Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 48, 26 November 1864 — Kumumanao no ka Moekolohe. [ARTICLE]

Kumumanao no ka Moekolohe.

E ka Nupepa Kuokoa e; Alohaoe:— E oluolu oe e ko makou hoa kamakamailio o keia mau makahiki, e hoike akea aku i ke Kumumanao nona ke poo e kau kehakeha ae la maluna. A nau hoi ia e hookakahele aku i ko kaua kinikini e noho ana, mai Hawaii o Keawe, a hala aku i Kauai o Mano, manuahi mai hoi Niihau. No keia Kumumanao " No ka Moekolohe." Eha o*u noonoo no ka moekolohe, e hoike aku. A ina e koe aku ia'u kokua ae hoi. E alu ka pule i Hakalau. E kui ka mama i ioaa o Kaohele. 1. O ka moekolohe, heaha ia ? 2. O na kumu o ka moekolohe ; 3. O ke ino o ka moekolohe; 4. O ka hope o ka moekolohe. 1. O ka moekolohe, he ahaia ? Oia paha keia, ke kuhihewa ole au. 1. Oia

no ka Inwe kolohe ana i ka hai wahine, a i ka hai kane paha, i ka inea aole nana. u Oia iho la ke ano o ka huaolelo moekolohe." Ua kupu a lau a hua a o-o a pala keia hua ma ka Honua nei. Ua ai na wahine, na kane a me ka lakou mau pulapula i keia hua hookahi no o ka moekoiohe. Ua pau na 'Lii, ka poe Hanohano, ka pne kiekie a me ka poupou ; ka poe wiwi a me ka poe momona, ka poe ilihune a me ka poe waiwai, ka hapakue ka oopa ka makole ka ohule, ka nlaala a me ka puho; i -ka ai i keia hua o ka moekolohe a pela nku. A oia no hoi ka hewa a ke Akua i papa mni ai ma kona mau Kanawai he umi, ma ka mnuna o Sinai i ka wa o kana kauwa o Mose ; f 'mai moekolohe oe." A pehea, ua pau nnei ia hewa o ka moekolohe." ? Ke pau hoi.

Eia ka lua. Onu kumu o ka««oekololohe ; (\.) O ke acfporio ole ia e na makua oia kekahi kumu i ulu ai o keia- hewa oka moekoluhe. " Penei āu j ike ai ma kou Lahui nei. Ina eao aku kahi makua i kana keiki, ina he keiki hanai, a i ole ia, he keiki ponoi paha nana me kana wahine, "penei ke ao ana." Ina: e loaa kahi hewn iki o kalaua keiki, alaila, hoopuka la i na hua ino pelapela, a haumia no hoi ke loaa ka hookuli i keiki, hailiili aku la aole e hoi ko'u poho ia oe. 0 keaha kau uku ia'u o ka'u luhi ana ia oe e na wahi keiki ? Ina he kaikamahine a he keiki kane paho. Oia kekahi rula a lakou nei e ao nei i ka lakou mau keiki, a lohe ke keiki i keia mau olelo ino, alaila, o ka haalele iho Ia no ia i ua mau makua nei; oka hoopilimeaai aku la no ia mahope o kekahi poe e aku, a 1 ole ia hele aku In i ka hale o kekahi mau makua aku a pela aku, e holo a-a ai i o ia nei, a nui wale, kuko ino iho la ka naau e kolohe i loaa kahi dala, kahi lole, kahi papale, a pela aku. Oia kekahi kumu o keia. hewa o ka moekolohe, (2.) O ka malu ole o na makua, oia kekahi kumu oka moekolohe. ,{ Penei" ika wa e noho ana kekahi mau makua me ka laua mau keiki. A mahope loaa kekahi hihia mawaena o ka makuakane a me ka makuahine. Oia hoi ka hele ana o kekphi o laua i ka moekolohe. Alaila o ke alakai aku lā noia i ka laua keiki ma ia hana e hoikeike ai, a ike na maka o ke keiki ia hewa ino, alaila, o ka maa aku la noia i ka moekolohe.

Eia ke kolu. O ke ino o ka moekolo-1 he. Eia kekahi ino o ka moekolohe 1. Loaa na mai ino i ka poe moekolohe; "oia hoi ke kaokao, ka pala, ka alaala, meeau, a pela aku. He mau mai ino keia i ulu noloko mai o ka moekolohe." Pela au i ike ai ma Honolulu i ka poe kaikamahine'a keiki kane i helei ka hookamakama. Eia hoi kekahi ino o ka mokolohe, i na ua loaa keia mau mai i na makua o kekahi keiki, alaila, ili aku no keia mau mai i loaa i na makua i ka lakou mau keiki, i'na he kaokao na makua pela4D na keiki, a ina he meeau na makua, pela aku no kana pulapula, a pela no hoi ka makua i loao ai i ka pala, a me kekahi mau mai ino i loaa noloko mai o ka moekolohe. Eia kekahi ino o ka moekolohe. He malu ole o ka noho pono ana, ina he kane a he wahine paha a me kona ohana, aole malu iki o ko lakou noho ana. Kuleleiwi wale no i o ja nei. Eia hoi ka ha o ko'u kukulu manao ana, o ka hopeo ka moekolohe. (I.) Eia kekahi hopeo ka moekolohe. "He luhi i ka hai hana, he lilo aku kou waiwai maikai ia hai, eia hoi, he make, he make mau loa i ke ahi pio ole i hookaawale ia no Diabolo a me kona poe anela. Nolaila, oia kekahi hope o ka moekolohe. He hope ino, he hope weliweli, aolelaunaana me kou <poe ma keia ao, a ma kela ao, "malaila oe e uwe ai a e uwi na niho, o kakaoiwi mea o ka hana ana."

Aole i pau na akimona iloko o keia kukulu manao ana, ina he manao kou a me loliou nei ae kapiii ae no. Me he wai la ko'u manao. Ke hoopuka mai ka Lunahooponopono. E wiki hoi. "Ae." S. V. N^Naihe. Wailuku, Maui, Novemaba 10, 3^4.