Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 37, 10 September 1864 — E kokuaia'ku o J. Heleikeanu, NO KA IMIHALA. [ARTICLE]

E kokuaia'ku o J. Heleikeanu, NO KA IMIHALA.

E ka Nupepa Kuokoa e ; Aloha oe : —Ua hoopihaia mai ko'u puuwai e na a-a-koko maeele a ka menemene kuhohonu, me ka makemake io a me ka ae maoli aku no, e, o na manao a me na wehewehe ana a ka mea nona ia Kumumanao, ua kau pono no i Kuinukahi, kahi a ka la e puka mai ai, (ma ka oleb a na kupuna o kaua,) a no kou lou ana mai nei, ua loaa ia oe ka Ulu mawaho loa, (ko Kauni o ManoJ a he wahi manawahua nae ko'u nou. lst. Aole paha ia o kou inoa ponoi. 2nd. No ka Apana a no ka Mokupuni hea Ia oe ? Aka, e kokua ana au ma ka mea hiki ia'u. Akahi. Aole kela i hoopaa i ka rula gu!a a Kristo no ke aloha, ua kapae ae la kela i ka iala wahi puolo ma kuono, a o ka hai hoi, ua ailaia imua o kona maka, me he aniani kilohi la ke akaka ia ia. Heaha la ia rulagula? " E aloha i ka hoalauna me ia ia ia iho." A o ka mea a mau mea i hoopaa ole i keia rula, aole i hoopaaia kona waha i ka hao waha, i ka wa e mahui iki ai ia mea, o ko iala hookoene aku la no ia a ia mea, hawanawana liilii, a pela aku ; o ka lilo io no ia o ia mea i imihala wale i mea e poino ai ka hoalauna, a kuā pilikia maoli aku paha, a ina paha o kona iho, uhiuhi laumamane ka wai o Kula. A oia iho la, raa na olelo hinuhinu a maikai wale, aoloko iho, okalakala kunahihi o Kamokupeu i

ka ino. A i mai o Soloiikona, t: Oka mea hiina i ka hulni me na lelieiehe wahahee, a ahiahi waleaku, he lapuwaleia." Akahi no a haiia mai ka inoa oka mea imihala, o Nabala, oia o Lapuwale.

A pela no o fsepa i kupHikii iho ai, a o Maredekai ia Hamana, o Davika, a me .Sadexada me kona mau hoa i hooleiia ai iloko o ka lua i pahikuia'i ke ah*i ana, (ka umu i pahikuia ka enaena.) Heaha ke kumu i hiki ai iakou i ka piiikia? Eia no, o ka hoopaa oie ia o ka rula gula a Kristo—a ma ia mea i uiu mau ai ka ino iioko o kona naau i na manawa a pau, a ina e olelo ia o oieio no i ka wahahee—a no ka mea hoi, aohe lie wahi aioha io iloko ona, a ina he wahi aloha, he aloha hookamani—he hoopunipuni hoi ke aioha o ka •ei^emi. A, no ka hiki ole e hoopoioiei ae i ko-j na apahu manao, no ka mea, o ka ruia gula hoopololei manao, adle i hoopaa -ia. No ia mea—ua hoohalawai aku h ia i kona hoa me ka pilikia, i hiki aku i ka noho ana ma ka anu-u lalo o na hana Aupuni; a me na—hana o ko ke Akua Aupuni. A ina paha e manaoia e hapai hou ae iiuna; muhee kela—ka ia hololua (hoio imun, hoi i hope.) A no ia nele ana i ka rula Hapuku ka waha ina mea pono ole; piha opala ka opu—o ka hahu ka mea e oluolu ai. Alua. Aole i iiaahaaia kona- naau. He kiekie, a he kiekie waie no ka noonoo a kona naau; a no ia men uilani kela me ka manao e hnule iho kona hoa, i manao oia ke pani ma ko ia la hakahaka. Oka mooleio nae no ka poe i kiekie ka naau, he hoohaahaaia. Heaha ia ka naau haahaa ? " Oia ke ku-e ana i ka haaheo, a o ka manao hoi ia kakou iho e like me ko kakou ano iho." Malaio 5: 3.

A ina e paa ia haahaa i ka naau, ua ku-i kana hele ana; a ua oluolu kona manao i na haawina i loaa ia ia, aole hua i ko ia la haawina ; alunu wale ka mea naau kiekie « ake oka pui-pui. No ia mea palia oe la eiohn Heleikeanu—i ike ai i ka poe imihaia ma ko oukou apana ika hue aka manao. Ke oiaio nae hoi kau. Ke* wehewehe nei nae hoi au ma ka mea pili i kou Kumumanao i kokuaia'ku. I hoike no keia e nana i ka moolelo no Hamana ke Akata. Heaha ka mea i huwahuwa -ai ko Hamana naau ia Maredekai ? Aole anei o ke kiekie o kona naau ? Oin no. No keaha la i ana oie ai kona naau i ka hanohano 'Lii a me ka pnnahele na Ahaguero ? i ohumu ino ai i ke ku hoomaikai ole ia ia ? aole io no hoi oka alunu a alunu. A nana aku i na moolelo honua—e ku mai na hoike mai na kau a kau e hooioio mai hoi oia naau kiekie ka mea i hoopiha i kona naau ika ino ona ino; puka mai ka imihala. A no ia mea la, ua ka-upe ole iho ka manao i muliwa-a. Hu-hu-hu-e kela ku ka halelo.

Akolu. O ka huwa-huwa kekahi kumne imihala ai. He ane hiki ole e hookaa ae ia kumu iloko o ke kanaka. Ina ike ae ka hoa i ka hoa e noho ana i ka noho'na kapena ma kekahi o na hana Aupuni a me ko ke Akua Aupuni, ka hua no ia o ka naau ; " Ka ! e lilo ana ka ia i mea nui a i kapena maluna o makou," " Owu hoi ka mea kupono la ? n " Eia ka oiala hoi ke lilo ana"—a no ko ia nei hoohalahala, huwahuwa ka naau. E paokee auanei keia me he mu an laau la, aole anei pela i upuupu ia ai ka piiikia no losepa e kona mau hoahanau, i ko iakou lohe ana i na moeuhane a losepa, * *. I ae la lakou kekahi i kekahi, (na kaikuana o loeepa,) " Eliloana ka paha ia i alii maluna o kakou A i ka nana ana o na maka « lakou, ua aloha loa o lakoba ia !osepa, mamua o na keiki pau, a hu-a hou ka aaau o na hoahanau, 80 ke onionio o ko ia nei aahu. E hoike ana } he hemolele ke aloha o papa~~a na ia mau haawina oi i loaa ia |osepa mai

ka papa aJoita oluulu la. Hu-a hoi ko lakou nnau, a pela no o losepa i noho ai ina kau oka pilikia, * # Ano keia mau kumu ekoiu, i ikeia ai na olelo apaapno ma na nupepa o kakou. Ua maule ka naauno ma ka Apana o Makawno, &.c., &c M ano kc aha la ka mea i hiki ole ai ia lakou e hoomanawaJiui ? A o kekahi poe, no na Luna Ekalesia, a no ka hoa iho no, &ofbc noe hele aku e ninau o laua pu iho no, lalau e ka waha e ainaama ai. Heaha la ka mea i kah ole ai mamua o ka hoolaha ana ? He manao hoi paha ko mea, e li!o i Kahukula no Maui, a o mea hoi, no ka Mokupuni o mea, pela i amaama ai i ka Papa Hoonaauao, a o mea hoi i haioleio no Maui, i huai mai ni ma ka nupepa. I kuu ike ana i na manao o in ano i hoolahain, mai ko'u vva e omo ana i ka waiu o Mnreka mni, fhe naauaoJ o i keia \va a John Heleikeanu, (o hea la?J i iou mai nei, ninau au ia'u iho, " T!eaha la ke kuinu i hoopii ai kekahi i kekahi ?" Ina c noho ana kekuhi i ka oihana, e noke auanei lakou nei. Ua hui no hoi au a kuka pu ine kekahi inau Lunakanawai, na Luna Helu, &c., i opu ino ia. Aole anei e hiki i ka opu Howaii e hauoau i ka waha ? He makemake anei e hoonele ia kakou iho i na oihana, & lilo na na haoie e huki k& eke ? O Kapuaiwa Kamehameha V M ke manao ae nei au, e hoopomaikaia'ku oukou ko'u mau kanaka—ka meo &ko makou kupuna i eha ai ka ili, & iioohui iho hoi malaio o ka Mamalahoa, a no ka mea hoi, aoie «o 4 hoopomaikai ke Kumukanawai i ko'u iahui.

A i mea e loaa'i ia rrau pomaikai i manao ia'ku ai; ua manao au e hoolilo ae i kekahi mau hemahema o ke Kumu-kanawai—-he mahalo nui ieo'u i na manao Alii a kiekie o Ka Moi i iini nui iho ai e iioopomaikai -i kona mau kanaka ponoi. A e ka oleJo pookela Jo« a fCa*Moi i ko'u manao me ka mahalo haahaa loa aku. Eia keia. " E lioomana kela kanaka keia kanaka i ke Akua ma ka hoo» mana Kristiano ana i koho ai # * * mamuli o kona naauao me ka ike i ka Baibala ; a peia no hoi Au e pule pono aku ai i ke Akua i ola Ko'u Uhaue * * * * no ka mea, aoie Au i hoonoho ia ma ka Nohoalii e hooponopono ae i ko oukou mau Uhane—aka, e hooponopono i na kino." A, mamuii o ia mau Olelo Alii—«a maopopo ka manao e ku anana hanai ka hoopomaikai i ka iwi-kua-mo-o iho; a ina io e hoopomaikaiia mai kekahi poe ma keia Iwpe—hookahi mea e pilikia ai paha auanei oia mau no ; he imi hala. A aaalama nae paha e-o o hoolilo ia keia mau olelo i hamare hoonoho i kaiao 0 ka opu; i kanuia ka rula gula. A aluolu pono āho ka naanao i kono haawina. Oia ka pono, e like me Paulo. | Oia ko'u mau manao kokua ia -oe-e sohn H.,—malama -o na mamo koe a Be--1 niamina; ka poe akamai i kaoe-iAe. " lbo no o ka akau -o ka hema." A na tafcou hoi ia« hoolele ae i ke « k*i prhi<fluile-hi-polo \ le-hi-polol! Aole i oi ak« ka'u i kau, ekolu no hoi au ; pela no ka'u. Ina la hoi he kauna katj, i kauna no hoi ka'u. A 1c« noi haahaa akv nei au i ka Luna* hooponopone o ke Kuakoa e waiho koke ae i keia le(a ma ka lima o ka * * LeUn Nui, i haiawai koke ae me ka mea nana ka ukana i noi mai nei e kokua ia'ku—A i hooluoluia mai ke ahi-aaa ka Lokoino—E ku-i ke koka koke ae mai Hawaii a Niihau—hehu loa aku hoi a Kaliponia. E, H. Piulo, Koolau t Kauai. lulai 20,1864. Z. H. Poūma.—Ua loaa mai ia makoa bi Olelo Hoolaha na Z. H. Punloa, o Kona Akaa, Hawaii; alea, aole nae i loaa : pu mai ia makou ke daia uku no ia mea, a nolaila, aole no e paiia, aia a hookaaia mai I ke dala, e Hke me ka maa o keia nen.

O na Luna a pau o ke Kuo koa ke kauohaia ku nei e hooili koke mai i na dala a pau i ohiia e lakou, a e waiho nei hoi iloko o ko lakou lima. O na dala a pau o ka pepa, ua hala loa ka wa e uku ai, a he pono hoi ke hookaa kokeia mai ano. Ma ke Kauoha a ka Lunapa.