Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 42, 15 October 1864 — KA NU HOU! No Tekasa! Ke kaua ma Mesiko! Ua loaa hou ka 'Alabama' o Kapena Semmes! Kaua Weliweli mawaena o na Puali Koa Kipi o Early, ame Generala Seredena Ke ano o na mea e hanaia nei ma Europa. Haawi na Poe mea Dala o Geremania he 100,000,000 i ke Aupuni o Amerika Huipuia ma ke ano hoaie. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

KA NU HOU!

No Tekasa!

Ke kaua ma Mesiko!

Ua loaa hou ka 'Alabama' o Kapena Semmes!

Kaua Weliweli mawaena o na Puali Koa Kipi o Early, ame Generala Seredena

Ke ano o na mea e hanaia nei ma Europa.

Haawi na Poe mea Dala o Geremania he 100,000,000 i ke Aupuni o Amerika Huipuia ma ke ano hoaie.

Chicago, Sept. 10.—Ua hiki mai ka lono inai Tekasa mai, e hai inai ana i ka hoouka īa ana o kekahi kaua nui ma kahi i kapaia o Baraunuvile (Brovvnsville,) a iloko o ia hoouka ana, ua komo pu na koa Farani, na koa kipi, na koa Mesiko, ame na koa Aupnni. A eia iho mahope nei ke ano oia hoouka ana : Ma ke kakahiaka oka la 6 o Sepatemaba, puka aela kekahi mau koa Farani he elima tausani ka nui mailoko ae o Bagdad, a hoomaka aku la e holo iuka o ka muliwai o ka Rio Grande, me ka manao e hoouka aku ia Matamorasa. Ua keakea ole ia ko lakou holo ana a hiki wale i kahi i kapaia o White Kaneh, a ilaila lakou i halawai ai me Gen. Kotinasa (Cortinas,) me na koa Mesiko, me ka makaukau e . keakea i ka I hele ana'ku ona koa Farani. Ia vva, kaua pukaa iho la na koa Farani me na koa Mesiko, a o ka hopena o ia hoouka ana, oia no ka hooemi hopeia o na koa Farani me ke kau liilii, a alualu heleia'ku la a hala na mile ekolu, a hiki hoi i kahi i ku ai o kekahi mala papipi, alaila, hoomaka hou na koa Farani e ku a kaua mai i na koa Mesiko, a ilaila hoi ki mai la na koa o Kotinasa i pu kuniahi, ame na poka poha. Oiai na koa Mesilco e kaua ana ma ia wahi, aia hoi, hele mai la ka Luna Koa Kipi Nui o Tekasa ma ka aoao pili Tekasa o ka muliwai Rio Grande me ka puulu pipi nui na na koa Farani, a i ka ike ana mai o ke alii koa kipi e hoopilikiaia ana kona makamaka Farani, alaila, o kona hoomaka koke no ia e ki mni ma ke kua ona koa o koa Mesiko. la wa, hoouka puahi aku la na koa Farani

i na koa Mesiko, me ka manao e holo aku a hookui, ako, ua hooemi hopeia mai nae lakou me ka hikiwawe nui, a hiki hou imua o ka inala papipi a lakou i ku mua ai. Iloko 0 ia manawa, loheia aku la ke kipu ana ma ka Rio Grande, alaila, hoounaia mai la ka puali kaua helu 91 o Ilinoe e noho ana ma Brazoa Santigo, e hele i kahi a ke kaua e hooukaia ana. I ko lakou hiki ana mai no, kaua koke aku la lakou i ka puali kaua kipi malalo o Kaneln Ford, a hooemiia, aku la na kipi he elima mile, me ka hoopioia o na la-j ko kaua ame na halelole, ame na pu ame na | pono kaua e lawa'i na koa he kanakolu. Iloko o ia wa e kaua ana, aia hoi, hee aku la na koa aupuni o Mesiko me ke kauliilii i! na koa Mesiko malalo o Gen. Kotinasa (Cortinas,) a ho-a loaia aku la iakou a hiki 1 kahi i kapaia o Boca Del Rio. Ua hiki | ole nae i na koa o Kotinasa ke kaua aku | imua o na pu o na aumoku kaua Farani, nolaila, hoihoi aku la oia i kona mau koa a hiki i Wbite Ranch, a hoouna aku la he, 500 io kona mau koa ma ka aoao poli Teka-' sa o ka Rio Grande, a malaila i moe ai na koa o Kotinasa me ka lakou mau mea kaua, aine na koa Aupuni o Amerika Huipuia. I ka ae ana no o Gen. Kotinasa ma kela kapa 0 ka muliwai, aia hoi, huki koke iho la oia 1 kona hae ilalo, a huki aela i ka hae Amerika iluna me ka huro nui ana o na koa Mesiko, ame na poe Amerika. Ma ka la 9 0 Sepateinaba, alualu hele aku la o Gen. Cortinas i ka puali kaua kipi o ka Hema malalo o Kanela Ford, a hiki i kekahua kaua kahiko ma Resaca de la Palma, a ilaila oia i hoomaha iho ai i kona puali ia po, a emi loa aku Ia hoi na koa kipi a hiki i Baraunuvile (Brownsville.) la manawa, hoo* ana koke aku la o Gen. Cortinas i kekahi Elele e holo koke i Matamorasa, me ke kauoha i na koa ona e noho ana ilaila, e liuliu no ke kaua ana. I ke kakahiaka nui o ia ao ana ae, pii aku la na koa Mesiko he 3,000 ka nui iuka o Rio Grande, a kaa iuka a-e, aela me ka aoao pili Tekasa o ka muliwai, a iho hou mai la i kai, a hoouka mai la 1 ke kulanakauhale o Brownsville (Baraunuvile) pu me ko Kotinasa mau koa. O ka hopena o ia kaua ana, o ia no ka hee ana o na koa kipi o ka Hema, me ka hoopioia ana o ia kulanakauhale, a lilo iho la ja Gen. Kotinasa. No ka pupuahulu loa o ka hee ana o na kipi, nolaila, ua haalele iho lakou i Ip lakou mau hae e kau ana no iluna, o kekahi ona hale aupuni, aka, ua

hukiia nae ilalo, a ua hukiia ka hae o Amerika Huipuia iluna iwaena o ka huro nui a na koa o na aoao a elua. O ka olelo nae hoi a ka nupepa Pikiune (Picaywie,) no ka hoouka kaua ame na inea i hanaia ma Baraunuvile, penei no ia: Ua hiki mai ka lono hiki ke hilinaiia mai ka Rio Grande mai, e hai mai ana i ko Gen. Kotinasa k-e ana'ku ma kela kapa o ka muliwai me na koa he 3,000 ame na pu he 16, a hoopio aku ia Baraunuvile, me ke kipaku aku hoi i na koa kipi malalo o Col. Ford. Huki oia i ka hae Amerika Huipuia iluna, a waiho aku iaia iho ame kona puali imua o Amerika Huipuia, me kona hai aku i kona makemake e kaua malalo o ke Aupuni Hui, pela kona hai ana'ku i ka Luna Nui o na koa Aupuni ma Barazoa Santiago. Ika wa a Gen. Kotinasa i koi ai i na kanaka o Matamorasa e hoaie mai i dala iaia, me ka lawe mai i ka hooweliweli ana, i mea e maka'u ai na kanaka o ia wahi, o Kanela Fisher kekahi mea i noho me na puali kaua Mesiko mamua, ,a i keia wa, ua lilo i Alii Koa Kipi, ua hele mai oia -a nonoi mai i ke alii koa Farani e huipu laua ma ke kipaku ana i na koa o Kotinasa mailoko aku o Matamorasa. Aka, ua hoole mai nae ke alii Farani, no ka mea, aohe ona makemake e hoohui iaia iho me na moku Hui o ka Hema. Aole no nae i ana iho 'ua Fisher nei, aka, hele aku la ia i o Kotinnsa 'la, a waiho aku la i ke kauoha, e i aku ana ina e koi o Kotinasa i na kanaka Farani, ame na kanaka o na moku Hui o ka Hema, e hoaie mai i ko lakou dala me ke kue i ko lakou makemake, alaila, e hana no na koa o na moku Hui o ka Hema e like me ka hana ana a Gen. Dana mamua aku nei, oia hoi ka a-e ana ma kela kapa o ka muliwai, a lawe i ka lakou mau dala ma kahi e maiuhia'i. Iko Kotinasa ike ana i keia manao, o ka pii koke no ia o kona inaina, anolaila, haalele malu iho la īa ia Matamorasa i ka po, me ka waiho pu iho i 300 koa nana e kiai ia wahi, a hele aku la me kona mau puali he 3,000 ka nui, me na pukaa he 16, a hoopio aku la ia Baraunuvile, a hoauhee aku la i na puali kaua lio malalo e Kanela Ford, aohe no ana mau pukaa. la komo ana no o Gen. Kotinasa iloko cf Baraunuvile, o kona huki koke aela no ia i ka hae o Amerika Huipuia, a hai akea aela ia e paa ana oia ia wahi ma ka inoa o ke Aupuni o Ainen'ka Huipuia, np ka mea, olelo iho la no oia he kanaka oia no Ainerika Huipuia, no ka mea, ua hanau oia ma ka aoao Amerika o ka muliwai, ma ia manawa koke no, hai aku la oia i kana mau mea I hana ai i ke alii koa o ke Aupuni [Amerika Huipuia) e noho ana ma Barazoa~ Santiago, me ka hai pu aku hoi i kona makaukau ame kona puali kaua pu, e kaua maliope oke Aupuni o Amerika Huipuia. Me he mea la, he mau wahi koa Farani kakaikahi e n oho ana ma ka nuku o ka muliwai, i i ko lakou lohe ana e iho mai ana o Gen. kotinasa i kai o ka muliwai, puiwa e lakou a. a pau i ka a-e iluna o na aumoku, aka, loi hou mai no nae lakou i ka ike ana iho o ie kulanakauhale o Baraunuvile kahi i uakemakeia.

Ma na nupepa nae oNu Olina, oka la 13 o Sepakemaba, e hai mai ana ika nui oke kanaluaia ona mea i lohea ua hanaia e Gen. Cortinas ; o ka poe no nae i ike, ua hai mai 110 he oiaio no na mea a pau i haiia maluna. Ua haiia mai no hoi, aia 110 o Gen. Cortinas, i pakaua Brown kahi i noho, me na pukuniahi he 19 i kau pono ia ka waha i Matamorasa.. Ona kipi i noho ai malalo o Kanela Ford, aia aku la lakou iuka o ka muliwai, he umi mile paha ka hala iuka oka muliwai oka JRio Grande. Ua nee ae la na koa Farani, he umi mile mai loko ae o Bagdad.

J\a Knea © Pitabuga.

Mai ka wa mai oka lilo ana o kekahi wahi oke alanui kaahao o Weledona ia Gen. Garana, oia hoi kahi epili la ma kn aoao hema iho o Pigabuga, ma ia mea i hooliloi'ai i hookahi wale no alanui e hiki ai ike Kulanakauhale alii o ka Hema oia hoi o Rikemona, ke hui me na mokuaina ma ka Hema. Aka nae ua lawe mai no nae na Kiki i ka waiwai a lakou mai Wiliminatona mai, kahi a na moku e hookomo malu mai nei i ka lako kaua o na ano a pau mai na aina e mai. Mai laila mai e lawe ai a hiki i kahi i kapaia o ua Kahawai la (Story Creek) he wahi hoi ia i noho ole ia e ko Gen. Garana mau puali koa kiai waho, a malaila ae e lawe hele ai ma na kaa lio a hiki i Pitabuga, a me Kikemona, aka, e hiki ana. no nae i keia alanui ke hoopilikiaia, ke Hookomo ae o Gen. Garana i ke kihi hema loa o kona puali kaua ma ke komohana aku me ka hoolilo o Sufoka ke kahua e hoolako mai ai i kona puali. Aka me keia mau mea no nae a pau e pili ana i ka pono o keia alanui, ina e hiki mai ka wa ino, alaila, e pono ole ana no ke kauo ana ika lakou mau ukana mai Wiliminetona mai, a nolaila, me he mea la hookahi no alanui a na kipi ' e hiki ai ke aloko mai iko lakou mau mea ai mai ka Hema mai, me ke kuokoa hoi ma ke komohana hema iloko oko lakou iima ka malama ana, hoi ke alanui kaahao e holo ana mai Hikemona a i Danavile a ina e pilikia ia alanui, alaila, papapau na poe o Hikemona i ka pololi.

KA NU HOl HOPE LOA.

Ma ke ku ana mai nei o ka moku mama Daniel Marcia ma ke kakahiaka nui o ka poaha iho nei, malaila i loaa mai nei ia makou na nuhou hope loa mai ke kahua kaua mai, a me Europa, i hoikeia i na nupepa o Kapalakiko. Ke awa hope aua moku la i haalele aku nei. Ua hiki na nupepa i hiki mai nei ikaia 24 o Sepakemabn nupepa pule, aikala 25 ua nupepa la. He 16 ka nui ona !a o keia moku i holo mai nei, e holo loa ana i Kina.

Ona mea i ikeia iho ma na pepa i hiki mai nei, oia no ka hooukaia ana o kekahi kaua nui mawaena o na kipi malalo o Gen. Early, ame na koa aupuni malalo o Gen. Seredene (Sheridan,) a ua pio loa na kipi, a ua emi hope aku i Kikemona, me ke pio mai ona koa he 3.500 ame kekahi mau pu ame na hae kaua ; a e nana iho no ka poe heluhelu mahope nei, ma kahi e hoike ana i ka moolelo o ka hoouka kaua ana.

Ua haiia mai nei no hoi, ua puka hou ae ka olali moana oka Hema, oia o Kapena Semmes kela alii kaulana o ka moku powa Alahama i hoopihoia'i, a aia kona moku ma Bremerhaven kahi iku ai. He moku nui no kona, he 300 ka nui o na kanaka iluna, a he 40 ka nui o na pu, aka nae hoi ma kekahi oleloia hoi, he 175 ka nui o na kanaka o luna, a aole i moapopo ka nuio na pu, a nolaila, aohe i maopopo ka mea hiki ke hilinai ia, ma keia hope aku paha kakou e lohe maopopo loa ai. O ko Europa rnau mea nui i ikeia iho nei, oia no ka liia ana o na poe nana i paipai i ke kipi ma Polani, a ua hoopukaia no hoi e ke aupum o Rusia, he hoopai hoopaahao maluna o kekahi poe, a ua hoounaia i Saiberia e hoohanaia ai. Ua ala mai o Rusia, Farani, a me Enelani, e lilo i poe nana e hooponopono ka hihia iwaena o Denemaka, a me na aupuni hui o Geremania, a iloko o keia mau la mai nei i halawai ai, ua lilo wale no ka manawa mamuli oka hoopaapaa no na palena o na aupuni. I Ua olelo wale ia mai, ua hoouna mai ka ka Emepera o Kusia, i ke kauoha i kona aumoku ma ka Moana Pakipika nei e holo aku i Vera Cruzy e ku ai, a e kipu aku no hoi : ka Hae o lee aupuni hou o Mesiko. j Ua hoopuka mai na Kuhina o Enelani, i 'ko lakou manao no na mea e pili ana i ka moku Geogia i.hopuia'i e ka moku JSiagra j (Niakala,) no ka mea, he moku powa ia ma- | mua, aka, ua olelo mai nae na poe nana i kuai 'ua moku nei, ua kuaiia e lnkou tna Beritania, a ufr hoopii ka mea nona ka moku i 'ke Aupuni Enelani, e koi aupuni mai i ua moku la i ke Aupuni o Amerika Huipuia. Akahi mai nei no ke Aupuni Enelani a hai mai i kona manao no ua hihia la, e i mai I ana i ka Ona moku, aole e hiki ia lakou ke ! lawelawe mai no kana kumu hoopii, aka, e waiho no na na Aha Hookolokolo Waiwai pio o Amerika Huipuia e hana no ia mea, a e pono no i uatma moku nei ke holo aku ilaila e hookolokolo ai no kona waiwai. A nolaila, he mea maopopo, e holo ana ma Amerika e hanaia'i kela hihia.

Eia iho malalo nei ka moolelo o ka hoouka kaua weliweli mawaena o na kipi malalo o Gen. Early ame na koa aupuni malalo o ke Generala Kaulana Gen. Seredena, ma ke awaawa o ke Senedoa kahi o ke kaua ana. Ua laweia keia mau olelo malalo iho nei, mailoko mai o ka nupepa American o Balatimoa, mokuaina o Marilana,a penei no ua mau olelo la :

Headquarters Middle Milttary Division. Winchester, Sept. 19-9 P. M.—Ua hoouka aku ka puali kaua o Gen. Seredena i keia la i kekahi o na kaua weliweli a lanakila nui i hoouka iloko o keia aukaua, mai kona wa i hoomakaiaai a ua kau iho ka lanakila nui iluna o ka hae o ko kakou aupuni. Ua hooheeia ka puali kaua kipi, aua hooauheeia me ka poino he 3000 koa aoi ae, ma ka make a me ka hoehaia ke huiia me na Generala (kipi) elima i hoomakeia

Ma ke kakahiaka o ka la Sabati, hoouna ae la o Gen. Early (kipi) i ka mahele koa pu kaupoohiwi o Gordon mai Bunker Hill mai, kahi hoi i hoomaha'i oia puali iloko o na la i kaahope ae, me ka hoouna aku e hele e kipaku la Gen. Averill mailoko aku 0 Martinsbuga a e hoopoino aku hoi i ke alahaka ma ke alanui kaahao o Balatimoa a hiki i Ohio, ma ka a-ena o OpeQuan, a lakou i manao kuhinewa ai, ua kapili hou ia. Noho iho la lakou ma Matinabuga (Martinsbuga) me ka hoopoino ole i ke alanui Kaamahu, a ma ia hope iho ho-aia e Gen. Averilla hiki i kahi i kapaiao Kukeville. 1 ka lohe ana o Gen. Seredona i ko lakou ano o ka hele ana, o kona olelo koke ae la no ia 1 kona puali, e opiopi i na halelole, a e hoomakaukau no,Jta hele ana imua. A no ia mea, ma ka hora 3 o ka auina Ia o ka la pule, pau na halelole i ka opiopi, a makaukau no hoi na puali a pau no ka hele ana imua ke kauoha ia. I ka hora eiwa, loaa mai la ke kauoha mai a Gen. Seredena mai, e kauoha ana i ka puali helu eono, a me ka puali helu umikumamaiwa e hoomakaukau ia laua iho no ka hele ana ma ka hora 3, a o ka puali kaua hoi o Vereginia Komohana e hoomakaukau ia lakou iho no ke kaihele ana ma ka hora 5 o ke kakahiika ana'e. Mahope koke iho no o ka hora 5 ae aku la kapualikoa lio o Gen. Williams ma kela

'aoao oka muliwai Opequan ma ke alanui kaa? (Turnpike) o Berryville ame Winehester; hooholokiki oia i kona puali ma ia alanui me ka ho*a hele pu aku i na koa kiai waho o na enemi, hoouka aku Ia i na pakaua ana kipi, a hoopio aku la no hoi ia mea, ma ka maka o ka pahikaua, me ka hoopio aku ina koa kipi he 30. Ma keia hoouka ana ua kuia i ka pu o Col. Brenton o ka papa koa lio/helu 18 o Peneselevenia, ma kahi he mau kapuai wale no ke kaawale, mai na pakaua mai a ka enemi, oiai oia e alakai wiwo ole ana i kona mau koa imua. Ua hanaia na pakaua e na kipi ma ke kula i mea e pale ai ika papu ina Opequana ; me ke keakea mai hoi ike komo ana ona koa aupuni ma ia wahi. Mahope iho oka loaa ana ona koa lio, oke alanui maikai no na puali koa hele wawae e ae ai, malaila, kai leoke mai la ka puali k'aua helu eono o ke aupuni ma kela kapa o ka Opequan, a me ka alanui kaa hoi ma na waiii nui e pili ana i Winchester a hiki i kahi he hookahi paha mile me ka hapa mai ka mano mai, a malaila hoi lakou i kukulu ai ina puali kaua ma ke ano kaua aku, a hoounaia aku la hoi he puali koa kiai waho. Ama ia manawa no hoi, ki aku la na pukaa, a me na pu kuniahi ina papu o na koa kipi hele wawae i emi aku ai e pee,"a hoomauia'ku la no hoi ke kipu ana, me ke ki pu mai no hoi ona kipi. He elua hora oka lolohili waleana, no ke kuhihewaia ana o.ke kauoha, ama ia mea i hiki ole ae ai ka puali kaua helu 19 a hiki ika hala ana o ka wa kupono. No ka lohe e ana mai o Gen. Seredena ma ka la Sabati, aia ka hapanui o ka Early mau koa, ma Bunker Hill, ma kahi i Uapaia o Stevensens Depot, nokila, hooholo koke iho la oia e houluulu pu i kona mau koa ma ke alanui kaa o Winchester a

me Berryville, a, ma ka hele eleu ana, hoouka ikaika mai mahope oko Gen. Early puali. Aohe no he kumu e kanalua aku ai i ka puiwa maoli na kipi, a ua hana maalea loa ia e Gen. Seredena, oiai oia e e hoouna ana i leona mau puali kaua ma na kulana ana i manao ai, aia hoi, o na puali kaua nui malalo o lorbett, a me Averill, kukuluia iho la lakou ma ke ano koa kiai waho e moe loihi ana ma ka muliwai Opequan, a, ma ka hoolehulehu ana aku ma kahi i kapaia o Burns Ford, a nolaila, ua lilo kekahi mau koa /e/iu/ehu wa/e oka enemi | malaila e leiai ai, rna kahi hoi i 12 mile ke kaawale, ma kahi mai i manaoia'i e kaua

I ka hiki ana mai no o ka puali kaua aupuni, helu 19, ua kukulu kokeia ma na laina kaua eha, he 300 i-a paha ke kaawale o lee(eahi laina mai kekahi laina aku, ma ka aoao akau o ka puali kaua aupuni helu eono, a i ka makaukau ana o na mea a pau, aia hoi, ua hoopukaia ke kauoha e hele imua ma ke awaawa ponoi. Nana aku ika nani o ka nee ana imua o keia mau puali aole i kanamai ; me he mea la, e kai hele ana i ka paikau. Aole paha ioi ae mamua ona i-a he 200 kahi i hala inai i ka laina koa mua o ke aupuni, aia hoi, halawai leoke aku la lakou me ka enemi, a hoouka koke iho la ke kaua me ka pumehana nui, no ka mea, e ! Uu koke mai ana no na kipi ma ka laina kaua ma knhi he 600 i-a wale no ke kaawale. la manawa koke no hoi, ki kokeia aku la na pu kuniahi o ka aoao aupuni, me ke kiola puahi aku i na poka poha iloko o ka ululaau e hoopuni mai ana, kahi e ikeia aku ana ka hele ana mai o na koa kokua o na kipi. Nee kuemi ole aku la kela laina keia laina o ka aoao aupuni, a hiki i kahi he 200 'i-a ke kaawale mai ua laina kipi mai, aia hoi, kiia mai la he pukuniahi ame na pu poko paha, he pu i hunaia e na kipi, a ia wa, ua komo mai la na poka maoli ame na poka poha iloko o ka puali kaua aupuni, me ka anai hoomake nui mai i na koa aupuni. No ka nui launa ole mai o ka make, nolaila, ua hooemi hopeia ka laina koa mua o ka puali kaua aupuni, a i kona hiki nna mai mahope iho o ka laina alua, aia hoi, ua ano hookunana ikiia ia mau puali; ano ia mea, ua kaa loa ia mau puali mahope o ka lama ekolu, ka laina hoi i kauohaia e moe ilalo, i pakele ai i ka make nui a na pu kipi e hookau mai ana iluna o na laina kaua aupuni. la manawa, laweia mai la n» pukuniahi aupuni, a kukulu ma kahi e hiki ai ke hoopio aku i na pu kipi nana e hoomake ana i na koa aupuni, a ma ia wa, kukulu houia na laina kaua i pioloke ai, a ane haunaele ai, a hele hou aku la ia mau laina mua, a ku hou ma kahi i iilo mua ai ia lakou, a kiia mai ai ena kipi; aka, aole nae i loaa hou mai ua wahi la, me ka haawi.oluolu mai o na kipi, aka, ua hoopaa no lakou, a, no ka nui ikaika a hoopaa no hoi o ka akau, nolaila, ua lilo hou mai ua wahi nei i na koa aupuni. Aka, eia nae hoi ka mea i hoopaa loa ai o na koa aupuni, ua holo ae o Gen. ■ Seredena imua o na laina kaua ona a pau,! a ua huro aku kona mau koa, me ka hoike aku i ke aloha nona, a no ia mea, ua paa ko iakou manao e hele imua a lanakila, a i ole ia e make no.

1 ka hoi hou ana mai o kahi i pio mua ai i" a k <>a aupuni, a, a lakou hoi i haalele ai no ka pumehana o na poka poha a na kipi, aia hoi, kauohaia aela na laina kaua aupuni a pau e moe ilalo, a e kali no ka hiki mai o ka puali kaua maialo o Gen. Crooks, no ka mea, ua waihoia ia puali i puali ku i ka wa, ma kela aoao oka muliwai Opeguan. Ua

- kauohaia lakou e hele mai a e kukulu ia lakou iho ma ke ano laina kaua, me ke kihi akau loa oka puali kaua nupuni, i hiki ai ia ! lakou ke kue aku i na mea a na kipi i manao ai e hana'ku mai ko lakou kihi hema ! mai, no ka mea, ua ikea'ku na kipi e hooulu i mai ana i na koa ma ia wahi, nie ka manao e hoohuli mai i ke kihi akau o na koa au. puni. Ika hora 3 ponoi, hiki inai la ko Gen. Crooks puali, a kukulu iho la i kona paali ma ka aoao akau o ka puali kaua helu 19, o ka mahele mua o kona puali, ua4tuku)uia ma ka akau loa, a o ka lua o kana mahele, mahope iho e kokua ana i kekahi mihele oka puali kaua helu 19. Ika pau aua o ka Gen. Crooks kukulu ana i kooa mau mahele koa, alaila, holo aku la imua o kona inau laina koa a pau, a huro nui mai la ns koa a pau, e hoike mai ana i ko lakou aloha uo ko lakou Generaia, me ka olelo mai hoi, e hele ane no lakou imua a hiki i ke pio an<i o Winchester. No ka a-e ana oka mahele koa lio aupuni malalo o Gen. Torbetc, Averill, ame J\loritg ma kela kapa o ka muliwai Opequan i ka hora 9, ma ka inanowni 0 Burus ame Kuox, ua nui no ko lakou hakaka ana me na puali koa hele wawae ame na koa lio o ka enemi, me ka hahwai nu hoi me ka pomaikai, a ua ho-aheleia na kipi imua o lakou, hiki mai la lakou ma ke kihi akau loa o ka puali kaua aupuni, a na komo pu hoi lakou iloko o ka lanakila nui o ka aoao aupuni. la manawa, holo aku la o Gen. Seredena ma kahi o Gen. Torbett i kukuluia'i, a mahope iho o ke kamailio iki ana me ia no ke ano o ka hoonohonoho ana 1 na koa lio, alaila, hoouka aela o Gen. Seredena i ke kauoha i na laina kaue a pau e hoouka \ ka hoouka hope, a, no ka hikiwawe loa, ame ka paa maoli o ka manao o na koa e lanakila, nolaila, ua hiki ole i kekahi mea ke ku mai e alai i ka hele mua ana ku ona puali koa aupuni. Nee aku la ka laina kaua oka aoao aupuni, e moe ana he

ekolu mile ka loa mawaena o na huro nui wale, i lohe maopopoia maluna ka halala wawnlo oka leo o na pukuniahi ame na pu kaupoohiwi. Oiai e nee aku ana ka laina koa aupuni i kahi a na kipi i ku mai ni, aia hoi, pii loa aela ka weliweli o ke kaua ana. Aole o kanamai ka make ia wa. I keia ki ana keia ki ana o na pu, ua ikeia'ku ka haulehia ana iho ona koa e make, a o ke kaawa)e o na aoao kaua—na koa kipi me na koaakau, he 200 i-a wale no. Iloko y) keia wa pilikia nui, aia hoi, loheia aela ka leo o ka O-le a na koa lio, a oia ka leo ku-o ana ka puali koa hele wawae o ke aupuni, me ka hoouka aku hoi i ka hoouka nui si > ka Akau. No ka nahili oka hele ana mai a ka puali kaua helu 19, nolail», hiki ai ia Gen. Earley, ke hoouna i ka mahele koa Forden mai Bunker Hill aku he 10 paha mile ke kaawale, a hiki mai no hoi i ka wa kupono no ke kukulu ana i kaua hui me na puali o Breckenbridge, o Kaeneo, a me Rhodes, ka poe i hiki mua mai, a i makaukau hoi no ke kaua, mawaho ponoi iho o ka ululaau e hoopuni ana ia Berryviiid mc me Winchester. no ka make o ka puali leaua kipi o Ear!y, no ka mea, o ua leo la i loheia, he leo ia no ka O-le, e kauoha ana i na puali koa lio e hoouka. Ua ikeia aku o Gen. Custar ame Gen. Merritt me na hae iloko o kolaua mau lima, e alakai nna i ka hoouka, ame na'lii e ae no hoi, a ma ko lakou ikaika ame ka ikailea o na koa hele wawae, i loaa ai īa lanakila nui. Ua hoauheeia ka puali o Early, i ka hooukaia ana mai e na puali kaua lio, a na ia poe i okioki mai na koa kipi me he mauu In, a hoopioia he 720 koa ame na kaukaualii 9 hae kaua, 2 pu. Holo aku Ia na koa kipi me ka maka'u"nui, ke hele la a piha ke kahua kaua i na pu anae na mea kaua a lakou i kiola ai. He lanakiki nui keia o ka akau, a he poino nui hoi no ka Hema; he 50,000 ma kela aoao aine keia aono. Ke Keaka a Favlor.—Ma # ke ku aaa mai nei o ka moka Emtty Banning mai Kapalakiko mai, ua kau mai ma ona U kekahi poe haole Hana Keaka akamai loa, ka poe i kapaia o na poe hana Keaka a Faylor f e holo loa ana i Kma, ano ke kipa nna mai • o ka moku ia nei, nolaila, ua hana Keaka iakou maanei ma ka po Poaha ame ke ahiahi nei, a e hana ana i keia po a pau, alaila, holo ka moku ; o lakou ka poe hana Keaka maikai loa i kipa tnai nei ia nei iloko o keia mau makahiki ewalu i knahope ae. Oka P°e i mahele i ka olelo Enelani, a i hiki hoi ke ike i ka lealea o ke Keaka haole, e pono ia lakou ke hele ae e makaikai i keia poe, i ikemaka'i lakou i na iini lea o ka hana keaka haole. E hele ae, oka po hookahi no keia e hiki ai ia oukou ke ike. i Ka la Hanau.—Ua pae ia mai makou e ka lono, e malamaia ana ka ia hanan o ke Kama Aliiwahine o Hawaii, e ka Ahahui i kapaia ma kona inoa Alii. E kukuluia ana he ahaaina, ma ka la mua o Noverooba ae nei, a ma ka po iho he hula roa ke ano Europa, kupono io no ka ! ka malama am i ka la i eha ai ka ]Jlfhaka o ke kaikamahine a Kamehameha, —ka la hoi i hoopomaikaiia'i o Hawaii nei i ke Kama Aliiwahine. | Ua weheia ka Hale AhaolelooKa l ( Moi, ma ka hora 12 o keia ki. Aua hele ae |/ Oia me kona mau koa a pnu me ka hano- 1 hano nui. M