Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 3, 20 January 1866 — Na Nupepa Kuokoa. HE KAAO NO PIKOIAKAALALA! [ARTICLE]

Na Nupepa Kuokoa.

HE KAAO NO PIKOIAKAALALA!

: Ke Keiki akamoi i ka Panu. i HELL f 6. ! K k?i jioe e heiuhelu ana, ua ike ne la iioi-kakou i k(» Mainele aknuiai ole, a n»e kana «n.iu olelo kaena e ana innmua, a ; u\e konn ku ana \ ka leo a kealii (Keawenuiamni ; ) a e olelo ne hoi kakou no ke keiki Pikoiakaalala, a ine Waiakea hoi kona kuleana o ka ua Kanilehua » me ke one o Oheie i Kanukuoknmnnu. la Keaweuuiaumi ma i p»i ai iuka me Mainele, e like me ka mea i kii ia'i nona^ ; a o Waiakea pu no hoi kekahi i na la a Mainele e pana ann, rna ke ao wale no nae, a ».liiahi no hoi no o Waiakea i kai, ! oiai o kana aikane wale no ko ka hale, no ka mea, nohe he lano jiii» o kona mnnao i ka pii iuka e ike i ko | Maineie pana ana, no ka mea i»oi 7 ua J maopopo no iaia, aohe « ku ana na ma- | nu ia Mainele, nolaila no ke kumu o ko | | Pikoiakaulala noho ana i kni, n no ka hoo- j | nanen ia hoi kekahi e ke aheahe makani he Mnlnnui, u me ka hooliolu maikni ia e ku lau o ka niu o Mokuola, a o kana mea loa ia e lealea loa ana ; mai kona wa | i hiki mai ai ;> hiki i ka manawa a kakou | | e lohe nei. A he men mau 110 lu>i i ke | | Kama Aliiwahine a ke Alii Kalani Keawe- i I uuiaumi i ka hele mau aun ma ko Waia- I I ' ; kea hale, no ka mea hoi, ua knomi mau ia koim kania-i e nn lawalu manu ai-le-hua i ka uka i Olan, a me ka nnhele o Panaewa, a na ia mea i kau-o iioiookoa mai i komi nui kipo o hele mni i knhi o ! Waiakea, a no ka halawni ana o ke kii- | onohi o ke kniknmahine nlii me ke nka- | wailiuln o Mana (Pikoiakaalaln J a nolni- | In, ua ioaa i ke kaikninahine aiii kn haa- | I wiua kaumalia o kona puuwni paiupalu | no Pikoiakaniala ; me lie mea la ua aihue | ia ka manao o ke Aliiwahine e Pikoiakaalaia. A i na iii, a me ke alii nui Kenwenuinumi, ua kaiiu aiii, na kahu ponoi, me na puali knnaka a pau i iiuli ainalii ai i ukn,e ike i ka mea i olelo mua ia (Maineie.) a koe wale. iho no o ke kaikama1 hine alii kai kn liaie, a me kona wahi | knhu. Ma ia mnu la no i wiii ia'i ka lei j I leima o ka uka i Haiii ("Keokainuiani) me | ' ka iauae o Makana o ka j paii o Kauai ; ia iakou ia no a iiaia iuko, 0 ko laua manawa iho ia no ia e hoohauI kawewe ai i ke one o Oheie. u i A eono la o Kenwenuiaumi iuka, a elima hoi po, a i ke ono hoi o ka ia i oieio | ia*e la, oia h<»i ka la a Keawonuiaumi i | pane aku ai i»i Mainele a kakou i kuehu [ aku uei i keia Ileiu. o j Pii hou aku ia no o Waiakea e ike no j 1 ka Maineie iiana, a o kana hana mau I iho la no ia o ka pii, a o ka PiHoiakaaiaIn luea mau m» lioi ka ninau. " Pehea mnt ia na mnnu) " O ka hooie no hoi ka Waiakea hann, " Aohe l»e ku o na manu." A ia Waiakea i hiki aku ai iu- j ka, ike aku la oia e kulou inaianao Mai- | neie, aohe i»e ekemu iki, aoiie hoi he kau j mai ma kona wahi mau, oiai ua hala iho ' la na enemi o ke alii ia Maineie. i Nolaila, ninau ae la o Waiakea i ke j alii» " N»> keaha hoi ka mea e kulou nei \ o Moineie, auhe hoi he ekumu iki. aohe : hoi he pana mai i na manu ♦" u No ke 1 okamaiole/' wahi a Keawenuiauini. j Aiaila, pane aku in o Waiakea penei, j oiai he wahi kahu iwikuamoo ponoiia no ke alii; 41 E kuu Ilaku e : e aho paha e : hoao hoi i kii'u wahi paua/* Aia i hea j kau pana ? " wahi a Keawenuiaumi, u ai« j no ho» i kai o Hilo. i ko'ii hale no ia e j noho Ja." Ninnu mni ia o Keawenuiau- \ mi. u Nohea i:i kanaka ? M 44 No Oahu ' i imi no hoi," wahi a Waiakea. " Oia ] no hoi ka mea nana e pana na luiawe j m*nu u'u i aaio nku ai i na la inaka pe- ; iiu ai o kakou la, au no hoi i uinau mai | ai ia*u ia, 5> wahi a Waiakea, | Alaila, hoonniopopo loa aku la o Waiakea uo kana mea i ike ai no Pikoiakaaliila. Peuei hoi o Waiakea i oleio ai t " He oi waie no kela keiki akamai mit

waie, in lakou nt'i i hoio e mai ai fMainele n»aj ma na waa kauiua mai Oahu . mai, hoi mai hoi au mai ka makaikai ana mai, a hiki mai au i kahi i kau ai na waa . o makou, o ko'u wahi waa waie no ke kau ana, a eku ana ua ktiki la maiaiia. : a ia'u e hoomakaukau ana i kuu walii : waa, ninau mai ia ua keiki ia, 4 K holo j ana kou waa a i hea ? ' hai nku ia au, ' e hoi a«in au i Hawaii, o m.ikou hoi me ka j waa kauiua, i kii mai nei ia Maineie, a ; eia ka hoi ua haia e aku nei.' Alaila, olelo mai ia kelu ia'u, 4 o kaua hoi iia ke : holo i ike nu i kou aina o Hawaii,' ae « -.». ,> _ j a.\ii la nu, 1 ne,' o ko ia la ee mai la no | : la, n n ka holo mni la no ia o niaua." i Peia no o Waiakea i oielo ai, e ii- j ke me ka'u i hoike ni ma kn Helu 3, a ; liahai aku ia no lioi o ua o Waiakea no | ; knnn inea i ike ai a p«iu. Alaiia, kena ! koke mai la o Keawenuiaumi, " O kii ; | lioi ha," o ke kii mai la no ia o Waiakea j | a hiki ana, ia iiiki ana'ku o Waiakea, ( J aia iioi, ike aku la ia i ke aikane ana, ua I | hele wale a iiaena na pnpaiina, no ka j I mea hoi, ua loli wale nku ia laua nei i ke j | kai o Oheie a ehuehu kai, nol.iila ka ha- | eno o na papalinn o ke aikane (PikoinknaI laln) oini e nanea ana o Pii oiakaalala me ke kaikamahine alii no ka mea hoi, ua j walea mau laun i ka oluolu maikai o ke | ea oua niua ua laiii iiauliaa la. Oieio | aku ia o Waiakea, I kii mai nei au ia | oe e j)ii kaua iuka e paua'i oe i na enemi | 0 kuu olii Keawenuiaumi, no ko'u ike ana ia oe no kou nkamai lua ole i ka pa- | na, nolailn, ua hni aku nei au i ke alii Ina mea a pau a'u i ike ai nou, a oia ka mea i hoouna nmi nei o Keawenuinumi ia'u e kii mai ia oe, no ka mea, ua liuliu loa ia o Mainele, a ua uluhua loa no hoi ke alii no ke ku oie o kona mau eneini." Alaiia, olelo mui la o Pikoiaknaiala, "He punahele no nae paha oe ia Keawenuiaumi ?" " Ae," wahi a Waiakea. j Aiaiia, i aku ia o Pikoiaknalaia, " A i na he punahele io oe ea ? E pii oe a olelo aku i poi nui, e hoopiha a piha pono i ka wai, a e lawe ae a mniaio pono o ! ke kumu o ke koa, kahi a na manu e | kau ai," he ae wale no ka Waiakea. l{ A j eia hou, ina e ike oe ua iiiki aku au, nlni- i ln, e pna'e oe me ka pnuku lanu i ko ii- j mn, a ia'u e ku ana ma knhi o ke poi wni | a nann'e iluna i kahi a na manu e kau mai aua. {Jole i p<iu.)