Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 8, 23 February 1865 — Halawai o ka Ahahui Lunakahiko o Maui a me Molokai. [ARTICLE]

Halawai o ka Ahahui Lunakahiko o Maui a me Molokai.

Uahalawai ka Ahahui Lunakahikoo Maui a rne Molokai, maloko o ka luakini, ma Kahana, Kaanapali. Maui, ma ka la 27,28 o lanuari, 1865, ma ka hora 11 A. M. Kohoiao Kev. J. F. Pogue i Lunahoomalu. PuleEia na hoa o ka aha«i hiki MAI. Elcalesin Kumu Lunakahiko. Wailuku, Rcv. W. P. Alexandero W. P- Kahale. Luhaina, Rev. D. Balauina, Maalaiki. Kaanapali, " ' " Kaukau Lanai, " Kalawaia. Hana, " " Kamakahiki. Kaupo, «' ,l Nooau. Honuaula, 44 " Makuahine. Keanae, " " Palaile. Lahainaluna, Rev. J. F. Pogue, L. Aholo. Kaluaaha, " " " " Halawa, Rev.S. W. Nueku, " " Kalaupapa, •« " »> " Eia na keiki oka aha i hele mai,—-S, Kamakahiki, I?, Puhi, J. H. Moku, L. Aholo. Hoike mai la o W. P. Alexandero kekahi 0 ke Komite i kohoia, e hele i Lanai, e hookumu i ekalesia okoa, ua hana no laua, hooponoia ka hoike a ia Komjte. Heluheluia ka moolelo o ka Halawai ma Hana, ma ka maiama o Okatoba, 1864. Hoike mai o Alexanedero ke Komite i kohoia e kauoha aku ia N. Pali, e>hele i haiolelo ma Koolau o Molokai, —A ua hana no ia pela. CJa hooko ka Aha i ko Rer. A. O. Forbes manao, i kona koho ana ia Rev. D. Baluina 1 mea Haiolelo e pani no kona hakahaka. Ua hooholoia, e haiolelo ma ka hola 3. P. M. Ua hooloheia na kumu manao o na keiki o ka aha. Heluhelu mua mai o S. Kamakahiki'i kona kumumanao. M Pehea la e maopopo ai ka hewa o ka Hula Hawaii ?" hooponoponoia e ka aha. Heluhelu ke Kakauolelo i ko J. Naloioa Itvi Haiao ma 11 Kor. 5:17, hooponoponoia e ka aha. Heluhelu o D. Puhi i kona kumumanao, •• Pehea la e hoomaopopo ai o ka pahikada o

ka Uhane, oia ka olelo a ke Akua?" hooponoponoia e ka aha. Heluhelu o L. Aholo i kona kumumapao, " £ make loa ana auanei keia lahui o Hawaii nei, e hiki paha ke hoolaia ?,' hooponoponoia « ka aha. Hoopaneeia ka halawai a hiki i ka hora 3 P. M. a e hoolohe i ka haiolelo o Balauina. Haiolelo o Balauina, ma iona 1:6. A pau ka haiolelo, ua hoopaneeia ka halawai, a hiki ika hora 9oka la apopo. Pule tfKaha!e. Poaono lan. 28, 1865. Halawai hou ka aha ma ka hora 9 A. M. Pule o Rev. H. Manase. Heluheluia ka moolelo o ka halawai i nehinei, a hooponoponoia. Hoike mai o Rev. S. W. Nueku i ke kumu o kona hiki hope ana mai, aole i hiki mai i ka hoomaka ana o ka hana. Ua hoolohe ka aha i na palapala noi ana hoahanau o Kalaupapa, Molokai, a me ko Lanai, ko Koolau, Maui Hikina, a me ko Kaanapali. Heluhelu mua ia ka palapala a na hoahanau o Koolau, Maui, e noi mai ana e hoolilo ia o S. Kamakahiki i kahu no fakou. Kohoia o Baluina a me Manase i Komite nana e noonoo ua palapa la. Heluheluia ka palapala hoopii a na hoahanau o Koolau, Molokai, e noi mai ana e lilo 0 Noa Pali i kahu ekalesia no lakou, a e haawi lakou ia ia no kona olu, hookahi haneri dala. Heluhelu pu ia hoi kekahi palapala noi a na hoahanau o Lanai, e noi mai ana no e lilo o N. Pali i kahu no lakou, a e haawi no hoi lakou ihookahi haneri dala no kona ola. Aua haawiia h mau palapala elua ma ka lima o kela Komite inua. Heluhelu mai o L. Kuaihelani i kekahi palapala e hoike ana i kona ano Misionari. A ua hooholo ka aha e lilo oia i lala no keia aha. H«luheluia kekahi mau palapala elua, no ka Ahahui Eunnelio o Hawaii Hikina mai e hai mai ana i ko lakou aloha i keia Ahahui, ame ka lakou mau hana. Ua kohoia o Manase i Komite e palapala aku i lea Ahahui Euanelio o Hawaii Hikina, a o Nueku, 1 Komite e palapala aku i ka Ahahui £uanelio o Kauai.

Heluheluia kekahi palapala na Rev. D. Kapali mai, e hai mai ana i kona aloha i keia aha, a me ke ano o kona noho ana ma Maikonisia. Aua kohoia hoi oW. P. Kahale i Komite e palapala aku ia Rev. D. Kapali.

Heluheluia kekahi palapala i hoomakaukauia e W. P. Alexander, i mea e haawi aku ai i ka poe i ae ia e haiolelo ma keia hope aku. Hooponoponoia, aua aponoia e ka aha.

Heluheluia ka palapala noia na hoāhanau o Kaanapali, e noi mai ana e lilo o J. H. Moku i kahu no lakou, a haawi lakou i hookahi haneri me kanalima dala no kona ola. A tta haawiia ia palapala ma ka lima o kela Komite mua. Hoike mai ke Komite i kohoia, e noonooi ,na palapala hoopii. Hoike mai ke Komite i kona manao no ka palapala hoopii o Koolau, Maui, ua manao ua Komite la, he palapala oiaio no ia. * . Nonoi mai o Mana.se e waiho i keia palapala ma ka lima o S. Kamakahiki, a e hoike mai i kona manao no ua palapala ala i ka wa kupono. Hoike mai o Kamakahiki i kona manao no ka palapala a na hoahanau o Koolau Maui, manao oia e ae aku mamuli o ke nōi a ua palapaia la. Kohoia o Kev. S. E. Bihopa, Kev. H. Manase, a me Rev. W. P. Alexander i Komite, e hele, a e hana i na hana a pau e pili ana i ka hoolilo ana ia S. Kamakahiki 1 Kahu Ekalpsia. Hoike hou mai ke Komite no na palapala o Lan ai,a ko Kalaupapa, ua manao oia e waiho aku ia mau palapala imua o ka aha. Ua kuka ka aha no keia mau palapala elua, a ua manao ka aha, e haawi aku ma ka lima o N. Pali i ka palapala noi o Lanai, a e hoike mai oia i kona manao i ka wa kupono, no ua palapala la. Hoike mai o Pali i kona manao, e ae aku mamuli o ka palapala noi a ko Lanai. Hooholoh, a kohoia o Alexander, a me Kahale, i Komite, e nonoi i kekahi mea kupono no ka apana o Kalaupapa. Hoike mai o Baluina, kekahi o ke Komite i kohoia e noonoo i na palapala hoopii. A ua hoike mai ua Komite la no ka palapala noi a ko Kaanapali, ua manao ua Komite la, he palapala oiaio no ia. Ua manao ka aha, e hawi aku i ua palapala la ma ka lima o J. H. M'oku, a e hai mai oia i kona manao imua o ka aha. Hoike mai o J. H. Moku i konu manao ae no ua palapala la a ko Kaanapali. Hooholoia, a pau ka paina awakea, & hoomaka ka halawai, e ninaninau ia J. H. Moku, i makaukau no ka hooko ana i keia hana ma ka la apopo. Hooholoia, a kohoia o Baluioā i Komite iiana e haawi i na Ihimu manao i na keiki o ka aha. Hoike mai na keiki e ka aha i ka lakou mau moolelo hapaha. Heluhelu mua mai o Kamakahiki i ka mo* olelo o kana mau hana ma Koolau, Maui. Heluhelu mai o J. H. Moku i ka moolelo o ka ekalesia o Kaanapali. Heluhelu ka moolelo o ka J. Naloloa mau hana ma Kaupo, Maui. Heluhelu mai o O. Puhi i ka moole!o o

kana mau hana ma Hana, a me Kipahalu, Maui, Hikina. Heluhelu mai o L. Aholo i ka mooolelo o * *• kana mau Lahainaluna. Hai waha mai o N. Pali i ka mooleloo kana mau hana i kela nūalama i hala ae nei. Nonoi mai o Aholo e hookuu ka aha iaia, aole oia e lilo i keiki no ka aha. Ua kuka ka aha, a ua hooholo, e hoomoe ia noi ma ka papa. Ua kuka ka aha i kahi e haiawai hou ai, ame ka manawa e halawai hou ai. Aua hooholoia, a hoopaneia keia halawai, e halawai hou na Lahainaluna, ma ka la 2 o Mei, i ka wa e hoike ai o Lahainaluna. Hoopaneeia ka halawāi a hiki i ka hora 3 P. M. Halawai hou ka aha ma ka hom 3. P. M. Pule o Nueku. Hooholoia, na ka Lunahoomalu e alakai i ka ninaninau ana ia J. H. Moku. Ua ninau mua ia oia ma ke ano hanau hou, ke ano haipule, ka huli ana i ka Palapalā Hemolele, ke kumu o kona lawe ana i keia oihana nui Kahunapule, a me ka oi ana aku o kona makemake i keia oihana mamua o na oihana e ae,—Pela na hoi ka hoomana oiaio, oia ka hoomana Kristiano, —na mea hoi e akaka ai ua hoouna ia mai e na Kaula a me na Lunaolelo o ke Akua, ma na olelo wanana a me na hana mana. Ua ninau ia hoi oia ma ko ke Akua mau ano. He Uhane ko ke Akua, he mana kona, he ike, he Hemolele. A pela no hoi ko ke Akua Kahikolu ana, —ko lesu Kriso Akua ana, ko Ua Uhane Hemolele Akua ana. Na Alexander i ninau aku ia ia i na mea e pili ana i ka Ekalesia, —ke kau ana i ke Kanawai no ka ekalesia, a mena / Luna. Hooholoia, e apono aku ka hale i keia ninaninau ana la J. H. Moku. Aua hooholo ia no hoi, na Mr. Alexandero e hai i ka olelo imua o na kanaka, o Mr. Pogue e kauoha aku ike Kahunapule hou,—a na Nueku ka pule hookohu, a na Manase e hai aku i ke kauoha i na hoahanau, a me ka poe e ae. Hooholoia, e inalama na ekalesia a pau i ka Poaha hope o Feberuari, i la e pule aku ai i ke Akua no na kula a pau. Hoike mai o Alexander, ua loaa mai iaia kekahi palapala, na J. M. Alexader mai, hp keiki no keia aha, e noi mai ana e hookuu aku ia ia, i hiki ia ia ke komo malalo o ka malu o ko laila Ahahui.—A no ka halawai koke ole o ka aha, ua palapala aku oia i na Kahunnpule haole, e ae mai e hookuu aku ia ia. Aua hookuu ia oia. Hooholoia, na ke Kakauolelo e hooili aku i ka moolelo o keia halawai, e pai ma ke Kuokoa. Hooholoia, e hoopanee keia halawai, a halawai hou ma Lahainaluna, pule o Noa Pali.