Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 51, 17 December 1864 — KA LA HANAU O KA MOI KAMEHAMEHA V! [ARTICLE]

KA LA HANAU O KA MOI KAMEHAMEHA V!

Ma ka la pule iho nei, ua hiki ae ko kaAlou Moi Hiwahiwa, a Aloha, i l<a la hanau mua o kona Noho Alii ana, a no ka ili ana oia !a maluna o ka la o ka Haku o Sabaota, ua hoopanee ia ka malama ana a ka Poakahi ae. I ke kakahiaka nui o ka Poakahi, ua hoohikileleia ae na pua o ka aoao palupalu, ua hoopuiwaia hoi na kanikoo, a ua hooalaia mai hoi na Hu makaainana o ka Mea Hiwahiwa nona ka la han'au, e ka uina nakolo o na pu o ko kakou wahi puu Puowaina, e kalahea ana, " E ala e Hawaii! E ala e Hawaii!!" E olioli i ka la hanau 0 ke Kama Moi o Hawaii nei. No ka nui loa o ka noke hala ele a ka ua, nolaila, aohe i puka nui ae, na holoku o na wai hooluu ano e, e hooaiai ae ia lakou iwaho i na kukuna olinolino molaelae o ka la, ua noho haiamu no lakou iloko o ko lakou mau hale ; a aohe nae i manao na keiki o ke ahi, (no lakou na io jpipi 1 makaukau e koala iluna o na ula meneinene oie o ke ahi.) Ua puka ae lakou a houluulu mawaho ponoi iho o ka hale o ka Helu 2, me ko lakou menemene ole i ko lakou niau aahu hanohano, a kai a huakai ae ma na alanui, 1 pakika, a i pohopoho 1 na kulu wai ua paoopano o ka hooilo. (Ja kai a huakai ae lakou, me ka lakou mau kaa i hoonaniia i na pua M mae wale o ke kulā," a ua hele haaheo ae nei hoi lakou ma na alanui kelekele a pau, me he mea la, he papahelē kahi a lakou e maki ae ana, a me he mea la tto hoi he 1& konarife ke pa iho ana maluna o ke lakou mau poo. A ma,anei aohe no m&kou e huna ana i ko mako& mnhalo i na keiki e ka Helu 4, ua hele wale lakou a pāihi ka ua i ke makani; a ua kula iho no hoi ko makou mau waimaka, i ka ike dna'ku, aohe ke lakou hoa alii opiopio, ka Haku o Hawaii maluna o ka wekiu q ko lakou kaa, ka mea nana e kaikai'ae ia ia iho i ko lakou kaapu ni ana i ke Kulanakauhale nei, ua iho paiuE aku lakou i ka Hale-makeke, malaila kahi hoomaknukauia ka papaaina no ko lakoi hoohialaai ana, a m&laila no hoi kahi i hoo kahe ia ai na mea e ko'u ai o ko lakou mat ]rau "i ka wai a ka aaulu*" A haalele aku ibttkoa ilaila e ai ana, a < inu ana meka hauoli; a i ka iho ana'ku < ka la i ka ili kai. a i ka wa a na hoku e imo t imo mai una, mai loko mai -o na pale powe ' hiwehi o ka Jani, a i-lm wa hoi a kekah

mau Hu Makaainana o ka nOna ka la hanau, i iuaeKu ai, a hoi aku e hooloolu iiuna o ko lakou wahi moe, aia hoi ua hoolele. ae la na kukuna malamalama o na ipukukui o kahi hale pohaku o Kimo, Public Hall Ua haawi ae o Govemor John o Dominis, a me kana Alii-wahine i kekahi Ahaaina hula haole, no ka La Hanau o ko kakou Moi Aloha ma ua Mahi nei; aua poloai ia mai makou e hui pu aku me laua, e inu ai i kiaha aloha, o ka Moi Kamehameiia V. A ia makou i hiki aku ai ilaila, ua hiki mua ae na hoa i kauoha ia ai, a e haiamu ana. Ua hiki ae malaila ke Kuhina Waiwai, ame kekahi mau Luna Aupuni eae ; a ua komo loa aku no hoi ka lokomaikai o ua mau Kama Kiaaina nei, ma ka poloai ana'ku i na hoa o ka Ahaolelo a pau ioa, a aohe mea i koe, oia Hule Hanohano i ka poloai la. Ilaila pu ae no hoi na aiii oka manuwa Rukini eku nei ike awa; aua lawe pū ae no hoi lakou i ko lakou poe hookani pila ilaila, a ua hoohauoliia ko makou mau puuwai, e ua poe la, aka uole nae makou e hoopoina i ka olioli a kau wahi haole, kakani lua, oia no oe o ke kani a ka leo o ke Ca• nire (manu hulu melemele.) Ua hoomau ia ka hula ana, a hiki i ka pili i Ka-u, hoi aku keia hoa, keia hoa. A maanei, hookahi a makou mea i kahaha ai, o ke komo o ka hanau ana o na alii a pau ioa, na lakou e noho alii o ka pae aina uliuli o Hawaii nei, iloko o na malama o ka hooilo, a aohe hoi iloko o ka makalii, no ka mea ko Kamehameha 111 iloko o Mamki, he malama no, no ka hooilo, kona hope mai i make aku nei, iloko o Feberuari, ke la nei iloko o Dekemaba nei, a o k'o laua kaikuahine, ka mea nana e noho alii aku mahope o laua iloko o Novemaba ; ua pau loa lakou a pau iloko o ka hooilo wale no ka hanau ana.

Ua hoopouliia nn hora oia la holookoa, e na ao poluluhi, panopano o ka lewalani, a ua pa pukiki mai no hoi na ao opua makani, me he mea la e i mai ana, he la eehia ka la i hookokohi ai ke kuakoko o kona ma4<uahine alii; a ano e-pono ia kakou ke leha ae i ko kakou mau maka iluna, a me ka hoouna pu ae hoi i ka kakou mau kauoha. " E ke Akua e malama maU i ko makou | Alii, a e hooloihi hoi i kona Nohoalii ana."