Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 40, 3 October 1863 — Page 1

Page PDF (1.49 MB)

This text was transcribed by:  Verna Nalani Podlewski
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE II. HELU 40. HONOLULU. OKATOBA 3, 1863. NA HELU A PAU 97.

Kanikau aloha no B. Palapala

-

He u he aloha no B. Palapala,

No kuu haku i lilo iho nei.

I ka la ewalu o Iulai,

I ka hora eiwa ka hele ana.

Haalele iho nei na hoa pili,

O na keiki me ka wahine.

Ke u nei au i ka minamina,

No kuu kane i nalo iho nei.

O ka pau keia o ka ike’na.

Akahi hoi au a ike maka,

I ka mea pono ole la he aloha;

Ke hoopupule nei i ke kino,

Ke kupouli nei ka manao.

E aloha ae ana i kou leo,

I ka pane ana mai lohe makou.

E himeni ana me ke aloha,

Ua kokoke mai ko’u manawa,

E pau ai ke kuka ana,

Ka ohumu ana me na hoa.

O neia aina malihini.

Au i noho iho ai a kapa.

A kamaaina oe ia nei,

Hookahi oihana o ka noho ana,

O ke kumu kula ao palapala,

Pau na makahiki iwakalua,

Kuu aku la ke kino pau e ka hana.

Ke u nei au me ke aloha.

Ke kanikau nei me ka uwe,

Wehe aku nei oe la i ka pili,

I ka berika mare a ke Kahuna,

A na makua o kaua,

Nana no i malama pono,

Hui kino ai kaua ilaila,

Hookahi io, hookahi koko;

Na ke Akua mai no ia pono,

Ua lawe aku kela ua lilo,

Auwe he aloha pau ole ko’u.

            Na. MRS. MARIA.

Kealakomo, Puna, Hawaii, Iulai 20, 1863.

            Ua pai iho makou i keia la, i ke kii o Prof. G. A. Bellew (Belu.) ka mea kaulana nui no ka hoolaka ana i na lio ahiu, a me ke kii pu hoi o kekahi lio, ahiu ana i ao ai.

            Ua kaulana loa oia no ka hoolaka ana i na lio hihiu loa, a ua aa’ku no hoi oia e hiki no iaia ke hooaka iloko o ka wa pokole loa, i na lio hihiu o na ano a pau a ka poe e makemake ana e lawe mai imua one, ua hele oia ma Oregona, Vitoria, a me Kalafonia, a ua lanakila mau oia maluna o na lio hihiu a pau i laweia mai imua one, a pela no hoi oia ma Honolulu nei, iloko o kekahi mau la i kaa hope ae nei.  Mai nei aku nei kona hole ana a Kapalakiko, a mai laila mai nei kona hoi ana mai nei a hiki hou ianei, a ua lohe mai nei makou e hole ana oia e hoikeike i kona hana kupanaha ma na mokupuni o Maui, a me Hawaii, ina io hoi pela, alaila, e ike mai no auanei na lehulehu o ia mau mokupuni Hikina Hema.  I ka hana kupanaha a ka mea nona ka inoa i haiia maluna.  Ua pai iho oia, he wahi buke no na rula no ka hoolaka ana i na lilo hihiu o na ano a pau, a no ko makou manao ana he mea hou ia i ko makou mau poe makamaka, nolaila, ua unuhi mai makou i kekahi o na rula, i pai ia ma kana buke kuhikuhi, a penei no ia.

KA HELE ANA KA E HOPU I KA LIO HOU.

            E kukulu i ka lio iloko o kekahi pa a halelio paha, i hiki ka nui i ke kanakolu kapuai kuea.  E lawe i uwepa hookele kaa ma kou lima, a i ka wa a ka lio e huli ai ke poo mai ou aku la, alaila, e hahau koke oe ia ia me ka uwepa ma kona mau wawae hope, alaila, e huli mai auanei ke poo o ka lio i ou la.  E hoomaka i ka haha hoomalimali ana ma ka poohiwi mua ponoi, a pela e hana malie ai a hiki iluna (o ke poo,) alaila, hoomalielie aku me kou lima, a ma ia mea e hiki ai ia oe ke kau aku i ka punuku iluna one.

            O ke ano hoi o ka Mr Rare (Rarey.) hoolaka ana i ka lio, e pelu iho i ka wawae mua hema, o e hookomo hoi i ke kalapu ma ka puupuu wawae, alaila, pela oe a houhoa ae ai ia luna o ka wawae, me ka hauhoa hoi a paa pono ke kapuai; e hookuu i ka holoholona e ku iki no kekahi mau minute pokole, a laila, e keii aku a haukoa i ke kapuai wawae akau, a paa i ka piko o ke kaula ma kou lima.  Ma ia wa e hoohuli koke aku i ke poo o ka lio mai ou aku la, i hiki ai iaia ke keehi aku, ia manawa oe e huki koke mai ai i ke kaula, alaila, e haule koke iho auanei ka lio a kukuli, e hookuu i ka lio pela e kukuli ai, alaila, aole e liuliu iho, e moe iho auanei ka lio ilalo.  E hana lokomaikai aku i ua lio nei no kekahi mau minute pokole, alaila, e hiki auanei ia oe ke milimili aku i ka lio.  Na keia mea e hooi’aku i ka holoholona, i kou hiki ana ke hoopio aku ia ia.

            He lehulehu wale no nae na ano o kana hoolakala ana i na lio, a paa maoli no ka buke ke paiia.  Ua hiki pono ioa ia ia ke hoolaka i na ano lio a pau, na lio kau-o kaa na lio hana keaka, e hana ana i na hana kupanaha, i like me ka na ilio.  Ua hiki no ia ia ke hopu i ka lio, a hoolaka koke ia ia, a kau no oia iluna, a lele iluna o kona kino, a upoipoi i ka mamalu me ka puiwa ole ae o ka lio.  O ke kii i pai ia ae nei mauna, oia no ke kii o kekahi o na lio hihiu ana i hoolakalaka ai; o ka mea nui nae wahi a kona manao, o ka lawelawe ana aku i ka lio me ke aloha, aole me ka pepehi a hoomainoino wale aku i ka holoholona.  Aka, aia no nae ko ka lio laka a ike mai oia ua oi ae ko ke kanaka ikaika mamua o kona, alaila, e wikiwiki mai auanei kona hoopau i ke ku-e mai i ke kahu one, a emoole no hoi auanei kona maliu mai e hana maikai, a e hooki hoi i kona piena ana a me ka puiwa no hoi.  He mea kaumaha a he luhi no hoi keia mea o ka hoolaka ana i ka lio, a i keia kanaka akamai hoi, he mea oleloa; ua mau no kona aa ana e hoolaka i na lio hohiu, a he mea hou no hoi ke ike aku i kna hana ana mai me ke hoolaka i na lio me ka eleu nui.

KA MOOLELO

- O –

ELEIO.

HELU 5.

            A LOHE O KAKAALANEO I KEIA mau olelo i haiia mai ai ia ia, alaila, ane kau mai la ka maka’u ia ia no kona lohe ana i ka nui o na waa, ua like me ke ahi i puhiia ka hele a kauluwela ka moana.  Aka hoi, no kona ike mua ana no i ke kii ana o Eleio ia Kelekeleiokaula i wahine na ke alii, nolaila, hoopau ae la oia i kona ano maka’u ame ka pihoihoi.

            Ia manawa a ke alii e kamailio ana me ua kanaka nei, pae mai na waa a pau i Lualailua, papaniia iho la kahi e kau ai na waa, ua piha loa.

            Ia ike ana o Kelekeliokaula i ke kaikunana ia Kaleihaohia i ka hiki mai i ko lakou wahi, nolaila, manao iho la oia i ka hele i o Kakaalaneo la ke alii o Maui; a hele aku la oia i kona mau makua e olelo aku no kekahi mau pono o ko lakou hele ana.

            Alaila, olelo mai la na makua ia ia, “Aole paha o ka hele mamua, aia paha o ka hoakoakoa i na kanaka ka mua, a pau ia, ho a i ke o, ailaila, makaukau ka hele.”

            A lohe o Kaleihaohia i keia kamakamailio ana o na makua me ke kaikamahine; a nolaila, ninau aku la o Kaleihaohia, “Heaha keia a oukou e hamumamu mai nei?”

            Olelo mai la na makua, “I i aku nei hoi maua ia ianei, aole o ka hele ka mua, aia o ka hoakoakoa i na kanaka ame ka ho-a i ke o a makaukau ia mau mea; alaila, o ka hele ka hope, ke wikiwiki nei no keila i ka hele.”

            I aku la ke kaikunane i na makua ame ke kaikuahine, “Aole no paha e pau ka ai o Hawaii mai a hiki wale no hoi kakou i Lele.”  A no keia olelo a ke kaikunane, nolaila, hoolanaia ae la ko ke kakuahine manao, e ka oliole ame ka pihoihoi.

            Ninau aku la o Kelekeliokaula ia Eleio, “Pehea kakou, i ko kakou hele ame ka ole.”

            Olelo mai la o Eleio, “Ina ua makaukau kakou no ka hele ana, alaila, e kali kakou no ka olelo a ke kahuna, a hoike mai oia i ka manawa kupono e hele ai, alaila, he mea pokole wale no ka hele ana.”

            Alaia, kiiia aku la o Kukamolimoliaola e hele mai a e kukakuka pu me Eleio, no ka mea, ua ane like no ko laua ike ma ko laua ano kaula.

            A halawai na kaula a kukakuka hoi ma ko laua ano kaula, alaila, hooholo iho la laua i ka laua olelo hooholo no ka hele.

            A penei no ka laua olelo hooholo, “E aho e noho iki lakou i keia mau la, a kau mai ka mahina o Nana, a ina Ku oia malama, ilaila kakou e hele ai, no ka mea, o na Ku, oia na la kupono a kakou e hele ai.”

            A i ke kau ana o ka mahina o Hilo, ame Hoaka, alaila, o ka hele mai no ia o ka huakai a ke alii wahine.  Ia manawa nae a lakou i hele mai ai mai Lualailua mai, ua mai ke alii wahine.

            Holo mai la lakou a hiki mai i Oneuli, ma Honuaula, moe lakou malaila, kakahiaka ae, holo mai lakou a moe ma Kalepolepo, Poalua ko lakou noho ana ma ia wahi.

            A i kekahi la ae, holo mai la lakou a hiki ma Lahaina.  (o Lele nae ka inoa kahiko) o Lahaina i keia mawana.

            Ia manawa nae a lakou i pae mai ai i Lahaina, aole o kanamai ka nui o na waa, no ka mea, aia no i Launiupoko ke kau ana o na waa, a o ka pau ana o kahi i kau ai na waa, aia no ia i Panaewa.

            I ka nana aku, aole he waa nui mamua aku i like pu me na waa o Kaleihaohia.

            Ua oleloia nae ma ka mookuauhau o Kamehameha I, oia ka mea i holo mai mai Hawaii mai me ka waa nui.

            A ua kapaia ka waa nui ia manawa, o ka Peleleu, pela i hoikeia ma ka papa kuhikuhi o ka Helu makaaiki o na kanaka.

            A hiki ke alii wahine ma Lahiana, a noho oia ma kahi o Eleio, a malaila pu no i noho ai o Kaleihaohia ame na kanaka a pau o laua.

            I ke alii wahine nae e noho pu nei me Eleio, aole no i wikiwiki mai ke alii Kakaalanaeo e launa koke me Kelekeleiokaula, no ka mea, ua papa mua aku no o Eleio i ke alii aole e launa koke, aia a pau ko ke alii wahine mai ana, a hoomaemaeia oia, alaila, ma ia hope iho, kupono paha ke launa.

            A pau na la mai o ke alii wahine, a hoomaemaeia oia e like me ka rula mau o na wahine Hawaii nei ia manawa.

            Alaila, i ke ahiahi o ka po o Mohalu, hoomakaukau iho la o Eleio i ai na ke alii wahine, a makaukau ka ai ame na mea a pau e pili ana i ka ahaaina a ke alii.  Alaila, hele aku la o Eleio e hoomakaukau i kekahi hale i hoomakaukauia’i i hale hooluolu no ke alii; a makaukau i ka ahaaina a he alii kane; a ike aku la o Eleio e ai ana no ke alii.

            Alaila, hele aku la o Eleio a lalau iho la i ke poiwai holoi, a haawi aku la i ke alii, me ka olelo aku, “ E holoi ka lima, no ka mea, ua maona iho la no.”  A lohe ke alii i keia olelo o Eleio, alaila, hoopau ae la oia i kana ahaaina.

            Ia manawa, lalau aku la o Eleio i ka lima o Kakaalaneo, a kauo mai la, a hele aku la laua a hiki i ka rumi hooluolu, noho iho la o Kakaalaneo ilaila.

            Hele hou aku la no ua o Eleio e hoomakakiu i ka ahaaina a ke alii wahine; a ike aku la no oia ua kokoke e maona, komo aku la no oia a lalau i ke poiwai holoi, a haawi aku i ke alii wahine, a lalau aku la oia i ka huewai, a hoohainu aku la.

            Alaila, olelo aku la o Eleio i ke alii wahine, “E pii kaua i ka hale o ke alii.” A pii aku la a laua a hiki i ka hale i hoonohoia ai o ke alii kane; ia wa, komo aku la laua a wehe ae la o Eleio i ka paku o kahi a ke alii kane e moe ana, a hoonoho aku la oia i ke alii wahine, a kuuia iho la ka paku a pau ilalo; a hoonoho iho la oia i na kanaka koli kukui mawaho ae o kahi a nal’ii e hoonanea mai.

            Olelo iho la o Eleio i na kanaka kolikoli kukui, “E noho malie olua maanei, mai noho olua e haalele i na ‘lii, aia a hoi mai au, alaila hele olu.”

            (Maanei, e kapae ae kakou ia Eleio, a e kamailio kakou no ka hui kino ana o Kakaalaneo me Kelekeleiokaula.)

            Ua haalele laua i kahi a laua i koli kukui mua ai, ua nee aku laua mawaho o ka puka o ka hale, a malaila laua i noho ai ia manawa; a i ka hoi ana mai o ka mea nana laua i hoouoho maila.  Alaila, ninau mai la oia ia laua, “Heahahoi ko olua mea i hele mai ai mawaho nei o ka puka e noho ai, a haalele olua i na’lii.”

            A pane aku la no hoi laua nei, “Ua puiwa maua no na hana hooluolu a na’lii, a nolaila, ua manao maua, o oluolu ole ka manao o na’lii no ko maua noho kokoke aku, nolaila, oia ke kumu o ko maua neenee hou ana mai aanei e noho ai.”

            I keia manawa nae a na’lii e hooko nei i ko laua mau makemake, oia ka manawa i oki ai ka mai o ke alii wahine, alaila, kahea aku la o Kakaalaneo ia Eleio, a hele mai la o Eleio, a haawi aku la ke alii i kona malo, alaila, olelo aku la oia i ke alii, “Akahi no a pono, ua loaa iho nei ko kaua haku, e ole keia alii wahine, loaa ko kaua pulakaumaka.”

            Alaila, olelo mai la ke alii ia Eleio, “Heaha la hoi kekahi, nani hoi ia ua ike iho la no oe, ua loaa ona haku no kaua mailoko mai o ianei, eia ka pono, i hono auanei oe a i hanau he keiki kane, alaila, e kapa iho oe i ka inoa o Kaululaau, aka hoi, ina i hanau he kaikamahine, e kapa iho no hoi ka inoa ma ka aoao o kuu wahine, no ka mea, ua ku ae la no i ko ka wahine aoao.”

            A pau ka hooluolu ana o na’lii, a hoi aku la ke alii kane i ka hale o mua, a noho iho la no hoi ke alii wahine i ko laua hale hooluana, a hoowalea no hoi o ke ahiahi, kakahiaka, awakea, a pela wale aku.

            A lohe aku la na kanaka ame na’lii wahine i ka hoao ana o na’lii, alaila, he mea hou ia i ko na kanaka manao.

            Aka, hauwawa aku la ia mea i ka nui o na wahine a ke alii, ame na aialo o laua.

            A pili mau iho la ke alii kane me ke alii wahine ia manawa a laua i hoao ae ai, aka, hoomau ae la no ke @no maikai o ke alii wahine ia manawa, a loihi ko laua noho kane a wahine ana i ia manawa, ano e mai la ke ano o ke alii wahine, no ka mea, ua ano nanakea ka he enelena ke kana aku.

            Aka, o ka mea a ke alii wahine e ono ai, oia no ke ko ame ka maia; a nui ko ke alii wahine ono keia mau mea, a no ka one mau o ke alii i keia mau mea, nolaial, ua haohao nuiia ke kumu o keia ono ana o ke alii wahine.

            A no ia mea, ua kauohaia aku la na kaula o Elelio, ame Kukamolimoliaola, e hele mai laua e nana i ke kumu i nanakea ai ke alii wahine, he mai paha, aole paha.

            A hiki mai la na kaula, a nana i ka laua ike, a koho iho la o Kukamolimoliiaola me ka olelo aku, “Aole kou he nanakea e, o keia nanakea ou la, he nanakea keiki, ua hapai oe i ke keiki o ko ono nae i ke ko a me ka maia au e ono mau nei la ea, no ke keiki kane, no ka mea, oia na hoailona o ke keiki kane; a ina hoi he ono i ka limu, ka papai, ke kuouou, ame na mea like oia ano, alaila, o na hoailona ia o ke kaikamahine.”

            A ike o Eleio i ka pololei o ke koho ana o Kukamolimoliaola, alaila, olelo aku la oia i ke kaula, “No ka pololei o kau koho ana i ke keiki a ke alii, nolaila, aole no au e kala i ike ai i ke keiki a ke alii, i ka po no a laua i hoao mua ai ia manawa no aua i haawiia mai ai i ka malo o ke alii kane, “Me ka olelo mai no nae o ke alii kaneia’u, i ike au he keiki kane, alaila, e kapa wau i ka inoa o Kaululaau; a ina hoi e hanau he kaikamahine, na ka aoaoa no hoi o ka wahine e kapa i ka inoa o ke kaikamahine, no ka mea, ua ku ae la no i ka aoaoa o ka wahine.”

            Alaila, olelo aku la o Kukamolimoliaola ia Elio, “Heaha la hoi, e nana kaua ma keia hope aku, a ina no hoi i ko io keia mea a kaua e kamailio nei, alaiala, o ka loaa ka hoi ia o ko kaua haku.”  (Aole i pau)

Halawai a ka Ahahui Euanelio

O OAHU.

            Ua halawai hou keia Aha maloko o ka Luakini ma Wailua, i ka la 22 o Sepatemaba, M. H. 1863.

            Ua hoomakaia ka hana me ka haiao e Rev. E. W. Clark, ma 1 Peter 2:5.  “O oukou no hoi, e like me na pohaku ola, ua hoonohonohoia oukou i hale uhane, a i poe kahuna hemolele hoi, i kaumaha aku oukou i mohai uhane, i ka mea oluolu i ke Akua ma o Iesu Kristo la.”

            A pau ia, ua kohoia o Rev. M. Kuaea i Lunahoomalu, a me A. Kaoliko i kakauolelo.

NA INOA O KA POE I HIKI MAI.

            NO KAWAIAHAO:  REV E. W. Clark, Rev. H. H. Parker, Ioane II, P. Naone, J. W. Kanamu, Piimoku, Kawaihae.

            NO KAUMAKAPILI:  Rev. L Smith, W. N. Pualewa, S. Kumuhonua, W. P. Pohaku, J. W. Kaunamano, Hu.

            NO EWA:  J. Bicknell, N. Naheana, Kalohi, Makanui.

            NO WAIANAE, M. Kalama, J. W. Maluna, S. W. Mapu, D. Halualani, Z. Kalino.

            NO WAIALUA:  Rev. J. S. Emerson, Lua, Komo, Ili, Hanaloa, Naukana.

            NO HAUULA:  Rev. M. Kuaea, Newiki, G. B. Ukeke, Puahiki, Napahu, Nuhi.

            NO KANEOHE:  A. Kaoliko, W. E. Pii, Kuna, K. Kane, Ku.

            No ka launa ana mai o Rev. S. C. Damon, kahuna pule o Polelewa, a me Kauka G. P. Judd laua E. O. Hall Esq., no Fort Street Church, Honolulu, ua hooholo ka Aha e noho mai lakou a kuka pu.

            Ua heluheluia ka moolelo o ka hana o keia Aha ma Kawaiahao, i ka malama o Feberuari, M. H. 1863.

            Ua heluheluia ke Kumukanawai o keia Aha.

            Ua noi o L. Kamika e kohoia he Komite e hooponopono i ke Kumukanawai o keia Aha, i kupono oia no na hana i keia manawa.  Hooholoia.

NO KOMIKE I KOHOIA.

            1.  Komite no na halawai haipule i keia mau la.  J. S. Emerson, A. Kaoliko.

            2.  Komite imu kumu hana no keia halawai.  E. W. Kalaka, S. Kumuhonua.  G. B. Ukeke.

            3.  Komite hooponopono i ke KUMUKANAWAI.  E. W. Kalaka, M. Kuaea, L. Kamika, J. S. Emesona, Ioane Ii.

            4.  Komite e imi i na kumu manao no ka halawai hou ana, Feberuari M. H. 1864.  L. Kamika, W. N. Pualewa, Lua.  Hoopaneeia ka hana a ka hora 2 ahiahi.

            Hoomaka hou ia ka hana i ka hora 2.

            5.  Komite e hooko i na hana o keia Aha, a hiki i ka halawai:  Feberuari, M. H. 1884 E. W. Kalaka, L. Kamika, B. W. Paresa, H. H. Pareka, J. S. Emesona, P. Naone, S. Kumuhonua, N. Naheana, G. B. Ukeke, Kana.

            Heluhelu mai o L Kamik@ i kona haawina "Ke ano o ka pule ana"

            Heluhelu mai o Hanaloa i ka haawina o Emesona, no kona nawaliwali “Ka bapetizo ana.”

            Heluhelu mai o Kalaka i kona haawina “Owai ke poo oiaio o ko Kristo Ekalesia?”

            Heluhelu mai o J. W. Kanamu i ka haawina o ka Ekalesia o Kawaiahao.  Hoopa neeia ka hana, apopo hora 9

            Sept. 23, hora 9 kakahiaka.  A pau ka hapa hora haipule.

            Heluhelu mai ke Komite hooponopono i ke Kumukanawai o keia Aha.

            Ua heluheluia, a hooholoia ma na pauku mai ka mua a i ka hope – A eia no ia

KUMUKANAWAI.

            1.  E kapaia keia Aha, he Ahahui o na Ekalesia euanelio o Oahu.

            2.  O na mea e komo iloko o keia Ahahui oia na kahu ekalesia, a me na luna haiolelo, a me na luna ekalesia euanelio ekolu o kela ekalesia keia ekalesia euanelio o Oahu ae i kohoia e na ekalesia i kela manawa keia manawa.

            3.  O na luna o keia Aha, oia ka Lunahoomalu, a me ke kakauolelo i kohoia i kela halawai, i keia halawai, a e noho laua a kohoia na luna hou.

            4.  E lilo no keia Aha i mea e hooponopono ai no ekalesia o Oahu nei, i ae mai e noho malalo iho o kona malu.  O kana hana nui, oia ka imi ana i na mea e pono ai, a e malu ai, a e kuikahi ai na ekalesia.

            Eia hoi kekahi hana; o ka hookumu ana i na ekalesia hou, a me ka hookahuna ana, a me ka hoonoho ana i na kahu ekalesia, a me ka hoopau ana, a me ka haawi ana i ka Palapala ae haiolelo, a me ka paipai i kela hana maikai keia hana maikai; aka, aole i wa wale keia aha i ka mana e ku ono i kela ekalesia keia ekalesia.

            5. Elua halawai ana o keia Ahahui i ka makahiki; i ka malama o Feberuari, a me Sepatemaba.  Aia no i ka Lunahoomalu ka hoike e mai i ka la a me ka hora no ia halawai ana.

            6.  E hoomaka no i kela halawai i keia halawai me ka haiao e ka Lunahoomalu o ka halawai mua; a e hoike mai kela ekalesia keia ekalesia i kona noho ana i na malama eono i hala; a e heluhelu kela mea keia mea i kona manao ma na kuu manao i haawi mua ia, a e hana hoi i na hana e ae i lawaia mai imua o ka Aha.

            7.  Aole e hooponoponoia keia Kumukanawai, ke ae ole elua hapakuolu o ka Ahahui ma kekahi halawai pono.

            Heluhelu mai o J. W. Maluna i ka haawina o ka ekalesia o Waianae.  “He pono anei i na kahuapule ke lapaau ma Hawaii nei?”

            Helehelu mai o G. B. Ukeke i ka haawina no ka ekalesia o Hauula.  “Heaha la ka mea e mahuahua ai ko kakou kokua dala no ka Iesu aupuni?”

            Heluhelu mai o W. N. Pualewa i ka haawina no ka ekalesia o Kaumakapili.  “Heaha la ka kuleana o ke kahunapule iloko o na kula?”

            Hoike mai na kahu a me na luna ekalesia i ke ano o ko lakou mau ekalesia iho, no na malama eono i hala.  Hoopaneeia ka hana a hiki i ka hora 2.

            Hora 2 halawai hou.

            Heluheluia mai kekahi palapala no Rev. A. Bihopa, e noi mai ana i keia aha, e hookuu ia ia mai ka noho kahu ekalesia ana ma Ewa.  Hooholoia.

            Heluheluia mai kekahi palapala no ka ekalesia ma Ewa, e noi ana ia Rev. J. Bicknell e lilo i kahu no lakou.  Hooholoia, he pno ia ia ke noho malaila i kekahi mau malama.

            Noi mai o E. W. Kalaka e hookumuia i ekalesia kuokoa ma Waikane; kokuaia mai e Mikaholo.  Hooholoia.

            Hoopaneeia ka hana apopo, hora 9.

            Sept. 24.  Halawai hou i ka hora 9, a pau ka pule, heluheluia ka moolelo no ka la i nehinei.  Hoaponoia.

            Noi mai o Kalaka e hookumuia i ekalesia kuokoa ma Waimanalo, kokuaia mai e Mikaholo.  Hooholoia.

            Noi hou mai o Kalaka, e hookumuia i ekalesia okoa ma Wailupe, kokua mai o Kaunamano.  Hooholoia.