Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 47, 25 November 1865 — Na kula kaikamahine. [ARTICLE]

Na kula kaikamahine.

Ua mnhuahua ae na kula hanai Uaikamahine a kakou i keia \va. Aia ma Kauai hookahi; rna Oahu nei ekolu paha; ma Maui elua p«lha, ina he kula ko ka poe Bihopama Lahaina. A ua lohe wale mai nei makou, e hooniaka ia ana kekahi kula hanai ma Hilo. Ma A'lolokai ke hooikaika nei o Miss .Vlere Parisa i kana kula, he kula la i luiiia'me ke kula hanai. O ka hapa nui o na haumana, aia no mt na makun e noho ai; aka, ua wae ia e ke kumu kekahi niau kaikamahine i poe keiki hanai nana. Noho pu lakou meia iloko o ka hale hookahi, a oia ko lakou makua. Aka, he hoomanawanul ka noho ana, oiai he īlihune na makua, aole hiki ke hoolawa pono i ke ola o'ke kumu. He mahalo ko makou no ka hoomanawanui ana o ia kumu ma kana hana aloha no na. kaikamahine o Molokai. Aole anei kupono i ke Au« puni ke kokua i na kula o ia ano ? Ke manao nei inakou, ma kahi i ike ia ka hoomanawanui maoli ana o na kumu aole no ka uku ia mai, aka no ka makemake maoli e kokua ma ka hoola a hoonaauao anāi na keiki Hawaii, pono loa i ke Aupuni ke kokua ia mau kula. Aole no paha e hoole ke Aupuni i ke kokua ana ke wehewehe pono ia na mea o ia ano imua o ka poe nona ka mana e kokua. Aka, heaha ia ka waiwai o 'na kula hanai ke ole ao ia na haumana ma na mea a lakou i hemahema ai, im mea hoi e liio ai lakou i poe wahine naauuo kupono ma na niea e pono ai lakou iho, a ma o lakou la e pono ai ka aina nei ? Ke manao nei makol o ke kula, a o na kula paha.e ao ana i na keiki e hoopilimeaai manfuli o kela ano hui a me keia ano hui, me ka hoonele ana ia lakou i ka ike i na mea e maikai ai ka noho ana wahine makua iloko o na oihana o na wahine o ke a<ī nei, he lapuwale »a 'mau kula. He poho ka manawa i ka lilo ma ia mau kula, poho pu ke dala i kokua ia no na kula o ia ano. He pono e ao ia na kaikamahine, aole e hoopili naaupo mamnli o kela a me keia, o ka poe i hoohalawai ia me lakou, aka e ao la lakou i ka noonoo e hiki ai ia lakou ke wae i ka maikai a kapee i ke ino. Ke manao nei makou o ka hana a ke.kumu ao, aole ia ka hoopaa ana i ke ano o ka haumana e like me kona ano iho ; e iike me ke kakia ana o ke Kamana i ka apana papa ma kahi ana i makemake ai a paa loa malaila. Aka ua kuhihewa kekahi poe kumu ma ia mea. Ke manao nei lakou o ka hana nui a ke kumu, oia ka hoololi ana i ke ano o ka haumana a like oia me kana kuinu. 1 iike ka noonoo ana a ka ha«mana me kona kumu, a pau na ano o ke kumu i ke komo iloko o kn haumnna, alaila pnno i leo lakou

manao. He kuhihewa ia, eno wale ana 110 oia ika haumana e hoopilimeaai. Eia ka hana a ke kamu ao, e imi i ke akamai i ka noonoo; o ka hookaawale ana i na mea a pau e kue ana i ko ka haumana uiu ana ma ka ike. Aoie oka hoo ana iko ke kumu ike iloka o ka haumana, aka o ka hooulu ana i ka haawina 1 waiho mua ia iloko o ka haumana eka Mea Nana ihana. Oka we« he ana i ka puka e ai i ka noonoo o ka haumana ke hele aku iwaho, a pii aku 1 na kulana kiekie a ka ike, oia ka hana a ke kumu ao. Ake makemake nei makou e ike i ke ao ia ana o na kaikamahine me na keikikane o kakou ma ia ano. Aka, elawa ana no paha ka ike noonoo jpe ka ike palapala ina kaikamahine. Aole nae oia wale ka mea e makaukau ai lakou no ka noho ana i poe lala no ka lahui. e pomaikai ai ka aina ia- lakou. Ina oka ike palapala wale no ko ka wahine ike, ina ua makauknu loa oia ma na mea helu, ina he puu kani kona ma na leo mele, ina he makaukau loa kona ma ka hookani piana, a nele nae i ka ike ma kekahi mau mee e ae e pono 'ai ka noho ana wahine a kane,. a ohana hoi, alaila he naaupo ia wahine. ina ike ka wahine i ka himeni, aole nae ike i ka humuhumu, he pono ole ia. Ina hiki ika wahine ke hookani i ka piana aole nae e hiki ke hana i puka pihi no ka lole wawae, ua naaupo ia. Ina ike ka wahine ika hoalu aloha ma na papa hele o ke keena hula, aole nae ike i na alu o ka palule, heaha la ua nei ka pono 0 ia wahine..? He ole, ma na mea e ',pono ai ka noho iina kane a wahine. Nolāila, o ka hana nui iloko ona kula hanai kaikamahine o kakou, oia ke ao ana i na haumana ika hana maoli. E ike ka wahine i ka humuhumu, ka holoi, ka aiana, ke kuke, ka hooponopono hale, ka malama keiki me na mea e ae e pili ana i kana oihana ponoi. Makemake makou e ike ina kaikamahine Hawaii e makaukau ana ma ia mau mea. .Ua kaulana kukou he lahui ike Ika palapala, oka ike ika hana koe. Ina he naauao ke Aupuni, e makaala auanei oia ma keia hope i hoomahuahua ia na mea e koi ana i ka poe opiopio eao i ka hana. Aole hiki ke hookikina ia ko kakou poe opiopio ika hana. Aia aao maoli ia, a ike lakou i ka waiwai a me ka hanohano o nei mea he hana, alaila e hana io auanei lakou. A o kekahi mea nui i keia wa, oia ho ke ao ia ana ika hana oka poe hou. Na ke Aupuni ia hana, na na makua, na na kumu ao, a na ka poe aloha aina a pau.