Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 49, 5 December 1863 — Na Palapala. Owai o Kealoha? [ARTICLE]

Na Palapala.

Owai o Kealoha?

E ka h'uekoii e ; .Iloh<t oe : | Pomaikai maoli au i ka halawai ana mel ka Kealolia mnu olelo hooheneheno ma kej Kuokoa, Helu 48, o ka la 26 o Novemaba iho nei, e pili ana no na Luna Makaainnna i manao wale ia no ke kau Ahaolelo e hiki mai ana, i hoakaka wale ia e "b." Aka, i ka Kealoha kamailio ana, ua kukulu pau oia i kona ike kakau manao maluna o na mea i hoakaka wale ia e " S." A o lea hooholo loa aim o L'anu. manaoio kaknu mannn, na hnniliia maluna o S. Haleole, ka mea aole nona ka inoa. Na U S." nae ka olelo hoakaka no na Luna ana i manao wale ai; aka, maluna o ka mea e ke kamailio hoohenehene ana. A no ia inea wau i olelo ai ma ko poo o kein kakau manao ana, " Owai o Kealoha ? " Ai nolaila he pono ke kapn aku o 44 Haukae,"| haukae hoi i ke aha ? Eia, haukae i ka ikel m'aka ole, no ka inea, na "8," ka olelo, a luna hoi o ka mea e ka hoohenehene nna. 1 Ke i mai nei, " Ka mea hoi a ka Ahnhuil noonoo a S. Haleole, ke kanaka pakeu o kel nkamai i hooholo ai." Pehea hoi keia ? Ua| akaka i ka mea kakau manao (Kealoha,) hei kanaka akamai hohonu ka mea hoakaka wa-| lo no ina ke akea, i ka poe kupono ke hele il ka Ahaolelo kuu Kanawai. Aka, i ka manao o S. Haleole, aole ia he kanaka akamai, ka mea nana e hoakaka,.a ina paha owau io 0 Kealoha, ka niea nona ke kakau inonao ana ma ka Helu 4S, aole au e olelo ana, he kanaka akaumi, ike hohonu,ka mea hoakaka wale, no ka mea, ua ike no au,aole i ka mea hookahi ka hooholoana o ka manao pili i ka luhulehu. A heoha ka hewa o "S." no kona hoakaka ana i ka poe ana i inanao ai ? i Ke i hou mai nei o Kealoha, ma kona ninau ana, " E nana i keia poe, he poe haipule io anei keia poe ? ' Haukne hou o Keaioha, ke kamailio hou niai nei o Kealoha, ma ka mea pankiki loa I-lia ka ninau,, 41 Ehia poe haipule io i maopopo ia Kealoha, ma kona Papa Helu o na kanaka hemolelo, e hiki ai ke noho ma ka Hale Ahaolelo kau Kanawai ? " Ke olelo nei au, Ue mea paakiki loa keia, aole nae no ka hiki ole ke noonoo iho ; aka. no ka loaa ole ke hopu alai ia poe, (poe haipule.) oiai nole he like o ka manao o ka lelohulehu, tna ka mea a lakou e manaoni; no ka mea, he okoa ka manao o kekahi,a he okoa ka manao o kekahi, iwaena o na tausani kanaka lawe balota. Aka, ma na mea i ikeia, ua hilinai ka makemake o kekahi poe I e like me kau (Kealoha,) a o ka mea a kekahi e hilinai nui ai, ma ke kanaka ike i na Kanawai, a o ka mea hoi a kekahi e hilinai ; ai, ma ka hui ohana, a hoaloha hoi, a o ke--1 knhi, ua hilioai ma ke kipe ia inai, a me kekahi mau kuinu e ae. A no ia mea, ua nui a lehulehu na kumu nana e pale i ka manao lokahi ana o ka lehuiehu. A pehea la e ko ai ka makemake o Kealoha, ka mea i oleloia ma keia kaktiu manao ana o 44 Haukae ?" Aka, aole au e hoahewa ana uo kou manao i poe haipule io ka poe kupono no ka Aha kau Kanawai. Eīa ka mea hiki ole a'u 1 manao ai he paakiki. aole e loaa ia poe ma ka Ahaolelo he iehulehu; aka,he jx>no paha ia oe ke ninau roa na Aha kau Kanawai o na > Aupuni nanuao o ka honua nei, malia ua k hana kekahi mau Ahalelo pela, ka poe hail pule io wale no. P ; Kc olelo hou nei au, a pehea > laa he kai\ naka haipule io 0 Ami, a ua kupono kana 14 mau hanu a pau ma ke ano haipule, lie ka-

•Inaka makapo nae o;3. hiki anei ia Aun k? Bfiorto ma ka Aha kau Kanawai ? E o!«?]o mai apaha auanei 00, "He hiki no." A ina hoi Ihe hiki ole, a heaha hoi ka waiwaio ka hualoieio haipule 10 ? 1 A pehea lioi 0 Hika, ina he kanaka haipuoia» aua ikeia nae eka iehulehu he kaInaka haipule io ; aka, he kanaka naauponae. laole ike i na kanawai, aole ike i ke kakauliima, a me ka heiuhelu paiapala, a pehea 0 IHika ma ia ano ? E manao ana anei r»e, ua Hkupono ia ia ke noho ma ka Aha kau KanaIwai, ina no!e ona hupo? E oielo mai ana It»o paha oe, " he hiki no,'' a ina hoi aole he Ihiki, a heaha hoi ka waiwai o ke kanaka liiaipuie io ? g Ala ka Jiana anaame ka hoomaopopo ana,i Ihe manao kanaka hookohu haipule wale iho Ino kou ; aka hoi, i ka ike lea ana ioa ka nooInoo ana i ke ano nui 0 kau mau olelo, mehe Hmea la o oe kekahi e manao ana e lilo i LuIna Makaainana no keia kau Ahaolelo, a ua Emanaoia paha aole e hiki, a nolaila, iawe ae lia oe i kau kumu paipai no ke " kanaka haiIpuie io," i kamaiiio ai oe i kekahi hapa iki Co kau olelo ma o'u nei, na li S." nae ka olelo.l gA ina hoi o oe kekahi e manao ana e haiota, iina no ua makehewa, no ka inea, ke ikemua |ia nei no kou nele, a nou ka huaoielo, " Hiii Ihewa ka manao ke ole ke kukakuka ana." g S. Haleole. 2 Honolnlu, Der. 2, 1803.