Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 27, 2 July 1864 — No ka haalele ana ia Lahainaluna. [ARTICLE]

No ka haalele ana ia Lahainaluna.

E ka. Nupepa Kuokoa e , Aloha oe:—E oluolu oe e kau ae i ka'u ukana aia kahi kaa-1 wale o ko kakou nupepa, no keia mau hua e kau ae nei maluna, i ike mai ai na opio o ka j lahui o kaua e manao ana e komo mai ma j ke Kulamii o Lahainaluna. j O Lahainaluna kekulanui a ko Hawaii nei pae aina, a ke ku hoolai nei oia ma ka aoao komohana o ka mokupuni o Maui nei o Kamalalawalu, ua 30 a oi ae na makahiki o ke ku ana o keia kula ma keia Aupuni Hawaii nei, a i ka la 18 o lulai o ka A. D. 1863, ua kii mai na lima na ole o ke ahi, ka mea aole olelo mai e ua ana, a hoopau ae i kona helehelena mua, me ka manao paha o ka enemi e hoonalo loa i keia kula, aka, aole nae pela ka manao ana o ka mea nana ka ae ana mai i ke ku ana o keia kula ma Ueia aupuni, a ke ku nei no oia me ka hiehie nui i keia wa malalo o ka malu o ke Kumukana» wai o ko Hawaii nei pae aina a me ka Moi Ilihia Knmehameha V. He nui no na pomaikai i loaa mai ī keia lahui no keia kula, maliiila no i ao ia ai na keiki Hawaii ma na mea hohou o ka ike, ka mea hoi i loaa ole ai i na wahi hapauea kupuna o kakou i hala aku nei i ke kapu o Papa ma. Mai keia kula aku i hpouna ia aku na elele e lawp ana i ka lamaku o ka ke Akua olelo e hoe- j malamalama aku i na aina pouli, a e lawe pu ana hoi i ka olelo a ke Akua e wawahi aku i ka naau paakiki o na hupo o Fatuhiva, a me maikonisia, a huli ae ai lakou mai ko lakou noho naaupo ana, a e ike lea i ke Akua Ola aia ma ka Lani, o lehova Sabaota ka īkaika, ka puuhonua hoi o ke kanaka pilikia i na hewa o keia ao, e holo ai a ua pakele iho la, (ua loihi ae la ko kakou kamailio no keia kula, a e kamailio kakou no ka haalele ana ia Lahainaluna, ke kumu o ko kakou hana.) He nui wale na kumu o ka haalele ana 0 kekahi poe ia Lahainaluna. Eia paha kekahi mau kumu o ka haalele ana o kekahi: 1. O ka makemake ole i ka ike, no keia makemake ole, kue ae i na kanawai o ke ku-1 la, oia paha ka iho ana \ kai o Lahaina i ka po, o ka uku hoopai o ia kanawai o ke kipa- fc kuia mai ke kulaf aku, ame na kanawai e ae. 2. O ka pololi kekahi kumu, oia kekahi mea e haalele ai kekahi poe ia Lahainaluna, aia i ka A. D. 1863 i hala aku nei ma ka la 8 o lulai, ua wae ia na haumana hou, aoie i iliuliu ka noho ana iho o kekahi keiki, o ka holo malu no ia a haalele ia Lahainalun& i ka pololi ka; a hu ae la keia wahi manao, " E aho no ka hoi e noho i kahi o lea makua, he nui ka ai, ai a koe koena, pela no hoi ka ia, o keia hoi, he uuku kahi ai, aohe moe o ka po, e hoi ana no nu," o ka hoi iho la no ia o kekahi poe ma ia ano. 3. O ka nui o na buke hoopaa a na kumu, ua ike lea i aukekahi haumana o ia ano ma ka A. D. 1862 i hala, ua mahuka na kekahi haumana hou i komo mai i Lahainaluna, no Oahu no ia. No ka nui o na huke hoopaa ua paa kekahi a paa ole kekahi o ka uku oia paa ole ka nele i ka ai ole, no ia nele ana, aole wahi mea oluolu iki o ka manao, o ka haalele iho la no ia. 4. 0 ke aloha i na hoa o na la e noho ana 1 waho a komo mai i Lahainaluna, wehe i ka pili la kaawale ka hoa, hana iho la ka ume kaumaha o ka puuwai, he umiki i na manao iike oie i ka hoi a i ka noho, ikaika loa aku la no ka inanao e hoi, o ka hoi aku la no ia mamuli o aloha i ka hoa a haalele ia Lanainaluna, Uahi a kekahi poe i kaunui ai, he mea ole nae ia ī kekahi poe i nei mea he Ewa. O ka ume kaumaha nui no ia e walawalaki mai nei kekahi poe mai kela kaieulu kiekie mai. 5. O ka pau pono o na la o ka hoohiki ana

e noho ma ia kula, e like me ke keiki uuku e noho ana malalo iho o ka malu o kona mau makua, oiai hoi kona mau la opi, a hiki mai i ka 20 o kona mau makahiki, kuu ia mai oia mai ka malu mai o kona mau makua, pela no ka noho ana o kekahi poe ma Lahainaluna a hemo mai. He nui aku no na kumu i koe, no ka haiki o ka wa pono ia'u, ke oki nei au maanei, ke hoi ae nei au i ka ihu o ka lio, i ke kula loa o Poliala, oiai ua kau ka la i ke kuahiwi, ke pua mai la ka uwahi o na hale wili ko o na Waieha nei. Me ke aloha i ke '• Kilohana Pookela o ka Lahui Hawaii." P. A. Kalalaupunaakeonaona. Kapoino, Waieliu, Maui, June2'2, 1864