Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 2, 12 January 1865 — Untitled [ARTICLE]

Maloko o ka mahioa o Deke<nata i ta|la ae nei, he nui loa ka ino ma keia pae qjna, oia hoi ka pa ana o ua makani llaika ioa, a me ka haule nui ana oka ua. 0i laha li> ke keia ino ma na Mokupuni a pau o ka aina. Aole nae he nui ka poino iiii mai no keia ino. Ua 'pilikia iki paha kekahi mau mala ko, ame kekahi mau moku. Ua hina paha kekahi mau hale, aole nae he nui. Ma Honolulu .ua poino kekahi tqau laau malumalu: ua komqpt kekahi mau hale eka wai, me ka Jepo i haliia e ka wai, a ua &eakea ia ka hele a me ka hana ana o kanaka mawaho o na hale no ka nui o ke koekoe. Aka, oiai aole kakou i poino nui, he mea pono maoli ke hohlilo kakou i keia ino i kaahope.ae nei i kumu ao ia kakou ma kekahi mau mea. He leo no ko na niakani ino eao ana i kanaka. He mau kumu ao no na kuaua, aoka mea i ao ia e lakou, he naauao ia. ia makou i iohe ai ina makani, a i ike ai hoi i ka ua nui a me ka ino o na mahina hope o ka mahahiki i hala ae-nei, ua kono ia ko mskou manao e hoike aku i na m&kamakā heluhelu nupepa kekahi mau haawina a ka makani me ka ua eao mai nei ia kakou. A eia ka mua.

Ka uhi o ke kino e pono ai. Elua uhi nui ake kino kanaka e pono ai. Oka hale e malumalu ai, a o ka aahu e meUana ai. O ke kahua hale kekahi mea nui e pono ai ka hale. He kahua ola kekahia he kahua make kekahi. Aoie ma ke ano kilokilo ana Iphuna wahahee makou e olelo nei i keia ; aka, ma ke ano ike maoli no ma na rula i ike maka ia. Ina he kahua hale poopoo kahi e mau ana ka ma-u o ka lepo, e halana ana ka wai a pilopilo, aole hoi i kahili ia ; kela ino e ka makani, he kahua hale make ia. Aole e ola maikai ana kolaila poe. Ina e hnna. nui ka ua, e piha auanei ua wahi poopooTa i ka wai, e halana auanei ka wai malaila, a ino ka ea, a o ka mai ka hope. lna makemake ke kanaka e ola maikai oia a me kona ohana, he pono iaia' e imi i kahua hale maikai, aole ma kahi poopoo, aole hoi ma kahi kiekie pono ole. 1 kahua oluolu maikai maluna o ke one maloo, kahi a na maka e me na kii maikai o ka ili honua, mauka. a makai paha.

Ina makemake ke kanaka i ola maikai kona kino, he pono e nana nui oia i ke ano o kona hale. E like me ka nui o ka poe e noho ana iloko, pela ka nui o ka hale e pono ai. Aole pono ka hoohaiki lon, aole hoi ka nui loa, o pau e ka waiwai a paa ole ka hale. He pono ke imi nui ia ke ano paa a me ka malumalu maikai o ka hale mamua o ka hoonani wale ia waho a ia loko paha. O ka paa inua i paa, i ole ai e komoia e ka wai me ke anu. Alaila, inaua.koe kou hoonani aku oe ia loko me waho a oki pau. Aohe hewa ke maikai ka helehelena o ka hale; aole hewa ke kahiko ia ka hale a nani, maloko a mawaho; ke paa ponō nae, a mehana pono ka noho ana o loko. Aka, ina e manao wale oe i ka helehelena maikai me ke kahiko nani wale no, aole nae paa pono koih hale, aole ljoi mehana pono ka noho ana maloko: alaila, i ka la e nou ai ka makani ikaika, e hoka auanei oe i ka la e haule ai ka ua nui, e haukeke auanei oe i ke anu. He maikai ka hale laau ke hanaia a maikai. Ina he hale laaU a ua kapiliia o waho i ka papai, he pono ke kapili pu*fa me loko i ka ! papa a paa, e aho na Ua kapiliia- lfa papa mawaho wale no, Be papa kepa a he papa maoli paha, me ke kapili olp ia o loko a paa, e paha ka hale pili .maoli mamua oia hale. He mea wela ka halē laau, a ina hookahi wale no manpanoa o ka papa, oia hoi ka papa owaho, aole 0 kapa mai ka wela, a he anu loa hoi i kā walnu. Aia* » ano like ka ea iloks%kā hale 1 na wa d pau, pono. Aka, o ka wela loa iho i kte a'd, a po hoi anu loa, e like me ka ' noho ana o kekahi mau hale papa lahilahi 6 kākou, he mea kuo ia i ko ke kanaka ola maikai ana. - He maikai na hale pili maoli no ka like o kaea, aole wela loa, aolelioi anu Joa t pelji na ; hale pohaku, pela hoi na « hale : papa ke hana pono E naoa, pono i ke ano o ka |iale i mehana maikai i ka wa, j I anti,'a'i olii ppno i ka-wa , . jho o linle, o ieekahi [ £ho nui ie ponō ai. ke kino kanaka. fiē nui hae ttāhemahema o kekahi poe i ka j; Hoaaiha'āha iā likpti iho. i E like me ka ha.' le, pela ka āāhu. E ilahi muaoe i k^Hna f ; paa," me kē io b ka aahu āu e kuai ai. Oa anhu kakott i ka lole i mea e pono ai.ko kākou mau kino, aote i mea e tia maki o hāi i ka nana tnaL ' He pono no ka aaha maiiiai, waiwaia nani hoi, ke lawa pono ia noloko ae o ■kott w*b* Waihona, a ke hoplawa pono ia hoi ka me- | hana maikai o ke.kinp., Aka, ,i.kq īmi I le i ka nani o \vaho nie ke anu o kō kino he |, naaupo ia. O ko aahu i ka puapua moa, a hele wale ko mkii wawae, he kue ia i ke oia o kou kino iha. " Eia kekahi: he pono e kiai i na lala o ke kino i like ka mēh'ana o ha lala a pau i ka wa ann. 1 na ua ahu ha liina, na wawae l»ha, alaila e hoonui ae i ka lole ma ia mau

lala anu. He mea kue lea ike ola kino, ka noho ana o ke kanaka me na - iima anu, a me na wawae anu.

He nui na manao a makou i koe no keia, aka ke oki nei makou i keia no ka loihi. Ua kono ia mai makou e hoopuka. aku i keia mau manao no ko makou ike ana i ka hemahema o kekahi poe o kakou iloko o na la mukani aua nuii kaahope ae nei. He kino ikaika no ko kanaka Hawaii; he kino make ole ke malama maikai ia. Aka ? nawai ka ole m'ake o ke kino ke malama ole ia ? Aole ' lahui ma ka honua nei e ola'aaei, ke uhauha lakou i ke ola e like me kekahi poe makamakaokakou ehana nei. Jna e Jawehala ke kanaka i na kanāwai o ke ola kino, alaila e pikia auanei oia i ua mau kanawai la. Ina e ma lama ke kanaka i na kanawai o ke ola, e ola maikai auanei oia. Oia ka rula nui e pili laula ana ina mea ola a pau. Eaho e hoolohe kakou i ka olelo ao a ka makani ikaika e i ana, "e nana i na hale i piaa, a i malu pono, a i na aahu hoi i mehana maikai."