Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 4, 23 January 1864 — Page 1

Page PDF (1.34 MB)

KA NUPEPA KUOKOA

Ke Kilohana Pookela no ka Lahui Hawaii .

BUKE III. HELU 4. HONOLULU, IANUARI 23, 1864. NA HELU A PAU 113.

"KA NUPEPA KUOKOA."

HOOPUKA MAU IA MA HONOLULU

I kela Poaono keia Poaono.

$2.00 no ka makahiki, ME KA HOOKAA MUA MAI.

KA OLELO HOOLAHA—aole i oi mamua o 10 laina no ka hoopuka hookahi ana, $1.00 ; alua komo ana, he $1.50 ; hookahi malama, $2.00. E uku mua ia mai ke dala o na olelo hoolaha a pau e hoounaia mai ana e pai.

KANIKAU— he hapalua dala ka uku no ke aoao hookahi o ka pepa leta, oia hoi 4 keneta no ka lalani hookahi—penei: he 25 lalani, $1.00 ; 50 lalani, $2.00; a pela'ku.

KA UKU NO NA OLELO HOOLAHA—ka uku pepa, a me ka uku o ka Kanikau, e haawiia no ma ka lima o na Luna o ke Kuokoa, a i oleia e hookomo mai no ma ka leta, a hoouna mai i ka Luna Pai.

O NA UKU PEPA A PAU K HOOKAA MUA MAI NO—aole e kauia ka inoa o kekahi haole a kanaka maoli paha, ma ka inoa o ka poe lawe pepa ke ole e hookaa e mai mamua. E pono, ke hiipoiia keia mau rula, no ka mea, he emi no ka auhau no keia nupepa H. M. WINI. (Luna Pai.)

KA "NUPEPA KUOKOA."

Is published in Honolulu

EVERY SATURDAY, $2 OO per annum...........in advance.

ADVERTISEMENTS not exceeding 10 lines, inserted once for $1.00; twice for $1.50 ; and $2.00 for one month ; all advetisements must be paid for in advance.

KANIKAUS will be charged 1.00 per page, or 4 cts. a line. PAYMenTS for advertisements, Subscriptions or Kanikaus, may be paid to any of the Agents of the Kuokoa, or may be enclosed in a letter to the Publisher.

ALL SUBSCRIPTIONS must be PREPAID. No names, either of foreigners or natives, will be inserted on the subscription list, until paid for. This rule must be strictly adhered to, on account of the low subscription price.

H M. WHITNEY.

Publisher.

                Volume I and II of the KUOKOA, bound, for sale, $4.00 each. Persons having complete sets of the above, can have them exchanged for bound volumes, by paying $2.00 each.

HE

KANIKAU NO KA

MOI IOLANI

KAMEHAMEHA IV !

                E uwe no --

Ke uwe aku nei o ka wahine hele la o Kaiona,
Wahine hahai alualu Wailiula,
Ia oe e kapu ka Lani kapu ka Honua,
Hoi-i hoanoano ihi ka leo,
E hamau ka leo e kapu -- e.

 

                E uwe no –
E aloha aku ana ia oe e Hole Waimea i ka
ihe a kamakani,
O mai na ala a ke Kipuupuu,
Kuu hoa o ka aina e-a i ka lepo,
E kau ao malu ana ka lepo i ka Lani,
Uhi iho la malu ke Kulanakauhale,
Hohola aku la i kai o Ulakua,
He e-a wale no ke kai o Kuloloia -- e.

 

                E uwe no --

E aloha ae ana ia oe e lele Iolani,
Ina hoa o ka wa kamalii,
A ka Haku o kakou i olelo mai ai,
E noho i ka hale naauao,
Mai ke kula o Pahua a hiki i Kahehuna -- e.

 

                E uwe no --
Hehu aku nei oe a hele,
Haalele mai nei oe ia makou,
Me ka hoa pili o ka wahine,
I pilia na kui koekoe,
Me na ale o Pailolo,
E'hue'hu kai aku la ka ihu o ka moku i ka
hele ana ou,
E lohaloha peleunu mahiki i ka ua -- e.

 

                E uwe no –

Auwe kuu hanai,

Kuu kaikunane mai ka makani Maaa,
E wehe ku ana i ka puka o na hale,
A kakou e nonoho ai i ka lai o Lele,
E nana ai i na hono o Piilani -- e.

 

                E uwe no --

E aloha ae ana ia oe i kuu kahu,
I kahu i ka hanai ana a na makua,
Kuu hoa o ka malu Kuawa o Wailuku,
Mai ke kaahaaha lai o Niua,

O ia kula a kakou e haele ai,
Pulu i ka ua Ukiu o Makawao -- e.

 

                E uwe no --
E aloha ae ana ia oe,

I ka hoa o ka la lena o Lilikoi,
Aheahe mai ana ke kihi ka ewa,
I ka nahele pua kawau,

E hiki aku ai i ke kuahiwi wai ole o Haleakala -- e.

                E uwe no --

Ke uwe nei no ka honua,
Ke haalulu nei ka mauna,
Ke kaahea mai nei ka Lani,
I ke aloha ia oe e Keokinapau o ka Lani -- e.

 

                E uwe no –

E aloha ae ana ia oe,
I ke hoa nana ohu o ke kuahiwi,
Me he kapa ke-a 'la iluna o ka laau,
Ka luluu o ke kehau i ka pua o Keaalii -- e,

 

                E uwe no --

B. PAUAHI.

Haleakala, Honolulu , Ian. 19, 1864.

 

HE MELE KANIKAU NO KA

MOI IOLANI

KAMEHAMEHA IV!

HIMENI 1.

*He uwe he aloha keia

No ke Alii Iolani,

Ko Hawaii nei Moi Ilihia ;

                Ua hala aku nei.

Auwe no hoi oe –

E ka mea ihi kapu,

He aloha pau ole no:

                Ko makou nei ia oe.

 

CHORUS: Auwe, auwe, auwe,

  Auwe, auwe no oe.

  Auwe, auwe, aawe,

  Auwe, auwe no oe.

 

2

Auwe no hoi oe,

E ka Haku hawaii ;

Ka luhi mua no oe

A ka makua i luhi ai;

Auwe'aloha ino !

O Kaleiopapa;

Kamehameha Ekolu,

Ka Lani Nui a Mamao.

 

CHORUS : Auwe, &c., &c.

 

* He kanikau keia no "IOLANI" -- Ka Haku o Hawaii ame Kauikeaouli -- K. III.

 

HIMENI 2.

No ke King Iolani ke aloha,

I ka hele ana aku liuliu,

Waiho iho nei ke aloha,

Na makou e u nei.

2

He ukana nui keia la

A makou e lei nei,

I ka hala ana o Kalani;

O Kalani nui Liholiho.

3

Ilihia iho nei makou,

I ka hapa a na hae :

I ke kani kui lua a na pu,

E wawalo nei ke kaona.

4

O ka hala ana ia o Kalani,

I niau Kololani aku nei,

Ke kupinai nei na leo,

O na too Old a pau.

5

Ke uwe waimaka nei makou,

Na boys na girls o ka lai,

I kou pauaho ana mai :

Haalele i ke aupuni.

Auwe! auwe!

 

HIMENI 3.

1

SOLO : Kanikau he aloha,

No ka Moi Iolani,

Ua hala 'ku nei ia,

I ke ala hoi ole mai.

CHORUS : Auwe, aloha ino !

  Ko Hawaii pua rose ;

  Ua akoia, ua lilo,

  Auwe ! Aloha no !

2

SOLO : -- No Emalani ke aloha,
  Ka uwe haalipo mai
  O Iolani ua hala,
  Ua wehe mai i ka pili.

CHORUS : -- Auwe, aloha ino !

  Ka Lani kapu Iolani;
  Ka Haku Lani o na 'Lii,
  Ua hala, aloha no.

3

SOLO : -- Ke uwe waimaka nei,

  O Aliiolani,
  Kaumaha luuluu no,

  I ka hala ana o ka Lani.
CHORUS: -- Auwe, he aloha !

  He uwe, u, minamina,

  Aole loa e pau;

  No ka Lani o Hawaii .

4

SOLO : -- Ke moe ala i ka moe,

  I ka moe anuanu,
  Ua hala aku nei ia,

  I ka hale lua o ke kino.
CHORUS: -- Ua laweia 'ku,

  E ke Alii o na 'Lii,
  Ma ko luna Paredaiso,
  E hoomaha ma kela ao.

  Auwe! he aloha!
  Auwe! he aloha!

 

HIMENI 4.

1

Auwe oe e Iolani,
Ke Alii o na 'Lii;
Haku nani Hawaii nei,
Mea Ihi kapu laha ole.

CHORUS : -- Auwe, auwe, auwe, auwe,
  Auwe, auwe, ke Alii.

2

Noho u, me ke kaumaha la,
Emalani no he wahine,
Kuu Haku la ua hala,
I ke ala hoi ole mai.
CHORUS :-- Auwe, &c., &c., kuu Haku.

3

Ike wale aku hoi oe la,
I ke kama a kaua,
Ia ka Haku o Hawaii;
Kamakahi a ka makua.
CHORUS : -- Auwe, &c., &c., kuu Lei.

4

Ke uwe nei o Kalohelani,
Auwe kuu kuaana ;
Ua hele aku nei ia,
I ka hale mau o ke kino.
CHORUS: -- Auwe, &c., &c., auwe kaua.

5

Ke kanikau nei hoi la,

O Kapuaiwa kou mua ;
Haalele mai nei oe,

I ka pili a kaua.

CHORUS : Auwe, &c., &c., he aloha.

6

Noho iho nei ka makua la,
I ka u me ka minamina,
Kuu Lani la ua hala,
I ka Paredaiso nani.
CHORUS : Auwe, &c., &c., Kuu Lani.

 

HIMENI 5.

1

He uwe la he aloha,
He uwe u, minamina,

  Emalani no he wahine,
Repeat chorus. Auwe kuu Haku e.

2

He uwe, &c., &c. He uwe, &c., &c.

  O Kapuaiwa kou mua,

  Auwe kuu Pokii.

3

He uwe, &c., &c.

He uwe, &c., &c.

  Ke uwe helu mai nei,

  O Kalohelani kou muli.

4

He uwe, &c., &c. He uwe, &c., &c.

  Ke uwe nei ka makua,

  Auwe kuu Lani e.

5

Ke uwe nei makou,
Na makaainana ou,
Me ke aloha pau ole ;
I ka hala ana o Kalani.

 

HIMENI 6.

1

Kanikau he aloha keia,
Nou e Kamehameha Fourth,
Ko Hawaii nei pua rose,
Ua mae la ua lilo;
Ke noho nei Emalani,
Me ke kulu o ka waimaka,
I kou haalele ana mai,
I ka pili a olua.
CHORUS : -- Aloha no ia,

  I hele aku nei,

  I hele ! I ka hele,
  I ka hele ana aku nei.

2

Ke u nei no hoi,
Na Hoahanau ou,
Me ka u me ka minamina,
Me ke aloha pau ole,
Ke au nei makou,
Mahea oe e Kalani,
E u aku nei paha-oe,
Me ka Makua Mana Loa.
  CHORUS.

HIMENI 7.

1

He uwe he aloha keia,

                No Iolani;

Auwe aloha ino no ia,

                I hele aku nei,

Hele hookahi aohe lua ;

                Aloha ino,

Ke uwe haalipo nei no

                Na 'lii ou a pau.

CHORUS :-- Auwe ! Auwe, he aloha,

  He kaumaha nui,

  He minamina pau ole no,

  No ko kakou nei Alii.

2

He uwe he aloha keia,

                No ka Lani Nui,

Wehe mai nei oe i ka pili,

                Pili me ka wahine;

Ua au wale ae nei ia,

                Kahi e ike ai;

Haohao wale ana o ka leo,

                Oka pane ole ana mai.

  CHORUS.

 

HE UHANE NO IOLANI.

He uhane he aloha keia, Pa,

No Iolani ke Alii, Ko,

Noho iu mai ka uhane. Li,

I ka lewanuu o luna Ha,

I ke ao polohiwa o ka lani, No,

Noho mai ka uhane kehakeha, La.

O ka ouli kapu o ka kalani, Mi,

O Kalanimehameha Eha; Pa.

ROUND -- [4 Parts.)

  1

Auwe! Auwe !

  2

Aloha ino no, Ka Moi Iolani,

  3

Ua hala aku nei, I ke ala hoi ole mai,

  4

Auwe! Auwe !

 

He moolelo Baibala.

                Olelo mua. O kekahi o na moolelo maikai loa o ka Baibala, no ke aoia mai o ka poe heluhelu, oia hoi ka MOOLELO o IOSEPA. Ua mau ka makemake o na kamalii, ame na kanaka opiopio e heluhelu ia moolelo.

                O keia moolelo a'u e kakau nei, ua hookumuia maluna o kahi MOOLELO o IOSEPA, i kapaia e "Rev. T. H. Gallandett." Aole nae au i hoopili loa ma na olelo o ia Buke, i kuu kakau aha i keia moolelo. Aole no i pau loa ua palapala la i ka hoololiia ; ua hoopokoleia no kau wahi olelo.

                  E heluhelu no oukou a pau i keia olelo, me ka manao iini e lilo ma ke ano like me Iosepa, i ke kupaa i na hoowalewale o keia ao. E. IOANE.

  Waioli, Kauai, Nov. 2, 1868.

 

KA MOOLELO

- O -

IOSEPA.

HELU 1.

                O IOSEPA, OIA NO KE KEIKI AIAKOBO, o Isaaka no kona kupunakane, o ia hoi ke keiki a Aberahama. Pomaikai o Iosepa no ka loaa ana ia ia o na kupuna ano kaulana ma ka pono. He poe kanaka haipule maoli keia, a ua aoia ko lakou mau ohana i na mea e pono ai, a e loaa ai ke alohaia mai e ke Akua, ame ka pomaikai mai ona mai.

                Ua hanauia o Iosepa ma ka aina o Mesopotamia, i ka makahiki ekolu tausani elima haueri a keu, mamua aku nei. Ua noho kona makuakane ma ia aina he umikumamaha makahiki me Labana, kekahi kanaka mahiai a waiwai hoi, a kokua ia ia i ka malama ana i kona mau holoholona.

                Mahuahua ae la ka ohana o Iakobo i ka wa e noho pu ana me Labana. E pono ia oukou ke hoopaa i na inoa o kana poe keiki. No ka mea, no keia poe keiki i puka mai ai kela lahuikanaka nui i kapaia ka "Iseraela," a lilo i lahui ikaika ma ka aina o Kanaana. Ua kapaia lakou ka "Iseraela," no ka mea, no Iakobo lakou ; a o Iseraela kekahi inoa ona, a ua kapaia kana mau keiki kane he umikumamalua, "na makua alii he umikumamalua." Eia na inoa o na keiki a Iakobo, e like me ka hanau ana :-- O Reubena, Simeona, Levi, Iuda, Dana, Napatati, Gaga, Asura, Isicara, Zebuluna, (Dina he kaikamahine,) Iosepa, ame Beniamina.

                O Rahela ka makuahine o Iosepa laua o Beniamina, ua hanauia lakou a pau ma ka aina o Mesopotamia, a o Beniamina wale no i koe me kona mau makua.

                I ka elima makahiki o Iosepa, a he umikumamaiwa makahiki o Reubena ka makahiapo. Ia manawa, hele aku la o Iakobo me kona ohana mai Mesopotamia aku, a hoi i Kanaana ma kahi ona i hanauia'i. E ola ana no malaila kona makuakane elemakule o Isaaka, he aina momona ia ; a ua manao o Iakobo, ua pono ia ia ke lawe i kona ohana malaila. Eia hoi, ua kauoha aku o Iehova ia ia pela ma ka moeuhane, a ua manao oia ma ka hoolohe ana ia Iehova ka malu ame ka pomaikai no kona ohana a pau.

                Elima makahiki mai ka haalele ana ia Mesopotamia, a kokoke aku la o Iakobo ia Eperata, a kokoke loa aku la ma ia kauhale, loaa ia Rahela ka mai nui a make aku la o ia. A kokoke i kona make ana, hanau mai la o Beniamina, he umikumamakahi paha makahiki o Iosepa ilaila. A kaumaha nui o Iosepa no ia make ana, a uwe iho la oia no ka nalo loa ana o na maka o kona makuahine, aole hoi e lohe houia ana kona leo aloha. He nui ko Iosepa aloha i kona kaikaina ia Beniamina, ka mea i hanauia mai iloko o ka wa pilikia o ko lakou makuahine, a e ike auanei oukou i ka ikaika o kona aloha ia ia ma ia hope iho.

                E na kamalii ame ka poe opiopio, ke ike nei anei oukou i ko oukou pomaikai no ka loaa ana i makuahine nana oukou e malama a e ao mai ? Ua oi aku ia i ko ke dala ame ke gula, waiwai ka makuahine haipule, e hooikaika ana e alakai ia oukou i ka pono o ka Haku. Mai hoowahawaha oukou i kana ao ana, e hoolohe no a malama i kana ao ana mai, a i pomaikai ai oukou.

                Ma ia wa iho, hiki aku la o Iakobo i Mamere, a halawai pu oia me kona makuakane elemakule me Isaaka, a e ola ana no oia ia manawa, a o ka nui o kona mau makahiki, hookahi haneri me kanaono. He halawai oluolu loa no paha ia, a ua nui loa ka olioli o Iosepa i ka halawai pu ana me kona kupunakane, ana i lohe wale ai mamua, a ikemaka aku la ia ia, ame kona wahi maikai i noho ai.

                Aia no ia wahi ma ka aoao hema o Ierusalema, he iwakaluakumamahiku mile ke kaawale, a ua kapaia mahope iho, o Heberona. Ma kahi e kokoke ana i ka luakupapau o Makapela, a Aberahama i kuai ai, kahi hoi ona me Sarai i kanuia'i ; a ma ia wahi hookahi i kanuia'i o Isaaka i kona wa i make ai, i ka makahiki ona hookahi haneri me kanawalu.

                O keia aina kahi i noho ai o Isaaka ame Iakobo, he aina momona no ia, i pono ai na holoholona he nui wale a laua.

                O ka hana nui a Iakobo, oia ka malama ana i kana mau holoholona Bipi, Hipa, Kao, no ka mea, ua kokua kana mau keiki ma ia hana. O ka hana mua a Iosepa, a ka Baibala i hoike mai ai, oia keia, "He umikumamahiku ko Iosepa mau makahiki, e hanai ana oia i na holoholona me kona mau kaikuaaana."

                He kanaiwa ko Iakobo mau makahiki i ka wa i hanau mai ai o Iosepa, he keiki noho pono hoi ia; nolaila kekahi oi ana o ko Iakobo aloha nui ana ia ia.

                Aia ma Kinohi 37: 3, 4, penei ka olelo, "Ua oi aku la ke aloha o Iseraela ia Iosepa mamua o kana mau keiki a pau, no ka mea, he keiki ia no kona wa elemakule ; a hana iho la ia i kapa komo onioni nona. A ike iho la kona mau kaikuaana i ka oi loa aku o ke aloha o ko lakou makuakane ia Iosepa mamua o kona poe hoahanau a pau, inaina iho la lakou ia Iosepa, aole e hiki ke olelo oluolu aku ia ia."

                Aole pololei ka hana a na kaikuaana o Iosepa, a nolaila, ua hai aku oia i ko lakou lalau i ko lakou makuakane ; a o ka huhu iho la no ia o lakou ia ia, ua komo mai ka manao hu-ahu a iloko o ko lakou naau, no keia ano hoopunahele a Iakobo ia Iosepa. Nolaila, huhu lakou, a ohumu ino lakou ia Iosepa ame ko lakou makuakane; a he hewa loa keia manao ino ana o lakou !

                Pela anei kou huhu i kou kaikaina, a kaikamahine paha, no ka mahaloia o lakou, a no ka hooiia o ke aloha o na makua ia lakou? Ina pela, ua hewa; ina i hana pono kou mau hoa paani, a ua loaa ia lakou ke alohaia mai e kekahi ame ka pomaikai, he mea no ia e olioli ai oe, aole loa ia he mea e hu-ahu-a ai oe, a e manao ino ai. He mea mau i na makua naauao, e hooi ke aloha i na keiki a lakou i hana pono, a noho pono.

                E ike auanei oukou i ka hope pilikia i alakai aku ai i keia hewa nui i na kaikuaana o Iosepa. Aole paha oe i ike i ka hope o kou hu-ahu-a ana i kou mau hoahanau ? He uuku ka hewa i kinohi, a ulu aku no ia a, mahuahua, a e lilo auanei i mea weliweli. Ina i mihi ole oe i kou manao hu-ahu-a a haalele loa, e alakai no auanei ia ia oe i kahi hewa nui, e like me ko Iosepa mau kaikuaana.

                Oiai e hana ino mai ana na kaikuaana o Iosepa ia ia, ua hoike mai o Iehova ia ia ma ka moeuhane i na mea e hiki mai ana mahope.

                Eia ka moeuhane a Iosepa, ia lakou i na keiki kane a pau a Iakobo ma ka mahinaai, e pu-a ana i na pu-a mea ai i okiia e lakou, "Aia hoi, ala mai la ka Iosepa pu-a iluna, a o na pu-a a na kaikuaana, ua ku poai mai a kulou i ka Iosepa pu-a." Hai aku la o Iosepa i ua moeuhane nei i kona mau kaikuaana, a mahuahua iho la ko lakou huhu ia ia. Olelo mai la kona mau kaikuaana ia ia, "E alii ana ka oe maluna o makou ? O oe anei ka haku maluna, o makou ? Ano e kou lapuwale ame ka naaupo, o oe no he wahi kamalii, ko makou kaikaina, e manao ana oe e ko auanei keia moeuhane au."

  (Aole i pau.)

He manao paipai i ka lehulehu.

                Aia maloko o ka Buke ekolu, ma ka Helu 2 a me ka Helu 3 o ka Nupepa Kuokoa, ua ike ia ka manao o ko kakou Luna, a, penei no ia. "Ke mahalo aku nei makou ia oukou a pau, a ua hoopili paa iho makou ia mau manao mahalo, iloko o ka iho a me ka papaku o ko makou puuwai, Aloha Lahui Hawaii. A i a oukou hoi e ka poe makemake e lawe i ka pepa, me ka makaukauole hoi i ke dala e hookaa pu mai ai i kona auhau; ke hai ia'ku nei ia oukou, e loaa no ka pepa mai ka Helu mua mai o ka Buke 3, i na wa a pau a oukou e makemake ai e kii mai me ke dala. E wiki a e eu mai nae oukou."

                Ina pela ke kauoha a me ka manao mahalo, me ka makemake o ko kakou Luna ea, alaila, ke huli alo aku nei au imua o oukou e na hoa paaua o nei mea he heluhelu nupepa. Mai ka hiki ana o ka la ma Haehae, a ka amo welowelo ana a ka la i Lehua. Aloha maikai oukou. Nolaila, ke kamailio aku nei au ia oukou maloko o ke aiai o ke kalana a me ka eleele o ka inika, a no ko kakou Luna Hooponopono hoi ia e kau iho ma ke kino holookoa o ko kakou nupepa, ke kaawale na Kolamu o ko kakou pepa.

                E na keiki puukani o Hawaii o Keawe, a me Maui o Kamalalawalu, a me Molokai nui Ahina, a me Lanaikaula, a me Oahu o Kakuihewa, a me Kauai o Manokalanipo, a me Niihau hoi. E ala'e, a hoomahuahua i ke ola o ko kakou pepa ; i loihi kona ola'na, pela o S. N. Haleole, i hoike akea'i imua o ka lehulehu, kekahi o na lala kamahele o ko kakou nupepa.

                No ka mea, ke ike pu aela no kakou i ka manao o ko kakou Luna ; no ka poe hookaa e mai i ke dala mamua'e, nolaila, e na keiki o ka ua kinakinai o Hilo, a me na hoa e noho mai la iloko o ka ua Paupili o Lele, e hoonanea ana iloko o ka malu kukui o Kaukaweli, a me ka wai huihui o Auwaiawao, e hoomanawanui ana iloko o ka lepo a ke Kauaula, a e hele huhu mai ana me ke ahi ame ka momoku, o ia aina hiwahiwa a ke aloha i noho ai. A pela hoi na haumana o ke kula wae o Waioli, a me na hapauea luaui, a me na kaikamakahine hoi o ko kakou Lahui, imua o oukou keia leo uwalo, e lawe i ko kakou nupepa, me ka haawi mua mai hoi i ke ola o kona kino, ko kakou hoa hooinainau ipo o ke ahiahi, a me ke kuluaumoe, o ko kakou mau pae moku.

                Nolaila, e eleu ae kakou, a lalau lima, a haawi ae i na wahi ola o kona kino, i hiki ai ia ia ke hoike mai i na nu hou. Oiai hoi ke kuupau mai nei ko kakou Luaa Hooponopono i na mea maikai he nui wale ; e ohi kakou a maunu na lima, e hoonuu hoi a ana, nolaila, e lawe kakou e na keiki o ka moku makahiapo a Papa laua o Wakea, i hoonaku ai, i hookauhua ai, a i hooiloli ai hoi, a pela no hoi na keiki o loko o na moku hanau hope, e pale ae i ka opu kopekope, a me na naau-kee-moa, a pela hoi ka poe e noho ana iloko o ka malu hi, a malu kukui o Koolau, e ala! E ala !

                Eia ka wa pono, o nonoho mai no auanei oukou iloko o ke kai-kua ame ke kai-akulu, a hoopau i ka noho hoohewahewa ana, a, kuhiia ka pa Puaa he pa Kao, aole nae pili keia i ka poe e makemake mau ana, a e hookaa pau mai ana hoi, a no ka poe i koe aku keia kamailio ana, a ke i mai nei paha kekahi poe ia'u me ka leo hamumu o ko aheahe malie, "Kahaha! A nele ka hoi ko makou waihona, haawi wale aku no, aole no ka hoi oe e hana e like me kou makemake la, i lohe oe." Ina pela ka pane ana ea, alaila, o ka nele ae la no ia, ua kunukunu ae la no oukou ka poe nana e huli ka ino, o ka lawe ka oukou ia ia i keiki hii alo na oukou.

                No ka mea, ua ike kakou, ua pio ko ahi a Ka Hoku Pakipika, ua make, a eia ka ninau, "Heaha ke kumu o kona make ana ? Eia, o ko kakou malama ole i kona ola, nolaila, pilikia kela, ke pane mai nei hoi kekahi," ua hookaa no au, aka hoi kaa'ku i ka lima o na Luna, o ka noho aku la noia iloko o ke puhi a ka nau, a ke na poo aku la no hoi ia iloko o ka eke a Hakai, puka la poholo la, palemo la make la, aole no ka mea makemake nupepa ka make; no na Luna no," pela io paha ea; Ina he oiaio ia olelo au, alaila, e hoopau kuhihewa malaila, a no ka Nupepa i kue ka mea olelo i keia wa, nolaila, mai awahua iho ka manao, a hookue maka-nui iho oluna i ka minamina i na wahi dala elua, ($2.00) e hoomohola maikai no ka helehelena, e waele mua i ka naau a maikai, a lilo i mea maemae, alaila, hopu iho i ka Nupepa Kuokoa he lai ia, a he kuke hoi, (wahi a ka haole.)