Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 37, 16 September 1865 — No ke Aupuni o Asuria, a me ka Nohoalii ana o ke Aliiwahine Kamilamika (Semiramis.) [ARTICLE]

No ke Aupuni o Asuria, a me ka Nohoalii ana o ke Aliiwahine Kamilamika (Semiramis.)

I ka wa i liilii ia'i o kt koemi o bk kanaka ma kek waki keia wahi <*krhoaoa, aia hoi he lehuiehu no ka poe kanaka • ooh« ana ma kahi e kokoke ana i ka hale pakoi • Babela. Hoomau no lakoa i ka. noho ana ( % laha ae la na kanakm ma ka aina o Sioan (Shinar,) he aina mehana keia a niiuli hoi i na mea ulu. A i kahi manawa mai lauiaha ae la iakou maluna o ka aina. a kukulu i oa kauhale a me na kulanakauhale nui. A ua kapaia ka inoa o keia aina o Aaom. A oia hoi ka mua o na Lahui kaaaka o ka honua nei. O koaa mau paiena, ua loli ao i kahi mau manawa, aka ma kona kaa aoa ma ka palapala aina ua ikeia no, ua aku ma na muliwai elua o Tigeri«a (Tigri») a me Euperate (Euphrates) ma ka akau ae o ke kaikuono o Peresia (Persian.) 0 Akura ka moopuna a Noa ka Lunaka» nawai mua o Asuria. I ka makahiki M. K. ua kukulu oia i ke kul&nakauhaie • Nineva, a ua hoopuniia keia kulanakaohak me ka pa, he hookahi haneH kapuai ke kwkie, a he 1,500 hale kiai, he 200 kapuaī k» kiekie o ku haJe hookahi; a nui maoii k« kulanakauhale ke nana'ku, a he 106 mik a ke kanaka e heie ai a puni. A o ke h'lnaa kauhale o Babulona, ua kukuluia oia pe iki mai o ke kukuluk ana ai o Ninevm, a ua oi o Babulona, ma ka nui a ma ka aaai mamua o Nineva, a ua kukuluia oia ma ka> pa o ka muliwai o Euperate. O kona bm« pa he mau pa manoanoa, a he hiki i na kaa kaua eono me na lio, ke hoio like lakou on* luna o ka pa, me ka haule ole iialo. O m kulanakauhale o keia wa, aole pa ia, aka o ko ka wa kahiko, he mau pa, i f»keie ai m kanaka, ke hele mai na enemi. Ma keia kulanakaahaie, he matt mak kihapai no ka hale alii. He aoia iakoa ma ka maiama ana, a ma ia mea, e kan man aaa lakou iluna ma kahi anuunuu. A mnkh • na mala he mau la'au nui, na laau hoa»a bm na pua. He Luakini kahi mea maikai maiaik t hooliloia no Beiuka, a no fiaa!a, na akua I!) eui o Asuria. O ke kiekie o kaia he 660 kapuai, a o ke kii gu!a iioko, da hai 0 Beiuka he 40 kapuai ke kiekie. Ua kukuluia ke kubnakauhale o HahoW» na e Nimeroda, ke kanaka kaulana ma ka uhai holoholona, i hoikeia ma ka Heikaia. A o ka mea nana i hana na kihapai nani % me na hale aiii, a om ka mea i kokaia 1 ke kii guia o £eluka, he wahīne no ia, oia hoi o Kamilamika. Oia hoi ka wahine a Nina koaki • lr» ria, a make o Ninu iiio ka wahii» i aS» ao ke aupuni. He wahŪM puni haaofcaa* Wa aole ona oluoiu i ka noho maiiema fiftbaka«t oiai he ehaeha loa kaaa maa 9 nani ai ke kuiaoakauha/e. A ikaika loa ae ia ko&a iaot • fm lanakila iak iho maiuna o aa Lahoi o ka honua i koaa wa. Akik, M oia i na koa he.nui, a ka» kue akala i aliiwaiwai olaia (iodieo) kaaoa -- T fri ana aa kahi i kapaia o Hiaedu, he iin hai ia ma ka aoao hikina hema o Aninau 1 ka lohe aoa o ke aiii o laēa, e wm ana ke alii wahini? Kamiiamika* (awo i ko»

%V - ; aa aupuni, kukala ae la oia*i kona mau'ka* 1 naka he nui, e pale aku ia lakou ke. hiki etepgflT"feahi ana hē nul Wale. A o ka holoholona hookahi, ua like me ka paali koa holookoa, a ua aoia lakou, e hoio iwaena <rfea pmHhkwa'ehikn aki*i na «nemi, e hahau me na nuku loloa, a e hehi iho i utifenemi ihālalo ona wawae nui. A ike iho la o Kamilamika, aole ana elepani, maoia, o laiiakila' mai ke aīii o Inla maluna aJsila, loa oia e'imi i mea e pale aku ai i ka poino penei: kauoha ae }a oia e pepehi ia i 3,000 bipi ulaula. 0 ka ili o na bipi i loleia'i, hana hou ia i mau elepani kii» a o keia mau kii i hanaia'i, ho.okauia maluna o na kamelo, a kai mai la lakōu ma ke kahua kkūa, a llie hku la ko Inik; Ke ēlepani'ulaula. Nalu iho la ke alii 6 lriia i kahi i loaa āi o ka lakou 6iepāni ulaaia-, :• A hiki i ka wa kaua hookokoke mai la ke alii o Inia me oa elepani ola, a o Kamilami.ka hoi ma kahi aoao me na kamelo a me na elepani kii ke ano kou no oua alii wahine nei. 1 }re kai ana'ku a kokoke loa iia koa Inia, ike aliu la lākou, āole He elepani he mea ano e Wale no, alaila pau loa āe la ko lakou makau, a holo mōku akii fd lakoof maluna o Kamilamika ame kona mau koa. Hoopupuehu aku la na elepani maoli, i na kamelo a .hob tō ae la lakou iwaena o na koa o ke alii wahine, a kiola liiHi ! it% na koa Asuria, a uiupa ia iho h .lakou a pau i ka, hee i ko Inia. Pela i pio ai ko Asuria, a lanakila ke alii o Inia. ! A'feha maihoino loa ke alii wahine Kamiia'mik.i, a Lo-e-e ia ae la maluna o ke kaa kaoa, a holo kiki aku la mai ke kahua kaua aku. A pakek 6ia, a hiki i kona aupuni, me ka manao kaumaha nae. Hoi aku lā oia ma ka hale alii ma Babulona, nole loihi loa o kona hauoli ana i ka nani ona kihapai ana i hoonani ai. Ua oleloia, na kana keiki no i hoomake iaia na Ninia, i loaa ai ia ia ka hooilina o*ka noho alii, a i alii ai hoi maluna o na kanaka. , Oiaka hope o Kamilamika, kai ka hupo, n me ke ino o ka manao ana,e hoolanakila maluna o l tik' Lākui s |āriaka e ae, a aole hoi hoolaulea i ' No kona ike ole no i ke kanawai gula, "e hana akij oe ia hai, e like manao e hanaia maLai oe." . Mahope mai o ka pepehi ana o Ninia i kona makuahine, lilo oia i alii no Asuria. A hoamaka kona noho alii ana i ka makahiki 2000 M. K. ekolu haneri me kaīialima nā makahiki mahope mai o k* Kaiakahinaiii. =• ! 0 keia alii o Ninia he alii hewa ho, aole nae hewa loa he molowa hok Aole ona manao e.hoolanakila maluna o na Lahui kanaka e like me kona maleuahihe ; aka o ka noho wale no iloko o kona hale ail? e noonoo ai, ma na mea e lealea ai oiffl ' : * A ike ihb la o Ninia'uā'inaina kona poe kanaka iāiā, alaila mālama ae Ia oia i poe koa kiai nonā mā ka halē alii. a hdpohopO no hoi oia i ua poe koa nei ona, o pepehiia •ōia 'maHope aku, aole i maopopo koha make ānā i pepehiia paha, i make maoH paha, no kn mea aole i hoike nni ia lliai ma ka mooleloi Mahōpe mai o ka noh'6 alii anā o Ninia eWalii: pnhā haneri makahlki, ia wa hoi ua ahearte hfki ole ke hahāi āku no na meā o ke aupōni o' Asuriā. Kuā aneāne like loa rio paha ka hana a na'lii me ka Ninia, ka hoopāu wale i ko lakōu mariawk ; ma na lealeā palaiialelo, haalelō lbā lakou i na'hahā € hoomanāo nui ia ,, i: 1 kā wā o Pulu i alii' ai no Asuria, hoooia iaia iho mnluna o na miamo ā Iserāelā, ā āuhau āku la oia i ka rseraela; "Mā,ka manāo ana oiā no ke alii o Niueva, i ho6i>nain ai ke Kāula o lona, e hai aku i ka mihi, eWalu haneri me kanaōno makahiki 'TOāfhōā o Kristo. f , f I kahi mau makahiki mahope mai aia hoi o Kakapapalu ke alii o Asuria. Aua olelp ia he.kanaka maikai oia ; aka nae he molo(Wa no aole malan>a i kona aupuni r aole hoi imi i na e poniaikai ai kona Lahui kanaka. ? } A.ole oia e iwaho o kona hale alii, noho paa .oia maloko, me na *vahine, a oia ! )«>P H mau hioa, hapa}a ua lii nei i kona map maka me ke peoā*.a i kahi wa komo oia i ka lole wahine, a ; ma keia hana : āna a lee alii Kakanapalu, noho paa oia me na wahine e milo oīona ai. •' . I ka, wa i ahaaina ai 6ke alii Kakanapālua.hula.a pena hoi i kona mau imika, a •..hpokomo iaia iho me ka lole wahine, n kekua aku inā wahine i ka rhil» āna, aia hōi hiki mai ka poino. u? Aiā hoi> noho Kiaaina ana ō Alehake no r Medit, kada aku la oia r ktfia ālii palakai, a hopu w&a; Babulonā. A ike o Kkkanapalu. aole hiki iaia ke pakele, a ina he hiki iaia'ke olāloihi, ina tta lilō oiī i kanwakuapaa. • ' .-. ■. • . ' -o A māōpbJ)o e kāua ana oia a hiki i ka maafāikhoakoakoa nela oia' ikona waiwai id hoopuiTae la ilōko o kona hale alii, a kuni «ā a iee ahf, a pau pu ae la ka hale alii me d£aknnapaiQ r rne konā h)au kāukaualii a me n* haiawahine paU lakou i ka make i ka ula oke ahi; ( Peli ih» In- >hojie o na'lii e iAsuriav a lanakila iho la -o Alehakē.