Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 35, 2 September 1865 — Ko Hawaii nei ku ana i ka wa. [ARTICLE]

Ko Hawaii nei ku ana i ka wa.

lloko o ko kakou pepa o kela pule aku nei, ua pai iho makou i kekahi manao nona ke poo " He Ninau;" a ua pane ia mai nei ekekahi o na nupepa o ke Aupuni; he pane nae fku ole i ka pomaikai o ka lehulehu. O kona lele paukiki ana mai nei, ua hu- , hewa loa, oia hoi ko lakou pane ana mai, aia no makou ke ku nei ma ka aina o Amenka, aoie ka makou he mau kiipa Hawaii, no ko makou olelo ana i ka nawaliwali o keia Aupum a me ka hiki ole ia kakou ke hooakakuu aku i ko ka honua nei. Ke aloha aei makou ia Hawaii nei, oiai ua nawaliwaliia; a i kumu nona e pomaikai ai, ke makemake nei makou e hoopau i kona hahai ana mamuli o na haoa ino o kekahi fnau lahui e ae, a e eleu aku ma ka hahai ana ma ka lakou mau hana maikāi.' Ma ka olelo kuahaua alii o ka Ja 26 o Aug. inakahiki 1861, ua hoolaha ia peneia. " Ke

hoolaha aku nei makou, o ko makou ku ana i Wa mawaena o na aupuni e paio ana." Ma ka manao pepa o ka nupepa Polynesian, o ka la 14 o Sepatemaba, 1861, ua oleloia, " ma keia mea ke hahai nei ka Moi i ka hana hanaia mai e Eneiani, Farani, Sepania, Belegiuraa, a me kekahi mau Aupuni e ae." O ka hopunaolelo e ka-ua ana i na kanaka 0 Hawaii nei aole make hui me na kipi, eia no ia ke mau nei, a ua pono mau no. Aka, o na pauku hope o ka Olelo Hooiaha Alii, me he mea'la he mea i hoohalahala mau ia e ke Aupuni o Amerika Huipuia, a he oi loa aku nae i Keia manawa, oiai ua pio ke Aupuni kipi. E papa ana kekahi pauku 1 ka hoopoAopono ana i na moku pio maloke 0 ko kakou mau palena; a o kekahi pauku hoi e olelo ana, o na pono o ka hookipa ana aole i haawi ia aku i na moku powa, a i na mea i pio ia lakou o na aoao a i elua, koe nae ka loaa ana i ka poino, a me kekahi mea e kau-a ana paha ia lakou no ke ino paha o ka makani, a no na pilikia paha o ke kai, a me kekahi mau kumu e ae e like me ka mea 1 hooponopono ia ma ka Olelo Aelike o ke kuiliahi ana. O keia mau mea i haawi ia aku i ke aupuni kipi e Enelani, Farani, a me kekahi mau aupuni e ae iioko o na makahiki eha i hala aku nei, mamuli o ka lakou mea i manaoai he pono, oia hoi'ka hookipa ana mai i na moku kipi ma ko iakou mau paiena, he mau malama waie iho nei no ka hooleia ana e ia mau Aupuni Nui. Heaha ke ku» mu o ko Hawaii nei hoomau ioa ana ? Ina paha i pio mai ka moku Kenaāoa i kekahi moku Amerika, e papaia anei oia i kona lawe ana mai i kona waiwai pio iloko nei o Honolulu? Hiki no anei ī ke Kenadoa ke komo mai iloko o ko kakou mau palena nei, ke makemake oia? He kumu kupono anei kekahi o ka haawiia ana aku o 44 nā pono hookipa" iaia ? Aole i kau nui ko makou manao no ia mau mea, aka, heaha ke kumu o ko kakou aupuni nei i makemake ai ī ka pono ku i ka wa i olelo mua ia ? Eia malaio nei ka olelo kuahaua a ka Moi Kamehameha IV, i unuhi ia mai e makou mai loko mai o ka nupepa Polynesian i hiki ai i ka lehulehu ke hoomaopopo i na mea i kakauia maluna ae.