Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 29, 16 July 1864 — KE KAAO MOOLELO NO LIAIKEAHE. [ARTICLE]

KE KAAO MOOLELO NO LIAIKEAHE.

j O Liaikeahe (or Alenasaka) wahi a ke | kaao, —he wahi fala molowa loa, aole no hoi oia i hoopa-pa iho i kahi lima puu ona i kekahi wahi hana iima ; a hiki wale aku i i na la hope o kahi makuakane; haule | aku la ia i ke ala hiki ole ke hoi mai, wai iho iho la ja i ka huina o na derakatna he | haneri, (ma ka helu o ko Peresia moni) | no kana keiki no Alenasaka. ; Hooponopono iho la o Alenasaka i ko- | na wahi waiwai hooilina, a imi ihola i | mea e kukai ia mai ai o na talena loloa o i ka waiwni, me na derakama liilii he ha- | neri. Kuai aku la ia i na kiaha aniani, j omole, a ia mea liilii aku ana i ike ai he nani ke nana'ku, e loaa ke oniani kilohi, kui-pine, koino, maka-aniani. A hoahu iho la iloko o kekahi hinai nui poi o)e, a heleakue kalewa ina ke alanui, e like ine na pake maauauwa mea ono o kakou nei. A i kekahi wahi, waiho iho la ia i ka hinai ma kona mau wawne, hilinai aku la kona kua i ka pa-pohaku. A iaia e noho ana peia, e nana ana me ka iini nui o kona naau malunn o ka hinai aniani ana; kupu mai la na nnoi iini a kona nmnao, ana e li-a ana ia manawa, a aka'aka wale iho la no, a noho malie iho la I ia no kekahi manawa,a mahope wale iho I puoho ae la, a puili ae la i na lima a pau I ia, hehihehi iho la, a puka loa ae la kona leo iwaho, i ka i ana iaia iho. "O keia hinai ko'u kumu wainai Kalepa a pau, he haneri derakama ia, aole auanei e emo e loaa ana no ia'u he alua hanen derakama, a o keia mau derakama elua haneri, he manawa pokole ko'u e hoopukapuka hou aku ai, alaila, e loaa mai eha haneri. " Aole no paha au e nele ana i ka loaa mai o na derakama ewlu haneri, heaha la kana, aole no e h'u/iu aku o ka /oaa noia o na tausani he iwakalua." A o kuu lilo koke noi i haku no na dala he iwakalua tausani. A eo ia'u oe e ke kanaka liana aniani, alaila, huli ae au i mea hana gula no'u, alaila, e loaa no ia'u na daimana he nui wale, a me na ano o na mea maikai a pau, a me na mea hoehaeha naau no hoi, me na pohaku makamae loa. 4i I ka wa e loaa koke ai ia'u o keia mau waiwai a pau. Alaila, e hoomaka koke au e kukulu i hale nani loa oka maikai ma mua o na hale nani a pau o ka honua nei, a o ko'u hale ia, alaila au e lealea ai a lilo au i kanaka nui a puni ko ke ao nei, i kukui aku ku'u Kaulana i na kihi eha o ka honua a me na alelipolipo o ka moana. Aka—aole no hoi .au e hooki >ho ana i ku'u huli waiwai ana, e hoomau aku ana no au a loaa ia'u na dala he mau haneri miliona. • I ku'u wa i lilo ai i haku no na dala he miliona, e hoouka ae au i ku'u kulana iluna o ka (paepaa kapu o Liloa,) a e lilo ana wau i Duke, a e kauoha ia mai ana au e jware i ke kaikamahine a ke Kuhina Nui o ke Aupuni, a mahope iho 0 ka mare ia ana o maua, e haawi mai auanei ku'u makuahonowai-kane i ka hooponopono ana i ka Oihana Kuhina • Nui ia'u. " la manawa no hoi, emakana aku au 1 hookahi tausani apana gula no ka po o maua i mare ia'i, a e hoolilo auanei au i ku'u makuahonowai i Elele no na puali koa, i mea olelo mawaena o'u a me na [ Makaainana. A ia'u e hoonohoia'na ma kona lima akau, —i mea wale no e hoolealea ai i kana kaikamahine, e haawi au i hookihi tausam apana gula, e like me ku'u hoohiki ia ia no ka mare ana, a mahope iho e makana hou aku au ia ia i ka eke i piha i ke gu!a me na wahi hopuna olelo pokole, penei. E! e ike oe he kanaka au no ku'u olelo, he haawina mau au, a oi aku mamua o ka'u mea i hoohiki ai. " I ku'o wa i lawe mai ai i ke kaikamahine alii ilokoo ku'u hale nani, e hoolakolako uu i na mea a pao nona a e ao ia ia e hoonani mai ia'u, e hana no au a maikai loa i kona kapa komo. Aka, —e hele iki aku au i ona !a, a kamailio uuku wale aku no ia ia. E hele mai auanei kana poe haia wahine, a olelo mai ia'u," aia oia ke ehaeha la no'u no ku'u hana lokomaikai ole ia ia." " A nonoi mai me ka wnimaka, mai malama ole ia ia, a mai hookaokoa—e noho pu ia me a'u, aka, e huli ae au i ku'u kua i ona la. " E komo mai auanei kona makuahine Ie halihalj pu mai ana me ia ia'u, ia'u e noho ana maluna o ka noho-koki—o ke kaikamahine hoi me na waimaka, papio iho la ia ma lalo o ku'u mau wawae, a

nonoi mai, i na i loaa ia ka lokomaikai imua o kona alo. Owau hoi, no kona manao; a 110 ka huki ana ae o ku'u kuemaka iluna, a e hoolilo au ia ia i kauwa wahine na'u e like me kekahi o na mea lawelawe, a e pupuu mai au i ku'u wawae a petu aku ia ia, a ma keia mea e kaka'a aku ai oia no kekahi mau kapuai mai ka noho koki aku. E! maanei kakou e ike ai ika loaa ana o Liaikeahe i ka makani ia ia e kamailio ana, e petu aku i ke kaikamahine alii, ua huki mai la oia i kona lima iluna a keehi aku la me ka ikaika nui, a ku i ka hinai ana e kalewa hele nei ma ke aianui, o ka iele liilii aku la noia o kalehu o kapuahi o na pana aniani i na apana he tausani, a hoka waie ana o ua wahi Alenaseka nei, oua mea maikui he kuko. Oka aka'aka'a koke ia aku la uo ia e kahi kanaka nana i hooiohe aku i na olelo a Liaikeahe, ukiuki loa iho Ia o ua o Alenasaka, fLia-i-ke-aheJ aluaiu e hoonou i ka pohaku, e holo lon ihoana kela a loao mai au, paa hoi ia'u i kekakauia. Pipi holo Kaao. G. WILLIE. Hana t Maui, Inne 25,1864.