Ka Nupepa Kuokoa, Volume IV, Number 49, 9 December 1865 — Page 2

Page PDF (1.46 MB)

Ka Nupepa Kuokoa.

Lapalapa ke ake i ke aloha,
Aloha ka hala puakaao,
I wahia e ka ua naha,
Koo ka pili a ka hinanalo,
Mokoli ka pua i ka laau — e,
Laau o Hamakua ke pii,
Ke poi la ke kai i na pali,
Lawe aku la ke kai i ka nui o ka pua,
Koe iki ka pua i ke kaula,
Alanui haka ka waikapu,
Pii ma ka pali kahiko ala,
Au umauma kekahi ala,
O ka waa ke kolu o ke ala,
Ookipu ke ala mauka, O ka ha ia o ke alanui — e,
Pau — pau ke ala o kuu aina,
He aina lehulehu o Kohala,
E helu a kini a lehu a mano,
Nona hoi ka i ana nei,
Ua hala kela i ka mole,
O Kohala na he ala lau,
He ala pii ma kowa loko,
He ala iho ma Kahoana — e,
Ka-ha-kaha-kahana koke wale no."
                    I ka noho ana o Kuaiwa i Waipio, he alii noho ma na aina pali, he alii lelepali, a ua kapaia o ka pali o Kuaiwa a hiki i keia la.
                    O Kalaunuiohua ka makuakane o Kaheka ka makuwahine. He alii noho malie o Kuaiwa, aole e like me kona makuakane me Kalaunuiohua, he alii pepehi i na kahuna me na kaula, he alii kaua o Kalaunuiohua mai Hawaii a Kauai, o ke kaua i Kawelewele.

               " O Kalaunuiohua ke alii nana ke kaua i Kawelewele i hana i Kauai, kupu ka niuhiwa i ka moana, he ohune ka pahu, he kahului ka aha, kani ia pahu ke pai."
               Mai pau lakou i ka lukuia e Kukona ke alii o Kauai. Aole pela o Kuaiwa, he alii maikai oia, he alii hooponopono i kona Aupuni, a he alii mahiai, a nana no i kukulu i kekahi mau hale no ke Akua.
               O kana wahine o Kamuleilani ; a na laua mai na keiki, o Kahoukapu, o Hukulani me Manauea. A moe hou ia Kamanawa, nana mai o Ehu, maloko o keia mau keiki, loaa hou mai na kupuna alii. Maloko o Hukulani, loaa mai ka lahui i kapaia he Mahi, me kekahi poe alii e ae. Ma o Ehu, he nui na mana alii, me ka Oihana Kahuna, ma ka aoao o Nahulu, oia hoi o Ulumeheihei ma, ka poe pua a Lonoanahulu.
               He nawaliwali au, aole e pau ka moolelo.

Ka Nupepa Kuokoa.
HONOLULU, DEKEMABA 9, 1865.

I na Luua o ke Kuokoa

               Ekolu pepa i koe a pau na pepa o keia makahiki. Alaila, hoomaka ka makahiki hou, oia hoi o ka makahi 1866. O na kanawai o ko kakou nupepa e like ana no me na kanawai o ka makahiki i hala. Elua dala no ka makahiki holookoa, a hookahi dala no na mahina eono,— ina e hookaa mua ia. Ina aole i hookaa mua ia, aole pono i na luna ke hoaie aku i ka pepa i kanaka. Aia a hookaa mua mai i ka pepa alaila, haawi aku.
               A eia kekahi mea hou, a he mea e hoihoi ai ka manao o kanaka. Eia ma ka lima o ka Luna Hooponopono o ke Kuokoa 2,000 mau kii o Kamehameha III, ka Moi i aloha loa ia o na Alii i hele aku i ka make. A ina e uku e mai kekahi i na kala elua no ka makahiki, e loaa ana iaia kekahi o keia mau kii. Aia nae a hookaa mua ia na kala elua.
               Ua ane like ka Papa Luna o ke Kuokoa me ka makahiki i kaa hope ae nei. E kauoha koke mai oukou e na luna i ka nui o na pepa a oukou i makemake ai. Aka mai kauoha wale mai. Aia a hookaa ia na kala o keia makahiki, alaila hiki ia oukou e kauoha no ka makahiki hou.
               He pono i na luna ma Hawaii, Maui, Molokai, me Kauai, e hai koke mai i ka nui o na pepa a lakou e lawe ai, i mau ka hele ana aku o ka pepa i o oukou la. Aole e hoouna ia ka pepa ke kauoha ole mai oukou mamua. Nolaila, e wiki, o nele auanei oukou.

Na Luna o ka Nupepa Kuokoa no ka M. H. 1866.

NO HAWAII HIKINA.

Kaupakuea,              Gilbert Waller Esq.
Onomea,                     S. L. Austin Esq.
Hakalau,                    Rev. T. Pohano.

Waiakea Hilo,       { Rev. D. B. Laimana,
                                         { Rev. T. Koana.
Puna,                             Kaina Esq.
Kapaliiuka, Kau,    Rev. J. Kauhane.
Waiohinu, Kau,     Toma Matin Esq.

NO HAWAII KOMOHANA.

Kaawaloa Kona H.,                 Rev. J. D. Parisa.
Kapalilua, Kona H.,                Rev. S. W. Papaula.
Napoopoo, Kona H.,             Capt. Cummings.
Helani, Kona A.,                      Rev. J. W. Kupakee.
Kailua, Kona A.,                       Rev. G. W. Pilipo.
Kohala Akau,                              Rev. E. Bona.
Kohala Komohana,                 Rev. S. C. Luhiau.

Kohala Hema,                            { Rev. L. Laiana,  
                                                            { Rev. A. Pali,

                                                            { me D. Manuia.
Hamakua                                       { Rev. L. Laiana,  
                                                            { Rev. S. Kukahekahe,  
                                                            { A. W. Pupulenui,  
                                                            { S. Kamelamela,

                                                            { me D. Kaanehe.

NO MAUI.

Lahaina,                                         Rev. D. Baluwina.
Lahainaluna,                                Rev. S. E. Bihopa,
Wailuku,                                       Kahale Esq.
Honuaula,                                      Rev. H. Manase.
Kaupo,                                            P. W. Kaawa.
Hana,                                               D. Puhi,
Keanae,                                          Rev. S. Kamakahiki.
Makawao,                                     Rev. Poka Gerina,
Haiku,                                             P. Nui.
Kaanapali,                                    Rev. J. H. Moku.

NO MOLOKAI,

Kaluaaha,                                       Rev. A. O. Forebe.
Halawa,                                          Rev. S. W. Nueku.

NO KAUAI.

Waioli,                                           Rev. E. Ioane.
Anahola.                                        Rev. E. Helekunihi.
Koloa,                                            Rev. J. W. Kamika.
Lihue,                                             Paulo Isenberg Esq.
Waimea,                                        J. Kauai Esq.
Hanalei,                                         S. W. Naumu.
Niihau,                                           D. S. Kupahu.

NO OAHU.

Wailupe,                                       Kaili.
Waimanalo                                  { Rev. S. Waiwaiole.  
                                                            { me Kane.

Kailua, Kaneohe, Heeia,     Puhili.
Kaneohe,                                      Rev. B. W. Pareka.
Waikane                                        { Rev. Z. Poli.
                                                             { me S. E. K. Papaai.
Punaluu,                                        Kaaimanu.
Hauula,                                           G. B. Ukeke.
Ewa                                                  { Rev. J. Bikanele,
                                                             { me Kauwahibaka.
Waianae,                                       { Rev. A. Kaoliko,  
                                                            { me Keauiaole.

Waialua                                         { Rev. M. Kuaea,  
                                                            { me S. N. Emesona.

HUNAHUNA MEA HOU O HAWAII NEI.

                    HALEMAI LEPERA.— He 60 a oi aku ka nui o na mai maloko, i kela pule aku nei, ua oi loa ae nei paha i keia mau la.
               O ke kanaka e aahu ana i kona kuka nui manoanoa i ka wa wela kikiki, ua kue ia i ke ola oluolu o kona kino iho.

               NA MEA HOU O KE ALO ALII :— Aole makou e hoopuka mau aku ana e like me mamua, aia a pilikia, a ano hou ae paha i ko keia wa.

               PUU DALA NUI.— O Kekoa o Punaluu, ua loaa iaia he $300. a oi aku no ka pulupulu, aole nae i pau ka pulupulu i ke kuai ia. Ka pono o ka hooikaika !

               KA PAU NO KA IA.— Iloko o keia pule a me kela pule aku nei, o ka pau no ia o na hoa hoolaukanaka o ke awa o Honolulu, oia hoi na moku okohola.

               MANUWA MAREKA.— I ke kakahiaka o ka Poalua oia hoi ka la 5 o Dekemaba nei, ku mai ka moku Manuwa Lancaster ma ke awa o Honolulu. Kokoke e 600 kanaka.

               KA UAPO A HAALILIAMANU :— Iloko o keia mau pule aku nei, ua hana hou ia iho nei ia uapo, a ua makaukau oia e auamo aku i kana hana o ka hoopomaikai i ka lehulehu.

               NO KA AI PAKA !— He nui ka poe ai paka, aka ea, o ka ai mau ana i ka paka o kahi poe kanaka ua makaukau ka wawae no kau mau hapawalu ma kou eke.
               O na kanaka kino ikaika e kalewa wale ana ma ke alanui me ka imi ole i hana e loaa ai kana ai. Oia ka mea lima hoolewalewa malalo iho o ka la, he aihue aku ka hope.
               Ua hiki mai i o makou nei ka lono oiaio, aole e hoi ana o Rev. M. Kuaea i Hauula, e like me ka mea i hooholoia ma ka hui ana ma Waianae ; e noho ana no oia ma Waialua. O kau Olelo Hoolaha e Honokoa o Moaula, Kau, Hawaii, aole makou e hoopuka ana i kau Olelo Hoolaha, no kou hoouna ole mai i ke dala, e kali ana no makou a hoouna mai oe i ke dala, alaila hoopuka ia aku.
               Haukawewe lua ka hoi na mea pai kii, aia mahea ia wahi pai kii ? Aia ma Waiahao, mao iho o ko Kakela pa. He hapalua ka haahaa, a hookahi dala ke kiekie, i ona ia no paha ilaila.

               KU KILAUEA.— Ua pau maikai ka mokuahi " Kilauea" ua hoao aku oia i kona au hou ana i na kai ana i au mua'i i keia Poaha ae nei. Ua pau ka nele mokuahi, e uleu mai oukou.

               WELA I KA WAIWELA :— Ua wela kekahi keiki a Kakela ma i ka waiwela i keia Poaono aku nei, aka, he mea kaumaha no ka ike ana i ka mea i hoowelaia, aka, aole nae i lilo aku ke ola.

               KUHI AU UA MAKE.— I ka huli hoi hale ana o kekahi o ko makou mau hoa, ike iho la oia i kahi kanaka e moe ana ma na kae alanui, ua ona loa i ka rama aole ike mai, ua hele a paumaele ka waha i ke koko, hoonioni aku la oia, onioni ae la, i iho la ia " kuhi ka hoi au ua make."

               HOOHAUNAELE :— Ma ke kakahiaka o ka Poalua iho nei, oiai e makaukau ana kekahi moku Okohola e holo aku, a ia wa lawe ia mai la ka poe kanaka i kepa ia ai a hiki ma ka uwapo ; a kauoha aku la ka poe Jiule e kau iluna o ka waapa, aka, aole lakou i ae mai, a o ka hoomaka iho la no ia o ko lakou aumeume ; a hooili aku la ka poe Jiule i ua poe holokahiki ne iluna o na waapa, aka ua poholo ka waapa ilalo, a hailuku mai la ua poe holokahiki nei i na pohaku, a pakele wale iho no ka poe Jiure, o ka ona ke kumu o keia haunaele.

               HULIHIA KEKAHI KAA LIO :— I keia Poakahi aku nei, oiai kekahi mau wahine haole e holo kaa ana, aia hoi, hulihia iho la ke kaa, a haule iho la laua malalo o ke kaa, ua loaa ia laua ka eha, pakele mai no nae ko laua ola, me laua no nae ke aloha nui luuluu.

               PALULE HAULE :— Ua loaa kekahi palule haule ia Kulika makua ma ke alanui, a eia ma ke keena o ke Kuokoa e waiho nei. Ua makemake ia ka mea nona ia waiwai e kii mai, me ka hai pono mai i ke ano o kona palule.

               NO KA MEA PALAUALELO :— He hoa aloha ka uluna a me ka bela moe no ka mea palaualelo, ka makua hoi ia o ka makilo a me ka anee kauhale, e ka palaualelo — e, e hana ! O ke kauoha mua ia a ka haku, me ka hou o kou maka e ai ai oe i ka ai, a pau na la o kou ola ana.
               O na moku a pau e ku mau ana i ko lakou mau heleuma, e hoemi ana lakou i ka waiwai o ka mea moku. Aka, o ka moku huki mau i kona heleuma, e mahuahua mai kana, pela no ke kanaka ke miki ia ma kana hana, aole ia e nele.

               MEA KAOMI PULUPULU :— Eia mahope iho o ka hale kuai buke o H. M. Wini, kahi i ku ai o keia mea kaomi. Ua eleu maoli ka hoopaa ana i ka pulupulu iloko o ke ope, oia no oe i ka pauku laau la i ka hele a kanuia ka pena.

               HUI KALEPA :— Ua hoomaka ae kekahi poe o keia kulanakauhale e hoiliili i puu dala, e hiki aku ana ka nui i ke tausani ($1,000,) i kumu no ka hana, ua hoomaka lakou i ka hui i keia poakahi aku nei, a ma ia hui ana ua aneane hapalua o ke kumu waiwai na mea i loaa.
               Ke Kapena Nemonemo. I ke ahiahi o ka Poalua ae nei, ua ku mai o Nemonemo me kona kuna, he haole kamaaina oia me kakou, oia no ke Kapena o Emaluka, A nona keia wahi mele.
Kapena lelepi o Nemonemo. I ka hooopili ana ia Emaluka.

               LEO KAHEA.— Ke kahea ia'ku nei na Luna o ke Kuokoa ma Honolulu nei, o ka hora 6 o ka Poaono la 16 o keia mahina oia ka wa e akoakoa mai ai oukou a pau ma ke Keena " Kuokoa." E kuka pu kakou no na mea e pili ana no ka hana o keia makahiki ae.
               O kau mele e J. W. Kaaloanu o Kaupakuea, Hilo, Hawaii. Ua ae ia no e hoopuka, aia a hoouna hou mai oe i ekolu hapawalu i koe, a i ole oe e hoouna mai, e hoemi iho no makou i na lalani, a like me kau uku i hoouna mai nei.

               KULA HIMENI :— Ua hapai ae ka Mea Hanohano John. li, i kekahi kula himeni, ma ka luakini ma Kaumakapili, ma ke ao ana i ka poe opio, ma na kanawai o ke mele ana. Nani kona ahonui, ke mahalo aku nei ko makou mau puuwai iaia, ka mea nona na makahiki i nui aku.

               AIHUE HILAHILA OLE :— Ua loaa mai ia makou he palapala mai ia Kapala (w) mai o Kahua, o Hilo, Hawaii, e hai mai ana no ka aihue ia o kana uala, ko, maia, ana i kanu ai, me ka manao nae na na keiki, eia ka hoi na ka aihue. Hilahila ole io no i ke kii e aihue i ka mea kanu a ka wahine. [Aka, aole makou he mau makai, nana e hopu aku, ka aihue.]

               POMAIKAI I KA MOKU :— E pomaikai ana ko Hilo, a me na wahi a pau a ka moku kuna " Alberni" e kipa aku ai, a me ko Kauai hoi i ka moku kuna " Onward," no ka mea, ua oleloia e holo mau ana keia mau moku ma keia mau kai, a he pomaikai nui keia no kakou, ma ka hoolako ana mai o keia Ahahui Hooholo Moku, i na moku kupono no kakou.

               MAKE KA HOOMALOKA :— Ua poloai ia mai makou e D. S. Kaelele o Niihau, i ka make hikiwawe ana o kahi wahine, o Nune, ma Puuwai, Niihau. O keia wahine, aole mai, a hoomaka oia e hele aku e holoi lole i ka la Sabati, o kona hele no ia a kokoke i ka punawai, o kona make loa iho la no ia. E ka makamaka —   e, e makaala he pokole keia ola ana.

               NUHOU.— Ua ike au i keia nuhou ma Kaneohe nei i ka malama o Okatoba, i ka la 9. He keiki i hanau kupanaha ia mai e kekahi wahine, o Lipewale kona inoa, ua hala hookahi makahiki, me elua malama, 15 la. Eia ka'u mea i ike aku i ka mea kupanaha a ke Akua i hana'i i keia keiki, elua ona ihu, hookahi ona haku uleule nui, maloko mai o kona lehelehe luna i puka mai ai keia haku pele ma kona waha. Ua hoalu ia kona ihu 1/3 ilalo, o ka inoa o keia keiki o Nakii k. o kona makuakane o Kau.

               NUPEPA HOU.— E hoopukaia ana e ka Papa Hawaii, he Nupepa no na kamalii, o ke Alaula ka inoa ; o Rev. O. H. Gulika ka Lunahooponopono. He nupepa puka malama keia, e pai pu ia ana he mau kii maloko, e hoonanea ai i na kamalii ma ka heluhelu ana. He hapaha wale no ka uku no ka makahiki hookahi, aia i ka malama ae nei o Ianuari 1866 e puka ai. Nolaila, e na kamalii, e imi ikaika i loaa kahi hapaha, e ola'i ko oukou makamaka hou, ua like no kona wahi kino me ko ka Hoku Loa.

               AHAAINA LULU DALA MA MAKIKI :— I ke awakea o kela Poalima aku nei, ua hapai ae ko Makiki i ahaaina lulu dala, i ka hana ana, ua loaa he kanakolu dala a keu, i mea kuai pena no ko lakou luakini.

               MAKE.— Ua make iho nei o Puukoe, kekahi o na Fatuhiva, he kane ui oia, he pua alii no hoi o ia aina. Ua make oia i ka la 6 o Dekemaba. O ka ha keia o ka poe i make iho nei. He wahine kana a me ke kaikamahine e noho nei, ke noho nei ka wahine me ka u i ka hoa aukai he kane.

               NO NA KAI, ANUANU MAI : — Ua loaa mai ia makou he leta mai a Geo Makawalu, e hoakaka ana i na mea i loohia mai iaia. O ka moku Kenanakoa kahi, a o ka make ana o ka malamamoku o Ilinoi kahi mea ana i hoomanao nui ai. O ka hiu o ke kohola i ka wala ana mai kahi, nui ka weliweli. Aka, hookahi wale no mea i oluolu loa ai ia, o ka malama mau o ko lakou Kapena i na la Sabati a pau, ua loaa nui ia lakou ka ia, he 21 boayhead, piha ka moku, ua lana kona manao ia Iehova no e pomaikai ai ka mea hilinai iaia, o na pilikia ua kaawale aku ia.

Ma ke Kauoha.

                    O KA Poakahi e hiki mai ana, ka la 11 o Dekemaba, oia hoi ka LA HANAU o ke ALII KA MOI. Nolaila, e malamaia ia la, i la KULAIA a e pani ia no na puka o na HALE OIHANA Aupuni a pau.
F. W. HUTCHISON,
Kuhina Kalaiaina. Honolulu, Dekemaba 5, 1865.

Huihalekuai.

                    E KA NUPEPA KUOKOA E ; ALOHA OE :— Eia ka mea hou ma Maui nei, o ka hui Halekuai ma na apana a pau o keia mokupuni. Hookahi no mea i lohe nui ia, a i kamailio nui ia ai hoi iwaena o na kanaka o keia wa, oia hoi o ka hui o na kanaka a pau ma keia apana, a kukulu i halekuai,
               Ua pau ka manao ana o na kanaka i ka mahiai, a me na hana o kela ano keia ano. He luhi ka mahiai wahi a lakou, aole e waiwai koke ana ke kanaka ma ka hana lima, aia no he halekuai, alaila waiwai koke a kuonoono.
               Na kekahi poe kanaka palaualelo i hoomaka i keia hana. A penei ka lakou olelo i ka poe naaupo puni wale ; " Pono e hui mai oe me makou, e kukulu i halekuai no kakou, alaila e waiwai koke ana oe, nui ka lole, nui ke dala, aole waiwai o ka mahiai he luhi loa ia. E nana i ka haole mea halekuai, aole e emo nui ka waiwai."
               Ma kekahi apana, ekolu haneri kanaka, he umi dala no ke kanaka hookahi, alaila kukulu ka halekuai, a ma kekahi apana emi mai, e iike me ka nui o na kanaka naaupo ma ia apana. Ke kuhi nei keia poe puni wale, e loaa ana i kela mea keia mea o lakou he mau haneri dala pakahi, no kela umi dala i hookomoia ma ka hui halekuai. Pehea ko oukou manao e ka poe noonoo ? I ko'u manao, o na luna nana i hoomaka i keia hana, e lilo ana ia lakou ka hooponopono o keia waiwai, o lakou paha ke pomaikai iki ana, aka o ka lehulehu naaupo e pomaikai iki ana paha lakou ke loaa hou mai kela umi dala i hookomo ia e lakou pakahi, ma ka hui halekuai. Me ke aloha i na luna hooponopono.
NA PUNIOLE.

Kaupo, Maui, Novemaba 14, 1865.

Aha Hoomalu.

                    Dek. 1. O ke hoeha hoopanee a apopo. Wm. Kelly, ona, bela ia $6.00. Jim. Tabour, ona, hoopaiia $3.00, koina $1.00. G. W. Vollum, ona, bela ia $6.00. Nika walaau i ka po, hoopaiia $10.00, koina $3. 00. Makaila walaau i ka po, hoopaiia $5. 00, koina $1.00. Nana walaau i ka po, hoopaiia $5.00, koina $1.00.
               Dek. 2. John S. Silvia, holonui, hoopaiia $5.00, koina $1.00. Meritt Sparks, aihue, hoopaiia ma ka hana oolea 3 malama, me ke koina $1.00. W. F. Benton, aihue, hoopaiia ma ka hana oolea 2 malama, me ke koina $1.00. Meritt Sparks, aihue, hoopaiia $6.,00, koina $1.00, a me ka hana i ka hana oolea 2 malama. W. F. Benton, aihue, hoopaiia ma ka hana oolea 2 malama, me ke koina $1.00. O ke hoeha, hoopaiia $6.00 koina.
               Dek. 4, Napuailama, ona, hoopaiia $2, a no ke koina $1. Kimaheo, ona, hoopaiia $2. koina $1. Kaikuaana, ona, hoopaiia $2. a me $1 koina. Kaliko, hoohaunaele i ka Aha, hoopaneeia apopo. Jim, ona, hoopaiia $2. a me $1 koina. Kahoi, ona, hoopaiia $2 me $1 koina. Isaiah Goodwin, holonui, hoopaiia he $10. koina $1 37 1/2. Maina, ona a me ka walaau i ka po, hoopaiia $2. koina $1. Hookuu, ona, hoopaiia elima dala, a me ke koina hookahi dala.
               Dec. 5. John Kaliko ; hoohaunaele i ka Aha, hoopaiia $15.00 koina $2.12. Harry Orotongo, ona hoopaiia $2.00 koina $1.00. Kama mahuka mai ka haku hana ae a popo. Moo, haalele kane, hoopanee a popo. Joseph Night, ona hoopaiia $2.00 koina $1.00. Johny, aihue hoopaiia $5.00 koina $1.00 me ka hana i ka hana oolea hookahi makahiki. Johny aihue, hoopaiia $2. no ke koina $1, me ka hana i ka hana oolea ma na malama eono.
               Dec. 6, Kama, mahuka mai ka haku hana ae, a ua hoihoiia no i na Hope. Mao, haalele i ke kane, hoopiia i ke koina $3. Ololii hoeha hoopaiia $25. koina $1 37. W. P. Mitchell, hoeha hoopaiia $100., koina $3 62. Pueaina, ona hoopaiia $2., koina $1. John Fitch, ona aole i hookolokoloia. Keala, ona hoopaiia $2., koina $1. Laanui, (keiki) hele wale aole hana, hoihoiia i ke kula ao hana.
               Dec. 7. Pooloa, hoeha hoopaiia $50., koina $1 12. Pooloa, hoeha hou i ke keiki uuku, hoopaiia $100., koina $1. Samuela, ona hoopaiia $2., koina $1. Koa, ona hoopaiia $2., koina $1. Victor Bremond, hoeha i ka wahine, hookuuia.

English Column.
Island Items.

                    The American Ship of War Lancaster arrived on the 5th inst. As yet she is anchored outside. There are nearly 600 souls on board.
               The large schooner Alberni sailed on Tuesday on her trial trip for Hilo. Should she find sufficient inducement to run regularly on that route, it will be a great addition to the comfort and regularity of communication with that and the intermediate ports of Honoipu and Lahaina.
               It is proposed to put the Annie Laurie on the " Kahului and windward of Maui route ;" and the schooner " Onward," new in our waters, will run to Koloa and Waimea.
               Thanksgiving was well observed in Honolulu on Thursday by the Americans in Fort St. Church, and by the Protestant Hawaiians of Kawaiahao.
               Mr. Henry Whitney deserves great credit for his efforts to develop the cotton interests of these island. He has furnished himself with a very efficient cotton press, by which be will be able to better prepare the article for shipment. During the past week he paid a single native of Koolau, Oahu, over $300. for only a part of his cotton crop from a ten acre lot. Mr. Whitney proposes offering still larger premiums for cotton than he has during the past year, among which will be " cotton gins."
               Those of our community who have heard of it, have during the last few days been much amused over an effort of the Board of Education to have the " Government Papers" used as " class-books" in the English.schools receiving Govt. aid ! What absurd intrusion next ? It will be interesting to see how far this effort will be successful. Do the Government Newspapers fail of the desired circulation among adults that they must be forced on our children ? Or is it necessary that the Board of Education should assist the Publication office, by subscribing largely for papers that cannot live on the appropriations made specifically for them ?
               The Schooner Ruggles arrived on Tuesday and is to run between Makee's Landing and this port.

FOREIGN NEWS.

                    On Thursday we received an Eastern Mail per Fairlight. She however brings but little later news.
               We clean the following additional items. The city of Kingston was in a state of great excitement. Business was entirely suspended, and the population were placing themselves in a state of defence. Immense meetings were held under order of the government. The rebellion raged with fury in St. Thomas in the east. Unprecedented outrages were committed upon lives and property there. The volunteers sent to the insurrectionary districts were only partially successful in repulsing the insurgents. Forty executions have already taken place by the authorities.
               It is feared that the Cholera will reach America from Spain. The sale of Govt. Hospitals is in consequence suspended.
               The cattle disease is abating in London.
               A severe hurricane raged in Havana on the 22d and 23 of Oct. A total of fifty vessels were more or less injured.
               It would seem that the Brittish Government does not after all propose to submit the question of damages by Alabama &c., to arbritration. It was Sec. Seward's proposition, and is rejected.
               Earl Russell succeeds Lord Palmerston in the Premiership.

NU HOU O NA AINA E MAI.

                    I ka Poaha i hala'e nei, ua ku mai ka moku Kalepa Fairlight mai Kapalakiko mai, a ua loaa pu mai kahi mau mea hou. Eia no ia.

               HE KIPI MA JAMEKA : Ua nui ke pioloke o kahi Kulanakauhale malaila, no ka hookiia o ke kalepa ana malaila.

               KORELA : Ua nui keia mai ma Sepania, nolaila, makau ko Amerika o hiki mai malaila, nolaila, papaia na moku, aole e ku mai kahi moku mai Sepania mai. Ua mau no ka malama ana i na Halemai o ke Aupuni Amerika no ka nui loa o na mai e hiki mai ana, nolaila, hoomakaukau e.

               KANUIA : Ua kanuia ke Kuhina Nui o Beritania ma Westminister Abbey.

               HE MAKANI NUI : Ma Havana i ka la 28 o Okatoba, ua pau he 50 mau moku i ka nahaha i ka makani ikaika loa.

               NO " SENADOA" MA : No ka hooholo ana a ko Beritania i na moku powa elua, i ka Alabama, ame Senadoa ma ka moana, e powa wale ai ; nolaila, ua noi ae ko Amerika i ko Beritania e uku oia i na dala he $10,000,000, no keia hana ana i na moku powa ; hoole nae ko Beritania, a hoole no aole make haawi i na Komite ka noonoo.

               ALANUI KAA AHI MALALO O KA LEPO : Aia ma Ladana, ua hanaia he alanui kaa ahi malalo o ka honua, he hiki ke holo a hala kahi mau mile, a puka aku ma kahi e. O ke kumu o keia hana ia ana no ka pilikia loa i na hale, aole kaawale no na kaa, nolaila hana ia malalo.

               HOLO LIO A NA WAHINE : Aia ma Setokeona, ua haawi ia i alana no ka hololio a na wahine, a ua nui no na wahine e aumeume ana no ia puu dala. Eia iho malalo nei na haawina. O ka wahine akamai i ka hololio he $50.00 ka haawina ; o ka lua iho he pika dala, o ke kolu iho he $20.00.

               HE LAUOHO EHU KA MAKEMAKE ! O ka mea makemake loa keia a na wahine o Parisa o ka lauoho ehu, ina he lauoho eleele, alaila noke lakou i ka mea e ehu ai ka lauoho, e like me ko ka Moi wahine.

               HOOPAI IA E LI : O ka la 10 o Novemaba, oia ka la i liia ai o Wariza (Wirz,) he luna no ka papu o Anedonavile, i pepehi oia i kahi kanaka a make loa, nolaila, ua hoopai ia. He kanaka oia no Suedena ma ka hanau ana. Mare wahine oia ma Lousiana, a mamua aku o ke ku ana mai nei, he kihapai nui kona, a nui no hoi na kauwa kuapaa. I ka wa i lawe ia ai e ke Aupuni o kona kihapai ma Misikipi, i Rikemona no oia ia wa.
               I ka makahiki 1863, hoouna malu ia oia e holo i Europa e ka poe kipi, a hala na mahina ewalu, hoi hou oia i Amerika ; a kohoia oia i Kapena koa malalo o Gen. Wander. A mahope mai, hoolilo ia oia i luna kiai o ka hale paahao ma Anedonavile.

               MAU ELEPANI A-A.— Hookahi paa o keia ano Elepani, aole i oi loa'e ka nui i ko ka ilio Nupounalani, i keia mau manawa iho nei ka laweia ana ae i Enelani mai Aferika waena ae. He mau mea ano hou ia i ko Ladana. no ka mea akahi no a ike ia malaila keia ano elepani. Ua kuai koke ia mai ua mau wahi holoholona nei e ko laila poe, ke kumukuai o kekahi wahi elepani 1600 paona ua like ia $8000. A ua lawe loa a i Nu Ioka.

               ALEKANEDERO DUMA.— He malaka keia kanaka, he kanaka akamai i ka haku kaao, a ua nui na buke kaao a keia kanaka i kakau ai. I kekahi wa halawai ae la oia me kekahi kanaka waiwai ; a ninaninau aku ia ua kanaka waiwai nei ia Duma penei :
               " He hapa nika hoi paha oe ea ?"
               " Ae, no hoi paha," wahi a Duma me ka nalu ana iloko ona i ka ninau e ninau hou ia mai ai.
               " Alaila, he nika aku la no hoi kou makuakane," wahi a ke kanaka waiwai.
               " Heaha la hoi, kainoa no hoi he nika no." wahi a Duma, me ka awihi ana o na maka.
               " Alaila, o kou kupunakane he keko," wahi a ke kanaka waiwai. " Kahaha." wahi a ke kanaka waiwai.
               " Aole paha he kahaha iho ko laila, wahi a Duma," o ko'u hanauna ua hoomaka mai i kou hopena ; a o oe e hoi hou ana oe i keko.

Na Palapala.

Mai Nuuhiwa mai

Hakahekau, Uapou. }
Mei 18, 1865. }
REV. J. S. EMESONA ; Kuu makamaka o ka olelo hoopomaikai a ka Haku :— Aloha nui
oe, a me ko ka hale ou.
               Ua hala aku la o Hokuao, a ua   hoouna aku au he wahi leta uuku na oe, a no ka loaa ana mai ia'u o ka manawa kaawale e palapala aku ia oe. Eia mai no ia.
               Eia maua ma ka Mokupuni o Uapou e noho nei. Pae mai la maua ma keia aina ma ka malama o Mei 1865, oia hoi ka manawa a Baluina i holo mai ai ma keia pae aina. Ua hala na makahiki elua me ka hapa ko maua noho ana iho maanei. A ua oluolu paha olua e lohe lea aku i ke ano o keia aina kihapai hou. Ua oluolu no wau e hai akaka aku ia olua ma ia mau mea, ma ka hai liilii ana'ku i kekahi mau mea maopopo
               1. Ka mokupuni o Uapou. Ua ike no paha oe i keia moku i ka wa au i holo mai ai me Capt. Moore. 1857. He poepoe no keia moku, a he hiki no ke kaapuni i ka la hookahi maluna o ka waapa a puni loa. He nui na puu oioi ma ka mauna , a he nui no hoi na pii ma kekahi aoao, a he maikai iki ma kekahi aoao. He nui na wai ma na kahawai e kahe ana, a he uliuli na pali a me na awawa, mauka loa, a he aina maikai no ka hanai holoholona.
               2. Na holoholona ma Uapou. O ka puaa koonei mea kamaaina, a he mea hou mai ka ilio a me ka popoki, na bipi me na hipa, na miula me ke kao, a me ka hoki hoi.
               3. Na manu ma Uapou. O na manu o ke kuahiwi a me na moa, oia na mea kamaaina o ka aina nei. He mea hou mai ka manu nunu me ke koloa. He kakaikahi na manu haole maanei. O na manu o ke kai me na manu o kuahiwi, o lakou no na manu kamaaina. He atua ka moa i kekahi poe maanei, e tabu lakou e ai i ka moa.
               4. Na laau. Ekolu no ano o na laau e kupu ana ma keia moku. He mau laau no i like loa me ko Hawaii ; a he mau laau no hoi i ano like me ko Hawaii ; a he mau laau hoi i like ole loa me ko Hawaii. He nui loa o na laau e kupu ana ma na lapa a ma na awawa. He mau laau hua, a he mau laau hua ole kekahi.
               5 Na i-a maloko o ke kai. Lehulehu loa na i-a maanei. He mau i-a i like loa ke ano me na i-a ma Hawaii ; a he mau i-a i ane