Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 37, 16 September 1865 — I na makamaka o ke Keena Kuokoa: [ARTICLE]

I na makamaka o ke Keena Kuokoa:

Aloha oukou. Ua lohe moa paha na mea a pau he Kulahanai Kaikamnhine ma Makawao. Oia kekahi o na pono nui o keia mokupuni; Ke holo pono nei ke kula malalo o ka hooponopono ana o na kumu mua nana i ftukuJu. He iwakalua kumamaiwa ka nui o na haumana i keia wa. CJa aoia na kaikamahine a pau ma ka olelo Enelani. He ; mea pono nae ke īke lakou i ka heluhelu ma ka oielo Hawaii. Mai ke kakahiaka nui a hala ka aina awakea o kela la keia la, ua kapu loa ka olelo Hawaii iloko o ke kula ; ma ka olelo Eneiani wale no ke kamailio ana o na haumana. Mahope o ka aina awakea a hiki i ke ahiahi, ua hiki i na haumana ke kamailio. ma ka olelo ponoi o ka aina. Ke ao ia nēi na kaikamahine ma ka ike palapala, a me ka hana i kupono i na wahine. He mea kaumaha nae ka hana naaupo ana o kekahi mau makua i ka lawe ana i na keiki a lakou mailoko aku o ke kula. Pela i lawe naaupo ia kpkahi kaikamahine ,no a no Wailuku hoi kekahi. Ua makaukau kekahi raau kaikamahine i ka hooponopono hale, i ka humuhumu me ka hnna ana i na mea ai, ' he maikai ka lakou palaea moa e hana nei. Ua ai au i ka lakou palaoa me ka waiu-bata a iakou e hana'i, a he maikai no. Ua aka-' mai maoli kekahi mau kaikamahine i ka iiana waiu-bata. Hejponokeola keia kola. I I kekahi la ua konoia au e hele, me na' haumanao ke kula a me kekahi>o na kamu i Ulumalu i ka ai ohia, he la olioli maikai ia no makou. A i ko makou hoi ana mai, ma ka hale o P. Nui ua hoomakaukauia he wahi ahaaina na na kaikamahine; Ilaila kahi a makou i nanea ai a aui ae la ka Ja. He mau kanaka kuonoonoo P. Nui laua me M. Kapihe kona kaikuaana, maMaui Hikina nei. He mau hale laau ko laua e ku nei, a heaina no hoi, hookahi paha tausani eka. He paa mau ko kpa man»wa i ksC hana. .: Ma Malikolee'noho nei kekahi kanaka o Kalaauala kona inoa, a o Noanoa kana wa- . bine ; ua hanau ia mai no laua he umikumamakolu keiki, a he umikUmaimakahi e ola nei! kakaikahi na makua i hoopomaikai ia e like me keia. He nui na kieiki mahoe i hanauia ma Maliko. He mea e ka nui o ka ona nkma ma Hawahūaioa ma ka hikina akau o Makawao, iloko o na la i kaa&ope iho nei. a poe i hai tnah ia'uī w pau pir «a makai i ka ona, a ua hau^iaele' lōa ia Wahi. | HelQ'kanafca'nM6i iVlakawao aku ili»fla e oha aii -Āole «iiei pono e knkuiu i hale puhi malnila i mea e pau ai ka ona? Ke' manao nei keīeahi poe e imi i mau muliwai no Makawao. Ke olelo nei keleahi poe ma Maui nei, he mea hiki wale .no Ke

hoihoi ae i kekahi o na muliwai o Hamakua, a i Makawao. Ua haija mai ia'u e noonoo ana ka ke Au.puni ma la mea. He hana maikai loa ia a ke Aupuni e hapai ai mā keia hope. Ke olelo nei kekahi poe, ina he $50,000 hiki ka wai i Mākawao, a hele loa āku i Kula. I na he $100,000 ka lilo ua makepono maoli no. Alaila lilo kekahi mau tausan.i eka āina e waiho wgle nei mawaena 0 Maui Hikina ine Maui Komohana i aina waiwai loa. Alaila e kapaia keia aoao komohana o Haleakala ka Paredaiso o Hawaii nei. Maanei iho nei ka Loio Kuhinā, a ua hala 1 Hawaii me ke-Kiaaina o Oahu. Oke Alii Wahinea ke Kiaaina, Lilia Kāmakaeha, aia ī Wailuku e noho nei. E hoomaha ana oia ilaila a liuliu iki paha. ' Me ka mahalo. H. H.' P. Mani Ilikina, Sep. 0, 1865.