Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 17, 23 April 1864 — Na Palapala. No ka lohe ana. [ARTICLE]

Na Palapala.

No ka lohe ana.

O ka lohe ana, heahu la ia ? Eia no ia ; o ke kui ana'ku o ke kanaka i kekahi mea kino me ka hamare ame kekahi mea ano like me ia ; a ina e halulu keia inea kino, a e halulu no hoi ke ea a puni. A hoolaha ae ke ea i keia halulu a hiki i ka pnhu kani o ka pepeiao, a halulu no hoi ia, a malaila'ku a i ke aa-Mo lohe, o ko ke kanaka lohe ana no hoi ia. 1. O ka loheia'na o ke kani ana o ka bele e ke kanaka, penei no ia : E kuiia ka haku o ka bele i kona aoao. a mau kae manoanoa ona, a e halulU ae ka bele ame ke ea a puni, a e laha ia mai keia halulu ana ma ka ea a hiki i ka pahu kani o ka pepeiao, a o halulu no hoi ia. A lahaia'e keia halulu a hiki i ke aa-1010 lohe, oia ka loheia ana o ke kani 0 ka bele. Ē hehi iho ke kanaka i ka papa-hehi me kona mau wawae, a e halulu ae ke ea a puni, a na ke ea e lawe ae i keia halulu a hiki 1 ka pahu kani o ka pepeiao, a halulu ae no ia, a lele aku keia hnilulu mai ka pahu kani ake okn pepeiao. Apai ke aa-1010 lohe, a loheia kela hehi ana ima ka pepeiao. 2. He pono paha ke hoohalike i ka halulu ana o ke ea me ka pohaku i nouia'ku i ka wai oka loko ika wa pohu : r he mea ia e haalulu ai ka wai. n e hoolahaia ae na ale poepoe ma kahi loihi aku, a pa paha i kekahi wahi puweuweu, u lu ia, pela no ka laha ana o ka halulu «na ke ea.

3. Ua oleloia maluna ae nei, ua hoolaha ae ka halulu i ke ea a hiki i ka .pepeiao, a lohe ke kanaka, pehea la e maopopo ai keia ? A penei: Ina i hookaawaieia'ku ke ea mai ke kiaha ae ; a kani paha ka bele maioko o ua kiaha la, alaila, aole e loheia kona kani ana. Aka, ina e hookomoia ae i wahi ea uuku, alaila lohe iki; a ina e nui ae ka ea iioko, nui ae hoi ka lohe ana. Aia ma ka piko o na mauna kiekie, he mama a lahilahi ke ea, no ia mea, aole nui ka haluiu i ioheia. Nolailo, ina i kiia kn pu maiaila, aneane hiki ole ka loheia o kona kani, aka, malalo iho o ka lua, a maloko hoi o ke ana paha; he nui ae ka mama o ka ea maloko olaila. O »A BELE-LtTU. Oia kekahi mea e maopopo ai ka halulu nui, no ka mea».aia ilokoolaH», na kaumaha loa ke ea ; eia nae ke ano: O keia bele, ua nneane like ke ano ili me ka bele mnoli, he bele nui nae, aia maldko oia bele ka mea e

pale ai i ka wai, ame kekahi ohe e komo ae ai ka ea. A maloko ka noho ana o ke kanaka, a luu iho la kd bele a lalo o ke kai, a malaila no ko ke kanaka imi ana i ka mea ana e huli ai; he waiwai paha, ahe mea e ae paha ? No ka ikaika o ke kaomi ana o ka wai, a o ke kai paha maiuna o ua bele nei, ua hoopioia ke ea ma kahi uuku maloko o ka bele, a manoanoa, a kaumaha nui. Noiaila, ua oleloia, aia maloko oia bele, ua like ka hawunawana ana a ke kanaka me ka leo nui o ke kanaka e hoekepue nei maluna o keia Hokuhele, oia o honua nei.

4. Aole nae me ke ea wale no ka laha'na o ka halulu, ua oi ka maikai o na mea kino paa i ka hoolaha ana i ke ea ame na mea hehee i hanaia maloko o ke ea. Penei e akaka ai: lna e waihoia a hookokoke aku hoi ka pepeiao ina ka welau o ka laau loihi, a e kauia ka wati ma keia welau oua iaau loihi'la. Alaila, e loheia ke kani ana o ka wati i ka pepeiao o ke kanaka ma kela aoao o ka welau o ka laau. Pela no, ina e wauwauia kela welau o ka laau i ke kuipine, alaila, e loheia ka wauwau ana ma kela welau o ka laau.

Ua hoomoakaka lea ia'e keia, i ka poe llikini, ma Ameiika, no ka mea, i na maka'u lakou ika enomi, a e kaua pu me lakou. Penei ka lakou hana'na, e waiho i ko lakou pepeiao, a hoopili koke i ka Honua, a lohe lakou i ka halulu i hanaia, i ka wawae o na Lio ame na kanaka ma kahi loihi aku, alaila, makaukau lakou no ke kaua.

5. Ua oleloia 1,142 kapuai; ka laha ona o ka halulu ma ke ea i ke Secona 1, a i na ī hoohalike ia keia wikiwiki me ko ka malamalama, alaiia, hakalia wale ka iele ana o ka halulu, a he wikiwiki loa ko ka malāmalama.

No ka mea, 191,000 mile a keu aku, ka holo ana o ka malamalama i ke Secona 1:

(a.) Penei e maopopo ai ka holo wikiwi. ki ana o na kukuna o ka malamalama i ko halulu ; i na e nanā'ku kakou i ka pu i kiia ma Puowaina, a ma na wahi e ae paha, alaila, e ike mai kakou i ka annpu mamua, a mahope iho lohe ia'ku ka halulu. Pela no hoi keia ; ua ikeia ka anapu ana o ka uwila mamua, a mahope ua loheia ka hekili.

6. 4,706 kapuai ka laha ana o ka halulu, ma ka wai i ke JSecona 1, no ia mea, ua oi aku ka wikiwiki o ka lele ana o ka halulu ma ka wai, i ko No ka mea, he nui ae ke kaumaha o ka wai, i ko ke ea, oia ke kumu.

7. Eia kekahi, 17,500 kapuai, ka !«faa ana o ka halulu ma ka hao i ke Secona 1, pela hoi ma ke aniani.

8. Eia hoi kekahi. Ma ka lalani pololei ka lele ana ohalulu i na man.iwa a pau,aka t ina i pa ia i wahi mea kino paa loa, alaila, e hoi hou mai oiama kalalaniana ilele aku ai a pa ka mea kino paa.

Nolaila, e o'u mau makamaka e hoi ole mai nei, ame na hoa pukoa wawahi waa, ka poe i hōomanawanui pu ai iloko o ka inea, a me kahi i-a kailiili, ame na elemakule, a hapau* ea luahine hoi, a o ka poe opiopio hoi keknhj E rana pu ae kakou i ka poloiei ame ka po. lolei ole o keia wehewehe pna, no na mea, kani ame na mea ano like. Ina ua hewa wau, e kala mai no, aole o ka uhau i ka laau a Kawelo, o pa iho, pohole ilinau neenee mai. I na nae he mea oluolu keia i ka Luna Hooponopono ? la, ilikiia iho, a pakihaalele ia'e i mua o na makamaka, Me ke aloha i ka poe heluhelu. D. W. P. Kailipueikeanuakekehau.