Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 17, 27 April 1865 — KA MOOLELO O KEPAKAILIULA! [ARTICLE]

KA MOOLELO O KEPAKAILIULA!

MOKUNA XXVII. Ka haalele \na o Kepakailiula ia axNA, A HOLO HOD AKU LA 1 KA MOANA, A PAE I HANAKAULUAIKAHIKI. X|jXA HOPE IHO O KA PAU ANA 0 ke kaua, a lanakila ae !a o Kepakailiula ma, a haawi aku la oia 1 ke Aupuni no Kahoalii, oia kana makana, me k&na mohai ia takou, aka, ua olelo mai o Kahoalii, " Nou no ke Aupuni a me ka aina no ke*Lii, a he malama wale iho no ka'u." Alaila, i aku

la keia, <c Aole o'u aina, no oukou no ko oukou aina a mau loa'ku i ko ka po, a liiki i ko ke ao nei, nolaila, i na i noho nui, a i loaa ke kane a kekaiii kaikuaiiine ou, alaila haawiia ka aina."

O keia aina hoi, oia ka ama a Pele i hnawi aku ai no kana knne, no Kamapuan, in !aua i hui kino ai ma Puna i Hawaii, » pakele ai o Pele mai make ia Knmapuaa, a ia Kapo mai lele pakele kona ola, mamnli o kona hoowalewale ana ia Kamapunn, i mea e pakele ai kona kaikaina o Pele. Oka aina hea la keia ? O ka aina a Knmapuaa e noho mai la i kukulu o Knhiki. Oia hoi ka aina oka poe IlaUa, aia ilaila o Kamapuaa e noho nei. Pela ka inea'i oleloia eka poe kahiko ma keia Moolelo ; a oia no ka kn mea hoopuka i keia Moolelo e hni aku nei. Maanei e ku iki iho ai kakou, a hoalu, aloha wahine, p. kunou, aloha kane; a e nana hou aku ihope, no na olelo maikai a ke'Lii Kepakailiula, i hai aku ai ia Kahoalii, penei no ia : " Imua ou e Kahoalii a me kou mau kaikuahine, ke hai aku nei au i ko'u manao. Ua iini nui iho la no i ka pono, a ua pono ea, noho ia ke Aupuni, ai ia ka momona o ka aina, mai mnnao oukou ia'u, oiai aohe o'u kuleana, ua haawi aku au a lilo no oukou, a o oukou no ke'Lii o ka aina, a i keia la, ke hai aku nei au ia oukou, n\a keia ahiahi e haalele ai au ia oukou, a e pau ai hoi ko kakou hui anu,a ke mahalo aku nei au ia oe e Kahoalii, no kau mau hana maikai, me ka malama pono ana ia'u iwaena 6 keia aina malihini, a he aina hoi aohe makamaka. No ka mea, o oukou na makamaka, o oukou no hoi kai hoapono mai ia'u, aole no hoi au i lohe i kou ieo ino no'u nei, aka, no kou mau kaikuahine no kau ao ana, i ka mea i kui ko'u .aoao ko ke kane, he aoao miki no, a he aoao limalima. Ama kau oleio hoi, lie maikai, pela io no, aole n'o au i noi mua aku ia oe no Hiiaka, i mea la hoi nana e hookoo ka pili o ko'u mau uha, ame ka hoopumehana ana mai ma ko'u aoao, a ae mai la hoi oe, alaila, pono, a pomaikai la hoi au, keia aea, i hele malihini mai nei. A o kuu ai ana, ame Hiiaka pu, aoie nana iho i uliai i kou Kanawai i kau ai nona, aka, na'u, ma o'u nei oe e hana mai ai, a i na he enemi kou no'u nei, alaila, pono no ke hoike mai. Ake hai aku nei au ia oe ano, mai kau i ka hala o keia mea maluna o kou kaikuahine uuku, aka, e kala ia ia."

A hooki ae la ke'Lii i kana mau olelo, ia manawa, kuku ana ka mahu o ka mea ai ua moa, ua hele a paluhe ka ilio, ka moa, ka uala, ka maia, na mea ai no a pau, me ka awa, ua pau i ke kihee ia i ka apu, elua no laua o Kahoahi, elua 110 apu, alaHa, i aku la o Kahoalii ia Kepakailiula, " Ae, heaha la hoi, o hele, aka, he oiaio, ua ao no au i o'u kaikuahine e like me kau i olelo mai nei, a ke manao nei au e hai aku ia oe, me he mea la hoi he mamo akua oe ka ike, ka lohe i ka'u mea i oleio ai i o'u kaikuahine, oau mau wahine makani hoi; aka, he kanaka oe, a he lani alii hoi. Aka, o ka'u mau mea i olelo ai, ua pau loa i ka hoikeia mai e oe, e hele oe me ka pono, a e ai pu kaua me oe, mamua o kou hele ana." Alaila inu iho la laua i na apu awa, a pau, me ka hoomaikai ae o Kepakailiula i kona akua, a me ka haawi aku i kona apu awa no kona hoa hele (manu,) a mahope iho, aole no o Kahoalii i ike mai i na hana a Kepakailiula. A pau ka ai ana, alaila inakaukau ia i kahi hokeo ukana ona, a me ka hoe, e auamo ana, me he kanaka lawaia la me ka ipu holoholona, c iho aku ana a hiki i kahi i kau ai kahi waa ona iloko oka niu. He uluniu nui i kapaia o (Kam&lu 9 ) ia lakou i hiki aku ai, hapai aku la lakou i kahi waa oia nei a lana i ke kai, ia manawa, kau ae la keia iluna, a aloha aku, a aloha tnas, a o kona holo aku la no ia.

Eia ka mea kupanaha loa ia ia i holo aku ai ia ahiahi a po, a ao ae, i nana mai auanei ka hana oia nei, e ku aku ana fto na hale, e waiho aku ana no ouka ua kokoke loa, ua like ka loihi me ka laeo Kalaau, a me ka lae o Kawaihoa, pela mai kohi a ia nei e lana ana, a liiki aku iuka, pela ma ka hoohalike ana, ma ka olelo a ka poe kahiko o Hawaii nei, nolaila, ua like ole na ano o keia Moolelo A!ii, a ua manao nui ist e kekahi poe alii i make nku nei mai a Kalaiopuu maiahiki i keia wa. O keia Moolelo kni pololei.

la in nei e lana ana, hukia aku la keia e ke au nnlowale ka aina, o po ua la la, $ mai ia po a ao ae, i nana'ku auanei ko ia nei hana, ua kokoke loa mawaho mai o ka hnle, e ku mai ana no o-lliinka ma ke kala o ka hale, e peahi mai ana ia ia nei; no ka mea, na ua knikeinahine Hiiaka nei no keia apnnpa ia Kepakailiula, no ka mea, ua hoeha- ia na wili aa ehiku o kona puuwai, ka mea hoi nana i hoeueu ke a-na kaumalie o kona nui kino, nolajla, ua aloha loa o Iliiaka ia ia nei, no ko ia nei ui, a rne ka nani lua' ole no hoi ke nana'ku, ia manawaa Hiiaka i peahi niai ai, hookahi no aia nei mapuna hoe, pae ana keia i kahi lae akiaki, a he wahi ponnha one inu waena, ia manawa, pae keia malaila, i ua wahi one la, a halawai pu laua me ke kaikam&hine Iliiaka, a me ke alii Kepakailiuln, a ua olelo pu laua. A i mai la o Iliiaka, "Ua loaa mai ia'u na kaonii pumehana a ke alolia, me ka hoomau iho hoi ia mea ma kona waihona, a me hemea la nae e kauo aku ana ia'u ma ia wahi, aole hoi e hihi, ua nnaupo nooe in Kahoalii, nolaila, o hele, me kou hoomanao mai no ia'u, a pela hoi au ia oe, no ka mea, ua loihi ko kakou noho pu ana maanei." Nolaila, ma keia olelo a Hiiaka, ua kokolo anuanu mai ia Kepakailiula ke aloha, oiai oia e lohe ana i na mapuna leo a Kaipolaomakani, ka mea hoi nana i pauma mau na aa o kona puuwai; a pau ko laua olelo ana pela, koi aku la no ke'Lii e holo pu laua i % ka moana uliuli aka ino i noho ai. Aole nae i ae aku o Hiiaka, alaila aloha mai la o Hiiaka, me ka haawi pu aku hoi i ka honi pumehana a ka makemake, a pau ko laua aloha ana i kekahi i kekahi, a o kona holo aku la no ia, a boi aku la no hoi kela, In ia e holo ana, ike mai la o Kahoalii, piha lon iho la ia i ka enemi ia Hiiaka, me ka olelo aku o ke kaikunane, " Ka! kupanaha oe, nui no auanei ko makemake ia Kepakailiula ? " Alaila, ku ae la o Hiiaka iluna, a ae maikai aku la oia. me ka haaiiaa, ia manawa, i mai la kena kaikunane, u Aole e iiiki ia oe ke noho me ia, no ka mea, he akua oe, a o ko Haku hoi au e manao la oe e noho, he kanaka ia, ]>ehea Ia e iike ai olua, no ka mea, ua hanau Akua ia oe, a ua itanau kanaka ia kela, he Alii Nui, he laui, a o ko kakou Haku no ia, nolaila ea! oie no hoi «e. Nolailu, e nana uiai nei au a, ua wehe ia na pani wai o ka pea kapu o kukuiu o Tahiti, alaila, e aho kuu make aup mamua o ke ohi ana, oo ka mea, aohe ou hoolohe iki i ka'u oielo, a me kuu Kanawai i hooiinaiu ai ia oe." . Uloliipa*,)