Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 29, 16 July 1864 — He mau Laau lapau Lio [ARTICLE]

He mau Laau lapau Lio

E ka Nopepa Kuokoa e ; Aloha oe :— Nou a me kou Lunuhooponopono ke ana iiiwai o ko'u puuwai e poloai aku ia olua, a na olua ia e iawe hele ae imua o na mea ola uhane, n me ka poe i neie i na laau o keia ano malalo iho nei. 1. Ina he haki ma ka wawae, a ma na wahi e ae paha o ka lio, i mea e poino ai kona kino, alaila, eia uo na laau e pono ai: Ipuawa, paakai, lehu, haha, muo-ko-wali, mno-la-i. Ina he nui loa ka hai o ka lio, e hana a pau loa keia mau iaau i ka manawa hookahi; ina he uuku, e lawe mai i elua, a i ekolu paha, e like no me ka nui o ka ehn. 2. Ina he wiwi ka mai o ka lio, ke ole nae ka io-kupu, alaila, eia no na laau e ponoai: Papipi, kukae-bipi (laau ma-ka nahelehele), he moiekowali, uhi, lau-hoi, lau-poho, lau-ohelopapa, ilimamaki. E hana no alikealike o kela a me keia, elike ana me ka nui o ka mai o ka lio, a e huipu ia lakou ika manawa hookahi ma ke kui ana, a uwi maloko o ke poi, a capa, ma kahi kupono e hoohainu ai ika lio. 3. Ina he 1010 ka mai o ka lio, e hiki ole ana ia ia ke ala ae, ua waiho paha he mau la, a he mau hebedoma paha, a he mau mahina paha, eia no hoi na laau e pono ai: He mimi, paka, ipuawa, /aki, a he lau-zizania, lau-popo-lo, lau-nehe; e lawe mai i kela a me keia, a e huipu ma ke kui ana a wali, a uwi maloko o kekahi kiaha piula, i ekolu nae hapaha o ke kiaha ka piha i ua wai laau'la, a hoohainu aku hoi i ka lk>.

4. Ina ma ka maka ka eha, ua ku paha i ka laau, a' he eha e ae no paha, a he hiki ole hoi ia in kc nana pono i konn wahi e hele ai, nolaila, eia no ua laau kupono, a he ola io no hoi ke pono kau hana ana. Eia no na laau : He Ia ki, iiimaia, paakai, iliwauke, a me ka lau o ka hinahina. E lawe mai i kela ame keia e like me ko lakou nui, e huipu no hoi ma ke kui ana a wali, a nini pono iho no hoi ma ka maka i eha.

5. Ina ma ke kua ka eha, he puka paha, a he eha e ae no hoi, alaiki, e kau no ike au-bipi, pulugona, lau-kowalipehu, ame ka nioi. Ua like no ka hana ana me na niea i oleloia maluna'e. A e ilike no hoi me ka nui o ka eha, pela no e nni ai !<a laau.

He mau ia mau wahi laau e pau ai ka pilikia oia mea ola nhane, a oia no hoi na mea a'u i ike ai, oia no hoi keia i kuupau ia aku nei imua o oukou, a na oukou aku no ia e hana, me ka noonoo nui nae i na rula i kuhikuhiia aku In no ka hanaana, a i pono ole no kaoukou hana ana, nani pono oie no ia, ua \vche puka nui aku nei a« ike akea. Me ka mahalo i ua hoa. S. VV. Bila. Kaipuhaa, Kohala Akau % H., Mei 19, 1864.