Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 17, 28 April 1866 — Ko na pali Koolau mau mea Hou. [ARTICLE]

Ko na pali Koolau mau mea Hou.

Ma ka E\vaha iho nei. eia ka !a 12 o Apenla nei, na naue ae kekahi huakni Wnnaka nui e mak-aikai ia Kaiiuwaa, kahi ii Kamapuaaa ihu houīa i ka puluaha Jcc, i hanaai i kana nuu hana heekniakupua, wahi ae a !akou nei. Ao ka nui oia huakai raa ka hele ana, he 24, ma na lio wale no. Kai a huakai lua kela i ka uka o Kaliuwaa, keia wahi pali hoi ake kaulana i noho ai ma keia huli Kooiau. •

Pii maoli no hoi ke kumukuai o ka puaa liilii ma KooUuloa nei. Oka puaa keiki hou ioa o ka hanau aua mai, he $1. 00 kona kumukuai ke kiiia aku e kuai. Ina hoi e iiuliu iki na !a mahope iho o ka hanau ana, a ai ua puaa !a i ka ai, he 51.50 kona ku* mukuai ke kiiia aku e kuai; a ina hoi oolea ioa ae ua puaa keiki la, elua iho la daU ke kumukuai. £ iike no me ka pii iki ae oke k»no o ka puaa, pela no i kikei wale aku ai ka mea nana ka puaa i ke kumukuai kohu> ole. Pela no hoi anei ma Hawaii, ma Maui a me na wahi e ae ? o ka iuakini hoi o ke Akua ma Hauula, i Koolauloa nei, he luakini inaikai no ia a nam hoi, oia no ka luakini maikai ma keia huli oka nina, o "Lanakila" kona inoa. A eia nae lioi, aohe piha i kanaku ma ka la Salviti. La lohe ilio nei makou i na mea hou o Maikonisia, mai a Haina ma», hiki mai oia i o makou nei. h;u mai la i ka holo o ka hana a na Mikanelē Hawaii ma na ainn {>ou!i. Lohe no lioi makou i ko laila mau himeni, puukani lua no hoi. E i mai paha auanei ka poe i iulie mun, •• ua lohe no makou, ua pau mua ia mea ia makou i ka loheta, ua opala ia maanei. M Ke i aku nei hoi makou, "lilo mua nae hoi ia inakou ka akena, lohe

e alai La poe aohe i lohe ole e noho mai la i Hawaii, a luiia loa ae i Kauai." Piha pti ka hoi Laiewai i ni\ kanaka hahai inamuli oka aoao Moreuiona. He kalanaia e iko ia ai ka palaoa a me ka opala, no ka mea, ke hooheiia nei na uhane o kanaka e keia upena ; oia hoi, it»a e liuli aku kekahi kanaka i ka hnomana Moremona, aiaila, ua ae ia mai oia e kii wale i na mea ma ke kuahiwi, a me ko loko o ke kai, me ke keakea ole ia ; a ua ae m no hoi ka hele wale ana o na holoholona a ke kanaka ma* luna oua aina la, ke huli aku ia i ua hoomana Morcmona la. Auwe! Aloha ino!! E kuai anei oukou i ko oukou uhane no ka waiwai, a me ko oukou mau pono hoi no ka opnla oka honua ? Oka poe i hana pela, ke hai oiaio aku nei au, ua kuai iho oukou i ko oukou inau uhane no ka eha pau oie. O na kanaka ma ka apana o Kaaawa, ua kau nihinihi loa, aia i kahakai, ua hooneeia aku la e ka haole aia i kai, aohe uka e manao aku ai, ua iilo holookoa ka aina i ka haole, mai ka uka a ke kai, koe wale aku no na wahi kuleana omilumilu. Hoonohoia ae la ka hapanui o ka aina no na holoholona, o kekahi hapa ua kanuia i ke kulina, ua hoopale ia aku la e ka pa-pohaku a ka haole ; o ke kai mai ma kai, o ka pa-pohaku mai ma uka, ololi wale no kahi pono no ko laila poe. Ko io no paha auanei ka mea a ka haole e olelo nei, "aia kahi e noho ai o na kanaka Hawaii oke kuahiwi." Ona Ilikini paha auanei o Mareka ka hoa e like ai. Aloha ino no nae ke kamaaina o ka aina i ke pakaulei ia, e paialewa ia ai. Oke kumu no nae o ko lakou kaunihinihi ana i kahakai, o k:i hoomaloka no, no ka mea, he aina no ka ia e lilo ana ia lakou, ua paij>ai nui no hoi o Rev. J. S. Emesona ia lakou e kuai i ua aina la, a ua loaa no hoi kekahi mau dala, eia nae, aole no lakou i hooikaika a lawa pono, nolaila, lilo no ika haoie. Pela no e nele ai kakou i na pono uhane ma keia ao ke hoomaloka kakou, a ke hooikaika oie hoi, no ka mea, o ka hooikaika mau no ka pono, aole oke kanalua. Ao ke alakai e pono ai kakou ke imi i ka uhane kuonoono, o ka Baibala no ia, aole ma kahi e, aole raa o Pope la,'a pela aku. aka, ma ka Baibala wale iho no. Pela ke nana aku ika I«su Eoanelio i kakauia e loane 5: 39. Penei hoi j palapala ia : U E huli oukou ika Paiapaia Hemolele, no ka mea, ua manao oukou, he ola mau loa ko oukou malaila, a oia ka mea nana i hoike no'u/' He mau wahi mea hou ia no keia mau la. Me ke aloha no. E. K. Wahinehi-hu.