Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 24, 15 June 1865 — HUNAHUNA MEA HOU O HAWAII NEI. [ARTICLE]

HUNAHUNA MEA HOU O HAWAII NEI.

I ka Poalua iho nei, ua ili mai ka menemene maluna o makou i ko makou lohe ana i ka pilikia i loaa i ke Kama Alii Wahine V. K. Kaahumanu, oia hoi kona okupe ana, iaia i naue aku ai mawaho o ka hale, a eha kona wawae, aka, he manaolana ko makou e oluolu koke no ia. Pakele mai pau ike ahi.—l ka po oka Pnalua iho nei, mai puhi ke oka i ka hale o Mika Kulika ma Makiki. Na kekahi kanaka koiohe paha i hele a ho-a i ke ahi ma ka hale waiho wahie, a ia manawa i a ae ai, aka, ua ike e ia no nae, a ua kinaiia. Kahi moku Manuwa :—Ua pau īho nei ka hanaia ana o ua wahi" moku la, a i ke ahiahi Poakahi nei hoolanaia aku iloko o ke kai. Ke lana nei ia me kona nani lua ole. Pilikia na Leta a makou :—Ua kakau mai nei o S. W. Kulua Halai Hilo, Hawaii, i ka lawe koloheia o ka lakou mau Leta ine na dala maloko, aole i ikeia ka mea nana i kolohe. He mea mau no keia ma na Hale Leta a pau, aohe makou i ike i ka poe kolohe. E malama oukou ia oukou iho eka poe hoolohe, o pilikia auanei oukou i ke Kanawai o ka aina e waiho nei. Halawai Misionari.—He halawai nui ma Kawaiahao i ke kakahiaka o keia la Sabati aku. Aole he haiolelo, aka, he mau olelo paipai na kekahi mau lala malihini o ka Ahahui Euanelio o Hawaii nei. A e oluolu ia no n<» hoa'loha i akoakoa mai, e hookulu mai i na kuluwai'a ke aloha. He Ahaaina a ka Haku i ke ahiahi. Kulanui o Punahou :—Ua hoike iho nei keia kula i ka Poalua, Poakolu, a i keia la kekahi, a e haiolelo ana na keiki me ka himeni i keia po ma Punahou. Ua nkamai iio na keiki keokeo me na keiki ili ulaula o kakou, a ua akaka no ia kakou oia no ke poo o na kula ma Hāwaii nei, nolaila, he makehewa ia makou ke huai pau aku.

Halawai Ekalesia.—Ua hai mai o D. B. Poheepali o Kalaoa, Kona, Hawaii, ia makou i ka hui ana o na Luna Ekalesia oia wahi, ma ka la 16 iho nei o Mei, me ko lakou Kahu i manaoia no ka hui ana ī na Halepule elua. o Kalaoa a me Honokohau. Ua kue mai kekahi hoa, me kona olelo a'e, " Aole e hiki ke hoohuiia na Halepule a i elua, no kekahi mau kumu nui ana i nianao ai he pono." Luakini Hou.—Ua lono mai inakou ia S. W. Luakini o Puula, Puna, Hawaii, e kukuluia ana ka kekahi Luakini hou no lakou. Ua laweia akii ka papa aia malaila kahi i waiho ai i keia manawa, a ke kauoha mai nei ia, e aloha aku ia lakou. Ua manao oia, e hiki ana ka lilo i na dala $1,500.00. E kaa ana paha ia lakou $700.00, a koe $800.00. Nolaila, e pono ke "Aloha'kui kou hoahanau e like me kou aloha ia oe iho." Hale Pau Ahi.—Ua haaiia mai makou e W. D. Kolia o Lihue, Kauai, i ka pau ana i ke ahi o ka hale P. Puhiula 1 ka la 24 iho nei o Mei. Ua kii kekahi luahine ike ahi nanahu imu ai, a hahao iloko o kekahi ipu. me ke kukulu ma ka paia o ka hale. Ia manawa i a koke ae ai ke ahi a pau ua hale nei a me na ukana. Pakele i ka lio piena.—Ua kakau mai o S. K. Hukilanio Lahainaluna, Maui, i kona pakele ana i kekahi lio piena, i ka wa a keka'ni kanaka ano 1010 i hoomaka'i e kau ae maluna. Aka, ua pa leo muaia mai nae ia e ua kanaka 1010 la, a oia kona mea i pakele iki ai, ua knia no nae ia a hina ilalo. Aole oia wale no kai pilikia, aka, he wahi keiki kekahi, oia ka mea i eha kukonukonu.

Kula Alii ma Kaheiiuna :—I ka Poalima o kela pule aku nei, ua hoike iho ua kula la e like me ka makou mea i hai aku ai i kela pule aku nei. Ua makaukau io no na keiki ma na mea naauao, aka, aole nae i like me na inakahiki i hala aku nei. Ike ahiahi Poalua iho nei, ua haiolelo iho na keiki me ka himeni. Ika nana aku, ai ka hoolohe ana aku no hoi, me he mea la ua opiopiia ko makou manao a kapae loa ia ma ka paia, a o ka hoolohe wale no i na mele a na kaikamahine opiopio o ia kula ka makou mea e lei ai a e honi hoomau ai hoi. Ke haawi aku nei nmkou i ko makou manao mahalo i ke Alii ia Mrs Kamakaeha Dominis no kona kokua ana ma īa mea, i ke kumu i aloha r?ui ia kekahi, i na haumana kane, a me na haumana wahine, a o ko makou aloha nui loa ia Kapoli Upio, ka iwa puukani o ia uka iuiu, ka rnea nana i hoopulupe iho na manao oka poe i hele" aku ilaila e hoolohe i ka leo ko-uko-u o ua iiwi polena la. E pau ana ka noho kumu ana oke Kuinukula i noho iho nei no na makahiki eono a oi aku, a e lilo ana ia kula malalo o ka malu o kekahi mau kumu e ae i manaoia he Aole makoii i ike i ke kumu o kooa hoopau ia ana, aka, ke hai aku nei makou i ko makou manao maoli, ua makehewu kona hoopau ia ana iho nei, oiai ua ike makou i kona ano oluolu a naauao no hoi. Ua ao no ia i na keiki aole wale ma na alanui akea e hiki aku ai .i ka panepoo olfa naauao, aka, ma na ala ololi kekahi e hiki aku ai i kc ola mau loa. Oke Akua meia a mau loa aku, oia ka makou hua puie nona, a pela ia e kokua ia mai ai.

Ka Malihini l*a make :—I ka la 11 iho nei hora 7 me3o minute, ua make o Kieekai, oia kekahi o na'lii o Nuuhiwa i hiki mai nei maluna o Hokuao, kekahi hua ohaha hoi o ka hana a ka ekalesia kuwaho. Mamua ae nae o kona make loa ana, ua puka aku kahi koe nui, aneane S paha iniha ka loa ma kona waha, ua hoike aku makou i kona palapala aloha ia kakou ma ko kakou pepa nei.

Ko kakou makamaka Aloiia :—Ua ike iho nei makou ke hooinakaukau nei o Kauka Minuteole e haalele mai ia kakou, no kona naauauwa paha i ke aloha i kana wahine i hele e aku la, e hoi ana ia i Amerika a hala loa aku ika home. No ia lohe ana, ua hui ae na wahine o Honolulu nei, mai na wahine haole a i na wahine kanaka, a kakau inoa i kekahi palapala e kaohi ona iaia aole make holo. Aole i haawiia ua palapaIa la, aia a lawa ppno na inoa, alaila, haawi ia aku iaia. Eae mai ana paha ia, aole paha. Ahaaina Hookupu Dala Luakini.—Ua lono mai makou ia K. Kealawaa o Puula, Puna, Hawaii, i ka hookupu dala ana ma ia wahi no ka Luakini. Eia malalo iho ka nui o na da!a i haawiia ma ka lima o na Luna Apana: Apana o Kahuai - - $30.00 x " » Puula - - - 32.00 " Kula - . .11.00 " " Kapoho - - - 3.50 Huina $77/75 Ahaaina Hookupu Dalama Keaiwa.—Ua poioaiia mai makou e S. K. Wahinehuhu a me G. H. Kiniakua o Keaiwa, Kau, Hawaii ika Ahaaina lulu dala oia wahi. Eia malalo nei ka papa inoa o na Apana a me ka nui o ke kokua o kela Apana keia Apana : Kapapala - - . $29.37.} Keaiwa .... 42.12£ Moaula - . . Na Malihini - . . 5.50" Na Haumana Kula - - 4.50 Manawalea - - - . 3.37£ Huina $100.00 Minamina ino! Minamina wale!!—lia loaa inai ia makou keleahi palapala mai a S. K. Nawai mai o Lahainaluna, Maui, e ue mai ana i ka hoopauiaana iho neio ka moolelo a Anesona o Hawaii nei, a me ko Kepakailiula. () ko kakou manao pu noia me kou, aka, na lakou nei hoi i mea mai nei e waiho iki, nolaila, kapaeia'e nei hoi aia manawa'ku, alaila paha hoike hou aku ia oukou. He oiaio no hoi paha kau e kaukau inai nei, eia nae hoi ka hewa, ua paleo muaia mai nei hoi e lakou nei, kekahi mau hoa noiaa o kakou, oia kulana hookahi o ka puni moolelo.

Pilikia o Kapaliiuka.—Ua haiia mai makou e Uweleahuna, a me Kauakaulaa, o Kapaliiuka, no ka hana pono ole a ko lakou Luna Alanui, oia hoi o D. Holoua. Ua hoohanaia ka lakou me ka pono ole, oia hoi ka hana a lewa aku mamua o na la i oleloia ma ke Kanawai. Ua liana kekahi poe no na la ehiku, o kekahi poe hoi no nn la ewalu, aua aiwa hoi kekahi a oiaku. Ua hana w\le aku no me ka maopopo ole a po ka la, me kona olelo iho, he mana kona e hoo hana apo ka la, me ka hoohana wale aku nohoi e like me kona makemake. Eia hoi kekahi, ina e hala ka la Ahaolelo, aole loa ka ia kanaka e komo i ka hana alanui. [ Ina ua hana io ko oukou Luna Alanui pela, ke hai aku nei makou me ke kanalua ole, aole ona mana iki e halia pela, oiai ua haawi mai ke Aupuni i na Kanawai i manaoia he pono; a ina aole he oi;tio o keia, me olua wale aku no Jfo olua hihia, aola me makou.] Ahahui Euanelio o Ha.waii nei.—l ka Poakolu aku nei o kela pule, ua hoomaka iho keia Ahahui ma -Kawaiwhao, e like me ka makou i hai aku ai i kela pule aku nei. Ua hai mai kela hoa keia hoa o ua Ahahui la i na hua o ko lakou kihapai, a ke holo nei ka lakou hana. Ika la Sabati iho nei, ia Rev. O. H. Gulick ka pule kakahiaka ma Kawaiahao no na hana kuloko, a ua hookupu dala iho ko ia kihapai. O ka loaa hoi ma ia lulu ana he $28. la Rev. H. Manase ka pule i ka auina la ma Kaumakapili no na hana kuwaho. Ua mahalo nuiia kana haiolelo ana, a ua piha no hoi ka hale. Ua lulu iho no hoi na keiki a ke aloha a ua loaa na $27. ma ia hoohelelei ana. Ma ke ahiahiahi ana iho, ia Kev. Kukahekahe a me Rev. M. Kuaea, a o ka nui o na dala hookupu he $54. Ua piha loa ka hale a hu, me he mea la ua eehia ko loko o ka hale.

He nui na olelo paipai i hoopukaia mamua iho nei e pili ana no ko kakou 4 - Nupepa" nei no ka hapalua makahiki i koe e hiki mai ana. Aka, no ka loaa ana mai 6 na kope o J<a Moolelo o Haumea, he Alii, a ano Akua hoi, a me lia Moolelo o Pilikaaiea ke Alii nui, o Paao ke~ Kahunn, o Alakuakaumana ke-.Kaula, o Makaalawa ko Kilo Hoku, a me Halau ka hookele, a o ka Moo- | lelo o Lonopele, mai ko inakou makamaka | lokomaikai mai o S. M. Kamakau. • A no- | laila, raa keia mea, ua loaa hou ko makou manao paipai e hoike aku ano, .penei. E hoomakaukau e na hoa i ke ola nupepa no ka hapalua maknhiki i koe, a e hoomau no e lawe 'i ike ai i ka nui o ka poe i hiki \ ,nua keia pae aina, mamuli e ka moolelo makou e pakui ae nei malalo; he moolelo nui no keia a loihi hoi, e lawa paha no na makahiki elua a oi ae, e hoopuka'i ma ka nupepa ; a nolaila, e lilo ana keia moolelo i mea e hoomaopopo ai .ia kakou, a me ka hanauna mahopē aku.