Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 39, 24 September 1864 — KA NU HOU! Pio o Atalanata ma Geogia! Hoopio ia o Papu Mogana! He 10,000 na Koa Lee i Make! E Balota ana o Gen. Makalelana, i Peresidena no Amerika Huipuia! Lanakila Nui ma ka aoao Akau! [ARTICLE+ILLUSTRATION]

KA NU HOU!

Pio o Atalanata ma Geogia!

Hoopio ia o Papu Mogana!

He 10,000 na Koa Lee i Make!

E Balota ana o Gen. Makalelana, i Peresidena no Amerika Huipuia!

Lanakila Nui ma ka aoao Akau!

Ma ke ku ana mai nei o ka moku Kiapa Cometa J. M. Green Kapena, iloko o na la he 16 mai Kapalakiko, ua loaa mai ia makou na nupepa pule o ia wahi e hiki ana i ka la 3 o keia malama, a mc na nupepa la,e hiki ana ika la 5. Ao na mea i hiki mai nei, he mau mea ano nui no, a he pili hoi i ka hoopomaikai i ka aoao Akau, a he hooluolu no hoi i ka naau a me ka manao o na keiki hanau a pau o Amerika Huipuia e noho nei ma ko kakou mau kapakahakai, a roe ko kakou mau awawa uliuli, ka poe hoi e noho u ana no ke koko o ko lakou mau hoahanau e hooknheia nei, iloko hoi o keia au kaua nui ma na kahua kaua o ko lakou one hanau, iloko hoi o keia pilikia nui ma ko la« kou aina. O ka mea ano nui loa i hiki mai nei, oia no ke pio ana o Atalanata, he huina ia no na alanui kaamahu eha, a he kulanakauhale no hoi i hoolakoia i na half» hana pu, me na hale hana lole, a me na hale oihana e ae no hoi. Penei iho na olelo i hiki mai nei, e hai ana i ke ano a me ke pio ana o Atolanata :

NASAvrLE, Sept. 2.—L a komo aku na papa koa mua o Gen. Samena, iloko o Atalanata i keia kakahiaka ma ka hora 11. E komo pau loa ana na puali koa Aupuni i keia la. Wastnetona, Sept. 2.—0 ka nu telegarapa mahope iho nei mai a Slocum mai, ua kakauia i keia la, mai Atalanata mai, a ano no ia i loaa mui nei, e hooia mai ana no i ke pio aiia o ia kulā'nakauhale (Atalanata) "Ua pio iho nei ia Sherman (Samena) o Atalanata. Aia ia kulanakauhale i keia wa ika Puali kaua helu Iwakalua. Oka hapanui o na Puali kaua Aupuni, aia no ma ke alanui Mekona (Maeon Road) e kokoke ana i kahi i kapaia o East Point. Ua hooukaia he kaua ma ia wahi, a ua holopono o Sherman." Ua hai waleia mai no hoi inehinei, aole ma ke ano oihana, ma ka hoouka kaua ana ka ma kahi e pili la ma East Point, mawaena o Gen. Samena (Akau) a me Gen. Hood (kipi) hoomoku pu ia iwaenakonu ka puali kaua kipi, a ua nui loa ko lakou poino, a ua make hoi o Gen. Hardee (Hadi), o ka Hema. Aohe i maopopo ka pnino o ka aoao o ke Aupuni.

1 ka hiki ana'e ka o ka nu liou o INu loka, i e hai ae. ana i ke pio ana o ke kulanakauhale o Atalanata, aole ka o kanamai ka olioli o na haole a pau oia kulanakauhale nui. Ua ikea iho, oiai e hele mai ana na koa lio kipi ma kona kua aku, aia hoi e hele ana kela Alii koa imua me ka halawai me kapomaikai, a ma ka hora 11 o ke kakahiaka o ka la 2 0 Sept., komo aku la oia iioko o ke kulanakauhale, me ka īke iho, mamuli o kona hana noiau ana raa kona hoonohonoho ana i kona poe koa, nolaila, ua haalele iho o Gen. Hood ia wahi, a ua holo aku. Ma keia iilo ana ae nei o Atalanata i ke Aupuni, nolaila, e hiki no ke manaoia, ua lilo holookoa ka mokuaina o Geogia i ke Aupuni, a ua hoopilikia nui ia aku no hoi na kipi, me ka hoohaikiia'ku o ke kahua hana a na kipi, ke nee aku la lakou i kauwahi o ka lele i ka pali. O kela mau mea i lohe mua ia mai no ko Gen. Samena emi hou ana i 1 hope, ua ikea iho he hana hoomeamea wale iho no ia na ua Generala nei, a ua kaulana mau no ia Generala mamuii o na hana maaiea o ia ano. Aka, ua ikaika no nae o Gen. Hood, no ka mea, ua hoopuipuiia no kona puali e na kamalii a me na elemakule, i kau-o maoliia'i iloko o kana puali kaua. He wahi pono iki no ka ia poe iloko o na pakaua, a oia wale iho la no, malaila i loaa ai ka hana kupono a ia poe. O ke ano o na mea a Gen. Samena i hana ai, ana i hookumu ai ma ka po o ka la 26 o Augate, ua ikea maopopo ia iho, oia no hoi, o ke kumu o kona hele ana ma kahi e mai e i hoouka ai i na kipi, no kona makemake no e! hoolilo i ka pomaikai a na kipi i manao ai e loaa ia lakou ma na pakaua o lakou i mea ole. O ka Gen. Samena i manaolana ai, ma ka hele ana'e la ma ka aoao mai o Atalanata, me ke oki ana i na wahi a pau e hiki ai ke komo aku ke kokua i o Gen. Hood la, a malaila la e koiia mai ai o Gen. Hood, e puka aku e hoouka i ka puali koa o Gen. Samena. Ma ia manao ana, nolaila, hoomaka koke oia e hooneenee ī kona puli holookoa me ka hoolako o kela a me keia koa i ka ai kupono

no na la he iwakalua', koe nae ka puali Helu 20, ua waiho koke ia no oia ma ke alahaka o Katohusi, a ua kukuluia ia puali kaua ilaila, i puali kiu, me ka noho ku i ka wa, me ka lilo i poe komo iloko o Atalanati, ke haalele na kipi; a o kekahi hana no hoi aia puali, o ka hoouna koke aku i na kauoha a j me ka hoouna aku i na mea ai ma naalanui | kaa-mahu, a hiki i na wahi a psu a Gen. Samena e makemake ai e hooili aku. A penei iho ka hele ana a na puali kaua o Gen. Samena: O ka puali kaua Helu iwakaluakuinamakolu, oia ko Gen. Sofile (Schofie!d) puali, oia ka mua, a mahope aku ona ka puali kaua Helu 14, malalo o Gen. Davis, a o ka puali Heiu 15 aku, o ko Gen. Logan ia, a o ka puali Helu 16 aku, o ko Gen. Ranasoma puali ia, a mahope aku no hoi o ia puali ka puali Helu 17, malalo o Gen. Betona, a mahope loa aku ka Helu 4, malalo o Gen. Stanley, e hele like ana ma ke ano ku aoao a me na puali kaua waho ikaika ma ka aoao mamua a mahope. Ika wehe ana mai 0 ke alaula, aia hoi, ua hala loa aku la o East Point ma ka hikina, a ike iho la o Gen. Hood, ua hala'ku o Gen. Samena. Ma ia | hope iho no, o ke pio koke iho la no ia o ua kulanakauhale ia. I I mea e ikea ai ke ano nui oke kulanakauhale o Atalanata, nolaila, ua lawe mai makou i kekahi manao i hoopukaia e kekahi nupepa o Kapalakiko, a penei no ia : Aohe wahi e hiki ai ke kanalua ae no ka lilo ana mai nei o Atalanata ia kakou. Ina paha e lilo o kekahi kulanakauhale e ae o na moku Hui o ka Hema, aole loa e like ka poino e ilihia aku iluna o na kipi ma ia lilo ana, e like me keia pio ana mai nei. fka makahiki 1845 iho nei no kona hoonohonohoia ana i kulanakauhale, a ma kona ano nuinoamaikai i hoohikiwawe i kona ulu ana. Mamua aku o keia kaua ana, he wahi kulanakauhale hana nui loa ia; a mahope mai nei o ka hoomaka ana o ke kaua, ua hoolaula nuiia kona ulu ana. Anolaila no hoi, manao na kipi o kona kulana kahi hoi e hui ai na alanui kaahaoeha, kahi kanu nui 1 ka pulupulu he wahi kupono loa ke kapaia oia ka waenakonu o ko lakou aupuni. A o kekahi kumu ī maikai loa ai, no ka hiki ole i na moku kaua aupuni ke holo ma kekahi muliwai e pili koke ana ia wahi. Na na kiekiena e ku koke la ma Katanuga, " kahi i hiki ole i na enemi ke lawe aku mai na kanaka i hooholo e kupaa," na ia mea i hoonaalu ia ia mai ka hooukaia mai ma ka aoao akau. Ma ka oana ana iho no, me he mea Ia aohe kulanakauhale e ae o na m°ku Hui r a. ka i e holo ana na kaamahu, a e kanu nuna 1 ! fiot'ir iia!

kanu i like ke ano paa loi me ka hiki ole ke hoopioia, e like me keia Atalanata, wahi aka manao ana poe kipi. Malaila lakou i kukulu ai i na Hale hana pu kauj)oohiwi i ane like ka maikai ame ka nui me na pu i hanaia ma Springfield. Malaila no hoi lakou i hana iho ai i hale hana pu kuniahi. llaila no hoi he mau hale no ka hana ana i lole no na koa. Aia ilaila kahi e waiho nuiia'i ka Pulupulu—oia no hoi kahl waiwai kukai hookahi a ka Hema, no na mea kaua o na aina e, ka pauda, ka moku no na hana powa, ame ka huita, a me na mea ai e ae no hoi a na kipi i malama'i no ka hanai ana i na poe koa i kauoia e lakou iloko o ka lakou puali ma na kahua kaua. No ka holokiki loa o ka Gen. Samena he* le ana mai mai Chattahoochee me ka hiki wawe no hoi o kona okioki ana i na alanui kaahao, e moe ana mai ke kulanakauhale aku a hiki i na wahi e ae, nolaila, me he la, ua koe okoa no na ano wnimii he nui wale o na kipi iloko o ia wahi, i ka manawa a na koa o Gen. Samena i hoomakn ai e komo aku iloko o Atalanata, ma ka hora 9 o kakahiaka o ka la 2 o Sept. Ina kekahi poe e manao mai ua hii nui loa makou i ke kumukuai o keia mea i loaa hou mai nei, alaila, e pono ia makou ke kauo mai i ka olelo hoike ana kipi kuonoono. Ma ka Ia 9 o lulai, hoopuka mai o Mr. Brown, ke Kiaaina o Geog(n, i ka olelo hooiaha kuahaua ina koa hoomoe o ia mokuaina, wahi ana, Ena poe o Geogia, e pono ia oukou ke hooikaika ae i ka puali kaua o Gen. Johnston, me ka ho-a pu aku i ka enemi (na puali kaua Aupuni,) a ina aole oukou e hanu pela, alaila, e ho-a ia mai auanei oukou a hiki i ka moana Atelanita, a e puhi mai oia i ke ahi i ko oukou inau kulanakauhale a me na hale oihana, a e hoopio mai i ko oukou waiwai, me ka hooneoneo mai hoi i na kula momona o ko oukou mokuaina." Hoahewa oia ia Jcff. Davis a me kona mau Kuhina, no ka hoolilo wale ana i na koa ma ke komo hupo ana iloko o ka mokuaina o Kenetuke, oiai e waiho hoopilikia oleia ana na alanui kaamahu nana e ahai mai ana i ko Gen. Samena mau lako a hiki i Nasavili. Ua koi aku oia i na kanaka o Geogia, a ua nonoi ikaika aku ia lakou e hana i na mea i hana ole ia e ke Aupuni Hui o ka Hema. Wahi no ana, *» Ina e hoopoinoia ka puali kaua o Gen. Johnston, alaila, o ka hamama no ia o ka ipulea e komo ai ka enemi iloko o na mokuaina pili kowa, a o ko kakou poino no ia. A ina hoi e hoopuniia ka puaii kaua o Gen. Samena, alaila, o ka weheia mai no ia o ka ipuka o na mokuaina Komohana ia kakou, a hiki wale i Ohio, *o ke komo ana mai ona enemi, (na koa Aupuni) iloko o Geogia, Alahama, a me Misisipi, e pau ana \ no ia."

Ma ka la 14 o lulai, ikeiho la ua Kiaaina nei, o na kanaka kuonoono a me na kanaka waiwai, aole lakou i maliu mai mamuli o kona kalokalo ana aku, no ka mea, aole lakou I i hoike mai ia lakou iho imua ona ma Atajlanata, meka hele mai e kokua mamuli o [ke kipaku ana'ku i ka ku hooweliweli mai ana me ka manao e poi mai ia luna o ka aina o lakou, oia hoi ke ki o na moku Hui oka Hema. He mea u-a wale paha ia makou ke hoopuka ajju i ka huhu launa ole, a me ka inaina nui o kona hoopuka ana i kona manao paa e kii i ua poe kanaka hohe wale'la, a e lawe a e kukulu ia lakou ma ke alo o na puali kau Hema. Aole no i ala mai na poe kuonoono a me na poe waiwai, e kokua i ka puali kaua o Gen. Johnston, aole no hoi i hoopuipui kupono ia mai e na koa hoomoe e hiki ai la ke ae o Gen. Johnston, e ku aku imua o ka puali kaua o Gen. Samena, ka mea e hele mai ana imua a hiki i Atalanata, nana i hooneoneo, i hoopuni, a ma ka la o nehinei (Sept. 2) e like me ka mea i hoikeia mai e kekahi ona leta i hiki mni i ke ahiahi nei, komo aku la a lawe pio ia wahi. O Atalanata, oia ke ki oka moku aina o Geogia,—a o Geogia hoi ke ki ona moku Hui o ka Hema. Ke hana like nei o Garana, a me Samena ma ke ano hookahi o na mla kaua, ke hana nei laua ine ka huipu. Oke pio ana o Atalanata, oia no ka hiona o ko Kikemona pio ana mai. Ke pio ana o Papn IYloipii. Wasinetona, Sept. 2.—Ua loaa ae i ke Keena o na aumoku kaua o Amerika Huipuia, he palapala oihana na Adirnarala Faragata. Ua ikea iho, ua hooikaika nui o Gen. Page o ka Hema, e loaa iaia ka pomaikai ma ka hoopio waie ana ia Papu Mogana, aka, aole nae i loaa iki, aka, ua pio wale mai no. CJa hai mai no o Gen. Faragata i kona manaopaa, ua hana inoia na pu mahope iho o ke kau ana mai a na kipi i ka hae keokeo e hoopio ana ia lakou iho. Aua ike no hoi oia, aohe pahikaua a Gen. Page, ame kekahi o kona mau alii, a o na wahi pahikaua i haawiia mai, ua pau i ka uhakiia.

Penei iho na olelo hope loa ma ka palapala hoike oihana a Faragata: O ke ano o ka hana a na alii koa o ka Pakaua Gaines ame Pakaua Mogana, ua ano e loa ma ke ano o ka maikai, nolaila, aole e hiki ia'u ke aua i ka hoopuka ana'ku i kekahi olelo no ia mea. O Kanela Anasona (Anoderson) ka meaiaiaka Pakaua mua, no kona ike ana iho ua pilikia mnoli kona kuiana, no kona hoohaiUiia mai e na poe lehulehu wale lTriauoia iloko o ka puali kaua, a o ka hapanui hoi o ia poe, he poe kamalii, nolaila, hooholo oia e hoopio mai ia Pakaua Gaines. Ma ia hana ana, ua apono na 'Lii malalo iho ona, a hookahi wale no i kue. Mai ka wa mai i hukiia'i ka hae keokeo, mai ia manawa mai ka waiho maluhia ana o na mea a pau, a hiki i ka wa i haawiia mai ai iloko o ko'u lima ; oiai hoi o Gen. Pag«, ame kona mau alii koa, me ke ano kuaki kamalii, hana ino iho la i na pu ana i olelo ai e malama a hiki i ka hopena, a, ana no hoi i malama ole ai. A kiola aku oia ina mea kaua ana i aa ola ai e hana kue mai ia makou.

" Aole loa o Papu Moganti i ki mai i kekahi wahi pu hookahi, mahope iho o ko ma•kou hoomaka ana e ki pu aku, a ua hele loa no na koa kiai waho o komakou puali, a pili loa i ka pakaua e like me ka mea i liai mua ia, ua hoopio mai ka pakaua ma ka hora 2 P. M. oia la no. A ua hoouna ia na poe pio a pau i Nu Olina, ma ka mokukaua Tenesi, a me Bienville, a ua hiki pono aku ilaila. Faragata." Eia iho fea houluulu ana 1 na poino i ili-1 hia maluna o na kipi ma Mohile. O ke pio I ana o ka Papu Powela, Papu Gaines, a me Papu Mogana, a mc ka mokukaua kipi Te-\ nesi, ua pio mai 1,500 koa, 100 pukuniahi,' a me na pukaupoohiwi he lehulehu wale, a! ,me ka pauda, a me ka mea ai, e lawa ai na : koa Aupuni nana e malama ia inau wahi no na mahina eono,a me kekahi mau mokukaua lehulehu wale. Ua paa aku la iloko o ke awa o ke Aupuni he ekolu moku Beritania nana e lawe malu nei i na ukana lako kaua no na kipi. A o ke kumukuai i ioaa mai ai keia mau pomaikai, he hookahi koa i nVake, he |umi i hoehaia ma ka puali kaua Aupuni; a o ka poino hoi o na aumoku, o ke piho ana o ka moku Tecumseh, a me ka poino ana o jka hapalua o na luina o luna, a me kekahi mau poino e ae ma kekahi mau moku. IVo ka Pnnli o Gtarana. He hoouka kaua weliweli kai hooukaia mawaena o na Puaii kaua malalo o Gen. Garana, a me na koa kipi malalo o Lee a me Biurigada, a eia mai na mea hou hope loa i hiki mai nei. Ua lilo ae la he 35 mile o ke alanuihao ma ka aoao hema o Pitabuga Weledona. Ka nui nae o ka poino o ka Puali kaua heluelima o ke Aupuni, he 5,000 koa. Ua nani no ka lakou hoouka ana. Penei ka mea i hoikeia mai e na nupepa o Kikemona, no na mea e pili ana i ke * weliwali ma ke alanui kaahao o Weledoha : •• Ua halawai mai me makou (na kipi) ka poino me ka hooemi hope ia, a o ke kumukuai no ia mea, oia no ka make ana o na kanaka koa lehulehu wale, aka, aole nae i pau ka hana ana ma ia mea. O Brigadier Gen. Saunders o Alabama, ua O Gen. Lamar o Felorida, ua eha ino loa; a o Gen. Barton, Finne-

gan, a me Anderson o Alahama, ua pau i ke ku ika pu. Oke ano ona mea a Garana i manao ai e hana mai ma ke alanui Danavile, ua ikea'e nei, a o ka ikaika a me ke koa a pau o na koa malalo o Lee, a me Biurigada, aole e lilo ana i poe nui loa ma ka hooemi hope ana aku 1 keia i.ana koa (a Garana) i hanaia mai nei ma ka hema aku o Pitabuga. (Ma ka olelo hoi ana nupepa o Pitabuga,) ua ane no e pilikia ana ke alanui kaahao o Pitabuga, a me Linebuga (Lynchburg.) He oiaio, ua nui loa ka poino i loaa mai nei ina puali kaua o Lee. Ua hooikaika oia e hoi ho«i mai kahi o ke alanui Weledona i liio ai ina koa Aupuni. A iioko oia hoao ana t un make aku he 10,000 paha o konapoe koa, me ka poino hoi o kekahi mau alii koa akamai oka Hema. Ame he mea ]a no hoi, ua nui no ka poino ma ka aoao Akau, no l<a mea, ua make 5,000 koa noloko mai o ka puali koa helu elima o ka Akau. Ua like no paha na poino ma na aoao a elna, a ua oi ka pomaikai o ka aoao Akau ma ka lilo ana ia ia o keli kulanakauhaie maikai. Mai ka hookumu ana o ke kaua ana a hiki i keia wa mai nei, akahi wale no a ike ia ka loaa ana i ka aoao Akau o ke kulana maikai .i maka'u ia ena kipi. No ia mea ke kumu i hooikaika ino loa ai o Lee e kipaku aku i na koa o Garana, ine ka lawe hou mai ia wahi, a ina e mau loa mai keia waiho ana o ia wahi iloko o ka lima o na koa aupuni, alaila, he mea maopopo aohe i mamao ka ia oko Rikemona pio ana. Oke pio ana o keia alanui ka mea nana i ho-oku-pe nui ika Hema. Eia kekahi pilikia nui o ke kulanakauhale o Rikemona, o ka pii ino !oa o ke kumukuai o na mea ai, he $6.00 o ka paona puaa hookahi, a he SS.OO o ka paona bipi, he $150 no ka pahu palaoa, a pela no ka pii like ana o na mea r»i o na ano a pau. Ma ka nana ana iho i keia mau mea, me he mea la e aneane ana ka pololi a me ka wi e kipa ae ilaila ; a ina io pela, alaila, he mea maopopo, hc pokole na la i koe, a e haulehia mai no o Rikemona. liohoia o Makalelana.

Ma kekahi halawai a na Elele o ka aoao Demokarata ma Chicago Ilinoe, ua kohoia o Gen. Geo B. Makalelana i Luna e koho ai no ka noho ana Paresidena no Amerika Huipuia ,* ma ia mea, akolu iho la poe e balota ana no ka noho ana Paresidena no Amerika Huipnia, oia hoi o Gen. Fremont, Gen. Geo B. Makalelana, ame Aberahama Linekona, ua manao paaia no nae, o Linekona no ke lanakiia ana. Mahope kakou e ike ai. He Makana Maikai.—Ua hui ae na poe hanohano o Piladelefia, a ua hoomaka iho e lulu dala, i mea e kukulu ai i hale maikai no Generala Hanakoka ; aia a loaa ka pa a me ka hale maikai, a pau oloko i ka hoomaikai ia a me ka hoolakoia, a me ka hoopihaia o na lua i na waina a me na mea inu ano maikai a pau, alaila, haawiia'ku ia ia, ma ke ano makana. O ka nui o na dala a pau i lulu ia mai nei, he $25,000. —Hoopaiia mai nei kekahi mau kanaka o Enelani ma Ba!atimoa, iloko o keia mau la aku nei, he kane a me kana wahine. O ko laua hoopai, he kipaku ia mailoko aku o ka mokuaina o Man'iana. O ke kumu o ko laua kipakuia ana, no ke kii ana o ka wahine e huki i kekahi Hae Amerika e kau ana ma ka ipuka aniani o ka rumi o kekahi A!ii Koa Aupuni ma kekahi Hotele ; ua hoopiiia imua o ke Generala Nui o ia apana koa, a mahope o ka ninaninau pono ia ana o ka hihia i hanaia, a ma ka hoomaopopo ana, ua hooholoia ka hoopai, he kipakuia mailoko aku o ka mokuaina a lakou i noho ai, a ua haawiia aku he 24 hora wale no e hoomakaukau ai a hele aku. Ua haiia'ku i ua mau mea nei i ahewaia, ina e komo hou mai iloko o ia moknaina, aiaila, hoopai kaumnha loa ia no laua. —Uamake mainei kekahi wahiue kinonui ma Nu loka. He wahine oia i malama ia e Mr Barr»um ka haole hoikeike mea kupanaha o ia Kulanakauhale; o k» nui o kona mau paona i ka wa hoikeike he 690. O kona inoa o Mrs. Jane Pishon, a o kona inoa kapakapa i hoikeikeia'i o Mrss. Oamhell He umi kanaka nana i hapai \ kona kino kupapau iloko o ka pahu, a i. okiia ka puka o ka hale i hemo hou ai ka pahu iwaho o ka hale. O ka nui o na kanaka o Oregona i makaukau no ka hukiia i poe koa.'he 14,954. Makaukau no ia wahi e kokua ī ke koua, ma ka aoao ke Aupuni. ]Vo Eui'opa. O na nu Telegarapa o Europa, o keia mau la mai nei, aohe no he wahi mea ano nui i haiia mai; aka, hookahi nae mea ano nui e pili ana ia Amerika Huipuia, oia hoi, ua hooholo mai nei o Enelani he kanawai Aupuni hou, oia hoi, he kanawai e papa ana i na mokukaua a pau o ke Aupuni o Amerika Huipuia, a me na kipi o ka Hema, aole e komo ma kekahi o na awa o Beritania e kapiii ai, a e hooili ai paha i ka nanahu. 1 ka nana iho, me he mea la o Amerika Huipuia, c kaua ana me kekahi Aupuni kuokoa, (oiai hoi eia oia ke kaua nei roe kekahi o kona mau panalaau e kipi nei ia ia,) ka hookapū like ia o kona mau moku, nie na moku o na panalaau ona i kipi ia ia. Aka, he hana nae keia i hiki i na Aupuni a elua ke hana, oia

! hoi, malia paha o hoea mai ma keia hope aku : keknhi kaua mawaena o Euelani, a me kei kahi o kona mau panalaau, alaila, e hikiana ; no ia Amerika Huipuia kehoopukn ae i olelo ; hoolaha kuahaua, e pa{m ana i ke komo ana j mai o na inoku o Eneleni, iloko o na a\**a o Amerika Huipuia ; e like hoi me ka. Berita,inia kumu alakai i hookumu mai nei. N'a ka manawa no e hoike mai i ka hopena o na mea a pau. Enelani. CJa ikea iho ina kekahi buke i kapaia Owai, owai i ka Al. H. 1864," o na'Lii o ka Hale Ahaolelo o Enelani, penei no ia, hookahi keiki Alii, 3 Duke i hanau Aliiia: |3 6ihopa kiekie, he 24 Duke, he 30 mau |Makuisa (Marquises), he 130 £arrs, he3o | Visconnts, he 29 Bihopa, a me 150 Baron& I (Barons). A no ka mea hoi, ua noho e ka j Bihopa o Bath a me Wells ma kona ano Baj rona o Auckiand, nolaila, oka nui o na'Lii oka Hale Ahaolelo Alii, he 434. He 20 poe Alii i hiki ole aku i ke kanaka makua ,ana, a he 14 mau Alii Wahine i noho ma |ko lakou pono īho. He 113 na*Lii o Seko* 1 tia a me Enelani i noho ole i hoa no ka Ha* jle Ahaolelo Aiii, eono nae oia poe i hiki ole laku na makahiki ika 21. He elima Ilamuiku kaua, he 498 Generala iioko o na puali i kaua aina, 398 Generala iloko o ka puali j kaua o Inia, he 330 Adimarala ma ka uioa- | na, a he 156 Loio Aupuni. Makena no hoi.' | llalia. I Oke Aupuni o ltalia e iike me ka mea i | heiu hope ia niai nei, he 21,999,334 ka nui ;o kona poe kanaka, oia ka helu elima ona Aupuni o Europa ma ka nui ona kanaka. A ina e hoohuiia mai o Venice, a me Roma, alaila, e hiki aku ka nui o kona poe kanaka i ka 29,000,000, a ma ia mea oia e lilo ai i pani no Farani ma ka nui o na kanaka, m« ka olelo i ka olelo hookahi wale no. Ua maheleia ke Aupuni o Itaiia, iloko o n& Apana he 59, e hoopuni ana he 103 anapuni, ine na kulanakauhale liilii 9,920. Ma Italia, he 11,914 kulanakauhaie, kahi a na kanaka i noho nui ai, kahi hoi i iawelaweia ai ona ano a pau o ke kalepa a me ka hana ana. A o iea nui o na kanaka noho maioko o ia mau kuia- | nakauhale ke huiia, he 14,810,838, nolaiia, j ua iilo o ia i Aupuni waiwai ioa ma na kuj ianakauhaie nui, mamua o na Aupuni eja I pau o £uropa, ke hoohaiikeia kona nui me i na Aupuni e ae o £uropa. Knsia. E hanaia mai ana he kanawaiu pu kaniahi nui, ma kahi hana pu kaulana ma Krupp's ma ke Aupuni o Perusia. E hanaia ana ua ! mau pu la no ke Aupuni o Rusia, a e ka«a ' ana ma na papu o Cronstadt. E hiki ana ia • mnu pu ke hoouna i na poka elua hanen pajona ke kaumaha, i kahi he ekolu mile ka lo- | me ka puka pu oka hao he eha iniha Ika manoanoa, kekiii ua mau pu ia i na mile ! ekolu. Ke hoomakaukauia la na wahi e hanaia'i ua mau pu ia iioko o kekahi hale nui I hana pu, he 50 Enekine mahu ilojko oia wahi. Oka hamare e hnnaia'i ua j mau pu ia, he 200,000 paona ke kaumaha, | a peia no hoi ke kuahao kahi e hamai* iho |ai. ! —U a kohoia o Gnriba)di i Luna Nni no | na poe Hui Huna, (Free Masons,) o haiia.