Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 19, 11 May 1865 — Na La Weliweli he Umi. Ka make ana o kekahi moku Amerika ma ka moana i holo aku mai Kapalakiko a i Enelani. [ARTICLE]

Na La Weliweli he Umi. Ka make ana o kekahi moku Amerika ma ka moana i holo aku mai Kapalakiko a i Enelani.

f kekahi po i ka Aianawa a ka ua i helelei iho af maluna o inākou, moe iho la au ilalo a haiiu pono ae la au iluna me ka hoohamama ae i kuu waha i kulu pono iho ai kekahi mau wahi kulu ua iloko.

Aka, ohu mai la kekahi ale nui a popoi iho la maluna pono o makou, a komo iho la ke kai iloko o ko'u kania-i a kalea iho la au. I kekahi wa ūa moe iho wau no ka makewai, a puoho wale ae no no ke kapiia mai e ka huna kai ma ko'u inau papalina. Ua holoi aeau i kuu maka no kuu ike ana ua okiloa i ka wawae lepo a pulu hoi o kekahi luina e hiamoe ana. Alaila,. papaie aku au i kona wavvae ma kahi e me kahi ikaika uuku i loaaia'u, aka, aole nae ona maliu mai. Alaila olelo aku la au, " e hookaawale aku hoi oe i ko mau wawae ma kahi e." 0 kana olelo ke pane mai, o ka hoonono 1 kona ihu ame kaolelo ino mai. Ona liana weliweh o ka hoohiki ino ana i ma-

a mau i na luina i ka manawa i maopopo ; ai o ko makou mau la hope ia, ua hoopi- | lia ioa ia au i ka makau a me ka pihoihoi. Aole nae au e poina i kekahi mea, oia hoi ka pakele ana o kekahi iuina mai make. Ikaia o makou i loaa ai ika pilikia, ua ohi au i na omole ela ekolu me ka omole waina hookahi a kau iluna o ka wāapa me kuu manao he pono nui ia no makou. Ikahaoka po o makou ma ka moana, ia makou e haukeke aua mahope iho o ka ua ana, manao iho la makou e weheia kekahi omole ela no na wahine nie na keiki, aka, aole nae i loaa iki kekahi omole oia ano. la manawa. pii koke ae ia ka inaina o ke Kapena. "Owai v> na luina kai hnna npiki ma ka inu ana i ka ela i hookaawaleia no na wahine, a i waihoia jnai hoi iluna o ka waapa no na wahine iloko o ka ehaeha ?'• Aole i hoike iki mai ka mea nana i kolohe iaia iho, nolaila, oleloaku la ke Kapena me ka huhu mahope iho i kona lohe ana i ka mea nana i kolohe, ua makemuke no ka mea nana i hana in liewa e make ia a e kiolāia oia ilokoo ke kai. Mai kiolaia no ina aole au a me kuu lioa eemoku i hoomalielie aku i ke Kapena e hoopakeleia ke ola oka luina. Mahope ona pule ana a maua he nui lanakila iho la k'om*4ua aoao. Aole au i ike il<i i ke aloha ana mui o ua luina la i kona mea nana i hoopakele; no ka mea aole oia i olelo iki mai no ia mea. f wehewehe aku nei au i keia wahi mooielo i ike ai na kanaka i ko lakou lawe ae no i ke Kanawai mn ko lakou mau lima i ka manawa e loohia ai i ka pilikia nui. I na la a pau ua hoomahuahua ia ae ko makou kaumaha; o ka pololi ona keiki ua weliweli no, i ka manawa e haawiia aku ai ka wai, o ko lakou hakuka iho ia noia, a hanini pinepine aku ka wai i ko lakou aumeume ana. Ika inanawa aka la e kau-o ae ai iaia iho fna ke aouli o ka lewa lani, alaila maopopo pono ke ano hihiu o ka maka o na kanaka no ka pololi ame ka luhi. No ka mea, e hoe ana lakou ikapoa me ke iio. O kekahi poe o lakou ua nalowole maoli aku ko lakou ano, a he ano hihiu ko lakou ia mānawa. Alaila hoomaka ae la lakou e olelo weli-» weli, eai lakou ina keiki. Ua lohe mua nae ke Kapena i keia kukoo lakou, a he mau kanaka ikaika e ae kekahi mawaena ona luina i aloha ia makou. Ike kakahiakap ka umi o ka la i komo iho ai kela manao ino. iloko o na luina eha. Ia wa no hoi i hoomakaukau iho ai ke Kapena me kekahi tnau hoalauna ona i hilinai ai e pepehiia ka mea e kii powa ana i na keiki i ka po i ko lakou manawa e moe ai. Ua kokoke mai ko makou hora hope, aka he kaumaha nae kai ka lani lilo. I ke ahiahimamua aku i ka wa a ka la i napoo aku ai me kona nani 4 honi iho la au i ka'u keiki, no ka mea, uā hala e aku ia la, aohe pomaikai i haawiia mai. Alala ia, "e mama, e pule no au ike Akua." Eha wale n» makahiki o ka'u wahi kamakahi, nona na maka uliuli, me ka lauoho guia me ka ili keokeo, me ka maka mohaha. Oka hoopili ana iho i ka opuū nani e kukuii ana iloko o ka waapa me na kanaka hihiu a ano pupuka a me na wahine e hoopuni ana iaia, he hana hoolele ia ika hauli. O kana pule, he wahi pule pokole loa; ua haliu ae ia iluna i ka lani me na lima e puiki ana me na maka hookamani ole, a olelo ae la ia. " E oluolu oe e ke Akua e e hoouna mar i moku." Oia wale iho la no.

Akalii nqa kakahe iho na waimaka wela ma kela waupa mai ko'u mau maka iho. Lawe ae la au iaia iluna o ko'u mau liina nawaliwali, a hiamoe iho la maua ika hiamoe oka rnake aka ai. Ike kakahiaka o ka umi o ka la, o ka hora 11 paha ia, kaheaae ia kekahi, " He moku, he moku." Ka leo kupanaha! h»le ae la makou iluna, a mai huli ka waapa ia makou i ko inakou pihoihoi e ake o ka ike pono aku. Ua ike ib aku no mnkou he wahi pohaka poliuliu uuku ma ka ili kai ma kahi mamao loa, aka, no ko makou uuku loa, he wahi waapa kahulihuli wale, no ka hae ole, n me ka makou mea e kahea ole aku ai no ko makou pilikia, aole e hiki ia makou ke oni ae. Pehea la ina ia e holo ioa ae ? Komo mai la ka manao mnkau ua hoea mai ke kokua, aole nae makou i lihi kokoke aku. Huki ae la makou i kekahi kawele keokeo iluna, a uwa aela, a hana iho la makou i na mea hiki ia inakou ke hoike aku i ike mai ai ua moku la. Holo mai la no ia a kokoke «i ike maopopo ia aku la no ia he moku kiapa. Aole e hiki ike Kapena ke hoomaopopo i kona hae, he Hae Hamabuga paha. Aole no hoi i maopopo ia'u ke kumu o kona huki ana'i kona hae inn ia aole i īke mai ia makou. Aole no o makou manao nui ma ia mea, a iiio ka lahui hea la ia. Ua holo loa ae no ia me ka haalele mai ia makou. Ia manawa puka mai la na huu ino u.ai ka waha mai ona luina. Alaila nana akuMa kekahi wahine i kekahi, a uwe ae la nsi keiki, a nana pono mai la na maka hihiu o ka poe aikunaku, oia hoi na luina, nka ua noho inalie iho au me ka ekemu ole no kekahi mau hora.

No kuu haalele ia nna mai e ke Akua a me ke kanaka ua hoao iho au me ka manao e haiawai ana au me ka popilikia, ao na mele a'u e himeni ui ma Kapalakiko hoomanao ae la au; aole nae e hiki ia'u ke himeni pono ika hua mele. I kekahi la wela, ia'u e hiamoe ana o ka hora 3 palia ia o ke ahiahi, lohe hou au i kekahi leo e kahea ana, "He moku ! he inoku !" Ia manawa nana iho la au ia'u iho me ka nawaliwali; aka ua nana pouo aku no ke Kapea ine na luina, a ike 10 aku ia no lakau iua moku la. Huki uela mokou i ke kawele o makou ilu.nao ke kia. Pone mai la ke Kapena; "e moe ua wahine me na keiki ilalo o ka waapa," u ina lakou la e ike mai ii ko kakou lehulehu e holo loa aku no ia e like me kekahi moku ino i kakahiaka nei." O ko makou moe koke iho la no ia ilalo. Holo mai la ia a kokoke a uwa koke ae la na luina, "Ua ku ua moku la !" u i naua io aku ka hana e hoomaha mai ana ia, e kali ana ia makou. Pane hou mai la no ke Kupena, " E hoe ikaika e kuu poe kanaka, a e inoe na wahine me na keiki ilalo." Ua enanao anei ia o koinakou ikeia ann n>ai ke kumu e makau ai o kela moku ? Ia mannwa kokolo maila ka leo kolonahe o ka'u kamakahi. " E mama, ua lohe ke Akua i ka'u pule, ua hoonna mai nei ia i ka moku e hoopake'e ia kakou. He ahiuhi oluoluin, ua oli--011 pu inai ka la lilelile me ria aouli, me kn moana lipolipo me makou. Iko makou manawa i kokoke aku ai i ka moku, ike aku la makou i na kanaka o. nana mai una, aka ua hoopiha ia nae kikou i ke kaumaha. Ua lawe pakahi aku hikou ia makou, a. ia lakou i ike mai ai i na wahine me na keiki uwe iho la lakou. Aole o lakou ike i ka makou olelo. o ka nana wale mai la no, aka i kuu wa i kukuli iho ai ma ka oneki a haliu ae la au iluna me ka pule ana i ke Akua ma ka olelo Paniolo Gracios a Dios (e aloha ia ke Akua,) ia manawa lakou i hoalu iho ai i ko lakou mau eielo a holo mai ia a hopu ia'u me ka uwe, me ka lulu lima pu mai. Ua mahalo aku au i keia poe i ua mea a pau, i ke Kapena a hiki'ioa i ka luina ino ilalo. Ūa haawi mai lakou ia makou i ka wai, belena a m#ka waina. Ua ola makou. E hoomauao kela makuahine keia makuahine, ua pii aku ka leo pule o kana wahi kaikamahine kamakahi a hiki loa iluna i ka Nono Aloha, i kahi a kona Makuae hookipa oluolu aku ni ke hiki mai ke kau oka makalii maluna o k«*i pua rose e opuu aeana.— He polapala keia na kekahi wahine.