Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 12, 24 March 1866 — HUNAHUNA MEA HOU O HAWAII NEI. [ARTICLE]

HUNAHUNA MEA HOU O HAWAII NEI.

' Ua hiki mai ka iohe ia makou, ua hai ka wi!i-ko o Kaoeohe. i kekahi la o keia puie īho nei. i '■ I «17* Ma Kaneohe, ua pau kekahi hale t ke ahi. No ke aha ka pau ana ? Wahi a ka j : mea nana i hai inai ia makou, no ka hemai hema no o na mea hale. £7* Ua hoio aku nei ka mea Hanohano j S. N. Kakela i Kaleponi, maluna o JX C. Alurry, i ka Poaha i kuaia iho nei. A keia puie ae, alaiia makou hoopu- ; ka'ku i kekahi manaoe pili ana no ka wehe- ' wehe ana i ke ano o ka huke a Hon. K. G. , Davis i kakau ai, a i paiia iho nei hoi. j j Katixa Opio.—Ua hoi mai nei ke keiki a • mea a makou i hoolaha aku ai < | mamua, e noho ana i Kahunapule no Lahaf ina. £ hauoli ana paha ko Lahaina ke ike | mai, i ka hiki ana mai nei o ko lakou Kahu I opio. I La o k'A Emepeka.—Ma ka Poaha ! iho nei, oia ka ia hanau o ka Emepera o j Perusia. Ua kau ia na hae o ko kakou niau ! poo aupuni, a ua kau ae no hoi ke Kani- ; kela Perusia i kona hae kinohinohi keokeo. i % Pili kino. —0 kekahi o ko kakou wahi ! mnkamaka haole o ka haie hoonoho kepau o ka haie Aupuni, oia o G. Miia, ua hala aku nei ia i hea ia. Ua holo aku nei paha oia maluna o ka moku i holo ai i ka la Sabati aku nei. Ke Kaao o Kamoeau.—Ua hoolaha aku makou mamua, e hoopuka aku ana makou i j ke Kaao o Kamoeau ; eia hoi ka hewa, aole j i pau pono i ka mea nana i ke kakau, noini- \ la, aole e pono ke hoopuka aku, a haule pu wale iho no. Pohaku l'imhapa.—Ke hoomakaia nei ka hana uinihapa ana, noloko mai o ke one eleeie; eia ka hale hnna ke ku nei maiuna aku o ka pa o Mr. T. Meka ma Mnnamana. I kekahi la o keia pule, ua iawe ia mai imua o kn Aha Hoomalu kekahi hihia ! pili waiwai mawaena o kekahi mau pake o j Honoluiu nei. Ke ninau nei makou, nohea mai ka ulu nna o keia hana ma ko kakou i nei Kulnnakauliale Alii ? Kapena o ke Kuokoa.—O na wahi keia j waie no ia e hokole nei i ka moku KuoI koa, a o ke Kapena ua hoio aku oia ma Koi huia, a maiaiia aku a Kona ; i ka hoolana f mai alaiia huli hoi mai a e' hiki ana i Honoj iuiu nei, mamua iho o ka ia 31 o keia malaina. ; Akahi no paha a hana ia.—Ua manao j paa na Lunahooponopono o ka Mahiko o i Kohala, e kukulu ia i halawai i kela pule i j keia pule, no nu mea n pau e makemake nna j e hele e hoolohe i ka ke Akua oieio. Aoie j kakou e kanaiua ana, he hana pono ole ia. Hb pulk haole ma Kohala.—Ua noi aku j I na haole o Kohnla ia Rev. E. Bona, e hai j j aku iinun o lakou i ka ke Akua oieio i kela j | ahiahi keia ahiahi Sah.iti. A ua hoomaka j j iho nei oia ia hana i kekahi mau maiama i j hala. Ua kokoke e pau ioa na haole e hele J mai i ka pule. j Lepo gula.—Ua haawiia mai ia makou e j kekahi mau makamaka o ke Knokoa, oia hoi j o Geo. B. Kahinano, a ine M. Kaauweaina, e noho mni ia i Oregona, he hapalua aunake ; iepo guia. Ua nui ko makou mahalo i keia mau maknmaka, no ko iaua haawi ana nmi i keia mea hou i ike ole ia e ka hapanui o Hiwaii nei. i Ka I.UNA HOOPUKA NuPEPA SACRAME\TO. i —Ua komo mai ma ko makou keena, ka lu- • na hoopuka o kela pepa e kau ae la raa ke i poo, a ua makemake mai oia i kekahi mau j huke Hawaii i mea hoike nana i kona poe; a ua haawi aku no makou i kekahi mau buke iaia. Ke pii ae nei ke Kula Sabati ma Waialua. —Ma ka lokomaikai o kekahi makamaka o makou o na pali hauiiuli, ua kipa mai oia ma ke keena hana o ka kakou nupepa, a hai mai !a, ma Waialua oia ma ka ia Sabati iho nei, Maraki 18, a ua ike oia i ke kula Sabati malaila. O ka lehulehu o na haumana kula Sabati i hiki mni, he 220, a o ka nui o na kumo ao he 10. Hui pau loa 230. Na halk halawai ma Kohala.— Ua hana iho nei na kanaka o Kahei a paa pono, he wahi hale halawai uuku no lakou iho ; a u* hana no hoi i kekahi haie kula. Ua haawi j mai ka Papa Hoonaauao he SlOO.OO. a ua j hookupu iho na kanaka a hiki i ka $250.00. ; He aie nui keia ia lakou. No ke kamana j \ kanaka, nona ka inoa Awihi i kapili iho nei. j He haie Hawaii ia mr na inea a pau, aka, | ma ka nana ana'ku, he like loa me ka hale j haole. E hoomaikai aku kakou a pau i na I kanaka o Kahei, oiai, ke hoike nei lakou la j lakou iho, he poe kanaka io. j Ua hookupu iho nei na kanaka o Halawa, i j a loaa elua baneri dala a me kanalima, a ke j kokoke nei lakou e kukulu i haie kula a i ! hale halawai hoi. Ua ae raai ka Papa Hoor naauao e haawi mai i $100.00 i hiki aku ai I ! ka huina i ka $350.00. Mahope iho o ka paa ana a ka hale, ke ninau nei makou, owai ka mea mana e malama ia hale ? He mana anei ko ka Papa Hoonaauaoe hoonoho aku a? i na Kumu Katolika iloko oia hale ?

Wehem ka Berita mare.—Ma kebhi, S o kela pule i hala'ku nei, ua weheia k« p i4 I ; o ka Berita mnre mawnen«i o L. Kikahi • nie W. B. Mahu e noho mai la 1 Kawa h 0 * I i noinlu. 1 ' Ki la Sabati ma Kohala,—Ua hoopo- I j ponoia iho nei ke kula Sabati o i | keia mao m«lama i hala iho nei, a ke - 1 , nui ae nei. Ma ka la Sal«ti, Mamki 1 ; 197 poe i hiki mai. He S5 o lakou he n. 3? 1 j kainalii, aole kanaloa ika pii nui ae ma I j hope aku. 1 • Kilauea.—Ua lohe wale ia nm | Kaona nei, e hemo ana ko kakou 1 Haalele aku nei ka ke kuna o«irarrf, ua h, I | iluna ona lona, ame he mea la e hiki k ci* I j mai ana i keia mau ia iho no. p i PoHO PAHA ĪLOKO OKE KAI,—Ke lohe rt 4 . | I le ia nei ma na waha h#pi*u oleio o kanv 1 j ka, ua poho paha, a ua nalowale ke kuna c S ka poe keaka iio i hana iho nei i kn lakemP hana uko oie ia nei. Ma ka olelo i lohe u I ua nalowale ua moku la, mahope iho o kom jf haaleie ana i na kapakui o Tahiki. :f Ka Haku o Niihau.—Ua kipa mai o H a .| ku F. Sinik«lea (Lord Francis Sinclair,) tru ko makou keena, a hanwi mai la oia i konj aloha i kn Lunahooponopono o ke K UUa !| a me kona i mai, c holo ana ia i Kalepon; J A i ka Poaha i hala iho nei, ua holo nku 0:1 maluna o ka moku lawe leta D. C. Murn I4 Make ma ka Aina e.~Ma ke ku nnn J152 1 nei o ke kuna ()ddfi?ilow mni ka aina CJvian; » mai. ua ioaa mai io makou nei kekahi pau. pala e hai mni ana, ua make malaiii o Ki. holokahiki a me Kuoni Pulu Kalnaoknu He mau kanaka Hawaii laun a eiua i, i Nalowale.—Ma ka ln Sabati, Maral>i 11.|v|| ua nalowale mai ka pa nkn mn he lio. Ua komo ka oiia o keia lio iloko ka halepule, e hoolohe i ka ke Akun olHo.-li i P au ana ' e oka pule, hoi mai lr\ mc U • manaoe loaa nno kona lio, akn, ua hoio • * ka lio. A eia la i hen ia lio e holo nei ? * * | Kk Kau Jure o Aperila. —E wvhe iaan; j I na puka oka Hale Hookolokolo Jure ma li < Poakahi la 2 o Apcriia e hiki mai ana. nei hoomnknuknu nn jure i paa na inm n ka pnpa inoa, e hookokoke mai ma ke ku>• l nakauhale o Honolulu nei, o hala nuanei ® manawa, poohu ka lae. « Hana hope ole. —I keknhi ninu nhiahi | hala aku nei, m mnkou e iiookinuau mnluna ona lio huiupala ame na lio hiu i anuunuu, a hala loa'ku i Kamoiliili, loh;J| aku la makou i ke ke mai a ka pahu Hawaii. No keia lohe ana o makou i k i||| hana, ninau iho la makou ia makou iho, ii--' '• f hea mai ka hnpai ann i ka hana hope o!<|"i Hoohuha.—Mn ln l H 10 o lanunri o makahiki, hoohui ia iho la o W. Hnw ai Kaimana o Honolulu nei, me kn ih pnakflj;® 0 Amerika Huipuia, oia o Miss Nelliett-S| Gray, ke kaikamahine a Kauka (jr.iv Springfieid Maketuseka. Ama kn mai nei o ka mokuahi Ekahe i H6noiuhi u ua kau pu mai laua, a eia ke noho pn r • me knkou. Ua hele koolua olu. — Ua hai mnio, W. K. Wahineole o Pooku. Hnnalei. Kir Ika make ana o kana wahine, oia o J K ' pohaku, ma ka la 10 o keia mnhima o Ii ari i oniu ne nei. O ka nui o koni m<'f maknhiki he 37. He hoahnnnu oia no v ] berita a Rev. T. Koana o Hilo, Hawnn.« r mahaio nuiia oia, no ka malnma pono, kanawai gula oke knne me ka wahine. | Ke Alai;la.—Ua manaoia epukn ana,fc nupepa knmalii i keia pule ; akn, no ka r kia iki oka pnpa pai 1 keia pule no kiU ' mau wahi hemnhema iki i koe o ua nup'" 1 nei. noiaila, puka ole i keiā pule, aia pahi ; I ka pule hope e makaukau ni no ka puUV , * Nolaila, e na mnkamaka, e hoomnknuU| oukou ika huaoieio ku-ka-moni, i pipiki* J hopepe ole hoi ke kipa aku ia i o ouUu* v Make emoole.——Ua poloai mai oW. E'< 1 K. Daniela o Kalihi ia makou ma J iapala o ka la 17 o Maraki iho nei,e hai ua make emoole kana kaikamahine ro a lf|||| wahi. Mamua iho oka iele loa'ann hanu oua kaikamahine la, olelo aku la«|||| i kona papa, e puie i ke Akua, ae aku la W|jl na papa, a kolokolo aku la i ka makua r,'W| ma lani. Mahope koke iho no okn ne ana o kana pule, o ka mike loa iho la ia o kana kamalei. O'ka loihi ona la oifi| ola ana o keia kaikamahine, he 4 makab;<flß ame 9 malama. E hoomanao knl»ou ' olelo a loba, una lehova i haawi mata»||j|i lehova i lawe aku, e hoomaikai ia ka Ino*'reif lehora. H ||wf Kalo Nūi.—Ua loaa ma» ia makou hi palapala a S. W. Kama o Kaimuki. e hai mai ana, ua lawe ia aku imua mau kalo nunui mai Waipio oku. A i na kaupaona ana, hookahi kalo i pakelaWH ae ka nui a me ite kauinaha, oia hoi, be paona oua kalo la. Oke anapuni o o ke kalo, he 24 iniha, a o ka loa, he 2S ha. O kekahi mau kalo iho, mai ka ona a hala iho ilalo ko ka mea hookahi. ''aH ka oi io paha keia o ke kaio nui, a ke nei makou, no keaha kou mea hoouna i, vß mai i lawe iVi i kn Hoike maknhiki o

AOHE NO I KANA MAI. - Ma na eke leta i SHmri] i ka )a 15 iho n«.i, nin Honoiulu HHHe mi! ioa. He hookahi tausani elima |Hfri knnnono kuinamalua Ka nui o na pa* ] kakau li.na ia, a he elima uusani hHu ; o na nupepn, L ua hoooiha ia, he ■Hi ;;.au eke nui i keia mau mea i hai ia. HKui ioa ka hualoaa mawaho o ka Hale f ka wa e haawiia ana na leUi, a rae he ( he ekolu a eha poha hora ka hana ! BHm maoli ka iioi,—Ma kekahi mau l»i o i hnia ne nei, ua hoopunipuniia ke« ' B„u, mea o loko o kekahi haie ma Aala } o kahi holokahiki. Hoi oku ua ! nei, he omole kini ko'u, a miki ! BBa ko lo_ko o ka hale i ua omole nei, a : HKua kanaka nei, inu ia'e !a ua omole raHKei, na nae he wai maoli, a hu ae la ■Hkn o krkahi mau mea, i ka i mai.a ka i inu, (t ka, ua puni kakou i ka |j&|nhiki.'' No ia poe ka puni, e hoomaka lehulehu e ae. e nana mua no ka H.M.A AKI) LA I KA AOAO MAU 0 KA 110|Hr—l ke ahinhi o ka la Sabati i hala'ku |H P< IU ana ae oka P u ' e ahiahi ina Ka* HHnli, h«i aku In o Kaniania wahine ma ■ale liunonn ma ia wahi no. A Hbu£'c papa leo nna, aia hoi, hiki koke Sla ka make a lawe aku la i ke ola mai nku. Ua waiho iho in he kane, ahe |1| koiki na Inkou e kanikau nku mahope 1| R homnnnno knkou i ka wa n ka mnmai ni, a lawe maiu nku i ko kanKßhit;i!) ola. MAKANI IKAIKA. —Ma ka J. W. Kalaau, o Waiehu, Maui, palapala ia makou, ua ike [ ] makou i ka hiki ana mai o ka makani ikaika ma ia wahi, a penei no kekahi o kana [ ] olelo : "Ua ike ia kekahi makani ika- [ ] ano e, he ano puahiohio nae i ka nana aku. O kona halulu, ua like loa me ka u-o [ ] a ka hipi kane. He makani ikaika keia [ ] ae mamua o ke Kona a me kekahi mau makani e ae o Waiehu nei. Iloko nae o ka [ ] ua makani nei e pa ana, aole i hoopilikia ia kekahi hale, aka, o na hauli wale no o na kanaka kai hoohikilele ia." |H ahka Mimtkoli:.— E olioli ana paha HBBihi poe makamakn o makou, ke lohe hou Hl i ku inoa o ko lakou wnhi makainaka Emn o ka iu o ka la o ua Kaona alii nei e |Mn aku an \. la Kauka Minuteole i lian|Sni ia iluwaii nei, ua holo nku oiu i Kina, uwiaiaiia oia i lona'i i ka mai fiva, a kokoke 1 hele e nku i ka make, nka ua kauoha n no nae i kona mau wahi pono no kona u kini mnknniaka. Aka, hiki mai la he uka Knelnni, n nann i Inpanu i na Knukn , ma ka wnhi nna i ke poo me ke ope hnu la un walii Kauka nei, Mahope iho oke nna o ua o Kauka, hana iho la ia i kekahi n kaulann, e hele haaheo ai kona inoa ke !\o nei, oia hoi, ka lapaau aim i ka īine inai a kekahi a)ii o Kina. Ua !«• u oia i keia wahine me ke akamni lua | A no ke ola nna o keia nlii wahine, hanwi iry*i kann kane i kekahi palapaln, inawi nna ika inahalo nui iain. Auo a hana ukuinai n ko kakou wahi maka* kn, ua wehe ia ka pukn ma Kina no kela fkeia mea e koinu nku ai, e launa oluolu, e ia pnlapala oia e hele aku ai ma kela ī keia wahi me ka mailani nui ia.