Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 6, 6 February 1864 — Na mea ma ke Aouli. [ARTICLE]

Na mea ma ke Aouli.

Oia no ka Hokuhele mawaho | »ku o Naholoholo, a oia no hoi ka Hokuhe- j le loihi mai ka La aku. Mai ka La a hiki i keia he 1,800,000,000 mile, a mai j keia Hokuhele a hiki Naholoholo, he 900,000,000 mile; a mai ka honua aku nei a hiki ia Heledela, ke kaulike laua ma ka aoao hookahi o ka La, he 1,705,000,000 mile ka loihi; aka, ina o ka" honua nei ma kekahi aoao o ka La, ulaila, he 1.895,000.000 mile ka loihi, mai ka honua aku nei a hiki ia Heieeleia. 0 liQ anawaena o keia Hokuhele, he 35,000 mile, a o kona anapuni, he 110,000 mile ; a o liona poui ana a puni ka La, he S4 makatyiki; a o kona moiio ana ika hora hookahi, he 15,000 mile. No kona loihi mai ka honua aku nei, nolaila, aole inaopopo ka manawa o kona kaa ana ma kona iho. 1 ka la 13 o Maraki, 1781, ka ike rtua ana o Heledeia. (he kanaka naauao,) i keia Hokuhele, a ua kapaia ka inoa o keia Hokuhole o Heledela, (ma ka inoa o kn mea nana 1 ike nuia.) O ka malamalama o keia Hokuhele, o ka hapa ekolu haneii kanaono kumamakahi no ia-o ka malamalama o ka honua nei, a ua like kooa malamalama me ka malamalama. o na hou he 284. No m hoahele o Heleāela. Eono mau mahinn o keia Hokuheie, ua poai lakou a puni ia ia, īnai.ke komohana a i ka hikina, O ka loa mai ka mahina mua a i keia Hokuhele, he 224.000 mile ; a mai ka mahina aUia a i keia Hokuhele, he 291,000 mile; a mai ka mahina ekolu a i keia Hokuhele, he 340,000 miie ; a mai ka mahina eha a | i keia Hokuhele, he 390,000 mile; a mai ka i mahina elima a i keia Hokuheie, he 770.000 mile; a mai ka mahina eono a i keia Hokuhele, he 1,556,000 mile. No ka loihi loa o lakou mai ka honua aku nei, nolaila, aole I maopopo ka manawa o ko lakou poai ana i keia Hokuhele.

No na Ho\upaa. (Ja kapaia mai kekahi mau Hoku o na Hokupaa, no ka mea, ua paa loa lakou ma ko lakou wahi iho, e like me ko kakou La, a ua malamalama lakou no lakou iho. la iakou no kekahi mau Hokuhele, na mahina, ame na Hokuweloweio. Ua maheleia na ilokupaa i ikeia tna ka nana ana ina ka maka i eono mau papa. Ona Hokupaa ma ka papa mua he 18, ma ki\ papa elua he 52, ma ka papa ekolu he 177, tna ka papa eha he 376, ma ka papa elinia Le 1,000, a ma ka papa eono e 4,000.

- Ua maheleia na Hokuhele i ikeia ma ka Ohenana i mau papa he 10. A ina e huiia na papa Hoku a pau, ua 16 papa. Oka nui o na Hokupaa i ikeia i ka u'a hookahi, he 1,000.

No ka loihi loa o na Hokupaa mai ka honua aku nei, nolaila. he mau kiko malamalama wale no lakou iloko o ke aouli o ka lani.

Mai ka honua aku nei a hiki i ka Hokupaa kokoke mr.i ia kakou, he 20,000,000.000 mib ka loihi. Ina e holo mai ka malamalama a hiki i ka honua, e hiki mai no kona malainalama i na makahiki e3. Ina he 20,000,000,000 mile ka loihi o ko kakou La mai ka honua aku nei, alaila, e 3 inakahiki e pouli ai kakou, a malamalama aku i ka 4 oka makahiki. Aka, he 95,000,000 mile wate no ka loihi o ko kakou La, mai ka honua aku nei; a ua holo inai kona malamala-

mn 192,000 mile i ke aekona hookahi, a ua hiki mai kona malamalama i o kakou nei i na minute e 8, ame na sekona he 15. Aia kekahi kaei Hokupaa ma ke aouli o ka lani, e moe ana mai tca hikina akau a i ke komohana hema kona pio ana. Ua kapa aku na kanaka ī keia kaei he Leleiona, he aka o kekahi i-a. He manao kuhihewa ia, e iike me ka manao kuhihewa o kekahi poe o Nonomuku ka iloko o ka mahina. • - _ Hookahi wale no kumu o keia kaei, no ka nui loa o na Hokupaa raa ia kaei, nolaila, ua kapa aku na haoie i keia kaei he 0 ka nui o na Hokupaa ma keia kaei, he 116,000,000. Oia ka mea hoakakā aku i na mea aJn Akua i hana ai raa ka iani. Aole nae i pili keia kamailio ana a'u no na kaikuaana ame na pokii i hanauia eka makua hookahi o Lahainaluna. Ina ua hemahema, a hawa* wa keia wehewehe ana, e kak mai no. M« ke aloha no. S. K. Poiiuobv. £ltkinihalt, Honokohau, Maui, īan. 20, 1884.