Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 12, 19 March 1864 — E KAMALII MAU NO ANEI KAKOU! [ARTICLE]

E KAMALII MAU NO ANEI KAKOU!

E like me ka mea i hoolahaia ma ka nupepa haole a Mr. Wini, iloko o na mahina i hala'e nei, no ke kahea ana i halawai no ka poe e makamake ana e kokua i ka oihana kanu ko o keia pae aina, pela no i hookoia'i, ma ka hora 12 o ke awakea o ka la 7 o keia malama, ma ka Hale Makeke ma Honolulu nei. Ua nui no na haole kuonoono i pili ma ka oihana kanu ko o keia pae moku, i hiki ae ilaila. me ka manao e hookupaa ia lala kumu waiwai o keia aina ; oiai hoi, oia no ke kumu waiwai mua o ko kakou pae moku e noho nei. Ua hiki ae ilaila na Luna Nui o na aupuni o Farani, Enelani, ame Amerika Huipuia, ame kekahi poe haole e ae no hoi, i komo ole iloko o ka k«rr Ua kohoia ka Mea Hānohano G. M. Lopikana i Luna Hoomalu, a o ka Mea Hanohano C. G. Hopkins ke Kakauolelo. Iloko o ka wa i hoomaka ai o ka halawai ana, ua hoopuka mai ka Mea Hanohano R. C. Wale, i kekahi mau olelo hooholo i hoomakaukau muaia e ia, a o ke ano nui no hoi 0 ia mau olelo hooholo, oia no ka hoohui ana ia anaina i Ahahui nana e imi aku na mea 1 hooholo mua ai i ka oihana kanu ko o keia pae aina, ma ka ninau ana i ke ano o ke kanu ko ana ma Inia Hikina, ame na wahi kanu ko no a pau oka honua. Ua nui no na manao maikai a naauao no hoi i hoopu-1 kaia ma ia halawai ana.

No keia hapaiia ana o keia hana e na poe e hoomakamaka io mai ana i keia pae moku, ame kona lahui, a no ko makou»ike ole ana i kekahi kanaka Hawaii maoli ilaila, nolai* la, ua alahiaia mai ka manao kahaha iioko o makou, me ka i pu iho no hoi,-£ kamalū mau no anei kakou 1 O na haole, o lakou no ka mea nana i la\vc mua mai ka naauao io kakou nei, ua ao ia kakou, a ua makaukau no hoi ma na mea e pili ana i ka oihana mahiai—ke makaukau nei na haole waiwai e hana i Wiliko ma Honolulu nei, ke ae na kanaka kuonoono e kanu i na eka ko i hiki ka huina i ka 250 eka—Ua konoia ka poe e makemake nei e kukulu i Wiliko e ko lakou makemake, e hoohuaiia mai ka hua o ka opu o ka honua, no ka mea, aia ilaila ka tcaitcai io, ame ke kuonoono luli ole no hoi; a o ke aha ka kakou e hana'ku ai, a e panai aku ai hoi no keia mau hana hookonokono maikai i waiho ia mai imua o kakou? Kainoa hoi o ko kakou pono ke kokua'ku i ka poe waiwai, ma ka hoohui ana ia kakou iho me ke ala like ana'e e kanu i ke ko, i hoowaiwaiia mai ai kakou, a i ulakolako ai no hoi ka noho ana. Ehia la mau hanere ekā aina kupono i ke kanu ana i ke ko i na i mahiai e waiho uale mai nei o kakou ? Ke olelo nei makou, aole i kanamai na aina mahi ole ia e waiho wale mai nei, mai kela pea a keia pea o ka apana o Honoluiu nei. A «ia no hoi kekahi, i na e kanrt na kanaka i ke ko, ke makaukau nei na poe e makemake ana e kukulu i Wihko maanei, e hoopaa ia lakou iho, e uku aku i ke kumukuai makepono no ke ko a ka poe e hoopaa ana ia lakou iho e kanu, me ka haawi aku na ua wili nei e wili, a i ole ia, ma ka inahele no o ke ko ame ka malakeke. E nana kakou i ka poe kanaka o mi wai eha o Maui, amo ko Makawao pu no lioi, aohe o likoui mau awa kumoku nui malaila, a aohe np hoi he ku pinepineia e na moku haole, aka, keu ia a ka poe ulakolako nui wale, aole mi ke ano waiwai wale o ka noho ann, aka, ua nupui maikai na kino, no

Im noho hana mau. Nolaiia, iko lakou wa e hoea mai ai io kakou nei'la, ua htJ? a maikai na oiwi, ame na heleb»lena, nolaila, i ko makou manao maikai ana, he mea maikai maoli no na kanaka kuonoono a pau o keia apana ke ala like mai iluna, a kukulu i aha- i hui mahiko mnanei, me ka hookanaka makua no okā hana ana. Aua ane hiki no ia makou ke hooia i ke kanuia o ko lakou mau inoa, ma ka pouhana o na .puuwai o na kanaka Hawaii a pau, no ko lakou hookumu ana i ka hana nana e hookonokono i keia lahui e hooholo mua, iloko o ka moana hiwahiwa oka pomaikai mau. Aole anei e ala mai ka Mea Hanohano loane li e hookumu i keia hana maikai, a i ole hoi ia, o kahi poe kuonoono e ae no hoi o keia kulanakauhale alii ? Ina hoi, aole o ka hookumu, o ke kahea ae hoi i hnlawai, i kuka pono ai no na mea e holopono ai ka oihana kanu ko ma Henolulu nei, ame na wahi e pili ana ? E ala mai! E ala mai! No ka rtiea, he dala| ka manawa, a oukou e hoonahili mai nei. I