Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 38, 23 September 1865 — Ko Kuro (Cyrus) lanakila ana maluna o Babulona a me kona make ana. [ARTICLE]

Ko Kuro (Cyrus) lanakila ana maluna o Babulona a me kona make ana.

Ma na mokuna i hala ae nei mamoa, ua hai aku wau i ka moolelo o Asuria. ke aupuni nui mua i ka wa kahiko. l T a hoomanao p»ha oukou i kona wahi i Lukuluia'i. «i* no ma na palena o na muliwai o Tig?nstt a me £uperate. He aina mehana. a bc attta lepo maikai, e ulu pono ai na mea Lanu Maanei no hoi 1 hoomahuahua loa ai ka huikanaka mua. Pela i pii ai a mahuahua koke na kanaka. a hiki i ka wa 1 piha'i ka aina i na kuaaki I kekahi manawa ua lilo #e o AwUria i oaea mana, a me ka hoomalu una i ka lehukhu o keia mau Lahui kanaka ; a n ,|< i ia wa mai, lilo o Peresia i uupuni īkaika loa, aoie e Asuria wale kai lilo mai i ko Pertsia. svi hoi, he nui na Lahuikanaka e ae i noha mai malalo ona. Na El ima mai na kanakao Perwsia i a!is ,a!, oia hoi ka makahiapo a Seina. N<> i* mea i kapain'i ia poe, h« pee Kian.»a. He inea uuku loa o ko lnkou mooMo t iLe.a nu keneturi he 18 mahope mai o k»- K.naki hinalii. Ma ia wa i lanakih ai o Kuro. s lilo hoi iaia ka noho ;slii o Peres;a. ol»*loia ma kekahi mau moolelo, he aiu nanuw' o Kuro ; uka nae hoi, aole i akaka ku 01 ana o kana nmu hana, mamua o keknhi niau *..■ koa. A hoemau ae la o Kuro, i ka hoemnuua hua ana i kona auponi tna n« wahi a paa O Aledia, Poretia, Mesopotaaiia. Ar*n»3« ! «. Suria, Kanaana, a me kahi hapa o Awpia. o keia mau mahele a pau ua lilo iaia * u«> i hajMi no kona aupunī. Eia hot ka hana i kaulana loa ai o Kuro oW hoi kona p'° ana ia Babulona t ke kulanakauhale o A»urs Ua haiia'e nei mamua ke aoo o na pa o kcta kulanakauhale, he manoanoo a he ' he mea hiki ole i na enemi ke komo no ka paa o kii hanaia ana.. No ia mea m» ka ikaika nui e hiki ni ke lawe i kefi A penei ka hana ana a Kuro i iilo ai 0 ke kowa ho! o ka mnliani o Eupeni»e kahe pololei ana ia mawaenakoau $ lona. Nolaila leaaoha aeiio Kun. e ' mau auwaha hohonu a puni ke kaboa^ su " hale, a pela i hiki ai iaia k« hookahe i k* wai ma kahi e, a kakali iho fat obv no ka •* kupono. 1 kekahi po, aia hoi o Beiehaxara ke alu o Babu!ona, ua hana ota i ahaaina oi;oi>. * pau kona mau koa rna ia ahaaioa, a me koe* poe kanaka kekahi i hana uhauha ew noonoo ole he mau enemi oaawaho o *"• ka» lanakauhale kahi 1 hana*i i ka inea e tuai» Aiaila wehe ae la ko Pimia i k« W* mano. A kahe koke aku ia ka wai o 6op*» w

m & na auwaha i eliia'i. Alaila hoolilo iho ) a o Karo iaia iho i poo no kona puali koa, oi» boi m«® ua ona koa ' a P 3O ka wai *ke labe ma e ' a ' ai ' a aku la oia me leooa puali koa a komoiloko o ke kulanakauh*le. A o oa koa o ka hale alii pihoihoi loa, a paa lakou ika pepehiia. Alaila lohe ae Ia o Bekhazara i ka wawa o na koa, a me ka awe aoa o ka poe e make ana, iaia e noho ana me kona hanohano alii ma kona hale aiii. A pau loa iho lakou ika lukuia, a hui ae )a ko lakou koko me ka waina o ka ahaaina. Pela i lilo ai o Babulona ia Kura, & lile hoi o Asuria i apana no Peresia. - A mahope mai hele hou aku ia oia eku e ilapoe Sekute (Scythians) he Lahuikanaka koa lakou, aia ko lakou wahi i noho ai ma ka aoao hikina akau oke kai Kakepiana. A o Tomuli (Tomyris) ke alii wahine, hoakoatoa ae oia i kona poe koa, a kaua aku la oja, oje ka hookahe nui ana i ke koko me ko Peresia. A pau lakou ika hee, a lawe pio ia o Kura. Ao ke keiki aua alii wahine oei*o Sekute, maike oia ma ia kaua ana, no ia mea ua hooikaika loa oia e hoopai ia Kuro, no ka make nna oke keiki; Alaila kauohaae lake alii wahine i kōna mau ilamuku e pepeai ia Kuro, a ua pepehiia oia me ka hoomainoino ia a make. Ka NOHO ALII ANA 0 KAMEBUSE. Nohoaliiihoo Kamepuse (Cambyses) kana keiki, he oi loa aku hoi kona ino i ko kona makaakane. He pakela inu waina loa oia ; aia hoi o Perekape he kanaka maikai oia, ao mai i ke alii, me ka i mai " e ino ana kou ohi a me kou manao ma keia hana ana au e hana nei." A i ka pau ana' o kana olelo ana, kahea koke aku la ke alii lawe ia mai "k?i waio<f, i inu iho ai oia mailoko ae o kahi nrau kiaha nui. I iho ia oia u e īke hoi ka'koū i ka hoopowehiwehi ana o ka waina, a ine ka hoonawaliwali ana i- kuu mau lima." Alaila kahea uku la oia i ke kakaka, a me ka pua e lawe ia mai, a kauoha ae la oia i ke keiki a Perekape, e hele ae oia a e ku mai. ma kekahi kala oke keena nui. A hele no ua keiki nei, a haliu ne la kona makuakane e nana'ku i ke keiki ia wa i lena ai ke aiii i kana kakaka a pana aku la a ku qia ka puuwa'» o ke keiki. A pau ae la ia hanaino o ua alii nei, alaiia hoomakaukau oia e kaua aku i ko Aigupita. Ika hoopuniia nna o kekahi kulanakauhffte o ko Peresia, alaila hooikaika loa ilio la ke alii e hana i kahi hana maalea, i lilo pio ai ke kulanakauhale i ko Peresia. £enei ka hana. Hoakoakoa ae la o Kamepuse i na popoki a me na ilio a pau o ka aina, a hoonoho ae |la ia lakou mnmua o na koa. ' No ia mea makau iho la ko Aigupita ika lena aku i na kakaka a lakou, o ku ahei na holoholona akua o lakou, no ka mea ua maa ko Aigupita i ka hoomana ana i na popoki, ame na ilio. Alaila hoouka kaua aku la ko «resia me na ilio e hae ana, a o nn popoki hoi e owau ana. No keia mea i lilo ai ke kulanakauhaie ma ka oluolu wale no. O ke Akua nui o ko Aigupita, he bipi kane nui, a Ua kapa aku lakou i kona inoa o Apisa. A ua pepehiia ua bipi hemolele rtei, wahi a ko Aigupita e Kamepuse, a hanaia ka io oua bipi nei ina koa ona. Mahope koke mai no make iho la oia i kana pahikaua, me ka manao ole e make ana. A hauoli iho la ko Aigupita no ka make ana. No Dariu. Aia hoi o Dariu kekahi alii o Peresia, ua ltke )oa no kona ano me kela mau alii i hala ae nei, he alii lokoino. 1 kona wa i manao ai e hele kue aku i ko Sekute, alaila kipaku ak« la oia i na keiki ekolu a kekahi elemakule,c hele pu me kona poe koa. 0 kana mau keiki wale iho Ia no ia. Nolaila hele ae la oia imua o ke alo o ke alii e noi aku ai" e noho me ia keknhi keiki ma ka hale. Me kona i aku i ke alii, " he elemakule nawaliwali wau, aole e hiki ia'u ke hana. Ina oe e lawe aku ia lakou a pau ekolu, alaila e make, wau i ka pololi a ka ai ole." " He oiaio anei ia" wahi a ke nlii, " ina pela e noho no Inkou a pau ekolu Knuoha koke ae \a ke a\\i e pepehi i keia mau keiki ekola, a e haawi aku i na kino kupapau lia ko lakou makuakane. A i kona wa i hoomakaukau ai e kaua aku me ko Helene, ioohia koke iho Ja oh. i ka mai, a make. A o kona pani, o kana keiki no oia hoi o Kereke.