Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 11, 12 March 1864 — MA MEA HOU LOA MAI. [ARTICLE]

MA MEA HOU LOA MAI.

O ke ku ana mai o ke Kometa, i ka Poaha iho nei o ka pule i hala, he mea nb i manno mua o!e ia. O na niea hou ma ona mai nei, he 15 la mahope o na mea mua i lohea mai nei e kakou,a ua pakela loa kona holo mamua o ka moku A. A. Eldrige> he 24 hora kona holo ana mai mamua, a he hope mai ke Komela; aka, ua ku ē kela ianei, a i ka Poaono mai ke ku ana mai o ka moku nona ka inoa i haiia'e la malua. A ō na mea hou ma ona inai nei, ua hookau iho » ka hēlehelena ano e loa ma na mea e pili ai|a i ke kahuakaua ma Amesika Huipuia, a ua hoike mai rto hoi i ka hoomaka ana o na puali kaua a pau, no ke kaua ana, a ua manaoia e holo ana ke kaua ana ma na wahi a pau e nohoia nei e na poe koa. Ke hele nei o Gen. Shernrian me na koa he 30,000 i Mobile, a o ka lohe hope mai nei, ua hiki ae oia i kahi i kapaia o Meridian ; he wahi ia i kokoke loa i ka palena inokuaina o Misisipi, a me Alabama, mai Vikibuga mai kona heie ana mai. O Generala Polk, a me kona mau koa kipi, ke emi hepe nei mai mua mai ona. A no ka mea hoi, a Adimarala Farragut ka mea ia ia na moku kaua malaila, e hana hui ana me Gen. Sherman, nolaila, aole paha e loihi ka wa e hala,' a e lohe no kakou i ka hoouka kaua ana malaila. O na mea hope loa i loheia mai ka puali aGen. Shermana, mai na kipi moi no ia, e hiki ana i ka la 10 o Feb. iho nei, e hoike mai ana T he kaua kai hooukaia mawaena o Sherman st me Polk, ma kahi i

kapaia o Enterprise, he 10 mile o ia wahi, ma ka hema aku o Meridian. Aua hoopoinoia no hoi kekahi alahaka nui e hiki ai ke holo i Mobile, e nakoa oGen. Sherman, a ma ia mea, ua hiki ole i ko Polk niau koa ke holo hope aku i Mobile. Ma ka nana ana i na mea a pau, me he mea la e puinehana ana na mea e hanaia mai ma ia wahi, a aohe no hoi i kumu ole ke kau o ka weli o ka noho ana o na kanaka o ia walii, e like me ka mea i hoike hope loa ia mai nei e na nu hou ma ke Telcgarapa.

Ma ka la 12 o Feb., liiki ae ke kauoha i o Gen. Gmnt la, a me kona puali he 80,000, e hele aku i ka Hema, a o kahi o lakou e hele nei, o Atalanata, ka mokuaina o Geogia, ke keena poo hoi o na koa kipi, malalo o Generala Johnson. O kehahi mahele o ko Gen. Grant puali, malalo o Gen. Logan, ua hele ae la mamawaena konu o Alahama, i hiki ai ke komo aoao iloko o Atalanata, a i ole ia, e hele e konio e kokua i na koa aupuni ma Mobile, e like me ka mea i makemakeia.

I mea paha e kaua aku ai» ka wa hookahi, nulaila, ua ike iho inakou, ua hoounaia he mau aumoku kaua a me no puali koa aina, mai Hilton Head Karolina Hema, e hele aku e kaua ia Savana. O keia mau hoomakaukau kaua e hoomakaukauia mai nei, me he niea la hookahi no ano nui; oia hoi, e kaua ana na puali a pau ma na wahi a pau i ka wa hookahi; a ma ia hana ana e hiki ole ai i na koa kipi o kekahi wahi, ke hele aku e kokua i kekahi wahi. Ina he oiaio na nu hou i hiki mai nei, alaila, e hiki no ke hilinaiia, ua hoohamamaia na ipuka o ka wa kaua 0 ke kau. O na nu hou i hiki mai nei, e pili ana 1 ka moku powa Alahama, a makou i hoike mua'ku ai i ka pule i hala aku nei, a makou hoi e hoike nui aku nei i keia pule, ua hooia mai no ia i na mea a kakou i loiie mai ai, no kona manao e hele i ke kai o Kina, e ulu-pa ai i na moku kalepa o laila.

Ma ka la 2 iho nei o lanuai i, ua hiki ae oia i Amoy e kapili ai i kona mau wahi i nahaha, a e hooponopono hou ai no hoi i kona mau wahi hemnhema a pau. A aia no hoi iloko oia awa ka mokumahu kaua Wyoming o ke Aupuni, a aole no paha e nele ana ko laua kaua, mamua o laua holo hou ana'ku. Ua holo ae ka moku kaua Jamestown mai Kanagawa a i Arnoy, a e hiki ae ana ilaila iloko o lanuari, a mamna paha o ko ka Alabama makaukau ana e holo (iku.

O na mea hope loa i loheamai Europa mai, ua hoike mai, aia ka Alahama i kahi i kapaia o Rangoon, ma ka la 5 iho nei o lanuari. Aka, he kuhihewa loa keia, no ka mea, he awa kumoku o Rangoon no Burmah, he 1500 mile mai Amoy āku. Malia paha ilaila oia i ka " la 5 o Dekemaba, ,s ao ke kumu oke kuhihewaia oka la, no ka hoouna ana'ku i ka lono a puni ka honua. O Amoy, he awa kumoku ia no Kina, ma ke aloaku o kamokupuni o Formosf\, he 200 mile ma ka akau ae o Hono Kona, (llong Kong) a he 800 mile hoi, ma ka hema komohana o Kanagavva, lapana.

Ua kupono ke mahalo nui ia ka hana ana a ke Kapena o ka mokukaua Jamestown, ma kona huki koke ana i kona heleuma a holo aku i Amoy, i kona wa i lohe ai nia ilaila ka Alahama. oiai hoi e pa ana he makani ikaika, a ua lioonupanupaia hoi na ale o ka moana, a nani wale hoi ina ua hiki ae oia, i kokua ai i ka Wyoming, iloko o kona mokomoko ana me ke kamaeu hiwahiwa o ka Hema. Akaln paha auanei a loaa ka manawa pono e kaua kaulikeia'i ua kamaeu la. Heaha la ka hewa ina e kaua ia iloko o ke awa maluhia ma na kanawai ku i na Aupuni ku ika wa? No ka mea, pela no o Beritania i hana'i iloko o ke au kaua okaM. H. 1812. Ūa kii maoli no pa moku Beritania a kaua āku i ka moku Amerika Essex, malalo o Com. Porter, iloko o ke awa maluhia ku i ka wa o Valaparaiso. Aika wa i pau ai oke kaua ana, he mau wahi palapala wale no kai hoounaia iwaena o Enelani a me ke Aupuni i liomo wale ia, a o ka hoopau wale ia no ia o ia hihia ; o ahaina no hoi ina e hana mai pela na Kapena o na moku Amerika ma ke awa o Amoy ?

Penei iho ke ano o ka haiia ana'e o na mea e pili ana i ka Alahama. Ja kakauia keia palapala mahope iho'nei, e kfekahi mau haole kalepa e noho ana ma lapana, a penei ua ie/a la : " Kanaoawa, Innuari 7, 1864. MeBBra. Macondray Co. Aloha wkou : —Ua loan ia inakou ke kumu e hiki ai, no ka lohi nna iho nei o

ka moku Ada V. Jtogers no ka pohu, e j hoawiaku ia oukou ika nu maikai, oia hoi i aia ka moku powa Alahama i ka uapo i | Amoy, Kina. Ao ka JVyoming, Kape-. oa McDougall, ke kiai nei ia ia. Ake | manaolana nei makou, ua hiki mai ka j hopena o kana mau hana. Aua hiki ae | la paha ilaila ke Jamestowen, mamua o | keia manawa. Ma ka moku Mory Copēti, ka hiki ana mai nei.o keia nu, a he oiaio no. Ka oukou Me ka oiaio, Walsh, Holl, & Co." O na olelo maluna ae nei, ua hooiaioia mai e ke Kapena o ka moku Ada JD. Rogers, ua hai mai oia, ua halawai ka mokuni&hu Po-Kien, me ka moku kaua Wyoming, mnwaho iho o ke awa o Amoy, ma ka la 2 o lanuari, a ua hai mai o Kadena McDougall, aia ka Alahama iloko o ua awa la kahi i ku ai, e hoopili ana i ka uapo. Ua haalele iho ka moku kaua Jamestowen ia Kanagawa, ma ka la 26 o Dekemaba, aua oleloia ilaiia, ua holo aku oia i Amoy. He eono pu oluna o ka moku kaua Wyoming f ahe elua mau pu nui i kauia iluna o kekahi huila ano pokakaa. O ke Jamestowen, hemoku kaua kiakolu pea no ia oke ano kahiko. Inaoia e.ku ae i ka wa kupono, alaila, me he mea la e maopopo ana ke pioo Kapena Semmes ame ka Alahama. Aohe kekahi Alii kaua i haawiia ka wa kupono e hookaulana ai ia ia iho, e like me Kapena McDougall. Ina no oia e hopu ia Kapena Semmes, iloko o ka uapo ma Amoy, aohe no he mea nana e kue mai, hookahi wale no oka Moi o Kina. Aua lilo nui loa kona manao ma na mea o ka lani, e manao ae ai la no ia wahi inea uuku oka hopu ana i ka powa, ina paha ma ia hana ana la, e hoopaewa a e uhaki loaia'i na mea e pili ana i na Kanawai pili Aupuni.

Ina paha e Inwe mai o Kap. McDoiigall i Kapalakiko, ia Semmes, me ka hoopaa ia i ka hao, oiai nae ua hookau mua ia ka hao iluna ona iloko o na palena o Kina, aole no he pllikia nui e uluhia mai ana noloko o iae hana ana. E aho e hoomanao oia ka moku Hatteras> alaila, aole he wahi pohihihi o kana mea e hana aku ai. " E ka moku e!" fShip ahoyJ wahi a ke kahea ana'ku a ke Kapeoa o ka moku, HatUras. E pane ia mai ana (e ua Semmes nei O ka n:oku o ka Moiwahine o Spitfire, (ke kuha ahi,) a ia wa koke no hoouna ja mai he poko, a poho iho la ka moku aupuni. Oua o Semmes nei no ka mea nana i huna i keia mea ino nui. Ua lawe o Kapena McDouga!l i ka mana iluna ona ilio, i ka wa i kipu ia mai ai ka moku Pembroke, e Satsuma, iloko ona kai o lapana. A ke manaolanaia nei hoi e hanu'ku oia pe* la i keia mea. Alta. lie Kulana o ka Alalmma. O ke awa o Amoy, he wahi uuku no, aka he hohonu nue, a he mnluhia no hoi. Aia ma kela aoao mui o ka mokupuni o Formosa. Oka uapo e kapiliia nei ka Alahama, he pohaku, a ua hanaia e kekahi poe kalepa Pake. Aia ina ke kihi komohana o ka mokupuni o Amoy, malaila hoi i ku ai ke kulanakauhale i kapaia ma ia inoa, mamua ponoi mai o kahi mokupuni uuku o Ku Lang Su.

He ekolu alanui e hiki ai ke koino mai waho mai o ke awa, a kahi o ka uapo a ka Alahama e pili nei—hookahi mawaena o Amoy a me lE&ina maoli, a he p«npau wale no nue kahi e pili ana i ka aina maoli, a he ane hiki 010 ke holo, a he kupono wale no i ka poe pailaka pake ; a o na wahi e ae elua, he hiki pono uo ke hookeleia enn moku nui. Oia mau koua, hookahi e holo ana ma ka hema o Ku Lang Su, n kookahi hoi e holo ana mawaena o Amoy a me Ku Lang Su.

I ka manao o ke Kapena fo ka Ada. D. HogerB,) aole e kali ana na mokukaua elua o ke Aupuni, me ka manao e paa wale aku no i ke awa ; aka, e komo maoli ana no laua e kaua aku i ka moku powa, oiai oia e waiho hemahema ana ; no ka mea, ina aoie ona hemahema, alaila, e pakela ana no kela maluna «» ka moku pea Jamestown, oiai hoi, hookahi wale kowa e hiki ai i ka fVyoming, ke pani, a ke kiai no hoi.

£ holo mai ana ka moku kiakolu Brigham Toung, a me ko kialua Gteneoe mai Kanagawa ae a Kapalakiko, iloko o na pule elua mahope iho o ka holo ana mai o ka moku Ada. D. Roger, & e hiki koke mai ana paha na mea hou e pili ana i ka Alahama, iloko o keia ku ana mai a ka Yankec ; 110 ka m*a, he iohea noau ia mai no mai Amoy a i lapana, a me Kina, oiai he kipa mau mai no na moku o ia wahi i Amoy. Aolo he mau p&kaua ma Amoy, nolaila, ina no paha e makemake ke Aupu-

ni Kina ke keake» i ke kiw aa» Uoko u ia w«h», aole oo e hiki ia m ke knkct raai. Aka, ua nuiiMok n«t, am do n oiauo i peu o ot Lon Aif*w • kmi mamuli o ke kue i ut poe pom k,iae ko lakou mokumahu pu hoī, Kn PaUpala Kaeaa a Mamua'ku o ko ka naoku Adm* ō. Rogtrt haaleie ana io KanagM« (apaaa. Ua hoikeia iuai i kooa Kapeoa ka Imlu ana*e o kekahi let« a Kap- Sainiii«, i ke Kapena o ka mokukaua JfinMal««M» ai» ioko oka Eke leta. Oke aao muom leta la, e hai ae ana o Semaes i ua Kapena la o ka moku Aupuni, i kaaa «n i ka i hoopio ai i ka moku kmWp® OmiM. a mamua hoi o kona puhi aua i ua muku la i ke ahi, ua loaa k ia iloko o ke keett4 0 ke Kapena he mau ukana mea nuiawalea aku na ua Kapen» ne» o ka moku Aupuni, i kona mau makamaka mm. \u loka ; a ua malama maikai oia ia tt*au tnea, a nana no e haawi kino aka i ka poe i hoounaia'ku ai, i kooa wa e hoiu | kino aku ai me kona moku (a mau awku | pahaj a hiki iNu ioka. O ka «01 tua aku la ia o Maui Hikina. No Ekipoiml O na mea hou o Europ* mai nei, ua nui no na mea e hoolele mai at i ko kakou oili. No ka mea t e hke »10 me ka umkou 1 hai inua'ku ai i ka pule i halii e aei, ua lohea ka leo o na pu, a ua hookui aku a hookui mai keb i keia, ua hookiūa ke kaua ma Europa« a ke hoomaka mm mn ke kai ni*kakoho!ua o ko«M palalm aaa ae. Ua hoomakaia keia kaua r oaa ka hooukakaua ana eooo hora, bm ka la 3 iho nei o lenuan, o na puali koa Pim maka, me na koa Geremaaia.—Pmm, ma kahi i kapaia o Misunadi t (MiaaunA,) a ua hooemi hope ia'ku na Getemaom. he 200 ka poe Dena i make, abe 300 ! a keu loa ae ko na Pemaia; o aa poe Perusia ka poe hoouka aku, a o ke | pale waki aku noka na poe Dea», «a ke me he la he poe kaeiaka e kii bmi aaa e |tepehi ike kanaka e noho ana thkt> o ka hale ; aka, ua paa nae ka puka i ke ki ia. Ua hemo ae nei ka puk*, ao ke komo mai uo hoi koe o Enelani* a me Farani, a ina pela, abila, •ka lekr Hilii mai no ia o ke ahi o kapuahi ma Europa a puni.