Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 46, 18 November 1865 — E hoomanao i ka make. [ARTICLE]

E hoomanao i ka make.

Owai la ke kanaka e noho mai nei i ike ole i nei mea he make ? a owai la hoi e hiki ke olelo ae ua ike no a'u i kou wa e make ai. Ma ka liuli nna ae a-nana i ka Baibala e ike ia aua nei ka olelo, " me he ailme la k'n make ke Jiiki mai." He oiaio o ka make he men nui no ia a na laliui e noonoo ai, oiai aole i ike ia l;a wa e hiki mai ai. Ua hana ia mai kakou e noho ma keia honua no na la pokole, a hoi nku ma ko kakou maii hale hope loa, a ilaila e waiho oni ole ai. Aole e kali mai ana ka mnke ia oe e ke kanakn hanohano. aole hoi i ke kanaka keokeo, nka ua kii mai no ia i na'lii me na makaainnna, i na makua me na keiki, i ka poe kahiko me ka poe hou, a he kanawai paa loa no ia i kau ia mai maluna o na mea ola a pau e noho ana ma ka honua nei. Ke olelo mai nei ka Baibala, " aohe kanaka ikaika i ka la o ka make." He oiaio no, ina kakou e hoomanao ae ia Samesonn, ka mea nana i uhae ka waha o ka Liona, e ike no aua nei kakou, o kona ikaika ua hoomaluleia e ka make. £ huli hou ae hoi kakou ihope, a hoomanao ae i na la o Kameliameha Nui, ke 'koa o Hawaii nei; me he mea la, ua hooiiawali ia kona mau lima kakauha, e na lima menemene ole o ka make, a auhea la oia i keia mau la ? aia ua hala aku, ua kii ia mai e ka make; a ua huki ia aku ināi ka poli aku o kona paeaina. He mea nui io.no ka make; a ke kau mai nei oia imua o'kakou me he Liona la ua pololi e kali ana no kona aina awakea. Ma ka nana ana aku i kekahi poe e noho mai nei, me he mea 'la aole o lakou hoomanao i ka make. Ke imi nei lakou, ke ai nei, a ke leaiea nei hoi, me ka olelo ae hoi <f \na'u no keia mau mea." E kiei aku i na ilina o ka poe i hoi aku i ka opu o ka honua, e hoomanao ae hoi i kou hoaloha i hala e aku. Aohe hoi hou mai, aohe kamailio mai, aohe no hoi ike hou ia aku, ua nalowaie loa no. / Na ka make no lakou i hookaawale aku mai ka piii ana me kakou, mai ka hele pu ana, mai ke kw pu ana. Ina no la peha he hele aku no a hoi mai, ina la aohe o kakou ka hoomanao ae a hoi mai o mea ma.. A ina no la hoi he hiamoe a ala mai, ina no Ua lohe i ka kakou kahea aku, " e moe nei, ua puka ka la aia iluna." Ua haawi ia mai ia kakoU ka naauao, no na mea e pili ana nokeiaao, aka, koe aku ka hoola ana mai i ko kakou mau hoalauna i make aku. Ua hoike ia aaai no hoi ia kakou, aia he wahi inaha no ko kakou niau uhane e noho ai, he wahi nani loa. He wahi ike ole ia ka eha, a aohe hoi he uwe ana malaila. - Pēhea la kakou e hiki ai ilaila ? Aia wale no a hooinanao kakou i ka make, a hoomanao hoi i ka make

inau loa ana nialoko o ba umu ohi enoena. Alaiia, kupu ae ka manao makau, a makemake hoi e noho ina kela aina nani ma kahi inamao loa. Nolaila, e hoomanao i nei ni£n he make, Oka make una o kou kino e ka hoalaun, he mea no ia e hookikina mai ana i na waimaka e kahe aku ma na papalina o kou mau hoa e nana ana i kou kino uhane ole, kou kino oni ole ae. He oiaio, oka make, he mea no ia e hookaawale ana i ka hoalauna mai ka noho pu ana; aka hoi, ua ole~ lo ia he hope loaa no i ka ukali ia aku. Ae heoiaio loa ia, aka hoi, e ukali aku anei kakou a loaa aku ilalo i kahi e uwi mau ai na niho ? kahi hoi au e olelo ae oi, " ua enaena kuu puu i ka wela, a homai ona kulu wai i hoomau ae i kuu alelo." Pehea la e loaa aku ai ko hoa ia oe, ua hala ilaila, he wahi aia iluna, a o kekalii hoi aia ilalo. Imi aku oe malalo ua hala kela iluna, aaoheoee hiki ke l?!i aku iluna ua Imla ka wa, ua paa moi hoi ka ipuka. Kahea oku hoi oe, "E ka Haku, e wehe mai ia,u/' aohe e wehe ia mai, aka pane mai kela, i ike ia oe.*' Ke ao mai nei na la a me na po ia kakou, e hoomanao no ka ia e kii ia mai ai na uhane. Ke hea mai nei hoi ka leo mai na ilina mai, " E huli aku, e huli aku ma kela aoao, ma kahi a lesu e peahi mai nna." E noho anei me ka manao ole oe i ka wa e hiki mai ana ? E noho hoomanao ka pono; a e noonoo hoi i kahi kupono au e hele oku ai, ina maluna mā knhi nani, a malalo paha ma kahi ahi. Ke hea mai nei no ka make ia kakou, a e hele io aku ana no kakou. E hiki mai ona na la ino a e hoopokole ia hoi na makahiki; au e olelo ae ai, aohe ou pono iki ia mau mea. Nolailae hoomanaooe i ka make; a e hoomanao hoi i kou mea nana i hana oiai oe e noho opiopio nna, o kii e ia mai aua nei e ka make, a iawe ia aku oe me kou hoomakaukau ole no ka make e hiki mai ana. " Heaha ko oukou ola ? He mahu no ia i pu-a iki ae a nalo iho." Ke hooki nei au maanei, a ke waiho aku nei hoi au i ke aloha me oukou, a na oukou no hoi e paa aku kahi kauoha, " e hoomanao i ka make." D. M. CoLLEGIATE. Rain Tuuhine Hut, October 2. 1865.