Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 37, 12 September 1863 — Huakai hele i Kalalau o Rev. Ioane, & E. H. Paulo. [ARTICLE]

Huakai hele i Kalalau o Rev. Ioane, & E. H. Paulo.

I ka la 30 o Iulai, ko maua holo ana i Kalalau, i ka la 3 o Aukake, hoi mai. - O ke kumu o ko Rev. Johnson (Ioane,) hele ana i Kalalau no ka malama i ka ahaaina a ka Haku; a o wau hoi no ka hoike kula, a oia iho la ka mea nana i hoeu mai ia maua e hele, no ka mea, o ka wa kupono iho la ia. Ua hoikeia ke kula, o ka nui o na haumana he 15, 7 keikikane, 8 kaikamahine. Aole makaukau na haumana, ua imiia i kumu hou. Ua malamaia na halawa e 9, a me ka ahaaina o ka haku; ua komo aku i ka aoao Molemona, ua hoi hou mai elua, hookomoia 4, kapaeia 4, a ua nanaia kekahi mau mea. Keano o Kalalau: He aina pali o Kalalau, aole o kanamai kau nana aku, he kohu pa maoli no, he nani no na hana a ke Akua, haliu hikina ae au, a hema komohana, hookahi au mea i ike o na pali, kui ae kui ae iluna, nihoniho a ka launa ole mai, ua pono ke kapaia o Kalalau pali nihoniho. Kahi e hiki ai i Kalalau. Elua no wahi e hiki ai, ma ka waa, a mauka. Eono wale no malama e holo ai ka waa mai Mei, a Octopa, a mai Novemaba a Aperila, aole e hiki, no ka nui o ka Nalu. Hele mauka. Mai kee ka hoomaka o keia hele ana, ma na pali, o ka poe ui kino ikaika kai hiki, o na, pu-pum a me na opio, he mea aneane hiki ole no. Naaupo. O ka naau po o ko Kalalau poe o ka hana ole i na wahi nihinihi o na pali, o Maunaiki, a me Hikele, na wahi nihinihi loa, hookahi wale no kapuai, ke i mai nei o Nakulala ke kini kamaaina o na pali, oia kekahi i nee ma ia mau wahi nihinihi, hookahi mile a oi aku paha ia wahi, e hiki ole ai na pu-pu. Nuhou. O ka nuhou, o keia wa ma na pali kahakai o e one, o Hoolulu, he wahi hoolulu ia no na waa i kela manawa, ua paa loa i ke one, a maloo make ka ia, hee puhi. Ke i mai nei o Ioane, he 27 ona mau makahiki ma Waioli, aole ia i ike i ke one e like me keia. Ka manao o ka mea kakou. He mea po-

no loa e nanaia ka pilikia o kela poe e noho u mai nei, he poe nui no lakou, a o kekahi manamana hoi o ke Aupuni hoomanaoia ko lakou pono ma ka hanaia o ko lakou mau pali, i loaa ona wahi kupono e naue ai ma Waioli. Ke hoopapau nei no ka Luna alanui e hoohinuhinu no ma na wahi hana nui ole e hiki ai no ka poe hapa wale o ka hana, e hoolawe ia mai ko na wahi kokoke malaila e hanaai, elike me ko Haena, Wainiha, a me Lumahai; e manao i ka pomaikai o keia poe, a he mea pono no hoi i ka Ahaolelo o keia makahiki ae e hoomanao iho, a me ka poe e hoomakaukau ana, e hana balota e koho mua iho i keia manao; e koi e hookaawaleia i mau dala no ia wahi, he pomaikai no ka lehulehu ia mea - aia a makemake kekahi e ninau no ka waiwai ke hooliloia kekahi mau dala no ia alanui, e akahele me ke ahonui no, e kui ka hele na ka naau haahaa. Owau no me ke aloha. E. H. Paulo. Koolau, Kauai, Aukake 11, 1863.