Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 29, 22 July 1865 — Ka Nupepa Kuokoa. KE KAAO O ASIMEDA! [ARTICLE]

Ka Nupepa Kuokoa.

KE KAAO O ASIMEDA!

HELU 8. (tunuhiia noloko ae o ka Buke Moole«2 Geberiana.) A lohe o Cinigamalaina i l<eia leo kumakena, i nku la oia, " Ea ! E na kaikamahine ; mai naauauwn olua ia olua iho, no ka mea, aole na ke kane a olua kona manao e lawe mal i kela Tamala, aka, na ke Akua no, no ka mea, ua ike ke Akua ua kupono mau ka manao o ka olua kane, nolaila, ua lawe mai kela ia Tamala i wahine na ko Asimeda puhaka, ua ike no olua i ke kupaa inau ana o kela keiki Alii, ia'u i haawi aku ai ia olua ma kona lima, aka, ua like ole ka manao o kela Alii me ko ko olua makuak'ane nei: O olua no kekahi inau hoike oiaio o kona kupaa ana, i like ai me ko ke Akua makemake, no ka mea, aole kela i lawefawe mai ia olua, oiai oukou ma ka Hale Alii o oukou wale ; nolaila, mai hoohilahila olua ia'u mamuli o ka olun hana, no ka men. i na e ae kakou e hoolike ia kakou iho me kela poe Hemolele, alaila, e loaa ana no ke kane hou e like me keia ke ano. M A ike na knikamahine he mnikai ka ko laua makunkane i olefo ai, hoopau ne la laua i ko laua minnmioa no Asiinedn, a hele kaawale lon aku la ma kahi mamao loa mai ka Hale Alii aku. Na Ka]ikamahine Ewalu. Ia Asimeda me Tamahi ma ka rumi komo kapa : Ua hoomalaukau mua ia ewalu mau knikamahineiopiopio no ka Papa Alii ae o kn Ohnua o Cinigamalaina, he poe i hoolimaiima ia e Asiuieda no ka manawa e mare ai Ikua, muuiuli o ka noonoo ana a kona maa Kuhina Kaua. A penei na Rula o ua- mau kuikamahine nei: Ua hoonoho paiuaia na kaikamahine ewalu ma na mmi pakaiii, aia a pau ke komo ana o ke kapā o Tanxala, ia uianawa. e hookani aku ai o £simeda i ka bele liilii, oia ka mauawa e komo mai ai ua mau kaikamahine nei eeralu ma ka Rumi kon»o kapa, a pa-i ae i ka hua o ka lole o Taniala, a' puka asu iwaho a kau iluna o kc: kaa, Pela i uialnina ia*i ka Hanohano oTamak ma ka Hale Aliu Aia hoī a puka aku na'Lii a teu iluna o ke kaa, ia manawa, e kiola maiai na mo- i ku i na leo kupihai o na pu-kupiahi, a j wa no hoi i kiiola pau ae ai na puhi-ohe a me na hookani pahu i ko lakeu leo ho? ! nehone ma na leo mele: A o i i'lii koa hoi malalo o Asimeda, ua likeia n;i omole wai ala, i ninini like ntu ai lakou i ke ala iluna o ke kaa o Ta«uda : Ke KOMO ANA O TAMALA I KE KAPk MAUE. A pnu ka hooaahu ana o ke kapa, a makaukau hoii. ia manawa, hookaai ae la o Asimeda i ka bele iiilii, ia wa nb hoi, puka mai ia na kaikamaiiiue alii\opio mai na Rumi eha mai, a koino i ka\l2umi a Asimeda ma e komo kapa anL ia manawa, pai ae ia lakou i ka hua b ke kapa o Tamala : Aka, he mea kuplnnha nui loa ia ia Tamala, a aneane haljlehia oia i ka naau palaka, mai kona naau liaipule ae. Ia manawa, pnle ae la qia i ke Akua i mea e pale ae ai i keia ilo: A pau ia, pmka aku ia o Asimeda ba iwaho me na'Lii wahine Opio ewaliie pai ana i ka hua o ka lole iluna. A ku lakou nei mawaho ma ka papty hele o ka lanui o ka Hale Alii, ia haawi ae ia na laina o na'iii koa a me ka poe hookani ohe i ka hanohanoo ke Au- ; puni o Beritania. A kau ae la na'Lii maluna o ke kaa, me na kaikaniahine pu ewalu, a iiolo aku la. I ka manawa a ke. kaa e holo ana ma. ke Alanui mawaena o na laina i ninini mai ai i nst omole wai-ala o ka Helu 1 iluna o ke kaa o na'Lii, a me ke Alanui, niolaila, ua punia ke Alanui holookoa i ke Ala : (rae he mea la nona keia mau lalani mele) " Onaona Pana i ke hala me ka lehua—a, Uluwehiwohi ka nahele o Panaewa—a, Kahiko ka moani me ka Puulena—a, Ke hali la i ke ala lu i Hanakahi —a." I ke komo ana a na'Lii iloko, ua hoonohoia ke kaa ma ka hapaiua pono o ka huakai; a o ka poe hookani-pahu a hoo-

ltani-ohe, o lakou ka maknmua o ka huakai a hiki iloko o ka pa, kahi i oleloia he Hemolele, ko Tamala hoi.

I ka hiki ana o ka huakai alii iloko o ua pa nei ka luakini, kahi e akoakoa ana ke anaina. Ia manawa, aia hoi, ua pauhia ke anaina i ka manao ano e no ka malihini o nei huakai imua o lakon. Ano keia mea, kukuli iho la lakou ilalo a hoomana aku la i ke Akua ma ko lakou aoao mau.

A noho na mea mare ma na noho i hoomakaukau muaia no laua, a malu ke anaina: la wa, puka mai la ka Epiloho Nui mai kekahi Rumi mai o ka luakini, a ku imua o ke Kuahu, a hana iho la i kana oihana i ku ia ia o ka aoao mau o ka Oihanakahuna, a pau ia, haliu uiai la imua o ke anuinu, a olelo mai la. " E ke anaina ! Eia ka " Hua o ko kakou ofu " imua o kakou i keia hora me kaua kane: Oia hoi. ua hiki mni ka hookoia ana o ka leo o ka kakou pule i keia manawa, ka mea a kakou i noi hoomau aku ai i ke Akua e hooko mai; aka, ke olioli nei kuu naau me ka mahalo i ke kane a ka kakou kaikamahine, nolailā, ke Imawi ae nei au i ko'u ae ana imua o ke Akua, no ke kane a ka " Hua oko kakou opu." O ka'u keia, a o ka honholo loa ana, ua waiho aku au na oiikou ia." Pane mai la ke anaina me ko leo nni, " O ke kane ia! Oke kane ia !! " A pela uiau aku a hiki i ka paa ana o ka leo, i ka hooho ana 110 ka olioli. Mahope iho o keia mau mea, haliu pono ae la ka Epitobo Nui i ke alo nonoi o

o na mea e mare ana, a oleio alc« la. " E! Eia oiua imua o makou i keia hora, ua hele mai nei olua me ka manao e hoopaa ia olua malalo oka Berita paa o ka manao kuikahi, ua makaukau olua e hoohiki imua o keia anaina ma ka Lnoa o ke Akua Nui Mana Mau : A nolailn,e ke kane, (Asiuieda) i mea e pono ai olua imua o makou, a ine mukou imua o olua ; ke ninau aku nei au ia oe ano mamua o kou hoopaa ana 1 ka linia akau o kau wahine. Ina e mare oe me ia nei, fTamala) aole e pono oe e puka hou aku iwaho mai keia pa'ku : Pela anei kou manao ?" A ike o Asimeda he olelo oui keia, ahe ninau nui no hoi: aka, i tnea e pono &i keia imua o kona poe nana i makemake* ae wale ak'n no keia e noho loa ilokn o ua pa nei> me ko ia nei ike iho no he pono ole ia i kona manao, nolaila, o ka ae wale no kona mea e pono ai. ina e hoole aku keia,alai> la, oka nele kona hope i kana mea i lit*naolana koikoi ai. A ike ka Epitobo Nui, ua hooiaio n>ai kana mea i ninau aku ai, nolaiia, wehe ae la ua Epitobo Nui nei i kekahi palaI pala hoopaa e noho loa iloko i hooma- | kaukau mua ia, me ka i aku, u Eia ke- | kahi palapala hoopaa i hoomakaukau mua | ia, a ke makemake nei makou e kakau | inoa mai <>e ma keia palapala." la wa, nonoi aku la keia i ka palapala, a nana iho la, he palapala hoopaa e noho loa iloko, aole e puka hou iwaho ke mare laua : Aka, ike iho la keia, (Asimeda) aole ē pono ke hoote.akn, nolaila, kakau inoa aku la o Asimeda malalo o ua palaI pala nei. A ike iho la ua Epitobo nei a | me ka lehulehu pu ua haawi o Asimeda | i kona a pau loa, nolaila, mare koke ia iho la laua ; a lilo hookahi io a ine ke koko. He mau la ekolu mahope iho, iloko o ko laua manawa oluolu, hoopuka āku la 0 Asimeda he wahi oielo ia Tamala. "Ke manao nei au e hoi kaua i ko'u Aupuni, i ike mai na makua o kaua ia oe, ame kuu Aupuui ptf." A no keia men, kahaha loa iha la o Tamala, me ka 1 aku, " Aole pa!»a e ae ia mai ana ia <manaoou, no ka mea, ua kakau inoa oe malalo o ka palapala hoopaa." I aku la o Asimeda, " O ko'u manaoia o ho ke kanaka ; he okoa ko ke Akua matao: Nolaila, e hele oe e olelo aku ika Bpitobo Nui i ka'u e olelo nei ia oe." Pakele MAHūNEHUNE.~Ma ka la 4 iho nei dlalai, he Ahaaioa ka na haole ma Kauai. ltca waa Mika loane wahine i pii aku ai ma .. Wkahi wahi palipali, pakika mai la kona lio, a pwalakua mai la, a kakaa mai la, a kau ka lni maluna, aole i eha loa ia, ua pakele mahu. mai hele ia i ka poli huna a Kane.