Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 28, 9 July 1864 — KA LA WEHE O KA AHAOLELO ELELE! [ARTICLE]

KA LA WEHE O KA AHAOLELO ELELE!

E like me ka mea ihoolahaiae ke Kuhina Kalaiaina i ka pule i kaahope ae nei, no ka wehe ana i ka Ahaolelo Elele, pela no i hookoia'i. Ma ke kakahiaka o ia la (Poaha la 7 o lulai,) mailaila mai ka hoomaka ana o na kanaka o kela a o keia ano, e hele ma Kawaiahao, kahi i hoakakaia e ke Kuhina Kalaiaiaina no ka wehe ana ika Ahaolelo Elele; a pela no ka hoomau ana o na kanaka i ka hele mai a hiki wale i ka hora awakea.

Ua haiamu nui na poe o na ano a pau mawaho iho o ka Luakini o Kawaiahao, me he mea la he 7000 ka nui o na kanaka i hiki ae ilaiia, no ke konoia e ka manao makahehi i ka lono i ka olelo a ko kakou Moi Hou, oiai akahi oia a kamailio akea imuaolakou kona mau Makaainana Aloha Alii. I ka hora 11 o ke awakea halawai na Elele ma ke keena Ahaolelo Makaainana, mawaena o lakou iho no ke koho ana i Luna Hoomalu no lakou a i Kakauolelo hoi, a ua kohoia o Hon. G. M. Lopik.ina ka Luna Hoomalu, a o O. H. Kulika, ke Kakauolelo; a i ka pau ana o ko lakou hooponopono ana ia mau mea, alaila, kai huakai aku lakou a hiki ma ka halepule ma Kawaiahao, a malaila i kakali ai no ka hiki aku o Ka Moi. Ua hele ae no he: ilaila na Luna a pau o na Aupuni e e noho nei imua o koonei Alo Alii, a ua hoonohoia lakou ma kahi i hookaawaleia no lakou. Hoonaniia o loko o ka hale me na mea maikai, a ua hanaia nO hoi he Awai papa, imua iho o ka Awai mau o Kawaiahao, a ua uhiia i ka uhi maikai, a ma ke kua hoi, ua kauia i ka Hae Hawaii* a mamua ponoi iho ka Noho Alii, a malaila kahi i hoomakaukania'i o na Koki a me ha noho no na Alii Wahine o Hawaii nei 4 a"ma ka aoao hema o ka Noho Alii, malnila kahi i hoomakaukauia'i o na noho no ka Alii Kane o Hawaii nei. Owaho iho, oke alanui e he!e ana a hiki i ka puka komo 6 ka pa o ka halepule, malaila kahi i haiamh ai o na koa ponoi o Hale Alii, malalo o Major W. L. Moehonua, o na koa Pukaa, malaio o Kap. Hiram Kahanawai, a o na koa Hlilumanu hoi malalo o Lutenela W. P. Kamdkau, ua ku lakou mai ka ipuka o ka pa, a hiki i ka ipuka o ka halepule; a i ka nt»na anh'ku no ia poe ua maikai no mai oa o. Oini ua mau koa nei e ku &na, aia hoi, ua hele mai la o loko o ka pa ō Kawainhao a hodke i ka nui o na kanaka ; e kakali hoomanawanui aleu ana i ka hiki ae o ko lakou Moi Aloha.

Ma ka hora 12 ponoi hoomaka Ka Moi e puka mai mailoko mal o Halealii, a ma ia manawa no hoi kani māi na pu he 21 o Puoaina. Mnluna Ka Moi ōka Lio, aua ukali ia e kona mau Alii Ahaiolelo, a ua kiaiia hoi e ka puali Kaualio malalo o Kapena Chnrles H. Judd (Kale a Kauka.) 1 ke komo ana ilokō o Ua halepule, ua kuikui Ka Moi me ke 'Lii Ka Mea Kiekie ke Kama Alii o Hawaii.a o ke Kuhina Nui hoi me ka Mea Hanohana Pauahi Bishop. I ke komo ana o Ka Moi iloko o ka Halepule, k« na poe a pau oloko iluna, a i ka hiki ana ina kahi i hoomnkaukauia nona, Kauoha ia ka Pihopi o Honolulu e pule, a pau ka pule ana, hoike mai Ka Moi i kana Olelo Alii. A ua maikai no na Olelo n pau a Ka Moi, ua paiia ka Olelo Alii ma ka olelo haofe, a ua noi pinepine aku makou i ke kope ma ka olelo Hawaii, aole nae i loaa mai, nolaila ke pai ole aku. Ina e loaa mai ke kope i keia pule ae, alaila, pai aku makou. I ka pau ana o ka haiolelo ana, ame ka weheiaja ana o ka Ahaolelo, alaila, ku mai Ka Mea Hanohano ke Kuhina o ko na aina e, a noi mai e hoopaneeia ka hana a ka hora l 1 oka Poalima la 8, ua kokuaia eke Kuhina Kalaiaina, ua hoopaneeia ka hana a ka manawa i noiia, a hoi nui aku la ka Aha.