Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 45, 11 November 1865 — Huakai hele ma Alakai, nana alanui o ia kuahiwi noe e iho aku ai i Wainiha a hiki aku i Hanalei. [ARTICLE]

Huakai hele ma Alakai, nana alanui o ia kuahiwi noe e iho aku ai i Wainiha a hiki aku i Hanalei.

I ka Poakolu oia ka la 11 o Okatoba, i ka auina la o ke awakea o ia la, hoomaka aku la keia huakai e hele, a o ka mea nana keia hele ana o Kanuka. O ko lakou nui he eono, mai Waiawa aku a hiki i Halemanulalo, he hale malaila e ku ana ua paa i ka papa hele, me na pukaaniani, a hookahi puka komo. A malaila i moe ai a ao ia po; a ua noho iho elua o lakou a koe aku eha, o Kanuka a me ko lakou mau kamaaina a o H. Kaluahi aha lakou. I ke kakahiaka Poaha, hele aku lakou a ma Waineki; he wahi kahawai la maluna aku, a ilaila pau ka pono a ka malihini, a oia ka ululaau mua ia; a ua kapaia ia wahi o Elekeninui. Ilaila ua ike ia ke akamai o ke kamaaina i ka nana ana i ke alanui, no ka mea ua nui loa na alanui a ka puaa. A ma ia mau ala a ka puaa i hele aku ai ka mea nana ka huakai, no ka manao o ke alanui no ia eia ka aole, ia wa no paa mai la ke kamaaina ma kona ike, a ma ia ike no lakou a hala ia ululaau, iho aku he kahawai ia o Kikiikauaikanana. A ma ia kahawai, he wahi hewa no ka ia o na malihini; a me na kamaaina pu hoi o keia wa, ua hele o G. B. Rowela me kona mau kamaaina, a ua hewa no, a hoi hou no. A o ke kamaaina hoi o keia haole a me kona mau hoa hele pu; ke kuhikuhi nei no ma kona ike mua ana; aole oia i poina mai lalo a luna o kualapa o ua ala nei, hele aku a hiki he wahi hoomaha ia o Kaluaokaa ia wahi, aole nae ona manao he hewa koe no ka nahelehele hihia o ke alanui e hiki aku ai i Kalehuamakanoe, a hele aku o ke kahawai o Kawaikoi, ua nui no ka hihia o ke alanui e hiki aku ai i ka Manukani. Malaila lakou i ai a-i he mau popo balena liili, palua i ka mea hookahi, ia hele ana aku a lakou, o ka naele ia o alakai, a hiki lakou nei i Aipo, malaila loaa lakou i ka ohu, aole ike ia aku o kela wahi o keia wahi. Aka nae, ua paa no ka manao o Kaluahi e hiki no i kahi i manao ai, aole ona kanalua i ka paa i ka ohu a me ka noe. Mai laila aku a Kilohana, o ka hoomaka ana ia o ke ala iho e nana aku ai ia Hanalei, aole nae lakou i ike ia kai ua paa i ka ohu noho kuahiwi. A malaila lakou noho iki he mau minute; a o ke ala o kahi a lakou i hele aku ai ua hihia paa i na laau a he nihi ka hele mahai o ke alanui. A i ko lakou iho ana i Ialo; ua inoino no ke alanui i-o a ia nei na wawae; no ka paheehee ka i ka mea ua, ilaila nae ua hili lakou ma kahi e, a o ke kumu nae o ko lakou hili ana o ka wikiwiki loa o ka mea nana ka huakai; me ka manao paha e hala kau wahi o ke ala iho, eia ka ua hala ke ala ma o a ua hala lakou maanei me ka paa no i ka ohu. Eia nae lakou i ka hapalua o ke alanui, ia wa ike ae la o Kaluahi ia Namoohui, ina aole i ike ia ia wahi ana ina ua pau loa

lakou i ka poino. No ka mea, ma ia wahi he pali lele au koae, aohe puka puhi ahai lono ole, no ka mea, ua iho lakou ma ka aoao mauka o ke ala, a hiki ae lakou i ua wahi la o Namohui, ma ia wahi i mana aku ai elua moo, o ka mana makai oia ka mana alanui. Mai laila aku lakou a Keanawi, aia ia wahi ilalo o Namoohui, he ana ia a ilaila paha uhi mai la ka malu po, a e iho ana no nae ia iho ana loaa iho la ko lakou kamaaina i ka pilikia o Kaluahi, i pahee oia a pa i kekahi laau a hai kehahi iwi o kona kihi poohiwi. Malaila moe lakou, ma nae aole i loaa keia pilikia i kekahi o lakou penei no la ua hiki mua lakou ilalo ia po, i ko lakou moe ona, elua o Kaluahi ma ma ko laua wahi, a elua hoi o Kanuka ma ma ko laua wahi a ao ia po. I ke kakahiaka Poalima, ua pau ka ohu a malaelae ae la na maka, a ia wa hele no o Kanuka me kona hoa, pau ke kali ana i ke kamaaina, pono hou wale aku no ma kana wahi e ike ai he pono a hiki wale i kauhale o Wainiha, moe ia po a ao. Ia laua no ka hoi a hiki aku a liuliu iki iho hiki ana no o Kaluahi me kona hoa, a moe pu lakou ia hale. A malaila lakou i kaawale ai, hoi ekolu ma Puna, a hoi hookahi mai o Kaluahi ma na pali maluna o ka waapa a hiki ma kona awa o Keonekahua a hiki loa ma kona hale ma Waiawa. J. P. A. Keliihune. Kamaluinia, Pokii, Kauai, Okatoba 3l, 1865.