Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 8, 23 February 1865 — Na Palapala. Heaha keia. [ARTICLE]

Na Palapala.

Heaha keia.

Pela i ninauia ai e ke " Kuokoa,, o ka la 16 o Feberuari o ka pule i hala ae nei, i hookomo la ma ke kolamu ponoi i hookaawale w ko ka Luna Hooponopono o ia nupepa, a nolaila, ke hilinai nui nei makou e hai aku i na ano u.aopopo o ka mea i ninauia ir.a ke poo, imu« ponoi o ira mea nana i ninau Luna Hooponopono kela ninau. Aka, ua minamiua makou no ka hiki mua ole ana%nai oia niuau io inakou nei mamua o ka laha ana o ia ninau " ma ke akea, a mahope iho hoi o ka hiki ana a tu o ka lono imua o ka mea e ninau nei. A ke manao nei makou ano, me ka ninau ana penei i ka mea nana keia ninau. Ua poina paha i ka " Nupepa Kuokoa" ka mea 1 oleloia iloko o ka Buke Nui Kaulana mau. " E hikiwawe ma ka iohe, e lohi ma ka olelo ana." A penei hou iho. " O ka mea wilawiki na wawae i ka hele, aole e ole kona okupe." I hou mai penei. " Ir.a e kui mai kekahi i kou papaiina akau, e haliu aku ia wahi a ka Haku nuu." Aka, i mea e pono ai makou ma keia kamaiiio ana, a e maopopo lea'i ke ano oiaio o kela ninau ma ke poo, aluila, he pono ke lawe mai i kela ninau e ninau hou inalaio nei. *• Heaha Kbia ?"—Eia kona ano maopopo. He hoopunipuni, oia ka haina akaka o kela ninau, no ka mea, ua oleloia. " Ua kepaia kekahi mau keiki elua 110 Hoaolulu nei, malaio ae o na makuhiki he umikuinamaha," aoie oia ka oiaio, no ka mea, o Pohaku ke keiki hanau mua a ka mea i oleloia •' he kanaka elemakule," nona na 'makahiki he iwakalua, oia ka inea i kepa muaia. A o Pamaiaulu, oia ko Pohaku muli mai a ua " elemakule nei,' nona na makahiki malalo iho o ka iwakalua. O Kaea he kaikamahineia, oia ka hanau muii loa a ua " eiemakuie" nei, nona na makahiki maluna ae o ka umikuinamalima, O na hanau muli elua o Pohaku, o iaua kekahi i kepa puia me ko laua hanau mui, aoie nae na ke Jiure i koi aku na hnnau muii elua e kepa, aka, na ko laua hanau wua no i iawe ma>e kepaia. A mamuli o ka ninaninau ana a ke Jiure i ko laua makemake, ua iike ko iaua makemake e kepa pu ia ine ko laua hanau mua. A mamuli o ka hoohoio iike ana a iakou " e kepaia," noiaiia, uakepaia. O ke kumu o ko lakou makemake. e kepaia lakou ma ka hana no ka hemahema o ka noho ana, hemahema ma ka aahu. hemahema ma ke ola o fta no'ho ana, wahi a ua mau keiki nei,Ti nō ia ano hemahema, ua kepaia ko lakou " elemakuie" me ka Lunakanaw«i Hoomalu o Honoioio nei, ane ane makahiki ka noho ana, a ke noho nei no mamuii o ia kepa ia ana. A no ka lawa oie o ka hemahema o ua mai) keiki nei, a no ka mau o ka nele, a me ka hooe, ua hooholo iakou me ka noonoo kupono e kepa ia lakou, mamuli o ka maiioaali a me ke koi maoii o ke Jiure. Heoiaio, aoie paha i lohe ka makua i ko lakou makemake e kepa, aka, hiki maa ae ia ua eiemakule nei imua o ke Jiure mahope iho o kona iohe ana. laia imua o ke Jiure, eia kana oieio. Ua iohe a'u ua kepaia a'a mau keiki, noiaiia, i kii mai nei au i kekahi mao daia na'o. Aia ka ke Jiure i

kaelemakule. Aole e haawiia ke dala ia oe ke hele pu ole mai oe me au mau keiki, aia a noho pu mai oe me na keiki au, alaila pono. Ao ka hoi aku la no ia oka elemakule ine ka nele. Ina keiki i hiki ai imua 0 ke Jiure mahope mai o ko ka elemakule manawa, hai ia aku la keia mau mea. I mai la na keiki, aole e loaa ia elemakule i hookahi hapaumi onu dnla a makou. A o ke oki no ia, aka, aole he olelo hoohalahala* 1 hiki mai ma o ke Jiure la no ke kepa ia ana ona keiki. Aia a hala lakou la, alaila, hu waena wale ae nei no neia lohe ma ke Kuokoa o ka la i hai inua ia maluna.

Ua olelo ia e ka mea ninau, he mau keiki liilii ka ua elemakule nei. Aole pela ka 'pololei, e like no me ka hai lea ana maluna ae, pela iho la no ko lakou ano. No ka mea, ua ninau ke Jiure i ke kumu ku)a o ka apana kahi a ua mau keiki nei i noho ai, ua olelo ia mai, ua hookuuia laua mai ke kula mai. Nolaila, he pono ika mea nana ka ninau ma ke poo ke ninau i keia. He aha la ka mea i hookuuia ai kela mau keiki mai ke kula ae ? E olelo anei ka mea ninau no ke kamalii, ano ka opiopio paha. Xko makou manao, e ninau io ana no pela, a e hai ana no i no ke kamalii a opiopio hoi. Aka, oke Jiure, aole e hiki i hookahi hapa uuku o ia haina ma ka waha, no ka mea, ua pani paa ia e na laka nui o ka alelo i kiia e na lehelehe.

Ua olelo ia penei. Ina ua make emoole na keiki, e aho paha ia mamua o ka lilo ana i mau keiki paaua, Aole pela ka pono e kamailio ai, e pono ke hooioii i keia olelo, a e olelo iho penei. Ina ua noho wale iho n<v keiki me ka nele i ka aahu, a me ke ola o ka noho ana, e aho ia mamua o ka like me na holoholona mamuli o l:a hemahema o ka mukua, oia ka pololei. He inanao ko makou, ua noonoo mua ka-> mea nana ka ninau pela e olelo ai. Aka, kamaiho hewa i kela olelo ma na lalani mua o keia pauku.

Ua oleloia penei. Hookahuli ae la iko laua inau inoa, me ka huna i ko laua inoa oiaio. Ua moehewa ia olelo ana, aole no peln ka oiaio, no ka meu, o na inoa poaoi no 0 na mea e oleloia nei ma keia kakau manao ana, o na inoa no ia maloko o ka palapala ae like no ka hana. Aia no ia ma ka lima o CaptThornas, ina makemake e makaikai, e makaikai no. Aka he pono-ke hai mua i ka hana n ia mau keiki mnmua o ka makaikai ann 1 na iuoa maloko o ka palapala i kuhikuhiia maluna, ahe hana kaulana no hoi ia i waena o laua a me na mea eae 1 waena o kekahi poe o lakou. Hepepa oia ka laua hana mau i kekihi mau hora oke aoa ine ka po. A pehea hoi keia ? Ua oi nnei ka maikai o ka palaualelo maialo o ka la mamua o ka hana ? E i inai auanei paha ka mea nana ka ninau. Ua maikai ka palaualel, ua ino ka hana. A ina ua hoolilo kela mau keiki i ko laua manawa ma ka pepa e palaualelo ai. Nowai ka hewa ? aole anei no kela elemakule ? no kona ao ole i kana mau keiki ma ka hana. He oiaio anei ua ao keia elemakule i kana mau keiki.ma ka hana ? ke olelo nei makou, aole i ao i ka hana. Ina ua ao ia ika hana, ina aole e kepa na keiki ia lakou ma ka hana. Ano keia mea, olelo hou nei makou no kela mau keiki, ina ua hoahewaia lakou no ka hele ana l ka hana ma Hilo me ka uku ia ma ka malama, ua pono ia noonoo ana o na keiki, oia no ka hooko ana i ka ka Buke Nui. Oka mea i ike 1 ka. hana pono, a i hana ole, o ka hewa īa nona * * #. Na ka poe Kepa, ma o J. Maluaikoo la.