Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 17, 23 April 1864 — Page 1

Page PDF (1.54 MB)

NUPEPA KUOKOA

Ke Kilohana Pookela no ka Lahui Hawaii

BUKE III. HELU 17. HONOLULU, APERILA 23,1864. NA HELU A PAU 126.

HE

KANIKAU NO KA

MOI IOLANI

KAMEHAMEHA IV!

1 Kanikau la he aloha,
No ka Haku Lani Iolani,
Ua wehe aku nei ia,
I ka pili la ua hemo.

2 Ke uwe haalipo nei,
Na makaainana ou,
I ka hele ana o Kalani,
Auwe! Aloha ino.

3 I piliia e kaua,

Ke anu me ke koekoe,
Na kai o ka moana,
Ale ku o Pailolo.

4 Uwe helu mai Emalani,
Kuu haku Lani ua hala,
I ka poli o ka makua,
Auwe! Aloha ino.

5 Ui ae o Kalohelani,
Auhea la o Kalani,
Aia paha i ka uka,
O Hanaiakamalama.

6 I walea paha i ka olu,
I ka malu lau o ke koa,
Ahihi Kamaakahala,
Kawelu o Lanihuli.

7 Ke uwe kanikau nei,
O Kapuaiwa he inoa,
I ka lilo ana o ka lei,
Kalaunu o Hawaii.

8 Hu mai nei o Maui,
Ua lono i ka pihe make,
He u me ke kaumaha,
Me ka minamina pau ole.

9 Hawaii moku o Keawe,
Alo mai i ke kai loa,
Ehuehu o ka moana,
Pukui lua i ke anu.

10 O Kauai o Mano,
Haliu mai e ike,
I ka hele ana o Kalani,
Hiwahiwa o ke Aupuni.

11 Ko'anu nei mau kino,
Uwe kumakena,
He kena i ke aloha,
I ke aloha o Kalani.

12 Ke noho nei makou,
Kou mau koa ponoi,
Me ke kaumaha luuluu,
Auwe ! Auwe !! Auwe oe.
Hakuia e na koa ponoi o ka Moi.

HALE ALII.

HE KANIKAU NA NA K0A

—O—

HALE ALII.

1 He uhane la he aloha (Chorus.) Auwe e,
No ka Lani Iolani " Aloha ino,
I naue iho nei " Auwe — e,
I ka paikau me na koa " Aloha ino,
(Chorus.) Ke uwe lou nei na koa ou,

(Solo.) I ka hele ana o ka Lani, Aloha ino.

2 Ui ae nei ka uhane (Chorus.) Auwe — e,

Auhea o Mooholua " Aloha ino,

E naue ae kakou " Auwe — e,

I ka hapai pu poohiwi " Aloha ino,

(Chorus.) Ke uwe lou nei na koa ou,

(Solo.) I ka hele ana o ka Lani, Aloha ino.

3 Huli ae no ka uhane (Chorus,) Auwe — e,

Auhea o Kahoohuli, " Aloha ino,

E lale pai poa na koa " Auwe — e,

E lale mahele hoi hou " Aloha ino,

Ke uwe lou nei, &c.

4 Ninau ae ka uhane, Auwe — e,

Auhea o Homahuka, Aloha ino,

E holo ae na koa, Auwe — e,

I luna o ka puu, Aloha ino,

Ke uwe lou nei &c.

5 Ui ae no o ka Lani, Auwe — e,
Auhea Waikelekeleka, Aloha ino,
E hoomaha kaua la, Auwe — e,
Ua naenae mai nei au, Aloha ino,
Ke uwe lou nei, &c.

6 Ui ae ka uhane, Auwe — e,
Auhea o Kuhia, Aloha ino,
Mai mai mai nei kowahi ole, Auwe — e,
I ka ho-ho paha o ka puu, Aloha ino,
Ke uwe lou nei, &c.

He wahi mai,

" " "

" " " no Iolani,
Lika letalita le
Ka " " " le,

KE KAAO MOOLELO

— NO —

(Mere Situata.)
KA MOIWAHINE NANI O SEKOTIA.

HELU 7.
Ka Pakaua o Lokalivina.

NO KO KE KAIKAMAHINE OLELO
ana mai me ka helehelena kuhohonu

i ke kuio, a me ke kahakahaia ana o
kona mau papalina me ke ano oiaio,
nolaila i manao iho ai ua keiki Italia nei, ua
hiki ole i ka ino a me ka hoopunipuni ke pee,
a ke hookahua hoi, malalo o ia mau ili i uhi
ia i na hoailona o ka nani oiaio.

Nolaila, olelo aku la oia, " E manaoio mai
oe ia'u e ka wahine hanohano, o ka hana
mua a'u e hana'ku ai, ina i loaa ia'u ka la-
nakila, oia no ka hele koke i Perth — kahi hoi
a'u i lohe mai nei, aia ilaila ke'Lii, ka Moi-
wahine kahi i noho ai i keia wa. A ilaila
au e kiola'ku ai ia'u iho ma na wawae o
Mere Situata — a e hai aku no hoi au ia ia i
ke ano e hiki ai i kekahi alii maikai ke ma-
lama i ka ukana makamae, oia hoi kela pala-
pala, a hiki i ka wa e hookukuluia'i ke kulu
koko hope loa o ko'u puuwai ; aka, ua laweia
nae mai o'u aku la me ke kolohe ino ia."
" Aole e ke Alii, aole e loaa ana ke kumu
au e kamailio aku ai pela." Pela'ku ke kai-
kamahine, " No ka mea, o ka'u wahi uku
uuku wale no e noi aku ai ia oe, no ka'u
mau mea maikai a pau e hana'ku ana ia oe,
oia no aole oe e hoonui i kou kamailio ino
ana no ke Alii ka Earl Murray." A ma ia
wa, a-e hou ia'e la no na helehelena o ua
kaikamahine nei e ke kaumaha.

Pane aku la ua keiki Italia nei me ke ano
puiwa, a kunana no hoi. " Heaha ke ano o
kau mau olelo e ka wahine hanohano ? E
makemake ana anei oe ia'u e huna i ka oiaio,
a e hai aku i kekahi olelo hoopunipuni i nalo
ai ka lilo ana o kela palapala makamae iloko
o kahi pahu dala ? "

Olelo mai la ua kaikamahine nei, " Aole
e ke Alii! Ua kuhihewa oe i ke ano o ka'u
i olelo aku nei ia oe. O ua palapala laau, e
haawi hou ia'ku no ia oe ! Ua ike no au i
kahi i hunaia'i — a no ia mea, ua ike au i ka-
hi e hiki ai ke loaa mai."

" E ke Alii wahine hanohano, he mea hiki
io anei keia ? " Wahi a ua keiki ltalia nei,
me ka hoopihaia o kona helehelena e ka hi-
kilele, i awiliia me ka mahalo no ua kaika-
mahine nei. Auwe ! E kala mai oe ia'u no
ko'u kanalua ana ia oe mamua ! A ina oe e
haaawi mai i keia hoike ana no kou hiipoi
ana i kou Moiwahine, hookahi wale no au
hana o ka hai mai i kau kauoha, a ke hoo-
hiki aku nei au e hooko no au ia mea a hiki
i ka hopena."

" Ua nui iho la e ke'Lii," wahi a ua kai-
kamahine nei, me ka uholaia'e o kona hele-
helena e ka waihooluu o ka hauoli, a me ka
ulumahiehie iloko o ia minute pokole. " E
kali oe ia'u a hala hookahi hora, mahope iho
o ka napoo ana o ka la, a ae mai hoi ka lani
kiekie me ka hoouna ole mai i kekahi mea
nana e keakea mai i na mea a'u i hai aku nei
ia oe, e hoi mai no au."

Me he mea la, iloko o ia wa pokole, e au
ana ua keiki Italia nei, iloko o ka moana o
ka moeuhane. A nawai no la hoi auanei e
ole ka manao ae pela, no ka mea, ua hikiwa-
we loa ka loli ana'e o na mea i hanaia'ku
ia ia.

Ua haiia mai e lanakila ana oia : a o ka
hoihoi hou ia ana mai o ka mea makamae
haawiia mai nana e malama, ua haiia mai
no e hoihoiia mai ana ; a eia hou hoi, e lilo
ana oia i mea nana e hana'ku he mau hana
ano kupanaha, e like me ka mea i haiia mai
ia ia.

Aka, aole anei o na huaolelo hope a ua
kaikamahine la i olelo mai nei, e hoike mai
ana i ka maopopo ole ia ia ke hooko i ua
mau mea la ? Aka, i ka wa hea no la auanei
ka iini ana o ka manaolana, iloko o ka puu-
wai o na keiki ui i iwakaluakumamalima, a
kumamaono paha na makahiki ? A no ia mea,
hooholo iho la o Sir Lusio Guaialadi, e nana
a hilinai no hoi ma ka aoao maikai o na mea
a pau e hiki mai ana, me ka manao ole ae i
na mea o ka aoao ino ; aka, iloko nae o kona
hauoli no kona manao ana e loaa koke mai
ana ia ia kona lanakila, a me ka mea maka-
mae loa hoi i kona manao, oia kela wahi pa-
hu dala me ka palapala iloko, a me ka hiki
hoi ma ia mea, ke hana'ku e like me kana e

makemake ai, ua hiki ole ia ia ke kapae a ke
pale ae hoi i ka uluhia ana mai o kekahi ni-
nau iloko ona, penei: " He oiaio anei, o keia
wahine nani hiwahiwa, he wahine i haulehia
iloko o ka haumia ?"
Ua makaukau oia e haawi i ka honua a
pau, ina noha ia mea, ina e hiki ana ia ia ke
manao ae, aole ia he wahine i haumia ia — a
i ka hiki hoi ia ia ke manao ae, ua hemolele
oia — a ua hala ole hoi kona puuwai, me ka
piha i na manao hoano. Pehea la e hiki ai
ia ia. ke nana, a me ka manao ae hoi ma ia
aoao olinolino, me kona ike na hoi i na mea
i hanaia mai e ua kaikamahine nei, a o ke
ano hoi o ia mau mea, me he mea la no e hoi-
ke mai ana i kona komohiaia ana iloko o ka
nenelu o ka haumia ? "

Aka nae, me he la, ua anaiia na manao e
ae a pau mai ona'ku la, a olelo koke iho la
oia iloko ona, " Ma ka nana ana i na mea a
pau, o kela palapala i waihoia'i i kahi hale-
pule, ua manao mua au he palapala hoipo-
ipo, a mahope kuhihewa hou au, he palapala
e kipi ana i ka Moiwahine. Malia paha o ua
palapala ia i kakauia'i i kahi kanaka pupuka,
he palapala i hoopihaia i na mea e pili ana i
ka pomaikai o Mere Situata ? No ka mea,
ina pela, alaila, aole no keia o ka manawa
mua a na'Lii i hoouna ai i ko lakou mau kiu
iwaena o na poe kipi ; a aole no hoi e lilo o
keia ka mua o ka manawa i kumakaiaia'i o
na poe hoopiipii kipi, e ka lakou poe ipo."

Ua hookamukumukuia ke au o ko Sir Lu-
sio Guaialadi mau manao, e ka nakeke ana
mai o ka ipuka, a hoea mai la na kauwa la-
welawe me na mea ai na ua pio nei.

Ua napoo aku la no ka la ; a o na ao ula
wena e haiamu ana ma ke kakai lani a ka la
i haalele iho ai, e apu ia mai ana ena eheu
ikaika o ka po.

No ia mea, ho-a ae la kekahi o na kauwa
i ke kukui ; a noho iho la o Sir Lusio Guai-
aladi e paina, me ka ai malie loa, me he mea
la, aohe ona makemake e pulale aku, me ka
manao e hoi koke aku na kauwa.

A upuupu wale pau ae la ka ia nei paina
ana ; a mamua o ka haalele ana o na kauwa,
nana mai la kekahi o laua i ua keiki Italia
nei, me he mea Ia e ninau mai ana, ina he
kauoha kana. Aka, peahi aku la keia me
kona lima, e hai aku ana i ka hiki ia laua
ke hoi ; kulou aloha mai la na kauwa, a hoi

aku la.

Ia manawa, ki paa loa ia mai la ka puka

o ia nei, a pa-e mai la ka lono i ka pepeiao
o ua keiki Italia nei :

" E ae mai e Seneka Anatonio," wahi a
ua keiki nei, " I lilo ole keia mau mea i ha-
naia mai nei, i mea e paa loa ai au, i mea e
haulehia ai na mea a ke kaikamahine hano-
hano i manao ai e hana mai no ka hoohemo
ia'u mailoko aku o keia wahi."

Hele aku la a ka ipuka aniani, a nana'ku
la ia waho, a aia hoi, akahi no a apoa mai ka
wa liula e ka pouli, a ua aneane hoi e hala
ka hora hookahi mahope iho o ka napoo ana
o ka la. Aole no i puka mai ka mahina;
aka, ua hoopihaia nae ka poli o na lani e na
hoku e houwiuwiki mai ana, me he mea la,
he kahua palapala i hoomalamalaia, e hoike
mai ana i na hana kupanaha a ke Akua. A
e anapa mai ana no hoi ka ili o ka wai o ke
kaikuono, a ani peahi mai la ka makani i na
papalina o ua o Sir Lusio Guaialadi.

Manao iho la ia iloko ona, he hiki anei ia
ia ke a-e aku ma ka wai o ke kaikuono e
waiho mai ana imua ona, iloko o ia mau mi-
nute pokole mahope iho, me ku loaa hoi ia i
o ka lanakila e hana'ku ai e like me kona
makemake ?

Aole no i puka keia mau ninau i ka ipuka
waho o ka waihona manao o ua keiki nei,
aia hoi, lohe aku la keia i ke kani ana mai o
kekahi mea mawaho o ka ipuka, me he mea
la, he kapa hao i haule iho.

Auwe no hoi! Ina paha ke mau la ke kiai
ana o ke koa i ke alapii e komo mai ai, alai-
la, aole e nele ana ka nui loa o ka pilikia e
loaa ana i ke kaikamahine hanohano, ma ka
imi ana i na mea e loaa'i ka lanakila o ke
keiki malihini o Italaia i hoopilikia wale ia !
Aka, alia, e hoolono! Ke wiliia mai nei ke
ki o ka ipuka, me ke akahele nui! Ke ua-i
ia'e la ka hao o ka puka, me ke akahele loa
nae, a me ka nakeke ole no hoi! A aia hoi,
kawewe hou mai la no ke kani o ke kapa

kila.

Owai la ka mea e komo mai ana ? Weheia
mai la ka puka — a o ka mea i komo mai, he
mea i hoaahuia i ke kapa o na keiki lawela-
we o ke alo alii, a e like no hoi me ke ano
kapa o ke keiki lawelawe o ua keiki Italia
nei, a e lawe ana ma kona lima i na apana
o kekahi kapa hao. No kekahi mau minute

pokole, ua uhiia iho na papalina o ua mea
nei i komo mai ai, e kekahi hulu eleele e pio
ana ma kona papale iho; aka, ia wa nae, i
ka haule ana'ku o ka ula o ke kukui iluna o
na kii onohi o ua mea nei i komo mai ai, aia
hoi, ikemaka mai la kela i na helehelena no
o ka mea ana e kali kaunui aku nei.

" Mai kinohou mai a hiki mai nei i keia
wa la, ke hoomaikai aku nei au i ka lani, i
ka olelo ana'e e ke Alii, ua holopono na mea
a'u i hana ai." Pela ua kaikamahine nei i
pane mai ai me ka leo nahenahe kokolonahe,
a nahenahe loa no; a ano hoi, aole he ano
pupuahulu a maka'u la hoi iloko o kona he-
lehelena ; aka, he ano koa wale no kai luna
o kona mau kii onohi; a i ka nana ana'ku ia
mea, akahi no a ikea maopopoia'ku ke koa
maoli a me ka wiwo ole no hoi.
" O keia kapa hao mai nei ka paha kai na-
keke mai nei ? " Me ka leo i hele a nawali-
hau i ka pua o lipo, ka pane ana'ku nei a ua
keiki Italia nei. " A pehea aku nei ke koa
o ke alapii ? "
Pane aku ua kaikamahine nei: " Aohe !
Ua hilinai ia no kou paa i ka laka a me ke
ki, a ua manaoia no hoi he mea hiki ole ia
oe ke mahuka, a me ka holo malu mai keia
wahi aku. Aole no i kukulu mau ia ke koa
mawaho o ke alanui; no ka mea, ina he koa,
ina la aole au e komo mua mai, ano iho nei,
he kanaka koa nae ka mea hele pu mai me
na kauwa lawelawe nana e lawe mai nei kau
ai, i hoomakaukau ai ia lakou no kou wa e
manao ae ai e mahuka i ka wa o ka ipuka e
weheia mai ai. Aka, e wiki — mai lohe oe!
E kahiko oe ia oe iho me keia kapa hao."

Kuhikuhi aku la ua kaikamahine nei i ka
lumi moe o ua keiki nei, a olelo aku la no
hoi, e hele aku oia ilaila e komo ai i kona
kapa, a hele wikiwiki aku la no hoi ua keiki
Italia nei.

A aia no hoi, iloko no o ia wa pokole, ua
komo oia i ke kapa koa, a me he la oia ke-
kahi o na koa o ka Earl Murray; o na ano
no a pau o ko ke Alii Sekotia poe kanaka a
koa no hoi, iluna no ia o ua o Sir Lusio Gu-
aialadi, ka nani, ke koa, a me ka ui hiwa-
hiwa o Italia.

I ka pau ana o ke komo kapa ana o ua kei-
ki nei, a mahope iho hoi o kona hawele ana
i kana pahikaua, alaila, hoi hou aku la ia i
ka rumi a ua kaikamahine nei i noho ai; a
oiai kakou e holokiki ana ma neia wahi o ka
kakou moolelo, ua ahona ia kakou ke ka-ua
iki i ka kakou moolelo, a e makaikai kakou
me ka hakilo ae hoi i ka aahu o ke kaika-
mahine i hele a, me he la, he keiki lawelawe
la no ke Alo o ke keiki Alii o Sekotia, a ua
pakeu loa nae ma ke ano pili pono o kona
aahu. O na wili o kona lauoho, ua puia
mai a ekekei iluna, a ua uhi nalo ia no ka
hapanui o ia mea; a oiai hoi o ka hulu no e
ku ana a kuwelu i kona poo, oia ka mea na-
na i uhi iki iho i kona papalina, a me kona
helehelena no hoi. Ua hiki ole ia Sir Lusio
Guaialadi, ke kapae ae i ka manao mahalo
nana kona puuwai e ai ana, i ka mahalo aku
i ua kaikamahine nei, no ka mea, ua like no
kona nani iloko o ka aahu kane, me he la no
me kona nani i ka wa e aahu ai kona kapa
iho no — hele ae la kona waihona aloha, a me
he mea la, ua piha pono i ka momoku ahi o
ka mahalo mau loa, no kona hoa o ka aoao
palupalu.

A ma ka aoao hoi o ua kaikamahine nei,
i ka wa no a ua Sir Lusio Guaialadi nei i
puka mai ai, nana'ku la keia iaia mai luna a
hiki ilalo, me he la, o kona manawa, oia no
ka hooiaio nona iho i ke kupono o ke kapa o
ua keiki nei ka nani iuiu hoi o Italia, no ka
hooko ana i ka hana a ua kaikamahine nei e
manao ne ei haawi aku nana e nana. Ua
maikai a kuia no hoi ka aahu o ua keiki Italia
nei; nolaila, olelo aku la ua kaikamahine nei.
"E! e hahai mai oe ma hope o'u."
Pane aku ua keiki nei. "E ! i hookahi
minute e ka wahine hanohano. E kala mai
hoi oe ia'u no ka lele o ko'u oili, — Aka."
" Ae ! Ua poina au," wahi a ua kaika-
mahine nei, a ho-o koke iho la oia i kona
lima iloko o ka umauma, a huki ae la mai-
laila, i kahi pahu dala no a kakou i ike pine-
pine iho nei, kahi hoi i waiho ai ka palapala
makamae a ke keiki Italia.

Hoohola ia'e la ka helehelena o ua keiki
nei e ka hauoli nui, a olu iho la kela, no ka
mea, he wai olalo. Ike koke iho la no oia
ua okiia kekahi poo o ua wahi pahu nei, a e
kapili wale ia'ku ana no mawaho me ka paa
ole. Wehe koke ae la keia i ua wahi apana
nei, a aia hoi, ike iho la no keia, e waiho
maluhia ana no ka palapala iloko; a ma ia
wa, ho-o iho la oia i na mea makamae nei

iloko o kona waihona e pili koke ana ma ko-
na kino, a haliu mai la oia, a kamailio mai
la i ua wahine hanohano nei.

" E ka wahine hanohano !" Hele kona leo
a nahenahe a haalulu hoi i na mapuna leo o
ke aloha. " Ua aie aku au ia oe no kekahi
hana aloha, i hiki ole ia'u ke hookaa i na
wa a pau."

" Ke hana wale nei no au no kekahi hana
hoano e ke Alii — aka, e ike mai ka lani, i ke
kumukuai i loaa ai ia mea ia'u, i ka hana
ana no hoi ia mea. Aka, he ma-i! E hele
mai oe mahope o'u ! Aka, i hookahi huaolelo
i koe! Mai noho oe e ke Alii a maka'u i ka
hahai hele mai mahope o'u, me ka hoohalulu
no, a e kala mai oe ia'u ; aka, he mea pono
no nae ia oe ke hoohalike aku e like me ka
hele ana a na koa o ka Earl Murray." Pela
aku ua kaikamahine nei.

" E hana no au e like me ka mea hiki ia'u
ke hana'ku e ka wahine hanohano, me ka
mino no nae hoi o kona papalina i ka aka
hoohie iloko o ia minute pokole loa, a ua
hoohalawaiia mai noia mea e ko ke kaikaima-
hine akaaka ana mai — me he mea la, akahi
na manao hooluhi kino, a hoomaka e kau
mai i ke kehau o kona mana maluna o na
puuwai opio nona na kino e hooluhi nei no
ko laua haku, a mea hoi i mahalo ai, Mere
o Sekotia.

Puka Uke mai la laua mailoko mai o ka
ipuka, a mailoko mai hoi o ke keena ; a ki
aku la ke kaikamahine i ka puka, a lawe pu
mai la i ke ki me ia, a alakai aku la oia i
ke keiki halia ma ke alanui e hiki ai ke pu-
ka iwaho, oia no hoi ke alanui o Sir Lusio
Guaialadi i alakaiia mai ai.

He nui wale no ka poe e holoke ana ma
na keena e pili koke mai ana, a he nui no
hoi ka poe e noho ana, aka, ua uhiia la-
ua nei e ka pouli o na hale e ku kokoke ana.
O ke kaikamahine, hele aku la ia me he
mea la he kanaka lawelawe maoli la ka hoo-
hio i o a ianei, a hiki i ka ipuka iwaho loa,
a hahai aku la no hoi ke keiki Italia maho-
pe ona ; me he mea la, he kanaka lawelawe
io no ke kaikamahine, a o Sir Lusio hoi, ua
like no ia me he la o kekahi koa o ke alii
Murray, ka like o ko laua hele, ame ka laua
mau oni ana, me ka hana mau a na kanaka
o ke kulana a laua i hoopili aku ai. Ma ka
puka hemo owaho loa, e aa ana he mau ku-
kui me ka malamalama nui, a ma ka aoao
akau hoi o ka puka kahi noho o ha kiai, a
ma ka aoao hema kahi o ka Luna kiai, o
kahi nui loa keia o ka pilikia, a ilaila hoi e
ikea'i ko laua lanakila, ame ko laua make
iho ia wahi koke iho. Ua paniia no ka ipu-
ka nui owaho o ka pa, a e hamama ana nae
ka puka liilii ma ka aoao, hele aku la no la-
ua nei, me he la ua ona, a puka'ku la iwa-
ho loa o ka hale pakaua.

Hele malie aku la no hoi ke kaikamahine
i kahi i lana'i o na waapa, me ka hahai aku
no hoi o kona hoamake mahopoe ona; aka,
i ka hoohiki loa ana'ku o laua i kapa kaha-
kai, aia hoi, ike aku la o Sir Lusio i ka hu-
lali ana mai o kekahi mea hinuhinu iloko o
kekahi o na waapa e lana mai ana, a ala ko-
ke mai la no hoi kekahi kiai me kana koi
kaua, a ninau huhu mai la, " Owai hoi keia
e hele mai nei ?"

Aole i pane leo iki aku ke kaikamahine,
aka, hoikeike aku la nae oia he komo, a i
ka ike ana mai no a ua koa nei, o ka pane
mai la no ia, " Ua pono e ke keiki Lawela-
we. E hiki ia oe ke hele, ame kou koolua."
Kau koke aku la ua kaikamahine nei iluna
o ka waapa, a kau pu aku la no hoi o Sir
Lusio. Hawanawana aku la ke kaikamahine
ia Sir Lusio e hopu koke iho i ka hoe ; a ua
hoolohe koke ia no hoi kana kauoha, e ka
mea ana i pane aku ai ; a iloko o ka wa po-
kole loa, aia hoi e holo paihi ana ua wahi
waapa nei, ma ka ili pahinu o ke kaikuono,
i ka hoe ikaikaia e ke keiki Italia.

A o kona alo hoi, ua huli mai i hope o ke
kaikamahine, ua huli mau kona maka i kahi
i ku ai o Lokalivina, a no ia mea ua haupu
wale ae la no ua keiki nei, me ka manao
aohe ke kaikamahine i nana loa i hope, no
ka manao e ike aku i ka pilikia; aka, no ko-
na makemake ole paha e hookamailioia'ku.
A no ia mea, aole leo i haawiia'ku a pane
ia mai iwaena o laua mai ko holo ana'ku a
hiki wale i ka hiki ana ma kela aoao, kahi
hoi a na halelio i ku ai, kahi i malamaia'i o
na lio maikai o ke alii Earl Murray, na lio
hoi i lawe ole ia i ka pakaua o Lokalivina
e kukulu ai. I ka hiki ana no nae o ka
waapa i ka honua o ka lele koke aku la no
ia o ua kaikamahine nei, a hele aku la no
hoi i ka lanai e ku koke mai ana me ke ku-
kui e aa ana.

Hawanawana mai la kela ia Sir Lusio
Guaialadi. "E! e noho aku no oe iwaho
i ka pouli, no ka mea malia paha ua ike
keia kiai i kou helehelena i ko wa i laweia'i i
ka pakaua o Lokalivina."

Mahope iho o kona kamailio ana mai pela,
kikeke aku la oia ma ka ipuka o ua lanai
nei, a wehe koke ia mai la e kekahi kanaka
ano a helehelena koa, oiai nae aole oia e ko-
mo ana i kona kapa hao, aka, ua maopopo
no nae, he koa oia no ke Alii Earl Murray.
Ia wa ike aku la o Lir Lusio, i ka hoike ana
aku a kona hoa palupalu i ke komo; a ma ia
manawa, pane kana-kana mai la ua koa kiai
nei. " Ua pono e ke keiki lawlawe, e lawe
no oe ma ka Uo au e makemake ai; aka ea,
e ae mai oe ia'u e hoopau loa ae i ka'u wahi
hiamoe una, i hoala kokeia'e nei e kau kike-
ke ana mai nei."

Hoi iho la no ua wahi koa nei hiamoe, a
hele koke aku la ua kaikamahine nei, a hoo-
kau ponoi iho la no i ka noho i luna o ka lio,
eu aku hoi o Sir Lusio e komo aku e hookau
aku i ka noho, aia hoi, papa e ia mai la no e
ua hoa maka palupalu nei ona. A mahope
iho o ka paa ana o ka noho o ka lio, alakai
mai la oia i ka lio, a pani aku la i ka puka
o ka hale lio.

" E kau ae oe e ke Alii. e kau ae oe!"
Pela ua kaikamahine nei i olelo mai ai me
ka leo nahenahe; aka, me ka piha aae i ka
hauoli nui. " Eia ! E lawe oe i keia leta !
E wiki ! E wiki a hiki i Perth ! — A e haa-
wi koke aku oe ia mea i kou minute e hiki ai
ilaila, i ka mea nona ka inoa mawaho. E
hooholo oe i kou lio me ka mama loa e ke
Alii — mai noho oe a manao ae e hooponopo-
no i ka lio! — A mai lohi! — Mai lohi! Aia
iloko o kau alana he mea nui ! Aia ma kela
wahi ka moe ana o kou alanui ! — Aole no e
hiki ia oe ke huhewa! "

Aole ua kaikamahine nei i kali mai no ka
pane ia mai, a aole no hoi oia i haliu mai a
aloha mai i ua keiki nei; aka, i ka wa no i
pau ai o kana kamailio ana, o kona pakelo
aku la no ia me he puhi olali la, a kau hou
aku la iluna o ka waapa, a holo aku la. Hu-
li aku la nae o Sir Lusio Guaialadi, a peahi
aloha'ku la me kona hainaka ; aka, aole nae
kela i kunou mai, a peahi mai la hoi, a no
kona makemake ole ana no hoi e ku hou aku,
o haule hoi auanei ka leo kauoha a kona ma-
kamaka palupalu, oia hoi ka iala kauoha ana
mai e wikiwiki loa, nolaila, huli koke ae la
oia a haalele iho la i kahi ana i ku ai.

He pomaikai maoli ka loaa ana mai o ka
lio maikai loa i ua keiki nei, no ka mea, ua
k-a loa oia i ka holo, a he nui wale na mile
i hala'e mamua o kona kaohi ana mai i kona
lio, me ka haupu ae hoi e nana i ka inoa i
kakauia mawaho o ka leta ana e lawe nei, i
hiki ai ia ia ke ike iho i kana mea e ninau
ai, ke hiki aku i kahi ana i hele ai, oiai hoi.
ua o mai ka malamalama nui o ka mahina.

Huki ae la oia ia mea mai kona waihona,
ua nakii ia me ke kaula, silika owaho, a ua
sila pono ia no hoi — a ua kakauia mawaho,
"Ia Ka Mea Maikai Siguior David Rizzio."
(Aoe i pau.)

He Loina no ka imi ana i ke

Komo.

E KA NUPEPA KUOKOA E ; ALOHA oe: — No
ka loaa ana mai o kahi ukana kupono e hoo-
ili aku ia oe, a nau ia e hookomo iho ma
kou wahi kaawale, i ike mai ai na kini o
kaua e noho mai nei. Eia malalo iho nei,
he loina no ka imi aoa i ke komo.

E helu mua i ka nui o na kanaka; ina
paha he 10, ina paha he 20, a pela aku no.
E koho mua aku i mea akamai i ka hoonui
ana, e huli like i lalo ke alo o na lima a pau,
ina paha i lalo ke alo o na lima, ua pono no.
Akaka ka nui o na kanaka, alaila, e hoonui
aku me ka 2, e houluulu aku me ka 5, e hoo-
nui aku me ka 6, e helu aku i na manamana,
mai ka akau aku e hoomaka ai a hiki i kahi
i kau ai ke komo; alaila, houluulu aku, e
hoonui aku me ka 10, e houluulu mai me na
iniha, alaila, e hoolawe mai ka hua i manao
ia, alaila loaa ka mea ia ia ke komo.

Penei ka hana ana. Ina paha he 15 ka-
naka, ina i ka 15 o ke kanaka ke komo, i ka
9 o ka manamana, i ka lua o ka iniha. Penei
ka hana ana : 15 x 2 = 30 + 5 = 35 x 5 =
175 + 149 = 324 x 10 = 3,240 + 2 = 3,242 -
1,650 = 1,592. Alaila, o ka hua i kiko ia
ma ka akau, o na iniha ia, a ma kona hema
iho, o na manamana ia, o na hua ae i koe
elua, o na kanaka ia. He 15 kanaka, e 9
manamana, 2 iniha. No ka hua hoolawe :
aole no e mau ana ka hua hoolawe, aka, e
loli mau ana no ia i na wa a pau.