Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 49, 5 December 1863 — [NA KE AUPUNI.] Na Pauku Hoololi. O KE KUMUKANAWAI I HOOPUKAIA A HOOHOLOIA E LIKE ME KA PAUKU 105. O KE KUMUKANAMAI. [ARTICLE]

[NA KE AUPUNI.]

Na Pauku Hoololi. O KE KUMUKANAWAI I HOOPUKAIA A HOOHOLOIA E LIKE ME KA PAUKU 105. O KE KUMUKANAMAI.

E hooheloia e ke Aili me na'Lua me ia Poeikohoia oio Haieaii I'oe Aina i akoaAoa uoko o ka Ahaolelo kau Ka/uswai: Pal-ku 1. E hooioliia ka Pauku 25, a penei e heluheluia'i: " Ma keia ke hooholoia nei, ua mau loa aku ka noho Moi ana o ke Alii Kamehameha IV, a me na keiki ponei nna, i loaa malalo o ke Kanawai, a me na nianio a lakou i hanau ia malalo o ke Kanawai : a ina e neie ia mau mea, alaila, e iii aku ka Lei Aiii maluna o ka Mea Kiekie, Lota Kamehameha. a me na keiki ponoi ana, i loaa malaio o ke Kanawai. a me na mamo a lakou i hanau ia malalo o ke Kanawai ; a i nele ia, e iii aku ka Lei Aiii maluna o ka Mea Kiekie Victoria Kamamalu Kaahuinanu, a me na keiki ponoi ana i looaa malalo o ke Kanawai, a me na maino a lakou 1 hanau ia malalo o ke Kanawai. E ili aku ka Lei Alii maluna oke keiki kane i hanau rnua ia, a me na manio ana ; a ina e nele i ke keiki kane ole, alaila, maluna o ke kaikamahine i hanau mua ia, a me na mamo ana. Ina aole he hooiiina ma ke koko, alaila. na ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o na'Lii e koho a e hooīaha aku i hooiiina Alii nona, oiai e ola ana ka Moi; a ina hoi, aole i kohoia a i hoolahaia pela, a ua nele ka Noho Alii i ka Moi ole. alaila, e kahea kokeia na Hale Ahaolelo a i elua, e ke Kuhina Nui. a na lakou e koho ma ka »balota hui ana. i Moi no ke Aupuni." 1 Pauku 2. E hoololiia ka Pauku 35. «penei e heluheluia'i : | 14 He kapu loa ke kino oke Alii Nui ame ska maluhia , maluna o na Kuhina ka hihia !*o na Oihana. No ka Moi ka mana hooko; e kakauia ka inoa o ka Moi ma na Kanawai a pau i hooholoia e na Hale elea o ka Ahaolelo, a e kukau pu ia ka inoa o ke Kuhina ?Nui. O kana mau hana eae a pau e pili |ana i na Oihana, e aponoia no ia e like me Ena mea i kauia ma na Kanawai, koe nae na |mea a pau i kuhikuhi ponoia e keia Kumutkanawai." 1 Pauku '3. E hoololiia ka Pauku 76, Ipenei : 3 " E mahele like ia ka Poeikohoia e na |makaainana, a e hooponopono mau loa ir. Imamuii o ka nui o na kanaka i hoomaopopoia !ma ko ke Aupuni helu ana. Ika makahiki [hookahi kaukani ewalu haneri ine kanaono|kuinamaha, a i ka pa umi o na makohiki ma lia hope aku. e hooponopono ia ka nui o ka |Hale o ka Poeikohoia e ka Ahaolelo e like [tne keia a me ka Pauku lō.' I Pauku 4. E hoololiia ka Pauku 77, |penei: § " Aole no e kohoia kekahi no ka Hale lAhaolelo o ka Poeikohoia ina ua pnpuie, a fl»upo pnha, a nn hihie p?iha i keknhi Karaī|ma nui ma ka hookolokolo ana, a ke ole ia |he kanaka maoli, a kupa paha o ke Aupuni iHawaii, a ua hiki ole aku oia i na makahiki |he iwakalua kumamalima, a ke ike ole hoi i |ka heluhelu a me ke kakaulima, a me ka he|lu, a i ole hoi oia i noho ma keia Aupuni i |hookahi makahiki inamua iho o kona kohoia |ana, a aole hoi ona waiwai paa, hihia ole |iloko o keia Aupuni, ua like me na dala elua |*haneri me kanalima. a i ole ia, o kona loaa i kela makahiki keia makaliiki, aole i emi malalo o*na Dala Elua haneri me kanalima." Pauku 5. E hoololiia ka Pauku S3, nenei : • 4 Na ka Ahaolelo e hoonohonoho i kela manawa keia manawa i na Aha Hookolokolo Kaapuni, e like me ka mea kupono i ka pomaikai o ka lehulehu, a e kohoia no ua mau Ahahookolokolo nei i Lunakanawai Kaapuni, aole e oi ka nui o na Lunakanawai no ka Aha hookahi mamua o ka akolu, a noho lakou ma ia Uihana, oiai lakou e noho pono ana ; hiki no nae lakou ke hoopii luna nuiia " PaūKU 6. Ua hoololiia ka Pauku 91, penei: " I ole e kaumaha na kanaka no ka noho liuliu me ka makaukau ole, a ewaewa paha, ma kana mau hana o kekani Lunakanawai Apana, e pau no a e lilo i mea ole no hoi na palapala hookohu a pau a na Lunakanawai Apana, i ka pau ana o na makahiki elua mai ska )a i kakauia'i ua mau palapala la. A i Ska pau ana o ka palapala hookohu a kekahi, le hookohu hou ia no ia, a i ole ia, e hookohu lia kekahi mea hou, e pani i ua hakahaka la, ?e like me ka mea kupono, i ka noho oluolu oke Aupnni. E hiki no nae i ka Ahahookolokolo Kaapuni, a i ka Ahahookolokolo Kiekie paha, no na kumu ī hoomaopopo lea ia e na Lunakanawai o ua mau Aha la i ka lakou olelo i hooholoia, e hoopou i ka noho Lunakanawai Apana ana o keknhi o ua poe la, aka, aole e hoopauia kekahi o ua mau Lunakanawai nei, a maopopo ia ia na kumu o kona hoopiiia ana, a hoolohe pono īa no hoi kana olelo nona iho." Aponoia i keia la 23 o Aucate, M. H. 1562. KAMEHAMEHA. Kaahumanu. Ke hoike nei maua ua kope pololeiia keia. L. Kamehameh.a. 94-3m J. I. Dowsktt.