Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 21, 25 May 1865 — KA NU HOU HOPE LOA. [ARTICLE]

KA NU HOU HOPE LOA.

Ma ke kq aua mai nei oka imoku Cometa i ka la pule iho nei, ua ioaa mai ia makoo na nuhou mai Kapolakiko mai o ka la 3 o Mei. Ra Hoolewaia ana o Linekona. Uā hoolewaia ke kino kupapau o Linekona ma Kopinapila i Ilinoi i ka la 4 iho nei o Mei. Ma ka la 28 o Aperila, ua waiho iho ke kino ma Kilivilana (Cleveland) Ohio, i kekahi la mai ma Kolona (Columbus) ke kulanalauhāle 'lii o Ohio. Ua like no ko laila mau mea i hanaia me ko Nu loka. Ra po€ aana i pepehi o Linekona. Ua aeieane e pau loa ka poe i hui pu ma ka pepehiia ana o Linekona i ka hopuia. Ua hiki mai o Aiduene Bu (Edwin Booth) ke kaikuaana o ka mea nana i pepehi o Like kanakā kaulana ma ka hana keaka ana i Wasinetona, i hele mai e noi i ke kino kupāpau o kona kaikaina. Ua aneane 200 haneri ka nui o na kanaka i hopuia ma Meīilana no ke kokua ana ia Bu. kauoha aku ke Kanikela Nui o Amerika ma Kanada ia Aupuni e haawi pio mai i ka poe a pau i hui ma ka pepehi ana i ka Peresidena Linekona i ke Aupuni o Amenka Huipuia. Ke pio ana o Kenela ieanepohaku. Aole i hoohemoia o Kenola Keremana inai kona. kulana mai e like me kfe kakou mea i lohe mua iho nei, aka, ua hele io aku no o Kenela Kalani i Kalei ma Karolina Akau e hooponopono i kana mau mea e hana aku ai; c Ma ka la 25 iho nēi o Aperil«t; hopuna, aku o Keremana ia Kenela loānepohaku me ka olelo aku ona mea a laua ī hooholo iho ai ua kue ia e ke Aupuni Hui, a e hooinaka hou ana ke kauai ana mahope o na hora 48. Mahope iho hoouna aku la ia i kekahi hae e noi aku ana e haawi pio mai e like me na mea i hanaia ia Kenela Li. 1 kekahi la mai, halawai na Kenela a i elua ma ke alanui kaamahu, he 27 mile ma ke komohana o Ralei, a maiaila kahi o laua i kaka ai no na mea e pili ana i ka hāawi pio ana, aua aponoia ma ia hope mai e Kenela Kalani. Ia manawa hookahi no, eha puali koa kipi i haaiwi pio mai ia lakou iho ia Keremana; hookahi puali malalo o Kenela loanepohaku, hookahi malalo o Baraka, hookahi malalo o Hari, a hookahi malalo o Koba (Cobb), mawaena ona Kenela i pio mai o Biurigada kekahi. Ua oleloia oka nui oka poe kipi i pio he 27 400. Aka, hookahi puali koa i koe malalo o kenela Tela (Taylor) ma Alabama. Nolaila, ke manaoia nei e pau ana ke kaua. Ka mahnka ana o Jefa Davisa. Ke holo nei o Jefa Davisa me kona lawe pu mein i na miliona dala he nui wale ma ke dala gula. Ua hele aku ia a hala mai o Kalote ma ka aoao Hema o Karolina Akau i ka la 23 iho nei o Aperila, i ukaliia e kekahi puali Ikoa lio malalo o Wede Hametona (Wade Hamptor). Ua manao kekahi poe e hele aeia ia i Tekasa. Maiaao boi kekahi poe e hele ana ia i Felorida, me ka hoao e holoma.lu i Kuba ma na moku liilii mai ke kapakai aku o Felorida. He mea kanslua ole, e hopuia no ia me kona waiwai. Na hana a Kenela Wilesona Georogia me Alahama. Ua hele aku o Kenela Wiīesona me na koa lio 10,000 mai lkepota (Eastport) aku ma ka muliwai Tenesi a hala jnai o A|abama. Ma Selema, kekahi kuianakauhale kaulana o ua moku la, ua kaua īho ia mē na puali koa kipi, a hooauhee aku iakou, me ka iawepio mai i na koa kipi elua tausani; mawaena o ia poe, he 150 Alii Koa me na pu kumahi he 100. Ua pakele aku no nae ke Kenela Kipi, oia o Tela, maluna o ka mokuahi, a ua holo aku hoi o Kenela Foreke (Forrest) me kekahi mau Kenela eha iloko 0 kekeihi wahi pohopoho e kokoke ana ike kulanakauhale, a ua holo leia aku. Ia manāwa, hoopio iho o Kenela Wileaona i lia hale hana, me na haie iako kaua o ia wa'hi, a hele aku la ma ka aoao hikina, a hoopio ia Monogomare k» kulanakauhale alii o Alahama, Kolona, a ipe Maeona ma, Georoigia, 'me ka hoopio pu iho i na halekuai mea liaua, me na hale hana hao ma na Waht a pau. Ke manao nei niakou o kona puali kea lio no ka mea nana e keakea mai i ko Jefa Davisa holo malu ana. No MoMle. Ma Mobile, ua pio i na puaii Aupunina. pu kuniahi 215, na pu kaupoohiwi 10,000, rae na kukaa pulupulu he 30,000. Ua manaoiai he 20,000 kukaa pulupulu me 75,000 barela wai aa i hunaia iloko o na wahi pohopoho e kokoke ana ike knlanakauhale. Ua 01 aku mamua o ka 10,000 na koa kipi i mahuka mai mailoko mai o na puali koa kipi a haawi mai ia lakou iho. Ma ka la 19 iho nei o Aperila, ua hoouna aku o Kenela Tela i kekahi Alii Koa ia Kenela Kanahe e hana i mau olelo no ka haawi pio ana mai o ka puali koa o Kenela Tsla. Ka La Hawau o ka Moi; Wahine o B*riTAkfi".—Ua malamaia ka Poakolu iho nei rae lra ōiioli e ka Hope Kiinikela > Berit«nia no ka La Haamu o Vitoria

317* O ke Kumumana»i oleloia e makou J&a pepa o keia pale i hala ae nei e pili ana no na Kula, he Kumumanao nui no ia iwaena o keia Lahuikanaka, no na hanauna i hala a ine na hnpauna o keia mau la, e hoomaka ana ma ka makahiki 1820, a hiki i ka hooponopono hou ia ana o na knia o keia mau la malaio oka Papa Heonaauao. A oia Kumumanao a makou i kamailio ai ma ke ano maopopo no na kula e hanaia ana ma keia hope koke iho, aole ia he mea nana e kaulawaha ia makou e hooki ae i ke kamailio ana no na mea a makou i lohe maopopo ai e pili ana no ka hoopauia ana o kekahi mau kula ma ka olelo Beritania. Aka, iloko nae o ko makou hoakea lea aoa no ia Kumumanao, ua lilo nae ia i mea na M. C. Kuaana e hapuku mai ai i o a ianei.

No ka mea, ma "Ke Au Okoa" o ka ia 22 iho nei o keia maiama, ua hoike akea ae o M. C. Kuaana i kona akamai kakau manao no ka pepa me ka pili oie o kana mea i hapuku ai mamuli o na kumu a makou i kamaiiio oiaio ai. Aka, ua menemene nae inakou iloko o kana kamailio ana nokona ike mua oie i kana mea i kamailio ai, no ka mea, ua loihi a launa oie mai kana hapuku me ke ano ole* Ua huki ae oia i kana oleio iluna loa a hiki i ke 35° degere ke kiekie, "he mahu wale no, a mahope, he ohu e holo ana ma ka iewa i hooieleia e na makani kaumaha mai ka aina aku, a lilo iho ia ka mahu i mea ua oie maiuna o ku aina."

O ka mea 1 oleloia iloko o ko makou Kumumanao e pili ana no ka hoopauiā ana o na kula, he mea oiaio no ia ; aka aoie nae makou i hiiinai i ka makou kamailio ana malaiia no ka hoopauia o na kula a pau loa mai Hawaii a Kauai, i hiki ai ia M. C. K., ke hapuku ae ma ka Papa Hoike a ka Luna Kula Nui. 1 mea aha la ka hapuku ana peia ? I mea paha e kohoia mai ai, oia kekahi Hoa oka Papa Hoonaauao. Holoke ae la ike Aupuni e pai ai; 1 aha ai ia ? 1 mea paha e ioaa ai ka oihana mai ke Aupuni mai. " Peia ka ike aha'ku»"

O ka mea a makou i kamailio akea ai ma ko makou Kumumanao ; oia no ka hoopauia ana o kekahi ona kula ma ka oleio Beritania ; no ka mea, ma keia hapaha ihakahiki i hala iho nei, ua oleloia "e iioopauia ana ke Ku-ia ma Kehehuna.a me ke Kula ma Mililani ma ka olelo Beritania ke hiki aku i ka maiama o lune e hiki mai ana." Oia ka. mea i hooholoia e ka Papa Hoonaauao a makou i iohe ai.

Ua makehewa anei ka makou kamailio ana ma ia mea ? A ina ua makehewa ; nlaila he pono makou ke pakui ae malaio o keia kakau manao ana i ka Olelo Hoolaha a ka Peresidena o ka Papa Hoonaauao, i mea e liio ole ai ka makou kamailio ana i mea makehewa. [E nana'ku ma na Oielo Hoo* laha "a ke Aupuni."]

M. C. Kuaana. Pehea kela olelo hoolaha ? Aole anei i like me ka makou mea i

kamaiiio ai ma ka'pepa o kela pule iho nei? Ma ka Apana o Honolulu nei, eono kula ma ka olelo Beritania. A ehia o lakou e hoo> pauia ana ? Elima paha, ea ! A ehia hoi e hoopauia ana ona mokupuni e ae ? Ehia la? E pono paha ia M. C. K. ke nana ina papa hoike makahiki a ke Kuhina Aopalapala o na kau Ahaolelo i haia, i ike ai i ka nui o na kulā olelo Beritania ; a mamuli o ka hoololi hou ana o na kuia i keia manawa e ike ai i ke emi o na kula.

Eia ka ninau hope loa: Owai ona kanaka ake akamai e apono mai ana i ka hooemi ana o na kula mo ka olelo Beritania. A owai hoi oia poe < hauiehia e ka minamina ? A mamuli o keia mau mea, ke poha mai nei ka leo minamina ma na alanui a ma na kauhaie, iwaena o ka poe ake akamai no ka emi ona kula ma ka olelo Bentania ilalo loa, mamuli oia hoololi ana.