Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 31, 5 August 1865 — No ke kula Holomoku a me ka wehewehe i ke ano. [ARTICLE]

No ke kula Holomoku a me ka wehewehe i ke ano.

Honolulu, Julai 29, 1Q65. Owau no paha kahi mea nawaliwali maimai loa, no ko'u ike ana i ko kakou Au Okoa no ke Kula Helomoku. He nui ko'u olioli, me ka makemake nui, i ke ala ana mai oko kakou poe e lalau ia oihana moana kailipolipo. He oihana kiekie, a a o ka jft»e nana i wele mua ke alanui moana, he mau moolelo kaulana ko lakou, a puni ke ao nei. Pela o Koloma, oke panana waie no. Pela ke alakai o Maragato ka mea hoopuni honua, a nana i kakau aku na kaha lonitu, he mau welau hui ole. Oia ka holo nui a na Kapena i keia manawa. 1. Ke manao nei au e loaa no ia iloko o na pule eono; ke makaukau oe ina mea a pau malalo ihe 2. O ka ike mua i na mea Helu me ka naauao. 3. 0 ke akamai i ke kakau lima a me kd ano o na kaha, a me na huina, i hiki ia oe ke wehe ae i ka upa holo moku, a lawe ae ī ke akea o ka huina me ka loa o na aoao; a hoopili aku ika rula holomoku, i loaa kou makemake. 4. E loaa n?ua ia oe ka pahu upa holomoku n.e ka rula nui a me ha pono a pāu, mai ka $10, a hikiaku iluna. 5. A loaa mua ia oe ka ohe huinakolu Oia ka ohe imi i.ka latitu. Ika hora 12 o ke awakea, a hele oe a Kakaako ma kani kupono ika Hema. E nana oe iko luna o ka la, a e alakai oe ma ka Pararake, a hoopili iho oe i ke Inhi oka la me ka huina aouli e hoouai ae oe a kupono, i ki ae oe i ka papa kuhikuhi degere, a e imi aku oe ma ka papa huihuihelu, a loaa mai, e hoolawe iho oe i ka aui ana o ka la ia la, a e loaa ka latitu o Honolulu. He $15, a oi aku ke kumukuni. loaa mua ia oe ka ohe huinakolu. poepoe manamana i lehulehu ke ano ona aniani. Oia ke kumu e loaa ai ka lon.itu me ka hora o Ladana. Ika hora ewalu o kakahiaka a me ka hora eha o ke aijiahi. E lawe ae oe i ka ohe me ka huewai elala, a e nana oe i kahi kuponoo ka la. E ninini iho oe ika wai dala rtia ke pola, e nee mai oe a mamao; e nana pono iku oe, a kupono ke aka o ka la i ko maka, i lele mai ka wai dala mai, alaila, e nana oē i ka ohe i ka la; a e alakai iho i ka la, a pili ke kihi lalo i ka wai dala, ehooluli oe a paa, e ki oe i ka papa ,getere. E hana wikiwiki nae. Alaila, e hana oe me ka imi i ka lonitu ma ka Papa Lonitu. E loaa ia oe ka lonitu ma ka mahina ame na hoku. he $100, a hiki aku i ka $200, ke kumukuai o ia ohe. 7. E loaa mna ia oe ka Buke holom.oku, i hanaia ma Amerika, i paiia i ka M. H. ! 1844-45 paha, na Kamadoa huli aina, a ua hui ia na loina kahiko me na loina o ke au hou i keia wa me na makahiki e waiho mai nei mamua. He $10, paha ko ia ohe. 8. E loaa ia oe lfa wati holomoku, mai makemake oe i ke poi melemele gula o waho. Oka wati e malama pololei ana ika hora o Ladana oia kau e kuai ai. No ka mea, ina pilikia ka la me ka mahina a me na hoku, ua uhi paapu ia e ka noe, e loaa no ka lonitu me ka ihu ma ka wati, e like me kou makemake. Ina e holo Lonitu Hiki.na a Komohana paha oe o ka wati wale no ke alakai; he $60, a hiki aku i ka $100 ke kumukuaio ia ohe. 9. O ka ike Hoikehonua kekahi e hui pu iho iloko o ke ao ana iloko o ka holo moku, no ka mea, ua paanaau ia o« ke kaa nna o ka honua i ka hora hookahi, a me na loina a pau oke kaapuni honua. E hui pu iho i ko ike palapala aina. 10. O ko ike Poepoe lani kekahi, no ka mea, ua maheleia ka lāni i ria apana he 32. Oia hoi keia o Liona, o Bipikane, Hipakane, Kaokane, a pela aku. Alaila e ike oe i na hoku e kau ana ma ke elelo o ka nahesa, ma ka uha o Cereti Bea, ma ka huelo o Oriona a pela aku. Alaila, e lalau ae oe i ko ohe manamana poepoe, e alakai ae oe i kekahi hoku i ke kowa o kekahi hoku; a i ke kowa o ka mahina; a i ke kowa o Kanmnoleleiaka paha, e like me kou makemake. Alaila, e loaa ka ihu, ame ka lonitu oka enoku. E oleloiho oe i ko Malamamoku, hoae ka ihu i ka S. S. West. 11. E lawe ae oe i mau kaha a hoopokole i ka imi ana, ma ka holo Maragato ana ma ka upa, e loaa ka ihu a me ka lonitu o ka moku. Ina e holo ana ka moku ika Akau a Hema paha. He holo latitu ia; e imi oe ma ia ano. Aka ina e holo mai ana oe mai Kapalakiko a i Hawaii nei, he holo lonitu ia. E kuhikuhi aku īko wahi sela e kau pono ka ihu i S. West, a hala na Ja elima a eono paha, e pii ae oe me ko wahi Ohenana latitu. Ina oe mawaho ona degere he 20° 1' rae na degere 21° alaila e olelo iho oe i ko Hulipahu e kaupono ka ihu i Westa e loaa no ia oe .o Honolulu nei. 12. Ina ua lako oukou e na keiki a me na moopuna i keia mau mea au e kuhikuhi aku n<ei. Aole hua ika hiki ena pokii. E loaa io no i na pule eono, o na loina wale no ka oukou e imi ai. Aka, ina oukou akahi no a komo ikeia oihana moana kailipolipo; alaila, e lilo ana na Papa Huihui helu i papa huihui hoku no liolio i wawau, a o Dulbeh m Dog ma ka wawae o Baar Barck.

13. Ina e naue iho oukou e makaikai i na rumi o na Comodoa, me na Adimarala, me - na Kapena mamua, waiho mai ana na mea a'u e kuhikuhi nei. 14. O ko'u wahi manao mahaoi hope ]»• ha keia; ina ho la na Papa īho e kokua i keia mau hokeo a'u e kuku wale ae la—Ua hewa ko'u ea ? Ua pau hoi ha. 15. lna oukou e makaukau i keia mau mea a pau, he poe keiki makua ulakolako — Ua makaukau ole oukou mamua i ke ao ia, e hele mai na'u e kuia aku. ina oka aoao holomoku a Kaneakahoowaha, oia iho la. 16. Hopohopo au i na e lako o!e, aole paha e ike ana i na pule ewalu, no ka aoao hookahi i manao ia. Oka ike nana ohe ka i oi; ina pono ole ka holo wati, na ka ike ohe e hooponopono—Peia ka ike kaha, o ka hope no ka ohe. Oia na mea a'u e kulakulai ae nei no ke Kula Holomoku. E aloha no. S. M. Kamakaū.