Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 29, 22 July 1865 — Page 4

Page PDF (1.42 MB)

Ka Nupepa Kuokoa.

Ka Nupepa Kuokoa.

Mai ka Hookumu ana o ka Honua.

4000        { Hanau ka Mesia ko kakou }            4  
                { Haku o Iesu Kristo ma Be }
                { telehema, ma ka aina o Iu }
                { dea, i ka po 25 paha o De }
                { kemaba. }

4001        { Hiki mua ka poe Magoi e hoo }      3
                 { mana ia Iesu, a ia makahiki }
                 { no ka pee ana o Josepa i Ai }
                 { gupita, a pau kamalii liilii }
                 { o Betelehema i ka pepehiia e }
                 { Herode, a make ua Herode }
                 { nei, huli ke Aupuni ia Are }
                 { kelau, alaila, hoi mai la o }
                 { Iosepa a noho ma ka aina o }
                 { Nazareta. }

4013        { Ka hele mua ana o Iesu me }           9
                 { kona mau makua ma ka }

                 { Luakini e hoomana'i. }
4021        { He Olai nui ma Asia he 12 }             17
                 { kulanakauhale i hiolo. }
4031        {Hai aku o Ioane i ka olelo a }            27
                 { ke Akua. }
4033        { Babetizoia o Iesu e Ioane ma }        29
                 { ka muliwai o Ioredane. }
4034        { Okiia ke poo o Ioane Bapetite }      30

            { e Herode. Augate 29. }
4035        { Paa o Ioane iloko o ka Hale-}          31

                 { paahao. }
4036 — Make o Ioane ia Herode.                      32

            Maraki 29.— Sabati. I ka la Sabati hiki ae la o Iesu i Betania a ai pu me Simeona.
            Maraki 30.— Monede. Komo aku la o Iesu i Ierusalema a hooho hoomaikai mai la kamalii liilii ia ia,
            Maraki 31.— Tusede. Hoi hou i Ierusalema a hoino ae la i ka laau Fiku.
            Aperila 1.— Wenede. Imi na Kahuna a me ka poe Kakauolelo i mea e make ai o Iesu.
            Aperila 2.— Tarede, Ka ai ana o Iesu i ka Ahaaina me 4037 kana poe haumana a ma ia 33
po iho no, ua kumakaia ia oia.
            Aperila 3.— Feraide. I ka wa o ka hora i kakahiaka nui kaulia o Iesu ma ke kea a i ka 12 o ka hora, ua poele ka La a hiki i ka hora 3 ua maamaama.
            Aperila 4,— Satude. Malaila no ma ka lua o kakahiaka'e.
            Aperila 5.— Sabati. Ala mai la o Iesu e like me kana olelo ana a ike ia iho la e Maria laua o Petero.
            Mei la 14. Pii aku la o Iesu iluna i ka lani.
4039 — Make o Setepano.                  35
4040 — Lilo o Paolo i haumana na Iesu.           36
4043 — Pepehi o Pilato iaia iho.                         39
4043        { Kakau o Mataio i kana Pala }          39
                 { pala. }
4044        { Kapa mua ia na Haumana a }          40
                 { Iesu na Keristiano ma ka }
                 { aina o Anetioka. }
4045        { Make o Karigula ke Alii ka }           41

                 { hiko o Roma. }
4047        { Hele aku o Kaisala ke Alii }             43  
                { hou o Roma e kaua hou me }  
                { ko Beritania, a lilo mai ia }  
                { aina iaia ua naaupo loa ke }  
                { Aupuni o Beritania ia ma }  
                { nawa. }
4049        { Hookaawaleia o Paulo laua o }       45  
                { Barenaba no ka hana a ka }  
                { Uhane Hemolele i hea mai }

                 { ai. }
4054        { Hanaia ke kulanakauhale nui }        50

                 { o Ladana e ko Roma poe }  
                { koa. }

4055        { Paa i ka hao o Karataku ke }            51  
                { Alii o Beritania a lawe pio }  
                { ia'ku ma Roma e ka poe koa. }
4064        { Hoolaha ia ka Olelo a ke }                60  
                { Akua ma Beritania. }  
                { Hoomakaukau iho la ke Alii }  
                { o Konia e kaua'ku i ko Ie }  
                { rusalema, alaila, pee nui iho }  
                { la na Keristiano. }

4066        { Paa i ka hao o Paulo a lawe }           62
                 { ia'ku ma Roma. }
4067        { Pae o Paulo ma ka Mokupuni }       63

            { o Malita. }
4068        { Puhi ia ke Kulanakauhale nui }       64  
                { o Roma i ke ahi, eono po }  
                { ka wela ana. }
4068        { Pau na haipule i ka pepehiia }         64  
                { e Nero, o ka makamua ia o }

            { ka pepehi nui ana ma Ro }  
                { ma o ke kumu oia no ke ahi }  
                { e a ana. }

4070        { Kauia o Petero laua o Paulo }         66  
                { ma ke kea i Koma. }
4074        { Lukuia o Ierusalema e Tito ka }      70  
                { Lunakoa o Roma. }
4074        { Pau ka Luakini nui a me ke }            70  
                { kulanakauhale pu i ke ahi }  
                { a make na kanaka 1,400, }  
                { 000. }

4083        { Pau na kulanakauhale o Po }           79  
                { mepei a me Herekulanio i }

                 { ka Pele. }
4098        { Pepehi nui ia na haipule e Do }       94  
                { mitiana ke Alii. }
4099        { Hookuke ia o Ioane i ka mo }          95  
                { kupuni o Patemosa. }
4099        { Kakau o Ioane i kekahi pala }          95

                 { pala o Hoikeana. }
4100        { Make o Domitiana a lilo ke }           96

                 { Aupuni ia Nerewa. }
4118 — He Olai nui ma ka aina o Asia.             114
4156        { Na Anetonio Pio i hooki i ka }        152  
                { pepehi ana i na Keristiano. }

4167        { Pepehi hou ia na Keristiano e }      163  
                { Mareko Aurelio. }

4172        { He mai nui ma ke ao nei a }              168  
                { puni. }

4207        { Pepehi hou ia na Keristiano e }      203  
                { Sepetimo Severo. }

4226        { Ka makamua o ka emi ana o }          222  
                { ke Aupuni o Roma. }

4240        { Pepehi hou ia na Keristiano e }      236  
                { Makimo, o ke ono ia. }


KA PAPA KUHIKUHI MAKAHIKI
— O NA MEA —
KAULANA O HAWAII NEI !
HELU 2.
KA MOOKUAUHAU ; A HE PAPA HOOMANAO
I NA MEA KAULANA O NA MOOLELO
O HAWAII NEI.

1764 Lilo o Molokai ia Peleioholani, a ua lukuia na'lii ; o Kaolohaka a Keawe, o Kanealai, o Kaahele ka mea kaulana i ke koa; ua pau i ke kaluaia i Hakawai.
1764 Noho alii o Kumahana ke keiki a Peleioholani no Molokai.
1765 Kipi o Keeaumoku ia Kalaiopuu i Pohakuomaneo ; a holo i Maui.
1765 Hanau o Peleioholani na Kamehameha Nui me Namahana.
1765 Hanau o Kaikioewa na Kaiana me Kekikoola.
1766 Make o Kamehameha. Kauoha ke Aupuni i Nenewepua ia Kahekili, a ua noho alii o Kahekili.
1767 Kipi o Keeaumoku ma ia Kahekili, a ua kaua ma Kalaeiliili i Waihee, a pau lakou i ka hee.
1767 Hoouka kaua o Kahekili ma Molokai. Hee o Keeaumoku ma, ma ka moana, a pae i Hana, o Kalauonakukui ia kaua.
1768 Hanau o Kaahumanu ka mea Kaulana na Keeaumoku me Namahana, ma Mapuwena i Kauiki.
1768 Hanau o Kalaimoku na Kekuamanoha me Kamakahukilani, ma Makaopalena Kauiki.
1768 O Mahihelelima ke'lii o Hana me ka puu-kaua.
1769 He hula kaulana a puni Oahu ma ke kula o Alele na Peleioholani.
1770 Make o Peleioholani ma Wailea a hoihoi ia ma Kailua.
1770 Ua noho alii o Kumahana ma ke kauoha a Peleioholani.
1773 Wailana ia o Kumahana no ke pi a me ka hiamoe.
1773 Kauohaia o Kahahana i Maui, a ua hooliloia i Moi no Oahu.
1774 Ina makahiki mua o ka noho alii ana, he alii lokomaikai, i ka hope o kona alii ana, he alii hookuli.
1774 E noho ana o Keaulumoku me Kahahana ke alii Oahu ma Molokai.
1775 He kaua iwaena o Kahekili me Kalaiopuu.
1775 E kokua ana na koa o Kahahana mamuli o Kahekili.
1775 Hoouka kaua o Kalaiopuu me Kaneolaelae ma ka Laeokailio, pilikia o Kalaiopuu, Ilaila o Kamehameha i kuupau ai i kona koa.
1775 He mau koa kaulana o Kamehameha a me Kekuhaupio no Kalaiopuu.
1776 Holo mai o Kalaiopuu me Kiwalao i ka hoouka kaua nui loa ma Wailuku.
1776 Hoouka kaua a na Alapa, ilaila i make ai na'lii kaua, o Inaina, Kuaana, o Kanehailua a me Keawehano, a ua lukuia na koa e Kahekili.
1776 Halawai o Kiwalao me ke kapu alii me Kahekili, a pau wale ke kaua. O Kakanilua, Kamokuilima ka inoa oia kaua.
1776 Hanau o Hoapilikane, na Kameeiamoku me Kealiiokahekili.
1777 Hoouka kaua o Kalaiopuu ma Kaupo, a ua kapaia ia kaua o Kalaehohoa.
1777 Hoouka kaua o Kalaiopuu ma Lahaina, a ku o Kekuhaupio i ka pololu ma ka opu, a waihoia no pela a hiki i kona make ana i ke au ia Kamehameha.
1777 Kaua o Kalaiopuu ia Lanai, a ua hee ka puu-kaua o Hookio ; a ua lukuia o Keliiaa ma, a ua hoomaewaewa ia na makaainana. Ua kapaia o Kamokuhi.
1777 Hilahila o Keaulumoku i ka olelo ino ia o Kamehameha, a hoi i Hawaii.
1778 Ua ike mua ia ka moku mawaho ae o Waialua.
1778 Ian. 14. Ku mai o Lono (Kapena Kuke) ma Waimea Kauai.
1778 Hanau o Hoapili wahine, na Keeaumoku me Namahana.
1778 Kaua o Kalaiopuu ma Koolau o Maui. Ua kapaia ia kaua, Kamakamimi.
1778 Kokua o Kahekili i ko Koolau, a kaua me Kalaiopuu.
1778 Nov. Kipa ae o Lono (Kapena Kuke)
ma Maui Hikina. (Aole i pau.)

Na Rula o ka Hana mea Ono ana.

                HELU 13. (PLAIN POUND CAKE.) E lawe ae oe i hookahi pauna o ka aila o ka waiu-bata hou a ho-o iho i hookahi pauna ko keokeo, alaila, koakoai a wali. Pau ia, wawahi iho oe i eiwa huamoa, hookaawale nae i ka io lenalena me ka io keokeo a hui malie aku me ka waiu-bata me ke ko he iwakalua minute ka loihi o ka manawa e koai ai, alaila, hookomo iho i hookahi pauna palaoa me ke koai no. Paa ia, waiho iloko o ke tini a ho-o aku iloko o ka o-ma no ka hora hookahi.
            Ua aneane like no penei ka hana i ka mea ono peluma, (plum cake) eia wale no kahi mea kue, mahope o ke koai ana, e hui aku oe i elua pauna waina maloo, me akahi pauna kurana, (hua laau ala)
            HELU 14. (RICE CAKE.) E lawe ae oe i ka io lenalela o na hua he umikumamalima a ko-ai iho no na minute he iwakalua ; alaila, ho-o i eumi auneki o ke ko keokeo, i hapalua pauna raiki i kuiia a aeae, me ona wahi barani uuku, me na ili lemi elua i koliia, me ka io keokeo o na huamoa ehiku i koaiia a huahua, alaila, hui iho i na mea a pau, a ko-ai iho i hapalua hora ka loihi. Pau ia, waiho iloko o kekahi tini, a hookomo aku iloko o kekahi o-ma e aa loa ana ke ahi no ka hapalua hora.
            HELU 15. (QUEEN CAKE.) E lawe ae oe i hookahi pauna waiu-bata hou, alaila ko-ai, a hui mai i hookahi pauna ko keokeo aeae, a ko-ai iho. E lawe ae no hoi oe i ka io keokeo o na huamoa ewalu a koakoai iho a hiki i ka manawa e huahua ai a hui aku me ka waiu-bata a me ke ko ; alaila, lawe ae oe i na io lenalena, ko-ai iho no ka hapalua hora. Pau ia, hookomo iho kekahi hua ala, (nutmeg) me ka laau Ilikini (kinamona) a me ka make. (mace) Alaila, ko-ai iho oe ia mau mea a pau, a hookomo malie iho i hookahi pauna palaoa i kaulaiia a maloo maikai, a pau ia, lu iho i ko maluna, a waiho iho iloko o na tini, a hookomo aku iloko o ka o-ma.
            HELU 16. (Ruses.) E lawe oe i ehiku huamoa a koakoai; hui iho i hapalua paina waiu hou i hoomahanahanaia, a i hapaha pauna waiu bata hou i hooheeheeia, a hui hou aku i hookahi gila hu, me na auneki ko ekolu, alaila, koai iloko o ka palaoa a paakiki ae, a waiho aku mamua o ke ahi, a na ka mea ono no ia e olopu ae; he hapalua hora ka loihi o ka manawa, alaila hui hou aku i ka palaoa, a like ae me he berena inoa ole la i ka imu. E hana pono oe, alaila, mokumoku liilii iho, a ho-o aku iloko o ka oma.
            HELU 17. (JUMBLES.) E lawe ae oe i hookahi kuaka palaoa a lu iho i elua puna ki i piha i ke kerema tata (cream tartar,) he mea keokeo aeae, alaila, hui aku iloko i hookahi pola ki i piha i ka waiu-bata, a i elua pola ki i piha i ke ko. E hookomo iho oe i hookahi puna ki i ka paakai hoohu (soda) iloko o ke paina o kekahi waiu momona, alaila hana iho ia mau mea a pau a lilo ae i mea paa. Pau ia, hookomo aku i keia mau mea i huiia iloko o ka o-ma e aa ikaika ana ke ahi.
            HELU 18. (DOUGHNUTS.) E hui iho oe i ekolu puna ki i piha i ka palaoa, a i hookahi puna ko, alaila, koai iho me ka punanui i piha i ka waiu bata. Pau ia, wawahi iho oe i ekolu huamoa, a hui aku, me ke kiaha waiu hou i hoomahanahanaia. Alaila, hookomo iho i kekahi hua ala (nutmeg) i wa'u ia iloko o ka palaoa, me kekahi hua ala e iho no i kapaia he alakapaika (allspice) me ka make (mace) a me ka laau Ilikini (kinamona.) Hui iho oe i keia mau mea a pau, a okioki iho e like me ke ano kupono i kou makemake, alaila palai iho me ka aila wela.
            HELU 19 (BLACK CAKE.) E lawe ae oe i hookahi pauna waiu-bata hou, a i hoekahi pauna aila palai, a koai iho, a hui hou aku i hookahi pauna me ka hapaha o ke ko ulaula. Wawahi iho oe i eha huamoa i ka manawa hookahi, a ninini iho i hookahi paina o ka waiu hou me hookahi hua ala (nutmeg) i wa'u ia, a i hookahi puna ki o ka hua make (mace) i kui ia a aeae, a me hookahi puna ki o ka paakai hoohu. Alaila hui ae a pau i keia mau mea me hookahi pauna me akolu hapaha o ka palaoa i kaulaiia a maloo pono, a koai iho. Pau ia, hui aku oe i hookahi pauna me ka hapa o ka waina maloo, a pela no ka nui o ke karana (currants,) a hookomo i ka waina me ka hanini i aala ai, a ho-o aku iloko o ka o-ma e a-a nui ana ke ahi i hookahi hora ka loihi o ka manawa.
            HELU 20 (JOHNNY CAKE.) E hui aku oe i hookahi paina wai wela, a i hookahi puna ki i piha i ka paakai me akahi kuaka o ka palaoa kulina momona. Koai iho a paakiki loa, alaila, hoopalahalaha iho oe maluna o kekahi papa. Pau ia, waiho aku oe i ua papa la .mamua pono o ke ahi e a-a maikai ana ; a ina e pau, e oo-ki iho oe a huinahalike a hooili aku iluna o ka papakaukau me ka hamo ole i ka waiu-bata.
            HELU 21 (GINGER CAKE.) E lawe oe i elua kuaka palaoa, a kowali iho me ka aila pala iloko o kekahi pola ki liilii me kahi paakai uuku. Waiho aku oe i hookahi paina malakeke ma kahi e mau ai ka mahana, alaila, hoolei iho iloko o laila i hookahi puna ki i piha i ke salerata (saleratus) a koai iho. Pau ia lu iho oe i elua puna nui i piha i ka awapuhi haole (ginger) iloko o ka palaoa, a hui iho a pau me ka malakeke, a pau ia, olokaa iho a oki e like me kau ano e makemake ai e hana, a ho-o aku iloko o ka oma e a-a loa ana ke ahi.
            HELU 22 (ALMOND CAKES.) E lawe oe i eono auneki o na niu liilii (almonds) i wawahiia, alaila kui a aeae loa, a pau ia, wawahi iho i ehiku huamoa, a koai pu iho ; alaila, hui aku i hookahi pauna ko keokeo aeae me na ili lemi eha i kolikoliia a koai iho a hiki i ka manawa au e ike ai i ke aiai a maikai no koi. E hana iho oe i ka io keokeo o na huamoa a huahua, a hui iho me kela mau mea, me eono auneki palaoa, lu malie nae, aole ka nui loa. Pau ia, hamo iho oe i ka waiu-bata i na tini a hookomo aku iloko ka o ka o-ma i hookahi hora, me na apana pepe elua malalo ae, a hookahi iho maluna.

Na Palapala.

No ka hahai ana o ka Liona i ke Kanaka.

                I kekahi manawa hele ae la kekahi Hotenetota, e alakai i na bipi a kona Haku i ka punawai, e hoohainu ia lakou i ka wai. A kokoke ia e hiki ilaila, ike iho la ia i ka Lio, na nui e moe ana iloko o ka mauu ma kahi olu kokoke i ka wai. Makau nui loa iho la ia i kona ike ana'ku ia mea weliweli loa, a holokiki aku la iwaena o na bipi me ka manao e lalau ka liona i ka bipi, a haalele ia ia. Aole haalele ka liona i ke kanaka, hahai no ia ia mawaena o na bipi, aole lalau iki i ka bipi, o ke kanaka no kana i hahai aku ai. Nana ae la ke kanaka ihope, a e hahai ana ka liona ia ia, me ka haka pono mai o na maka. A ike iho la ke kanaka i kela mea nui e weliweli loa ai, e haka pono ana ia ia, alaila, nawaliwali iho la ia i ka makau nui. Manao no nae ia i kekahi laau e ku mai ana, a pii aku la iluna, no ka mea, ua kalaiia he mau anuunuu i mea e hiki ai ke kanaka ke pii. Oia kona mea i pomaikai ai. Ua nui na punana manu maluna ma na kala, a ua kalaiia kela mau anuu i mea e hiki ai i ke kanaka ke kii i na manu. A ike ka liona i ua kanaka nei e pii ana, lele koke ae la ia e paa i ke kanaka, aole i paa, pakele no ke kanaka a hiki iluna o ka laau, a haule iho la ka liona ilalo. Ku hou mai ka liona iluna, me ka hilahila, a holoholo ae la ma ke kumu o ka laau, me ka imi paha i mea e loaa'i ke kanaka ia ia. Ua huna ke kanaka malalo o na punana manu, aole ike mai ka liona ia ia.
            O Loxia ka inoa o na manu ma ia laau, a ua nui loa na manu ma ka lala hookahi, nolaila, paapu ko luna i na punana. Maloko olaila ka huna ana o ke kanaka, a liuliu kona moe malie ana, manao iho la ia ua hala ka liona. Alaila, hoopuka mai la ia i kona poo iwaho e nana, aia hoi, e haka pono ana na maka oioi o ka liona ia ia. Nani kona makau nui loa, no ka mea, aole ona wahi e pakele ai ke holo. Hoihoi ke kanaka i kona poo iloko, a moe malie, me ka manao, e pii mai auanei ka liona iluna, oia kona mea e makau loa ai. Ike iho la ka liona, aole hiki ia ia ke lele maluna, i kahi o ke kanaka e kau ana, alaila, moe iho la ia malalo ma ke kumu o ka laau, a po ka la, a ao ka po, aohe i hele iki. Alaila, makewai iho la ka liona, a hele aku la i ka punawai e inu. Olioli iho la ke kanaka i kona ike ana, ua hele ka liona, a iho iho la ia ilalo me ka haalulu, a me ka makau, a holo-kiki aku la ia me ka makau ole, a hiki i ka hale, aole hoi i ike ka liona ia ia. A mahope iho, hele ke kanaka ma ia wahi e nana, a ike e oia i na kapuai o ka liona. Pau kona inu ana i ka wai, alaila hoi ae la ia i ka laau, a nana, aole ke kanaka, a honi oia i na kapuai o ke kanaka, a malaila ia i hahai ai a kokoke no i ka hale.
            Aole ike kela hotenetota i ka olelo a ke Akua, aole ike ia i ka Haku i ka mea nana i hoopakele ia ia i ka waha o ka liona. Aole ia i ike na ka Haku no i haawi mai i ka liona i ka makewai, i mea e hele aku ai ia. Ina paha ia i ike, ina ua kukuli koke iho no ia a hooalohaloha aku ia ia, me ka hoomaikai nui aku, no kona hoopakele ana ia ia i ka make ino loa, ua pau. Me ka mahalo.
GEO. WOOD, Waikiki-kai, Iune 12, 1865.

Haina o na ninau Baipala a S. H. P. Kalawaiaopuna.

                1. Owai ka inoa o ko Iehova mau kookoo ? Haina ; Nani & Naapo. Zek. 11 : 7
            2. Maluna owai e kikoo aku ai ko Iehova lima ? Haina ; Edoma, Ezek. 25 : 13.
            3. Ehia ka nui o ko Iehova mau kaa ? Haina ; Elua umi tausani i papalua ia, Halelu 68 : 12.
            4. Owai na mauna e olioli ana i ka inoa o Iehova ? Haina ; Tabora & Heremona.
            5. Owai ke 'lii i hoohalike ia me ke kohola o ke kai ? Haina ; Parao, Ezek. 32 : 2.
            6. Owai ka inoa o ke alii i loaahia e ka mai, a imi oia i kahuna lapaau ? Haina, Asa ; 2 Oihana'lii, 16 : 12.
            7. Owai ka inoa o ke 'lii i poaloia kona maka a hoopaaia i na kaula keleawe ? Haina Zedekia ; Ieremia, 52 : 11.
            8. Owai ke Kiaaina i pepehiia, a hooleiia iloko o ka lua ? Haina ; Gedalia. Ielemia. 41 : 2 - 7.
            9. Owai ka inoa o ke Kaula i lawe i na pohaku nui ma kona mau lima a huna ma ka lepo ? Haina ; Ieremia; Ieremia. 43 : 89.
            10 Mai hea e nana mai ai ka pono ? Haina ; mai ka Kani mai. Halelu, 85 : 11, lalani elua.
            11. Mai hilinai oukou ike aha ? Haina ; i ka makamaka, Mika, 7 : 5.
            12. Mai hea e ulu mai ai ka oiaio? Haina ; mailoko mai o ka honua, Halelu. 85 : 11.
            13. No ke kanaka hea ka uhane noho malie ? Haina no ke kanaka naauao. Solomana. 17 : 27. Me ka mahalo.
J. W. P. KANEAKUA, opio.
Puueo-uka, Hilo, Hawaii, Iulai 4, 1865.

Hauoli no ka Lahui Hawaii.

                E NA LUNA HOOPONOPONO O KE KUOKOA E ; ALOHA OLUA :— Ua ike au i ke mele Kanikau a D. Kuhaupio, ma ka pepa i hala iho nei, i hoopukaia ma ka la 6 o Iulai, A. D. 1865, no ka Lahui Hawaii. Ua ike no kakou ia mea he emi, aole o kakou malihini ma ia mee, no ka mea, ke hele nei no ka poe hele ma ua wahi mau la, a ke noho nei no hoi ka poe i koe, e kali ana aia no i ke Akua ia mea, aka, ua maopopo, no laila aku no kakou a pau.
            Aole i like ko'u manao me ko D. Kuhaupio Keaulumoku 2, no ka mea, ua komo o ia i ke kapa konikau no ka lahui Hawaii, wahi ana, a ke komo nei no hoi au i ke kapa hauoli no ka Lahui Hawaii.
            A ke lana nei hoi ko'u manao, e hoopomaikai mai ana no ke Akua, no ka Lahui Hawaii no kakou, a e hooili aku no ke Akua maluna o D. Kuhaupio, a me kona ohana, kana mau kanikau kohu ole.
            Eia hoi kekahi olelo kahiko a kakou, " Noho wale iho la no a a-a wale ae la no." " Houpuupu wale iho la no." Ae, ia D. Kuhaupio Keaulumoku 2 wale aku no ia nona iho, aole makou e ae aku ka Lahui Hawaii holookoa mai o a o, i kau mau kanikau, ke alo nei makou i kau, e uwe no oe nou iho, a me kou ohana, a me ka pili aku o kou hanauna mai ou kupuna mai.
            Oia iho la no ka makou kauoha ia oe, a na ke Akua nona ka lani a me ka honua, e malama iu makou, a i ko makou mau la hope. Me ke aloha no.
J. H. KANEPUU.
M. Kilohana, Palolo, Iulai 7, 1865.

He Kanikau no Kaoo.

Aloha ke kane ka hoa pili o ka po,
I piliia e kaua ke anu a me ke koekoe,
Kuu hoa ohumu o ke awakea me ke ahiahi,
Hoa alo o na makani paio o ka moana,
E alo aku ana i hala na lae ino o Kawili,
Wili paa ke alohai kuu kino e noho nei,
O ka ukana nui a loko e hana nei,
Auwe kuu kane — e.

Kuu kane mai ka makani kolonahe,
Hoomaha aku kaua i ka Pohakau,
Kuu kane mai ka la wela o Iala,
Aloha ia wahi a kuua e noho ai,
Auwe kuu kane — e.

Kuu kane mai ka ua noe o ke pili o Kamaoa,
Kuu kane mai ka makani kahili lepo o Kau,
Huli ae nei hoi au aole oe,
Aole ma ke kua aole ma ke alo,
Auwe kuu kane — e.

Kuu kane mai ka wai lele mai o Waiohinu,
Mai ka ua hehi mai iluna o Kahilipali,
Pali ko aloha ia'u e noho nei,
Auwe kuu kane — e.

Kuu kane mai ka wai lele o Huleia,
Auwe kuu kane aloha — e.

Mrs. KAMAKA. Keei, Kona Hema, Hawaii, Iulai 12, 1865.

He wahi Kanikau Aloha.

                Ua hakuia keia wahi Kanikau e Kapahulana, he kaikamahine no ke kula a Aukai, a he hoahanau hoi no ka ekalesia o Waimea, Kauai, no kona aloha ia M. Kuaea ma, no ka hoi ana i Waialua, Oahu, Mei 15, 1865.
He leo ka ! He leo aloha !
Nou e ka mea lawehana,
Me kou kokoolua,
Me na ukali pu hoi,
Ka hoku au i ke kai,
I naue mai ka hikina,
Na ale o ka moana.
No ka minamina paumako.
I ka uhane o kanaka,
I alakai hewa ia,
I ka nenelu hoopoho.

I ka luameki o ka make,
Kai no la hoi paha,
E pau ana ka pouli,
Ka pohihihi ike ole,
O na kamaaina kupa,
O keia aina,
I ka hiki ana mai hoi.
O ka malamalama laelae,
Ua pomaikai no,
Ko makou lohe ana,
I kou leo kolonahe,
E hai ana i ka pono,
I ke ola o na uhane,
No ka poe hoolohe,
A malama, ke ola,
I ka pono nani o Kristo,
Ua lele ka hauli,
I ka olioli pau ole,
No ka lei nani mae ole,
A oukou i lawe mai,
Papahi ia makou,
Ua kui a i lawa.
Hoi e, hoi oukou,
Haalele ia makou,
Na hua opu hou,
O keia aina ula i ka lepo,
Me ka wai ula iliahi,
Ua ike pu ae nei hoi,
I ka hana a ka Uhane,
Me ke daimonio pu,
O ka hope paha keia,
Ko kakou hui ana,
Ma ka mauna o Ziona,
Mai hooki i ka hana,
Hoolawaia mai hoi,
I na pua i ka wekiu,
A he kiu ahai lono,
No ka uka i Ahuli,
Huli hoi me ke aloha,
Noho makou me ka u,
Me ka minamina paumako,
No ko oukou nalo ana,
Mai o makou aku,

No ke Akua ka Makua,
Hoohuiia kakou,
Ma keia ao ino,
Ma ka lani pomaikai,
E aloha auanei.
E ka poe heluhelu, ua maopopo paha kona ano oloko ma keia Kanikau ana i haku ai ? Na S. ILI.

LAAU LAPAAU!

AIA MA KAHI O
KAKELA ME KUKE
Ma Honolulu.
J. T. GOWER, — Makawao, Maui. J. D. HAVEKOST. — Wailuku, Maui. C. H. WETMORE, — Hilo, Hawaii. J. W. SMITH, — Koloa. Kauai.
HE LAAU KAHIKO, A HE MAOPOPO NO HOI.
Laau hoopau Naio me na Koe, A DR. JAYNE.
            HE NUI NA PILIKIA O KAMALII I KA Naio a me ke Koe, a pela hoi na kanaka. O ka hope oia mau mea kolo, oia ka lolo. Oia mau mea kolo hope oia ka lolo, a o ka make hoi i kekahi manawa, a nolaila ma ia mai e ae kekahi, e like me ka lepo pou, nalulu, pehu, uleule, a me na mai e ae.
            O ka Laau no keia e pau ai ua mau mea ino nei.
            Eia hoi kekahi. O ka laau ka pono keia i ka pau pilikia i ka wela o ka houpo: i ka ono ole i ka ai; i ka nawaliwali o ke kino, i ka mai pehu; i ka nalulu hoopailua; i ka pono ole o ka mai wahine, a me na nea like.
            Penei no e inu ai i ka laau hoopaia Naio me na Koe.
            Ina no kamalii, e haawi aku i hookahi kupakolu o ka paua ki, i ka manawa hookahi no ke keiki malalo iho o ka makahiki hookahi. Mai ka makahiki hookahi a hiki i na makahiki eono, elua hapakolu o ka puna ka pono. Mailaila'e a i na makahiki eono, hookahi no puna okoa ka pono, a mailaila aku a i ka na kanaka makua, e hanai i elua, a i ekolu paha puna i ka wa hookahi. I ka wa e inu ai, e hui i ka laau me ka pa ka o ka wai maoli. Oia hoi, ina hookahi ka puna laau, alaila, e huiia me na puna wai maoli eha; a pela no e inu ai ma ke kakahiaka, awakea a me ke ahiahi. Aka, i nui ka pilikia, alaila, pono oe elima inu ani i ka la, penei; kakahiaka, kiekie ka la, awakea, auwi ka la, ahiahi.
            E inu mamua o ka ai ana, aole kokoke mahope iho.
Laau hoopaa Hi a Dr. Jayne,
JAYNE'S CARMINATIVE BALSAM.
            He laau maikai a oluolu hoi kela no ka Hi, ka Nahu, Nalulu. Wela o ka Houpo, Haoa, Huapailua wale, Luai, Luai moku. ono olo i ka ai, Nahu me ka awe no hoi o na keiki uuku, a me na mai like he nui.
Emo ole ka oluolu o ua mau mai nei i keia hana.
            Penei e inu ai, i ka inu ana hookahi. Ina he keiki akahi hiki i ka iwakalua ka pono.
            Ina he keiki mai na malama eono a hiki i na malama ewalu, he hapalua puna ki ka pono. Mai ka makahiki hookahi a hiki i elua, e inu no ia i puna ki okoa. Mai ka hiku a akaa a i ka walu o ka makahiki, elua puna ka pono, a no kanaka makua, he puna nui ka e inu ia i ka manawa hookahi.
            A inu ea, e hui me ka wai maoli uuku. (a like a like me ka wai me ka laau,) a pela e inua ae ai. Ekolu, eha, elima paha inu ana i ka la hookahi, e like me ka nui o ka pilikia.
            I akaka nae. Ina he nui ka wela, a ina ua kumu kekahi ai pono ole iloko o ka opu, e aho e moni e mamua i mau hua'ale Ola. a i ole, e inu i wahi paakai, a i wahi aila paha, i kumu e ka mea ino oloko, alaila e inu i keia laau hoopaa hi.
            Ina e luai ka mea mai, mahope o ka inu ana i ka Laau, a pau a i ka luaiia, e hanai hoi aku no e like me mamua; a pela no a pinepine, a oluolu hoi ko loko, a waiho malie no hoi ka laau ma ka opu.
            Aohe a makou mea e noi aku ai i ka ka hui uku hookahi wale no o ke kauoha aku ia lakou e HOAO PONO i na Laau Kunu a Kauka Jayne, i hoike aku ai i ke oia o na mea a pau i hoakakaia oa kana mau laau. Ua hooia, a e hiki ana no ke hooia i ka mai KUNU, NAHU, a me ke ANU, a me na mai e ae no hoi he mai wale ; a o na mai Hukii no ho i ola nui, na mai i ola ole i na laau e ae. E aho e hoao oukou o ka poe i mai la.
HE KUHA KOKO ANEI KOU?
HE KUNU ANEI KOU?
HE EHA ANEI KOU KANIA-I?
HE KUNU UMII ANEI KOU me ka NAE?
AOLE ANEI HE KUNU OO OU ? AOLE ANEI OU MAI KUNU? AOLE ANEI OU MAI NAENAE? AOLE ANEI OU EHA MA KA umauma? AOLE ANEI OU KUNU KALILI? AOLE ANEI OU HU MA KA iwiaoao?
            A ina ua loaa ia oe ia mau mai, alaila, e ike oe i ke ola o ka LAAU KUNU a Kauka Jayne.
NA MAI HOOPAILUA.
MAI o ke Ake!
Mai Nalulu a me ka mai Dyspepsia.
            (O ka nawaliwali o ka puu hoowali ai, iloko o ko kakou mau waihona ai.)
            He pono ke ai koke i ka laau a Huaale Ola a Kauka Jayne. he laau oluolu, a he ola no hoi. Aohe ae ke mai i nele ka makekemake i na laau hoonaha ; a mai nui no hoi ka poe e ola ana, me ka oluolu no hoi, ina e hoomaopopoia, a e inu ia no hoi ua mau laau la. Aole no e oluolu pono kekahi mea, oiai e inoino ana oloko o kona kino ; a ua ulu nui ae no hoi ka mai, a i kekahi manawa ua make no, a ina e malama pono ia a e inu hoi i na Huaale Naha, alaila, ola no. No ka hooiaio ia ana mai o keia mau mea, nolaila, ke hoolaha ia aku nei ka Huaale Ola a Dr. Jayne.
            Me ka hiki ke hoola'ku i ka maikai, a na ka hoao ana i hoike maopopo mai i ka oi o ke ola o keia laau mamua o na laau e ae, a me ka maikai no hoi o ka inu ana, a me ke ola maoli no hoi. A ina no e inu ana ia laau, aole no he mau mea i hookapuia, oia ka ai ana a me ka inu ana. Aole e ino ke waiho loihi, no
ka mea, ua hanaia no a maikai loa. A ina e inu ia ua hikiwawe loa ka hehee iloko o ka puu waiho ai. Ma ka inu ana ma ka haawina liilii, he maikai loa no ka naha ana, a he oluolu no hoi, a me ka holoi pau i ke ino oloko o ka opu.
DISIPEPESIA.
            (Oia ka mai ono ole o ka ai i kekahi manawa, a me ka hoowali pono ole ia hoi o ka ai iloko o ka puu moni ai.) O keia Huaale Hoola a Kauka Jayne, he maikai loa no ka hooikaika ana ia mau oihana o ko kakou mau kino. Ina ua loihi loa ka mai ana, alaila, e hikiwawe ke ola ke inu pu ia ka Huaale me ka Laau Hoomaemae Koko a hoopau KAIO me na KOE A Kauka JAYNE, e like me ka mea i kuhikuhiia mawaho o ka wahi o ka laau.
NO NA MAI MA KE AKE, MAI LENA,
MAI MA KA OPU HANAWAI, NA MAI WELA, KA HAALULU,
KA MAI O KA ILI, KOKO INO,
MAI NALULU,
PAA O KA LEPO, MAI KUNA,
MAI WAHINE, a me ka MAI HOOPAILUA.
            Ua maopopo loa ke OLA o keia mau HUAALE. A o ka mea wale no i koe i ka lehulehu o ka hoao pono ia mau hua. A he maikai no hoi na laau a Kauka Jayne, no ka hoola ana i na mai PUHA, ALAALA, KAOKAO, PUUPUU, PEHU, KUNAKUNA, Hanene, Lolo, na mai wahine, a me na mai e ae, no ke KOKO a inoino mai no i kana LAAU HOOMAEMAE KOKO.
162-1y