Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 18, 4 May 1865 — Na Palapala. Kaua Kuloko ma Waimea. [ARTICLE]

Na Palapala.

Kaua Kuloko ma Waimea.

Aia ma ka Ekalesia o Waimea Kauai keia kaua kuloko. Ua hoomaka keia kaua maloko o ka naau oG. B Lowela ke Kahu hope o ia Ekalesia, ua hakaka ia me kona mau kuko iho, a me ke Diaboro, a ua lanakila ke diaboro maluna ona. A i kona pio ana, hiki ole ia ia ke hana pono i ka hana a ka Haku i haawe ai m ia. Nolaila waiho iho la ia i ka Ahaaina a ka Haku, aole i malama ia a hala na makahiki ekolu. E hoolilo ana nae no ka hookamani o na hoahanau ke kumu oka waiho ana. la ia e hookamani ana pela, poha mai la kona hewa he moekolohe, ina ka waha o na mea ike, a lohe hoi he nui. A hoopau ia oia eka Ahahui ona Ekalesia o Kauni nei. Ku ae la ia a alakai aku i ka poe like rae ia, a hoomaka aku la i ekolesia hou, ano e, a kue i na hana ana i hana'i i na makahiki he nui i hala ae nei. A haawi aku la ina Luna i hahii mamuli ona i mau Kahunapule, a ia lakou ka malama i ka ahaaina a ka Haku, a me ka bapezito ana, e ae ana hoi i na mea a pau i makemake e lilo i mau hoaai ma ka ahaaina a ka Haku, na hoahanau, na hoomaloka, Pope, Moremona,makua, keiki, moekolohe e like me ia, a pela'ku. Pela kona hoolaulea ana i kanaka mai Hanapepe a hiki i Mana, e ahaaina pu ana me kanaka, ma kela apana keia apana, i kela Poaono keia Poaono. E like me Apesaloma i aihue ai i ka naau o ka Isaraela, a kipi kue aku la i kona makuakane ia Davida. Pela no ia i hele kue mai ai me kona poe he nui, i kona makua kaekalesia o Waimea, i hookumu ia e Wini, a i kukuluia e Gulika a me ua o Lowela he kanaha paha makahiki. Ke hoohiolo hou nei, a ke wawahi nei. a ke kukulu nei i hale hou ano e ! A ma ke kakahiaka o ka Poaha la 27 o Aperila, makahiki 1865 nei, hooholo iho la ka ekalesia o Waimea, ka poē e kupaa ana ma ke kahua mua, e hoolilo ia Poaha i la hookiai, pule, mihi, a hoomaikai i ke Akua, no keia 'pilikia nui, no keia kaua kuloko, ua hooholo no hoi lakou, e ninlama i elua halawai pule maloko o ka Luakini, i ka hora 9, ame ka hora 3. la makou e hoi ana j ka hale, ike aku la makou i na kanaka e naholo mai ana, no ka mea ua kuahaua aku kela aoao ia lakou e hele nui mai e komo i ka Luakini, e lawe no lakou. a e kipaku ia makou iwaho. Ia e houluulu ana no ka hele i ka halepule, hiki e mai la ka hora 9, a ak'oakoa lokahi mai la makou ma ka halepule, e pule ana, a e himeni ana, a e hai ana i ka olelo. Aole i liuliu a hiki mai la kekahi poe o lakou, a hookipa maikai mai la makou iloko 0 ka halepule, me ka malu, a me ka hoolohe 1 ka olelo a ke Akua.

A pau ka halawai, hoomnka makou i ke kula i ka poe hooikaika, no ka mea, ua kauoha ia pela ma na halawai apana, aole nae i hiki ia makou ke hapai ia hana, no ka mea, komo mai la o Lowela a me kona poe a pau, a piha loa ka hale mai o a o, mai lunā a lalo, a pane ae la kekahi o lakou, o ka mea i kapaia o Kahele, 44 0 ka poe e makemake ana ia Luka i Luna hoomalu no keia Aha. Kau ka iima iluna." O like ae la na lima o lakou a, pau, a pela no i ke Kakauolelo, a me na mea a pau a lakou i hooholo mua'i ma kahi e. Ku mai la o Kahele ke Kakauolelo, a* heluhelu mai he olelo hooholo, e hoole ana i ka moekolohe o Lowela. e hoole ana i ka mana o ka olelo hooholo a ke Komite o ka Aahui Euanelio o Kauai, e hoopau ana i£ Lowela maikaoihana Kahunapule eku. E bodiewa ana ia Kauka Kuhka, a me na Kahuna e ae i hele mai a lawe wale i na oihana ekalesia o Waimea nei, e hooholo ana hoi ? koho hou lakou ia Lowela i Kahunapule no lakou, a hiki i kona make ana, no ka mea, aole mana o na ahahui, aia no ia lakou ka mana, a me ke Akua.

Noi mai o Lowela, e heluhelu pakahi i na pauku, a e hoakaka kela mea keia mea i kona manao. Ku mai la kekahi o lakou a hoakaka mai i ka hewa ole o Lowela. Ilihia iho la kekahi poe o ko makou aoao. Ku mai la o Kauai, a hoike imua o kā Aha me ka wiwo ole, i ka ae ana mai o Lowela imua ona, ua apo oia, a ua honi aku i ke kaikamahine a Uilama ia laim e hookani ana i ka

piana maloko o ka Haiepule, a me ko Lowela hai ana mai imua ona, "he haole hewa no wau, ua moekolohe au me kekahi poe wahine, a o Emale, oia ka'u wahine i hana mai lealea pinepine ai." Meko J. Kauai hoohiki imua o ke Akua, ua ae pono io mai o Lowela i kona moekolohe, me kona olelo aku imua oka Aha. MKe alakai nei o Lowela ia oukou iialo i ka lua ahi, ilalo i ka po." Ku mai o Lowela, aae mai imua o ka Aha, ua honi aku no ia i ke kaikamahine i oleloia maluna, a hoole mai hoi i kona ae imua o Kauai i ka moekolohe me Emare, ame na wahine e ae, 44 he olelo haku wale no ia na Kauai." Ku mai o S. Ili, hoahele o M. Kuaea, a ninau ia Lowela, penei: 44 Ua honi io aku an?i oe i ke kaikamahine a Uilama ? " Pane mai o Loweln, "ae, ua hewa no au ia hana ana," Ku mai o Nawaalaau, a hoike mai i ka hana pono ole a Lowela ika wahine a Namakahelu. Ku mai o Lowela, a hoakaka nona iho. Ku mai hoi o Kahele a uhiuhi ae ia mau hewa o Lowela, aole nae hiki, ua nkaka loa. Ku mai o Uilama a hoike ika huhu o Lowela i ka paani o kona kaikamahine me kekahi haole elemakule malihini, a kipaku ia ia mai ke knla pa-ko-li aku, manao ia, he huhu lili kona i ka launamekela haole, e maopopo ia ma kona kii ana e honi ia ia mahope. Ku mai nae o Lowelo, a olelo mai, 4, 0 ka'u hana mau no ia, e huhu, ae ao aleu i ka poe haumana hana hewa."

O Kaialau, oia kekahi i ku mai a olelo, ,4 urhai mai no o Lowela, imua o ka ekalesia. Ua hewa au e iike me ka mea e wawa ia nei, ua poholo au iloko o ka lua hohonu," nole anei ia ka moekolohe? Oia no, aole mea e ae i wawa ia nona, e like me ka moekolohe. Mahope aku, ku mai o Kauka Mika a hoike i ko Lowela ae pono ana imua o lakou ke Korhite oka Ahahui ekalesia o Kauai. i kona moekolohe, nolaila, aole lakou imi i hoike. Ku mai ka Luna hoomalu e ninau no na olelo hooholo a lakou, a ua hooholo ia e lakou me ka hoole mau aku o J. Kauai, i ka pono ole o ka lakou hana, a me na olelo hooholo a lakou, he hana naaupo. Mamua o ke koho ana o lakou ia Lowela ī Kahunapule no lakou, hai mai o Lowela. ua loihi kuu kali ana e nana i na ouli o ka ke Akua hana, a ua maopopo ka ! ia ia i keia wa, ua ae mai no ke Akua e lawelawe i kana hana ma ka hahai ana o ka hapanui ia ia, ana i aihue ai i ka naau o kanaka, me ka berena o ka make, a me ka wai o ka niu. Mahope o keia mau mea a pau, koho lakou, (hoahanau k. hoahanau w. ka poe mawaho, makua, a me na keiki.) i kekahi mau Kahu waiwai, ua kue keia i ka palapala hoohui, e olelo ana, na na hoahanau kane hihia ole. Ua hihia nae lakou, ua kapaeia lakou mai ka ekalesia o Waimea nei, no ko lakou haalele ana i ka ekalesia o ka Haku ma Waimea nei, a hahai i ke kanaka hewa a kukulu i ekalesia hou, ano e, kue i ka ekalesia o ka Haku ma Waimea nei, a ma Hawaii nei a puni, a ma Amerika a puni. He keu keia a ka haole hilahila ole, a me na kanaka e hahai nei. Nani ke kipi, ame ka lawe wale i kahi o ke Akua no lakou.

E na haipule mai Hawaii a Amenka, mai hooki i ka pule no ka ekalesia o Waimea nei. I hookupaa ia ka ekalesia, na Kahu, na Luna, na hoahanau, a me na hooikaika e kupaa mau nei, aole i puehu i ka puahiohio a Lowela ma e wili ne'i i ka opala o Waimea nei. *