Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 23, 4 June 1864 — Hana io ka Haole ia Niihau. [ARTICLE]

Hana io ka Haole ia Niihau.

E ka Nupepa Kuokoa e ; Aloha oe :—Ua halawai mai au me ka manao hoolaha pepa o na mea hou o Hawaii nei, ma ka Helu 15 o ka Ja 9 o Aperila, no ka lilo ana o Niihau ia Mr. James Francis Sinclair, no na dalaj he $10,800 ke hui pau me na aina o Kua«-,j kanu, he mau aina konohiki, o Halewela a| me Kahuku, no ke kuai ana aku o ke Aupuni i ka mea nona ka inoa maluna ae, aine na aina konohiki pu a pau loa, lilo okoa keia mokupuni i ka haole, he lohe pepeiao paha ko oukou nme lakou la aku hoi, i ka lilo ana o Niihau, ame ka poe pi dala, loaa ole i ke kukui inalamalama o Hawaii nei ma ka Nupepa Kuohoa. A o makou ka poe i ike nui, ike iki, ike loa, i ka lilo ana mai Kii a Kawaihoa, mai ka lae o Makahuena, a ka lae o Pueo, pau na mea a pau maluna iho o ka aina, aole he mea i koe iho ia makou i na ■ kanaka malalo aku o na haku haole.

Ke ano o ka NOHO ana : He oluolu, he| maikai, he kamailio kupono no me ke kana-l ka, aole nae he maknukau lou i ka olelo Ha-; waii, mahope aku kumaki, wahi a ka haole, he umi kanaka, he poe hoaaina i waeia maloko ae o na kamaaina, elua nae no kahi e, j he mau malihini laua, no Hawaii kekahi, a no Maui hoi kekahi, a o laua a elua hui umi hoaaina, eia na inoa pakahi o lakou a ka haole i wae ai. A. Puko, D. Kauki, Hetesia,_J..HLKa»akaiki, P, R. Haokaku, Mose Kanohai, loela, Kapahee, a me Pouli, a o Kanakaiki, no Napoopoo, Hawaii, a o Holiohana hoi, no Hana, Maui, a ua kamaaina laua malaila, aia no ia mau hoaaina nei ka hooponopono o na Ia hana ekolu o ka malama e like me ka hana konohiki ana o na'lii, i na aina konohiki ke loaa mai ka hana i ka haku haole. Ko lakou nui : He umikumamalua hoi ka nui o Mr. James Francis Sindair ma, elua kaikunane, ekolu kaikuahine, elima keiki, hookahi makuahine, a o ke kaikoeke hoi, hui umikumamalua lakou, aia ma Kununui ko lakou wahi i noho ai, he poe haole haipule no, hookahi no Akua, o ka hoomana he okoa loa, o ko lakou mau hale, i Beritania no ka hana ana, he komo wale ana no i Niihau, ekolu hale, hookahi hale e ku nei, a he elua hale i koe, mahalo no hoi makou i ka maikai ame ka nani i ka nana aku. No na holoholona : Elua lio oke Jcane me ka wahine, a ina ekolu lio make no, a pela aku, o ka ilio, aole koe hookahi, pau loa i ka make, mai ka ilio nui a ka ilio iiilii, no ka pau o na hipa i ka make, a nele ke aupuni i ke dala ole no ua ilio, pela no hoi na kao, pau no i ka make, e na kanaka mea lio o Kauai, ame na hipa a oukou, e kii koke mai, mai lohi oukou, o hana io ka haole. Na mea kanu a ke kanaka. Na ke kanaka no na mea a ka lima o ke kanaka i hana ai, me ke kokua aku i ka iiakuaina i kiki uala, ke pola akaakai, a me ka moa, ke oluolu, a i ole, pau no. No KA NUI 0 NA HIPA Ke hookuu ma ka mokupuni o Niihau, o ka hipa paha ka oukou i ike tna ka Nupepa a kakou, o ka nui paha aole oukou i lohe, eia mai ka oiaio, ka nui ka uuku, o ka nui o na hipa 3,400, na Hon. W. Webster, he 1,400 hipa; na Ka Moi, 2,000 hipa, aole pau ka makemake hipa o ua poe nei. Kanu ko. E kanu ia ana o Niihau nei i ke ko, ke maikai kupono nae i ka hoao ana i hookahi eka, a i ulu maikai mai ke ko, alaila, o ke kanu ka hope, a i ole e ulu mai, ua pau no, no ka mea, he aina la. He aina makemake ole ia keia e na malihini imi waiwai no ka maloo, wela loa i ka la, a make na mea kanu, a eia ka hoi ka poe nana e makemake i ka waiwai, ua olelo mai lakou ia mukou na kamaaina, he aina waiwai nui keia, no na hipa, a me ke kanu ko, ua kamaaina keia mokupuni i ko kakou makamaka maikai ia H. M. Whitney ke keiki papa mai Waimea a Niihau, me kona mau makua, no ka wela loa o na malama o ka makalii, ke hooki nei au i ke kakau ana, kē ua mai nei ka ua Naulu o Niihau. Me ke aloha no. P. R. Houohana. Kihalaui, .Mi/wu, Mei 2,1861