Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 22, 28 May 1864 — Na pilikia o ka poe mahiai. [ARTICLE]

Na pilikia o ka poe mahiai.

E ka Nupepa Kuokoa e ; Aloha oe :—Ke noi aku nei au ia oe, e hoopuka ae oe maloko o kou keena kaawale o kou kino, i ko'u wahi manao e iini nei hoi maloko o ko'u houpo; i ike mai ai hoi ka hapanui oko kaua inau kini iahui e noho ana ma na palena o ko kakou mau mokupuni, i pili ina mea nooa ke poo i haiia maluna. Ma ko'u lohe, ke uku dute nei na poe mahiai o kela ano keia ano ma Hawaii nei i ke dute kiekie loa no na mea ulu i ke Aupuni Amerika, a lakou e hoouna nei i Kaliponia. A penei no ke ko paa Hawaii, 3 keneta no ka paona hookahi; a o ka uwala maoli a me ka uwaia kahiki, he $30—noloko ae oka $100 kumu lilo ma Hawaii nei. A i ka puunaue ana i ka malakeke, selopa, kofe, laiki a me na hua e ae a pau e hoounaia nei ma kaMakeke o Sana Kapalakiko Kaliponia, ua ane like no ke kau ana o ke dute maluna oia mau mea. Oia na piiikia a rae poino koikoi i pih ika poe mahiai o kakou. Ke ninau nei au. No keaha la keia pilikaumaha ana maluna ona hua oko Hawaii nei lepo a me kona mau kanaka i hooulu ai ma ia aina ?

Eia no, ua manao malama ia eia aupuni kona poe mahiai, i ole e iilo ka oihana mahiai e hoopilikia ia lakou iho, ame ka poe paahana hoi malalo o iakou, oia ke kumu nui i hanaia ai pela; a o ka hopena oia hana ana, oia no ka holo o ka hana, a me ka hauoli oka poe mahiai. Ao ka olioli ame ka puunui, oia ko ke Aupuni, a he maluhia nui ia no ka hua hooulu o ko iaila lepo.

A nohea ae keia poinaikai nui i hoomake-1 pono aku ai ia lakou ? Ma ko'u noonoo ana, j na ka poe mahiai ame na mea i pi]i ia oi-} hana i noi aku ina Luna kau Kanawai aj ka poe makaainana i koho ai, a na lakou noj ī hana, a na ka Aha kau Kanawai o ka poe' Hanohano i apono, a na ka Peresidena i hooko, a na ke Aupuni hoi i kuni i kona hao a paa loa. A no keia mea, ua maluhia ko lakou mau pomaikai ma ka oihana mahiai, a ulu nui ka waiwai ia poe a ms ke Aupuni ma ia makaala pono ole ana, a lilo ia oihana i helu akahi ma ka papa helu loaa a ke Aupuni. Penei ka hoohalike ana, oke ko paa o Amerika helu akahi i hiki i ka II.J keneta i ka paona hookahi, ka loaa ia iko laila poe mahiai. Ao ko Hawaii ko paa helu akahi, | i like loa ka maikai, ke ano a me ka momona, he keneta wale no ika paona, lilo 3 keneta oka paona hookahi ike Aupuni; ua ane like me $3.75 no ka pahu ko hookahi e hooiliia nei. Ao ka pomaikai pakela ia maluna o lakou, mamu.i ae o kakou.

Nolaila, aole lakou e makau, me ke kanalua ole i ka hoonui aku i ka lakou puu dala ma ia oihana, no ka mea, ua hoonolunoluia kahi o ke poo e hilinai ai e ko lakou mau kaumaha i hoouna ai i ka Ahaolelo. A o na hua Hawaii e ae e hoounaia nei, ua pili kaumaha no, nie ke kue loa ana nae hoi i ka pono kaulike. Ea! e o'u :nau kini oke one Hawaii i ulu maikai ai ko oukou mau kino ika momona o kona lepo: Pehea na tausani eke uwala kahiki e hoouka ia mai <pei ma na uwapo o Honolulu i kela makahiki keia makahiki, a me na tausani dala kumu lilo e hoouka ia nei i Kaliponia i kela makahiki a me keia makahiki, e hailuku nei i ko Maui paahana mahiai, e kailiia nei kahi loaa me kahi miki ai o kahi kino,. a me ko lakou poe ohana ? Ke kanu nei no o Maui ika palaoa, a ke hooukaia mai nei no, me ka hoouka ia aku i kahi dute like me ka mea ole e kaulike ai i ka pono kaulike.

Ea ! e na Luna Hoona o keia kau Kanawai, ke manao nei ke keiki kaiehu o kahi Ailana komohana i kapaia o Kauai; aia ia īa ke ea a meka pomaikai o keia oihana ma ko oukou mau lima, na oukou e puunaue ae a loaa iho ke koena he pomaikai no ko oukou mau alii, nana hoi oukou i hoouna aku ia wahi, a loaa ko oukou hoailona he poe Hanohano, me ke leaulana o ko oukou mau inoa. A pela hoi auanei oukou e hoohanohano ai i ke kaulana o ka io o ka oukou hana. A i hoi oukou iko oukou mau Apana, me ka helehelena aihue ole ika pono kaulike— E koi hoi oukou i ke dute ano kaulike i na mea ulu a pau e laweia mai nei mai na aina e mai 1 kumu malama i ko kakou pomaikai, ka pono, ka loaa, a me ka maluhia o ka oihana mahiai ma o kakou nei, i lilo ai hoi ia mea i mea e holo ai ka hana. Ke laweia mai nei ke ko paa, ka palaoa, ke akaakai, ame kekahi mau mea ulu e ae. No ka haahaa o ke dute, oia ke kumu nui i lana ole ai o ka oihana mahiai maanei. Pela ko'u ike, ke ole nae au e kuhihewa. Aoie i pau ko'u wehewehe no na oihana e ae no kekahi e pili ana no ia kakou iho—Mahope hai hou aku au i kahi o ka hemahema i pili ai. Me ke aloha aku. Ko Kauai Keiki.