kuu lawakua a ka nahesa, e u komo aku ana laua iloko o Kahului, i ke anapuni a Diabolo ; pilikia iho la laua i ko ke Akua manao, n e kau a na ko ke Akua innina wela maluna o laua, a maluna hoi o na hanauna a pau mahope mai o laua ; a o kakou nei hoi kekahi o ia poe.  A no keia men hoi i hoouna mai ai oia ia Kristo ma ke kino, kai ku lalani like na Kaula, oia ke Akua hoomaikai mau lea ia. Amene. a oiai hoi e kau ana o lakoba ma kona hikiee e make ai, e opili ae ana kona mau wawae; huai mai kona waha i ka olelo. "Aole e ido aku ke alii ana mai o luda aku. aole hei ka mea kau kanawai maiwena aku o kona mau wawae, a hiki mai o Silo, (oia hoi o Kristo.) a ia ia ka akoakoa ana ne o na kamaka." Pela iho la ka nee malie ana o na olelo wanana no Iesu Kristo, a e pau ana ia Malaki ke Kaula hope loa.  Puka mai la o loane mailoko mai no men pu-pu , o Zakaria me Elisabeta, e hoomakaukau no ko Iesu hiki kino ana mai.

            He anela hoi kai naue mai i o Marie la, e hai mai i ka lono ; e hapai ana oe, a e hanua mai hoi he keiki kane, e kapaia oia.  "O ke Keiki a ke Akua Keikie Loa." A no kona hiki kino ana mai hoi ma ke ae nei, e halihah ana i ka ukana kaumaha maluna iho ona, oia ka hoopaiia o ka hewu.

            A nolaila hoi, e ike ana kakou maanei i na ano elua o Kristo, kona ano Kanaka,  me keaa ano Akua.  Ke ku mai nei paha ke kahi poe he lehulehu loa, e olelo ana, " He kanaka wale iho no o Kristo, aole he Akua." E ku mai paha lakou e kue i keia ; a i ole ia, e wehewehe paha i ko lakou mau mea paa ; a e ike aku ia Kristo, he Akua ia.

            E wehewehe mua ana nae au i ko Iesu ano kananka ; a ma ia hope iho no, kona ano Akua. Aole hoi me ka manao hookiekie ; aka hoi. i mea hoonaauao ai i ka poe opiopio. e iike me ka'u i loaa mai, pela hoi au e hai aku ai.

HAWAII

            E wehewehe ia Iesu Kristo ka Mesia. E hoomaopopo ia Iesu, oia kona inoa maoli mai ke Akua mai, o ka anela nae kai kapa'ku, o kona ano he  "Hoola." E nana ma Mataio 1 :21, "A e hanau mai oia i ke keiki kane, a e kapa aku oe i kous inos o IESU ; no ka mea, e hoola ia i kona poe kanaka mai ko lakou hewa," Pela ma Oihana 4 : 12. 5: 31.

            O Kristo a me Mesia, he mau huaolelo like ole ia, he olelo Helene, a he olelo Hebera kekahi hookahi ko ano ma ka kakou oiaio. "Mea i poinaia."

            Elua mea e hoomaopopo ai he kanaka no o Kristo.

            1. Ma ka noonoo. 2. Ma ka Baibaia.

            Ninau 1. Pehea la e akaka ai he kanaka mao'i no o Iesu ma ka noonoo ana.

            Penei no. He kino maoli ko Iesu e like me ko ke kanaka. ua pololi, ua make wai. ua eha. ua uwe oia no ka pilikia o kona mau makamaka, ua hoino ia, hoomaewaewa ia. kuha ia kona mau maka. hou ia kona aoao me ka ihe. &c. Nolaila. ua maopopo loa ia, ua oleloia, ua mahuahua loa kona naauao. e like me ke kanaka, a ua haaauia no hoi e ka wahine inaoli. a ua ilihune haaleie loa.

            Ninau 2. Pehea la e maopopo ai ma ka Baibala ? F. nana aku ma Pilipi 2; 7. 8. Roina 8 :2. Hebera 2 : 14.

            Eia nae, o keia ano kanaka o Kristo ea, ua oi aku i ko na kanaka a pau. a o kona ano iho la ia mamua o kona lilo ana i kanaka. E akaka ke nana aku ma Ioane 8: 58. "Ma-mua o ko Aberahama noho ana, Owau no. " Kolosa 1 :17

            E hoomaka koke kakou e kamailio no ko Iesu ano Akua ; o ka Baibala wale iho no ko kakou kuhikuhi pololei ; a e heluhelu pono iho i na poo manao a me na pauku i hoopiliia. Aia a ninauia mai oe. pehea la e maopopo ai ke ano Akua o ka Mesia ? E weheia auanei kou waha. a e pane pono aku. e nana mai.

            AKAHI. O ka nui o na pauku ma ka Palapala Hemolele ka mea e akaka loa ai. E nana ma Ione 1 : 1--4. Ua ike kakou ma ia mau pauku, a ua ike kakou i na mea nui e akaka ai he Akua o Kristo. 1. "I kinohi ka Logou, me ke Akua ka Logou, a o ke Akua no ka Lougu." 2. "Me ke Akua no ia i kinohi." 3. "Hanaia iho la na mea a pau e ia ; aole kekahi mea i hana oleia e ia ." 4. " Iloko ona ke ola, a o ua ola la ka malamalama no na kanaka." E nana ma 1 Timoteo 3 : 16. Pilipi 2 : 6--11.

            Ua maopopo he Akua o Kristo ma na inoa i kapaia aku e foane 1 : 1. E nana hoi ma Roma 9 :5. Hoikeana 1 : 8. Halelu 45 : 6--7. Hebra 1: 8. Isaia 40:3. Mataio 3: 3. Isia 7: 14. Mataio 1:23. He elua haneri a oi aku na inoa o Kristo i ikeia ma ka Baibalba. A ma ka nana ana i no inoa i kapaia ia Kristo, he mau inoa Akua walk no. Isaia (: 5.

            3. Eia kekahi mea e akaka ai he Adua o Kristo,  Ua hoopiliia ia Kristo na mea pili i ke Akua wale no. Kolosa 1: 17. "Oia ka mua o na mea a pau, ia ia no hoi i mau ai na mea a pau. " O Kristo ka mua o na mea a pau, nana i hoomau na mea a pau. Hebera 13: 8. Ua ikeia ina ia pauku, he mea mau loa o Kristo, a in a he mea mau loa o Kristo, alaila he Akua ia. Mataio 11: 27.

            (1.) Nana no na mea a pau i hana. Ione 1 :3. "Hanaia iho la na mea a pau e ia." (E Iesu.) Kolosa 1:16. "A ina ua hana ia i na mea a pau ; alaila he Akua ia.

            (2.) Nana hoi i hoomau na mea a pau . Kolosa 1: 17 "Iaia no hoi i mau ai na mea a pau." Hebra 1 : 3.

            4.  Ua hoomana ia no hoi o Iesu Kristo. Pilipi 2: 9, 10, 11. Oihaba 7: 59, 60. 1 Tesalonike 3: 11, 12. 2 Korineko 12: 8. 2 Tesalonike 2: 16. A ina ua hoomanaia o Iesu, aole anei e maopopo he Adua ia ? No ka mea, o ke Adua wale no ke hoomana ia, e maopopo ke nana aku ma Kanawailua 10: 20. Pukaana 34: 14. "Mai hoomana oe i kekahi akua e, no ka mea, o Iehova, nona ka inoa o Lili.' he Akua Lili ia." Lunakanawai 13: 16. Hoikenna 19: 10.

            5. Ua akaka i@ona Akua ana, ma kona kala ana i ka hewa. Mataio 9: 2 " E kuukeiki, e hoolana i kou manao, ua kalaia kou hewa."

            6. E akaka ko Iesu Akua ana, ma kona hoola ana i ka poe make. Ekolu mau mea make a Iesu i hoola ai. i kona wa i noho ai ma ka honua nei. O ke keikahi kane a ka wahine kanemake ; a o Lazaro kekahi, eha la i ka lua kupapau. E nana kakou ia mau pauku o ka Palapala Hemolele, a maloko o ia mau pauku e ike ai kakou, au hoopi'i'a keia mea kupanaha. Ioane 5 :25--29. A ma keia mau pauku e ike kakou ; aia ia Iesu ka mana hoola, a me ha mana hoopai. Matio 9: 25. Ione 1: 12.

            7. Nana no hoi e hookolokolo i ko ke ao nei ; aka, pehea la e hiki ai ia ia ke hookolokolo i ko ke ao nei ; aka, nawai i hana na mea a pau i ikeia ? Ke pane aku nei au. na ke Akua no. Nolaila, in a i hookolokoloia ko ke ao nei e Iesu. alaila he Akua no ia. E nana i kekahi mau pauku o ka Palapala Hemolele, e akaka ai na Iesu no e hookolokolo i ko ke ao ke ao nei. 2. Korineto 5 : 10. Matai 25 : 31--33. Ione 5: 22.

            Ma na mea i haiia maluna, a me na pauku i hoopiliia i kela poo manao keia poo manao, aole no he wai kanalua iki. Aka, ke ninau mai nei paha kekahi ia' u, " Pehea la hoi i olelo ia ai, ua uuku iho o Iesu Kristo i ka Makua? Ina o ka ninau ia ; cia no ka haina. Ma ko Iesu ano kanaka, ua uuku iho ia i ka Makua.  Eia malalo iho ka pauku e akaka ai ua uuku iho oia i ka Makua. 1 Korineto @@@@@ Ma kona ano kanaka nae. Ai hou @@@ @@ Mareko 13: 32. Ma ia ano kanaka no kona ike ole ia la. E like me ka ike ole o na kanaka, a me na anela ia la ; aka hoi, ma knoa ano Akua, ua ike oia i na mea a pau. Ua pau ae ia ko kakou pihkia m@ ia wahi po@@ hihi.

            A ke noi aka nei au i ka poe e heluhelu ana i keia. e heluhelu pu i na pauku i @@@pokoleia maanei. ma ko kakou Ba@@aia. Ua kupono keia i ka poe haip@le. mai  Kamakahi a Lehua. A he kupono no hoi i ko kakou Luna Hooponopono Nupepa, e waiho maikai ihe ma na aoao o ko kakou nupepa : malia io paha. o ku i ka ii o ka manao o kekahi poe

            A in a nae hoi ua loaa ia'u ka hewa ma keia, e kala mai no. Me ka mahalo.

                                    OWAU NO O          E. H. PAULO

     K@@lau, Kawai, I@ne.

 

Ka Moolelo o Maui

[ He koena no kela pule i hala iho nei.]

            Noho keia i ke kumu o ua wiliwili nei, a kani mai ana ka moa kukahi, a me ka moa kualua, a hiki i ke klu o ka moa ; o ka moa o ua moa kuakolu, ia wa, kiei iho la keia, e kolo ae ana ua iuahine nei, e palehu i ka maia a ka La, pulupulu no ka hoi ua luahine nei a-a ke ahi, a kau iho i ka eka maia, e kii malu aku ana keia, lilo ia ianei ka eka maia, i kii aku ka ka hana o ua luahine nei e huli ae i ua eka maia nei, ua hlo e ia ianei, uhuhu iho la ka ua luahine nei.  " Uhuh-u, eia la hoi i hea ka maia a kuu La," a o ua luahine nei he makapo, oia ke kumu o ko iala ike ole i ka ianei lawe. Hele hou no ua luahine nei pulehu hou i eka maia, miki hou aku la no keia lilo, pela'ku pela'ku ka ianei lawe a pau ka maia a ua luahine nei., la manawa, hanu ae la ua luahine nei i o ia nei hanu ae la keia ilona, ninau aku la a luahine nei, " Nawai ke kupu o oe ?" Hai mai la kela, " Nau no," wahi a Maui.  I mai la kela, " Na'u nawai oe ?" " Nau no na Hina," wahi a Maui ; ia wa, lele iho la no hoi keia noho iluna o ka uha o ua luahine nei, a ninau iho, " Heaha ka huakai o ka hiki ana mai ? " I aku no hoi keia, " I kii mai nei au i ka La e make, no kona hele wikiwiki loa. aole e maloo ke kapa a Hina e kuku ai ; nolaila, kii mai nei au e make ka La." Alaila haawi mai la no hoi ua luahine nei i ka pohau a me ka aha hookahi, hui me kela mau aha mua, umikumamaono aha, o ka pohaku no hoi ka umikumamahiku, oia ka mea e make ai o ka La ia ianei, ke wanaao loa ae la, ke ono mai la ka La i ka maia. Aoao aku la no hoi ua luahine nei, " E noho oe ma ke kumu o keia laau la, a i pii ae auanei ke kukuna mua, alaila oe ahele iho i ka aha a paa, a omau ae i ke kumu o ka laau, pela aku auanei a pau na aha, alaila, kii aku oe i ka pohaku, no ke kina ka hoi ia o ka La. " Ia manaa, pau ae la no hoi ka ila aoao ana mai au keiki nei, hele no hoi keia a eli iho la i wahi lua ma ke kumu o ua laau nei, noho iho la no hoi keia, aole i huliu iho, e pii mai ana no hoi ka wawae mua, e ahele iho ana keia i ka aha paa ia wawae, pela aku no hoi kahi wawae, a pau na wawae he umikumamalima i ka paa ia ianei, ke naku mai la kekahi wawae ilalo, kakali aku keia o ka poo mai, ka naku mai la no ia ilalo, a pii mai ana, ahele aku la no hoi keia paa ua kukuna nei, ike ua La nei i ka pau o na kukuna i ka paa ia ianei, emi iho ana ilalo, e omau aku ana keia i na wawe i ke kumu laau, paa loa aole e hiki ke hoi iho ilalo, ua paa mai la ia ianei, e pii mai ana ke kino a hiki no hoi iluna.  Ia wa koke no, lalau aku ana keia i ka pohaku, kaikai ae la keia i ka pohaku a haalele iho, pane mai ana au La nei, "E ola au."  I mai la o Maui, " E ola hoi oe, he kumakakaia ka hoi kau hana, aole paha oe e ola ia'u?" " Aole, e ola hoi au, " wahi a ka :a, no na mea i holo i ko laua manao.

            Ma ia hope iho, kamailio pono laua nei no ka wa a ka la e hele wikiwiki ai, a haawi iho la no hoi laua nei, eono malama e hele wikiiki ai, a eno no hoi malama e hele malie ai, a ua holo ia i ko laua manao.  Oia ka ka loihi o ka la i ke kau, a pokole ia ka wa hooilo, a ua pomaikai ka na kananka e noho nei.  Eia nae kauwahi hana maua a ua Maui nei, i kona wa kamalii, a mahope iho kona kii ana i ka la, a me ke ahi.  A i ka wa ana e hahai ai i na kaikuaana, ke hele lakou i ka lawa-ia kau aku la leia mahope o ka waa, huhu mai la na kaikuaana o ia nei a i mai la lakou, " Heaha kau e hoolaau nei, a komo iho ka waa ia oe ?" Pane aku la no hoi keia, "Heaha hoi ka mea e komo ai, he wahi kino uuku wale no ko'u?"  Pane hou mai la no na kaikuaana, "E nana ae no hoi paha oe la, he uuku loa kahi waa, ke kuleana hoi e hiki aku ai i kai." Kii mai la no hoi na kaikuaana, hoolei ia ia nei iloko o ke kai noho no keia a holo hou, pela no ka ia nei hoolaau ana, e ake keia e holo pu i kai.  No ka hoonaukiuki o ua o Maui nei, no ka hoi mai o na kaikuaana, he Mano wale no ka i-a, pahapaha honua ae la keia, "Ina paha wau e holo ana i kai, ai mai la ka Ulua nui o Pimoe."  Ma ia olelo ana a au o Maui nei, hiki aku i kekahi manawa holo hou i kai o au mau kaikuaana nei, hookau pu ae la ia Maui, a holo aku la a hiki i ke koa Kahala, i ka paia ka inoa o ua koa nei, o Poo, aia no i kai pono aku o Kipahulu, o Kaiwiopele ka maka o ua koa nei, aia ia wahi i Hana.

            Kuu no hoi ka pohaku o lakou nei a paa, hoolei aku la keia i ka ia nei makau, o Manaiakalani ka inoa, a kuu aku la no hoi na kaikuaana o ia nei i ka lakou mau makau, @@@ @@ la @@ hei na ka@k@@@na, me ka i ana. "E haha Uuhu la." Ola hei ka ai mai o ka i-a, pane aku ia no he e Mau@i, "Haha Mano ia." Peia ka lak@@ @@ hana ana il@na o ka waa. Ai @@ mai la no nae ka lakou ia he Mano na, " @ke me ka ia nei olelo aku, a hiki i ka wa i ai mai ai ka i-a i ka ia nei makau, pahapaha iho la hei keia " Haha Ulua la," pane maila na kaikuuana me ka hoeho like mai, " Haha Mano  ia." Hoole aku keia, "Aole, haha ulua; no ka mea, kuu aku nei au i kuu makau o Manaiakalam, ai mai nei no ka Ulua nui o Pimoe, eia la, ke nee pu nei i ka papa ku." Olelo hou aku la keia i na kaikuaana, " Aohe pono i koe, hookah pono o ke oki i ke kaula o kakoa , a na ka i-a no e lawe aku ia kakou." Ae mai no hoi na kaikuaana, oki iho la lakou i ke kaula, ahai aku la ua Ulua nei, ka ohi no ia i ke aho a ia nei a, kaohi i ke pohue, ola hoi ka pau loa ana ke aho.

            Ka ahai aku la no ia o ua i-a nei, a hala elua la, lana mai ana au i-a nei iluna, i aku la keia i na kaikuaana, "Eia ka pono, ke hoolohe mai nae hoi oukou i ka'u olelom e hoe oukou i ka waa o kakou, mai nana iki mai kekahi o oukou i hope nei, owau hoi ke huki mai ma ke kaula o ka i-a, ina oukou e mana ae i hope, moku ka i-a a kakou." Ae mai no hoi na kaikuaana, hoe aku la no hoi keia i ka i-a, a aneane kokoke loa ka i-a mahope o ka waa, e nana aku ana kekahi kaikuaana mahope, ia wa koke no, o ka noku aku la no ia o ke aho, a nalowale aku la ka i-a, kaawale ka waa, me ka i-a. O keia moku ana ka o ka i-a, ka mea i kaawale ai o keia mau Mokupuni.  He aui aku no paha na mea i koe, a ke hoopau nei au mananei.  Owau no me ka mahalo.

PUAALOA

 

Olelo Hoolaha

AUHEA OUKOU E NA MAKAMAKA A pau "K@'u nau apana mea, ka@@ a'u i @@@ @@@@ olu ai. Ke kauona a ou nei au i@ @@@@ @ @@ iua @amak@@ ma ka paa o Kaia au a An@@@@a. Ow@@ o

Capt. A. White.

ke oukou ho@ a @ ha@ ana ma H@@@@@@@@ ke kauoha aku nei au la @@@ @@ hehe @@ pukea @a Hale Kua@ e nana ai i na ano N@ H@@ e ka @@@@ @ kela ano keia a@@ ; a me na KAMAA NU HOU puu  @@@ a me @a NOHO LIO, o kela ano keia ano. K@a no na ko'a Hale Kuai ke KO PAA a me ka MALAKEKE a me ma nea kuai he nai wale na @ukeu ; e naae mai e nana no on@@u iho, a mau aku

A. WAIKA. (Halele.)

Hanalei, Kauai, Iane 16, 1863       83.3m

OLELO HOOLAHA

NO KA

OIHANA OHEWAI O HONOLULU

O KA POE A PAU @ LAWE ANA I KA wa@ ke h@@@ aka nei a @@ la MUA AE NEI O IULAI, o ka wa ia e uku mua mai ai ne ka kapa maaah@@i e hiki mai ana , a i na e h@@kaa le a mai ke @@a o k@ Wai mahope iho o ka l@@a ana o aa l@ ke UMI ma ia @ope a@@, a@a@ @ he hiki ke ok@a a@ @@wai ma a m@@awa aku, @e ke h@@h@u oie ia aku

            O ka p@@ a p@u e lawe @@@ @ai i ka uku o keia h@pa ma @ hiki e pano e lawe pu mai i ka palapoa ho kaa o kela hapa makal@@ i hala ka nei.

            HENRY PRINGERGAST. Luna Wai. Jeena o ka Oihana Wa. Honolulu Iune 18, 1863.  82 3

OLELO HOOLAHA

A NA

LUNA HOOPONOPONO WAIWAI

UA KOHOLA MAI NA MEA NONA NA inea mala@@ e ka Aha H@@k@l kolo H@@k@ K@@@ha Luna H@@ ponopono Wa@@@ @ @@@ waiwai o HINAWALE, o H@@@ lulu, i make aku @@@ u@@ia, ke kauoh na @@u nei ka poe a pau i AIr, mai i au me a ia i make aku, e uku keke ma ; a o ka poe hoi ena i aie aku a, e wah@ @ ke mai i ka iakou @oad hiia aie, mamu@ mai o ka la 16 o Iuia, 1863.

J.E. CHAPMAN

KAWAJA MAALEA

Honolulu, Iune 19, 1863  82 @

ANOANO KAPIKI, ANOANO KAPIKI

UA LOAA MAI NEI IA'U MAI KAPALAKIKO mai, he ma@ ano

Anoano Kapiki!

Maikai Lea, a ua makaukaa @u e ka @ aku i ka p@e e makem @@ mai k@@. Je @@@ no @@ ano @@@@@ e ae ia'u. K @@ie wi@ wiki ma@@ pau e ana@@. @@@@@@ i @ @'u wah i ke Keena Pai Koukoa.  HENRY FOSBROOKE, (Hanale.)

H@a@@@@a, Iane 20, 1863.  82 @

Olelo Hoolaha

O KA AINA O PAAKAHI, E WAHI@ LA

Ma Puunui, Oahu

ua kuai ia e ka mea n@@@ ka in@a i ka kaa@ maiala iho, ewau ka ona maluna o @a a@@@ la. N@@@lla ke p@@@ ak@ ne a@ me ka h@@male ana, aole e kaka u i @@ Lie, a @ @@ paha, a h@@@ h@@@a e ae. O ka poe nana ka ai e u@@ @@ ma ua ai@@ la e pono ia lakou ke huki koke mai @@@ @ o na la @@m a i @@@ ia e kuai mai me aku. E @@ kea i kai @@ @ p@@ i k@@@ la e iaha ia ma ke Kuokoa .      J.K. @AUNAMAN@.

            Maema-. M@@ 2@, 1863. 79.1m.

Olelo Hoolaha

E LIKE ME KE KANA WAI I HOOHOwia i ka la 26 o Au@a@@, M. H. 1862, @ kapaia "H@ Kap@@ai e h@@@@@ a, i ka pa@@@@@ @@ o ke K@@ @@@ Kiwila, @@ na pa h@@@@@@@@ hele hewa." ke hj@@@@ @@ ia @ na Luna pa ho@@@@lona h@@@ hewa a pau ma na M @@@@@@ HAWAII. Lanai M@@kai @@@hu a me Kau@i, ka nai @ @@ la e @@@pa@i@'i na @@@@@@@@na hele hewa @@ko o na pa Au@a@, he I@ la. A in a a e e ku mai ka mea nona ka @@@@@ @@ @ @ @@@ mau la, A@@@@ e kuai ku lala aku ka Luna pe ia mau h @@ @@ na.

L. KAMEHAMEHA.

H@@ lalu. Iune 8, 1863. 81@@ Ku@@@a Kal@aina.

KULA NUI MA LAHAINALUNA

E HOOMAKA HOU ANA KELA KULA I ka la 8 o Iulai. K'a ke ano o ke k@@ai @@@o e @@@@@ ma he ke ki ia e h@@a na maka@@ki he unikumamaiua, he keiki o ho p@@e, hAolohe a mak@@ i ke Akua, he k@@ki i iin@ i @@ naiuo a akamai @@@ i ka @@@ ia mea. He makuekau hei ma ka heluneia ke kakau @ima, ka @@lu@@au, hei@@kau, a me ka h@ke h@@@@@. He make hewa ke h@le mai ke @eiki kai he a me ka h@okuii no ka mea e kipaku i@ o@. Mai hele mai hoi ka mea @@upo a hiki ole ke ao.

            O ka poe ma@@make e komo mai, e makaaia lokoe. E hele mai no ; makaukau @o i ka la @@@alu o Iu@ki e @@@@@ka ana.

            81-3:    J.F. POKUE.

KAKELA ME KUKE

MA KA HALE POHAKU HOU, MA POLELEWA kahi ko@ ke i ia Halepu@e Betela ma Hoolulu Oahu. Na @aua na e kuai i na @@e o

Keln ano kein ano.

NA MEA AI,

NA BA@E@E,

NA IPU @INI

NA PA LEPO.

NA KAMAA,

NA PAHI me na O-O,

NA PAPA me na NOHO,

NA IPU HAO,

NA NOHO LIO,

NA MEA E KAKAU,

NA PENA ME NA AILA.

NA MEA MA@IAI.

A me kela mea keia mea.

Me ma l@a@ a Dr. D. Jayne.

Honolulu, Decema@u, 1861.

J.H. COLE.

LUNA KUDALA,

Ma ka Hale Pohaka o Mi, Aninai @@e.

Ma ke Alana @@ W@hine.   @@@@

 

H. W. SEVARANA.

Luua kudala a mea Kalepa.

Kalo Mahoo.

Alanui Aliiwahine.

 

OIHANA LOIO!

JOHN L. NAILAILI, AIA KONA KEENA @@@@@@ @@@ @@@@ N@@@ @@@@@@@@@@@@@@@@@@@ Hale keai @ A. S. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ Ka@@@@@@@@@@@ Hawa@@@ @@@@@@.

O HALEOLA.

ma H@@@ @a@u, @@@@@ @@ @@ka @k@@ @@ @ @ @@@ @ @ @ ano @@@ @ @@ @@@ ua @@@ @@@@e @@h @@@@@@@a @ me ka @@@mae @@ a ma @@ pei @@ @ @ @@@ @ a@@u @@@@@@ @ K@ai e K@la ai@ a me K @@@@ md na @, @@ @@ @@@ @a, @@ @@ Palapala Haaw@ Wa @@ @@@ a W@ @@ Lewa @@ @@@ @ @@ @ @@@@ @@@ a me @ @ @ @@@ P@@@ @@ l@@@@@ @ @ @@ @ @@ @@ ano, na Palapai Me@@k, W @@@@ P@@ a Wai@@@ L@@@ @@@ Pala @@@ @ @@@  @@ @ @@ @@ @ @ ano a me @@ @@@ @ H@@@@ @@ na Aha@ @@ @@@@ @  @@ @ @@@@ keia @ @ @ K @@@ @ Kaia ma a me na Pa@@@ a @ @@ a p @ i @@ na i'a @ @@@ pau K@ @@@ @@@@@ @@@@@@ @@ @@ @@ @@.

H @u @@ala, N@@@ 7, 1862. @@@.

 

A.S. Cleghorn. AKE.

MEA KUAI LOLE

A ME NA WAIWAI E AE.

Ma ke Kuai Kukaa a ke Kuai Liilii,

AIA MA KA

Hale Pohaku

Ma ka Uwapo.

Make k @ @ ke Aanui K@akua@@@@A me M. wahine.

 

Ma Alanui Nuuanu

MAW AINA O

Alanui Alii me Alanui Hokele,

MA KA AOAO HIKINA@

HALEOLA.

Honolulu, Lanu@@ 16, 1863. 60.6m.

 

KEENA LOIO!

UA HOI AE NEI KA MEA NONA KA inoa m @@@ n@@, a ka haie Kap@@na @@@w Ka@@@@ a ua n a @@j @@l @ me@@ k@@ ake e k@kua @ k@ p e a @@@ a@@ na @@@ a kanaw @@ ia@@@ o na AHA HOOK@LOKOLO a i au o kela Aapaui. A no ka mea l@@i, ua maka ik@@@ au i ka @@@@@ @@@@ ka@@ne, @@laila, ua hiki @a ia ke kawa@i i na paiapala o nan@o a pau, @ ka Ole! Hew@@ a me ka @@@@ H@@@@ A no l mea hoi, @ wau no kekahi Luna H@@a@ nelaila ua h@ ki ialu ke h  mak@@@@@ i na @ @@@pala a @@@@@@ na ke @@@@ a @ @@@@@@ ka.

Buke Aupaai.  A.B.Bates (Mi @@@)

            Honolulu, Ape@la 21, 1863. 71.6m

HALE PAI KII.

MALUNA AE O KA KEENA PAI O KA

"Nupepa Kuokoa,"

Emi ka uka no ke @@@ @ @ ahi wale no dala no k@@ he elua dala ka uku i ka poe @@@@ K@@aaa.  P. paiia no ke @@@ uuaa o Le.

ANIANI a me ka PEPA.

E Lele mai e na mak emaka e pai i ke euk a a au kii.

H.L. CHASE (Keiki.)

67.6m. Mea Pa Ka.

PAPA MAKEPONO!

AIA KA HALE KUAI O LUI@C. H, LEWERS,

AI.ANUI PAPU, kahi e kuai olueina aie

NA PAPA ORE@ONA l a hiki e kuai olu inha

LAAU PA a me ua PINE PA,

LAAU AHO HALEPILI

PAPA ULAULA, PAPA PAINA,

PAP KEPA,

PILI UKAUKA a me KEOKEO

PENA KEOKEO, OMAOMAO,

ELEELE, ULAUKA

POHO, GALU, HULU PENA.

KUI o na @@@ a pau. LAKA.

AMI, KILOU, KUI KAKIAMOENA,

KUINA PEPA HOONANI KEENA,

PANI HALE, PANI ANIANI.

ANIANI KAAWALE. PATE.

PANI OLEPELEPE.

            Ela ka mea kupanaha ma keia wah@ na ka mahu e @ ma i na paho apo @@ haiaawe, kupanaha. E heie nui mai e kuai a e ke wale keia: KAMELO.

Hale Hana Pilula.

MA KE ALANUI NUU ANU, MAKAI IHO o ka le iaia H@@le. Ma@ mea hana, a kuai Piu'a. Hao, Kewawe, a me na @@ a @ ae e pili ana i ka hale oiha@a p@ula. A e h@@ m @ @ @ @ @@ @@@ W@@ m@ @ @ @@p @@@@@ kapeno i Wa maikau E @@ ma@ ike a@@ d@ @ iho.

51.6m. F H & G. SEGELKEN.

OLELO HOOLAHA

AUHEA OUKOU E NA MAKAMAKA, NA KANAK, NA Kanaka Hawaii. @@ pa he wa@ ha@@ @ @ @@@ @ iua @@ Ahi @@ @@@@ la o keia AUpani a i na h@, he Palapaia H @@@ Aina, H@@am @@@@, a ae @@@ paha. Eia no au, ke uoho makiakau n@ e hau@ i ka @@@@ a@au hana @ pa@, me ka uku @@@@ia E, aa @ au ma @@ Keena o Lepaka, Lunakanawai H@maia. HALE L KELEKONA.

            LI' akanawai Kaupani o Kona mamua.

Honolulu. M @, @@@@  @@@@.

Oleo Hoolaha

KE HOOLAHALA'KU NEI ma ka akea @@@ @@@@@ @ pau @@ @ kela ano keia ano, a me ka p@e n@h@@ d p@@ ana. O MAUA na mea @@@ @@ @@ a @@@ @@ @@ papa ka nei i na kanaka a pau, mau h@@kuu waie @ ko Lakou holeholehoa maluna o ko maua aina @@@ o.

Opeula, Halemano a me Wahiawa,

Ma ka apana o Waialuiua, Makepuni o Oahu, ai kapu l@@ no na ano haio@@@@a a pau, a@e e neie wale malua ia @a mau aia. A ke papa poia'ke @@@ no @@i na kanaka a pau @@a aoie e k@ a e @awe paha i na @@@u e me na mea u@u no a pau o lna ka na @@ a na kanaka a paum @@@ e hele maluna o ko maua aiea. O ka poe a pau hopia e hana ana @ na me a i panana'e pei e mana mai@na @@ hoi ka hookuu @@@ @ @@ ho@h@@na maluna o ka aina, e ho@@kuia no ia e maua ELOMA DALA (@5 00) no ka h@@@a pakahi ; a o ka hewa pakahi ; a o ka mea i hopuia e maua e h@le pu ana me ka @@ maluna o ko maua mau aina i hai mua@@'e la e hoouinia no i ELIMA DALA.

            E nana mai e na makamaka a e hoomaopopo no hoi i ke@a mau o@e@@ papa.

JAMES R. HOLT, Halemano,

OWEN J> HOLT, Waialua

Walalua, June 12, 1863.   81-1m*

.OLELO HOOLAHA

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU O kela ano keia ano, ka poe mea waiwai a pau. KE poloai mua aku nea ao ia oukoi, mai ho@@@ aku i ko @@kou mau waiwai ia KAAUKAI, ka'u wahine ma@e, no ka mea @a h@@lele oia la'u a me ko ma@@ wahi moe.  Ua hele aku kela ma ke ano ano hewa koe i ke kanawai a kue hoi iko'u [pono.  Ina hana keaahi pela e hopuia a lawela mua o ka Lunakanawai.

L. W. MELE.

Laeapoki Pena, Hawaii. Iune 4, 1863. 81-3*.

OLELO HOOLAHA

I NA KANAKA HAWAII!

Makai iho o AIGUPITA

Ma hope iho o ka l'a

OMAHUKA!

KA

Pa Kuai Papa

O

LEWERS & DICKSON,

MALAHA E LOAA AI NA PAPA O KEIA @@ @@@@ @ @@@ @@@@@@@ @@@@@ @@@@@@ @@ @@@ @@@@ 2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@.

NA PAPA OLEGONA,

LAAU HALE A ME NA POU,

LAAU KAOLA A ME NA PINE PA,

LAAU AAHO HALE PILI MAOLI,

PAPAULAULA PAPA PAINA,

PAPA KEPA A ME KA AAHO,

PILI ULAULA A ME KE KEOKEO,

Eia ka mea

KUPANAIIA

Ma keia hale --maanei i wal@a'i ka

PALALOA a ma ka HANA PAHU

e like lea me ko

ULAKOHEO

mamaa, i kona wa e kau ana, aoie i pau i ke ahi mamua ; nolaiia, e naue mai e makaikai

            Na Pena Keokeo a me ka Omaomao

            Na Pena Ulauia a me ka Eieele,

            Poho, Kolu, Huiu Pena,

            KUI O NA ANO A PAU,

            LAKA o na ano a pau,

            Ami, Kilou, Kui kakai moena

            Kui Nao,

                        Pani Hale,

                                    Pani Aniani, Pake,

                                                Aniani kaawale,

                                                            Pani Olepelepe.

A PELA WALE AKU,

A le a mau a hooi@malima i p@@ e koi aku @ na kanaka @@@@@ @ ai mai ma ke maua wahi@@@ aka  h @@@@@@@@ p@@@@ @@ maa @@ @ @@@ papa, me ka ma'@@@ p@a hoi @ @ @ @@ @ @ ha@@@@@@ @@ @@@@ @ mai @@ ka @@@@@@@@@@@@@@@@@@@ maa @@@@@@@@@@@@@@@@ aku nei.

Honolulu, @ka@@@@@ na, 1862. 75 @@@.

E MAKAALA!

OWAU

O KAMUELA,

KA HOA KUAI O NA

KANAKA HAWAII,

NONA KA HALE KUAI PAPA MA, aki iho ka

Hale Hookolokolo

ma Honolulu. Ke hai aku nei au ia okou, he mau @a ku wale na keia o kuu moku papa,

"Constitution!"

a ke ku mai oia, e @@@a ana ia'u na

LAKO KAPILI HALE

o kela ano, keia ano

EIA NO KE WAIHO NEI

NA

PAPA O KELA ANO KEIA ANO,

            LAAU HALE o kela ano keia ano

                        PILI HALE,

                                    PINE

                                                AAHO,

                                                            KEPA,

                                                                        PANI PUKA,

PUKA ANIANI,

            OLEPELEPE

                        KUI,

                                    PENA,

                                                AILA PENA,

                        WAI HOOMALOO PENA.

IA MEA AKU, IA MEA AKU

            Ua makaukau au e kuai aku me ka oluolu i keia mau mea, a no ka maopopo no paha ia oukou i e.  KEIKI KAMAAINA au, he hiki ia oukou e ka Lana.

Mai Hawaii a Hiihau,

ke kipa mai i o'u nei. E hiki ana no na nu ku paia a'u i na manawa a pau, a hoolako mau ia'u. He mea mau i na poe o ka hiki mai ka haanaui, a me ke kaena. A he mau Luua kekahi i hoonoho ia e lak@u e alako ana i ka poe maikai, me he lawehaia ia Aka, he hiki ole ia'u ke haua pela, o ko'u ano no ka oukou e imi mai a lona, maopopo no na haua a kakou, no ka mea, o ko Hawaii nei kupa iho la no ia o ko oukou makamaka.

            Kamuela, (Kaikaina o Kimo Pelekane.)

Honolulu, Ian. 8, 1868.  75.8m

OLELO KAHEA A KA

LUNA PAI.

O KA POE A PAU I LAWE I KEIA PEA e uau mua mai i ke DALA HOOKAHU no ka pepa, e pono ke hooma popo e pau ana ka manawa o ka oukou uku ana @ka la.

27 o Iune, 1863,

A mahope mai oia la, o ka poe e makemake ana e lawe hou i ka pepa, e pono e UKU MUA mai no i hookahi dala, aole noe haawila ka pepa ke uku e ole mai. O ka pow wale no e uku mua mai ana, ka poe e haawila aku ana i ka pepa.

                        Ma ke kauoha a       H. W, WINI.

19.3m     Luna Pai o ke Koukou.