Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 51, 17 December 1864 — Na ano o ke aloha ame kona hua. [ARTICLE]

Na ano o ke aloha ame kona hua.

E ka Nupepa Kuokoa e ; Aloha oe : —E aho e honi kaua, a hoi ae au, ke pau ka manao ame ka huaolelo a ke aloha i ka hai aku ia oe, o kahi kuieana iho la no ia ; no ka mea, aole aku i kahi kuono, aole hoi i kahi poopoola e kealoha. Ma keia hoike ana a kau kauwa nei, e pono no ia oe e hoike akea ae me ke kaniuhu ole.

Ma keia wahi, ke hoike hou aku nei ko oukou makamaka, e ku kakou e na hoa o kelo ano keia ano iluna, a e hoalu iho ke poo ilalo, e kukini ka hele a ka naau haahaa, e apo puili mai kakou a pau i keia kaula gula nani he aloha, a e hoomaopopo iho—penei ke ano nui o na mea i pili i keia olelo i hoikeia ma keia nupepa, oke aloha, he kaula kaulana moku ole ia, ke okiia ine ke koi oi loa, a me ka pahi kaua oilua, ame ka hamare/ kolopa, ame ka hao o keia niou men a pau. Aole e hiki ia la(tou ke oki i keia mea nui he aloha, a pela no hoi i na wai kahe o na kahawai, ina paha he la ua nui ma Hawaii nei a puni. pehea lilo anei ke aloha i ka iawe ia e ka »yai kahe ikaika? Lilo anei ? Aole e lilo.

No ka mea, o ke aloha, he waiwai paa loa ia no kela kanaka keia kanaka, a no kela wahine keia wahine, no kela luahine keia, ame kela moa keia mea, a pela aku. Penei e akaka ai keia mea, ina un make kekahi hoalauna, a hoa'loha palm ; a ina ua hele aku ma kona wahi e ike ia ia, aia ho, ua piha i na mea a pau e ku ana, a e noho ana oia poe a pau, ua oiaio ko lakou aloha, ua knhe mai na kulu waimaka he nui e haule ana i ka honua, nohea mai, no ke aloha no hoi paha. Ke i aku nei au, no ke aloha mai, eia hou no kekahi aao o ke aloha, aia no kekahi kanaka o Molokai, ua haiia mai e kekahi mea ikemaka, ua lilo ka wahine i mareia i ka mea e, a noia lilo ana, huhu loa keia kane i kana wahine tpare, a kui aku, a hana ino aku i kana wahine, pono no ia haha ana a kela kane J>ela, no ka mea, o kona waiwai makamae no ia, he waiwai nui hoi ka waliine noho pono i oi ae i kona moni, ame na niho elepani kumukuai nui, noluila, o kc aloha o kana kane, oia kona rnea i eha ai, a o kana waiwai no ia. Eia hou keia, he pono paha ia'u ke hoike iki aku i ke ano o ke aloha ; a ina ua hui kekahi mau mea niu ke ano haumia, a nui wule ka poe i hana, alaila iloko o laua a elua, ua ino loa ka manao, ua enaena loa o loko i ke aloha, ua lik£ ko laua aloha iloko o kekahi ame kekahi, i hoohalike la me na ale o ka moana i paia ika makani a kupikipiki-o. Pela iho la ke aloha o ka poe lapuwale, a no ia aloha ea, he oloha inoino loa ia, a ma ia ano hoi e make nei kekahi poe, kaawe, lele i ka pali, hou malu i ka pahi, a he nui wale ia poe i make ma Hawnii nei, kokoke eono haneri a kue ae oia poe, a o ia aloha ea, he aloha ia no ka nahesa ame na anela nna.

Eia hoi hekahi, o na aloha i mahalo auiia e ka poe kalūko, i ka wa o losua ke alii o ka l9araeln, hoouna aku ia elua kiu e pii aku īeriko, a ua ikeia laua e na kanHka koikoi o ua kulanakauhale la, a ua aluaiu ia laua, a no ke aloha o Rahaba, huna ia laua ma ke keena maluna a po ka la, hookuuia aku laua e hoi aku i kahi o ke alii, nohea keia hookipa «na a Rahaba ? Eia, no ke uloha mai, a palua ia kona manaoioio ano, ua ola ia ame kona mau ohana, a hanauna hoi a pau i pili i kona kino iho.

Ke i mai nei ka Palap&la Hemolele, " E aloha aku oukoa i ka poe i aloha mai ia oukou, e lokomaikai aku hoi i ka poo i hoino mai ia oukou." Pela ka lesu i kana poe haumana, ma na wahi a pau a lakou ē hele aku ai, nolaila hoi, o keia mea he aloha, he mea koikoi loa ia, hiki o)e i kela lahui keia lahui ke kipaku ae, a kiola nku ma kohi hooilina mosa, no ka

mea, o keia mea nani he aloha, he kaula daimana haule ole ia i ke kau a kau, he ipu kukui pio ole i ke kauaula, he pahu berita hauie ole hoi i iia hanauna a pau. No ka mea, ke noho nei keia mea he aloha iloko o ka naau o na mea a pau, eia no iloko o'u, ("aohe au wahine) iloko o iala, & ilnko hoi o ianei ae. Ua hoono* ho iikeia keia pua nani palupalu aala iloko o na puuwai he nui o ka ioao palopalu ; aia no hoi ia mea he aloha iioko o ka oaau o na kulnnn o kti aoao oole, a iloko o na malihini'o ka aono palupalu, a me ka aoao oolea mai na aina e «oai, a ke noho nei no keia mea he aloha iloko o lakou.

Nolaila, ma keia kukula manao ana, ua hoakaka ia kekahi mau kumu o koia

mea he aloha, a koe aku ka nui. Eia no au, ua noho au me kekahi haole wai-

wai o Honolulu nei mamua, a ua poino nui kona kaa lio, haihai ka hale, kahi kau o ka wnwae, oia ka pale mamua, pau i ka nahaha, haihai a naha loa kahi e noho ai, i k« wa nae i poino ai keia kaa, me ka puoho ana o ka iio, ua puka mai ia me ke kaumaha nui ame kana wahine. Ta wa, pane mai kela me ka !eo nahenahe oluolu ia'u, " E John Henele, pilikin," ae aku h au, a ninau mai la kela i ke kumu i pilikia ai ke kaa, a wehewehe aku au, a o ka pau no ia, aole oia i hehi mai kuu iemu me ka huipa, aole hoi me ka laau hahau ma kuu kua, a he mau olelo maikai kana i wehewehe mai ai, no ka nui o ke kumukuai oia kaa ma Nu loka, eono haneri dala ($600,) oia la i lohe ko pepeiao, aole no hoi oia i hana mai me ke ino ia'u, a hiki i ko'u haalele ana ia lakou, nolaila, aia iloko ona ke aloha oiaio loa i oi ae i ko na mea a pau. Me ka mahalo, S. B. Kaulaimoku.