Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 18, 5 May 1866 — Page 2
| This text was transcribed by: | Kawika Makanani |
| This work is dedicated to: | Loika Holokahiki Lovell |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
POAONO, APERILA 28.
Halawai ka Ahaolelo ma ka Hale Hookolokolo, e lime me ka hoopaneeia ana i nehinei.
O H.R.H. Mr. Kekuanaoa a me ka Hon. G. Rhodes, ma ka noho Luna Hoomalu.
Puleia e ke Kahunapule a pau. Heluheluia ka moolelo a aponoia.
Hoopuka mai ka mea Hanohano C. C. Harrs, he mau olelo e hooponopono mai ana i kekahi mau mea e pili ana i ka mea i pai lalauia ma ka nupepa Hawaii Gazette, ma ka moolelo o ka Poalima. A ua hilihewa io no na olelo i hoopukaia.
Heluhelu mai o Hon. Mr. Keohokaua, he palapala hoopii no Makawao, e noi mai ana. 1. E weheia ke awa o Kahului i awa ku moku. 2. E hanaia i Hale Hookolokolo Jure ma Wailukku, Maui. 3. E hookaawaleia i $300 no ka hana ana i Hale Hookolokolo ma Makawao. Ua haawiia i na Komite no na hana hou, na palapala hoopii.
Waiho mai o Hon. Heleluhi, he palapala hoopii no Puna, e noi mai ana, E hoonoaia ka inu ana o ka awa i na kanaka a pau loa.
Noi mai o Hon. L. Kapua, e hoomoeia ma ka papa.
Noi mai o Hon. J. W. Keawehunahala, e waihoia ma ka papa, a hiki i ka wa e noonooia ai kana Bla e pili ana ia mea. A ua hooholoia.
Hoike mai na Komite no ke Paipalapala, no ka pau loa o na nupepa Gazette o keia la i ka lilo, nolaila, aole i lawa pono na hoa i na nupepa, e lawe pono nae i keia pule ae.
Hoopuka mai o Hon. L. Kaapa, e hoolakoia na hoa o keia Hale Ahaolele me na nupepa Kuokoa, e like me ka nui o na nupepa Aupuni, i hooholoia ʻ i, e hoolawa mai i na hoa. Ua ala nui mai ka hoopaapaa, iloko no o ka hahana o ka hoopaapaa ana, ua noiia mai, e hapaiia na hana i hoopaneeia. A ua hooholoia.
Hai mai ka Peresidena, o ka hana mua ka heluhelu alua ana i ka Bila Haawina.
Ma ke noi a Hon. J. M. Smith, ua heluhelu alua ia ka Bila Haawina ma ke poo.
Ma ke noiia ana mai, ua lilo ka Hale i Komite no ka noonoo ana i ka Bila Haawina, a ua kuheaia o Hon. D. Kalakaua ma ka noho Luna Hoomalu.
Heluhelu alua ia ka Haawina no Ka Moi, penei, $34,000, ua hooholoia, ma ke noi a Hon. J. W. Keawehunahala i $35.00.
Uku o ka Puuku a me ke Kakauolelo a Ka Moi, $5,000. Hooholoia.
Na Haawina Hoomau.
Moiwahine Ema, $12,000. Hooholoia.
Mea Kiekie M. Kekuanaoa $8,000. Ma ke noi a Hon. H. A. Kahanu, ua kapaeia ka noonoo ana o ia haawina, waiho mai oia i kana Bila e hoololi ana i ke Kanawai e haawi ana i haawina hoomau ia H. R. H. M. Kekuanaoa.
OIHANA KALAIAINA.
No ke Kuhina, $8,000. Hooholoia.
Kakauolelo Mua, 4,000. “
Kakauolelo Alua, 3,000. “
Na keiki lawe palap., 988. “
Me malama i ka ilina
Alii ma ka po, 600. “
Kiaaina o Maui, 3,000. “
Kiaaina o Oahu, 3,600. “
Kiaaina o Kauai, 2,000. “
Kiaaina o Hawaii, 2,000. “
Uku o ke Kakauolelo a ke Kiaaina o Maui, $600. Ua hooholoia.
Uku o ke Kakauolelo a ke Kiaaina o Oahu, $500. Ua hooholoia $600.
Kakauolelo a ke Kiaaina o Kauai $500. Ua Hooholoia.
Kakauolelo a ke Kiaaina o Hawaii, he $1,600, a ua hooemiia he $1,200. Ua hooholoia.
Noi mai o Hon. H. A. Kahanu, e hapai hou ia ka noonoo ana oia haawina. Ua hooleia no nae. Ma ke noi a Hon. L. Aholo, ua hoopauia ke Komite, a ua hoike mai ka Luna Hoomalu, ua noonoo ke Komite o ka Hale, a ua hooholo i na haawina e like me mahope nei, penei:
Na Ka Moi $35,000
Puuku me ke Kakauolelo 5,000
Moiwahine Ema 12,000
Kuhina Kalaiaina 8,000
Kakauolelo mua 4,000
" alua 3,000
Na keiki lawe palapala 988
Malama Ilina Alii 600
No ke Kiaaina o Maui 3,000
" " Oahu 3,600
" " Kauai 2,000
" " Hawaii 2,000
Kakauolelo Kiaaina o Maui 600
" " Oahu 600
" " Kauai 500
" " Hawaii 1,200
Ua hooholoia ia mau haawina ma ka heluhelu alua ana.
Ma ke noiia ana, ua aponoia ka hoike a ke Komite o ka Hale.
A ma ke noiia ana mai e Hon. L. Kaapa, ua hoopaneeia ka Ahaolelo a ka Poakahi, la 30 o keia malama.
POAKAHI, Aperila 30.
Halawai ka Ahaolelo ma ka hora mau. Noho na Peresidena ma ka noho.
Pule ke Kahunapule a pau. Heluheluia ka moolelo a aponoia.
Wehewehe mua mai nae o Hon. J. W. Keawehunahala no kekahi mau olelo e pili ana i ka hooponopono ana no ka Makai o ka Hale, e hai mai ana, aohe ona makemake e manoia e hana ana oia me ka manao ino no Mr. Parke, no ka mea, he Luna Aupuni ia i maopopo ka maikai i na mea a pau.
J. H. Kamalo & J. G. Hoapili, waiho mai i ko laua mau palapala koho, a ua haawiia i ke Komite no ke koho ana.
Noi mai o Hon. J. M. Smith e kohoia e ku Peresidena i mau Komite nana e lawe aku ka olelo pane a Ka Moi no kana haiolelo lokomaikai. Kohoia o Hon. J. M. Smith, Hon. L. Kaapa, W. P. Kamakau, W. P. Wood, J. H. Huluili, a me Kahula ma na Komite.
Hoolaha mai ka Mea Hanohano C. C. Harris i kona manao e waiho mai i Bila e Hoololi ai i ka Pauku 9 Mok. 9 o na Kanawai Hoopai Karaima, a me kekahi Bila Kanawai e hoololi i ka Mokuna 13 o ke Kanawai Hoopai Karaima.
Hai mai ke Kuhina Kalaiaina e lako oia i na Buke Kanawai e lawa ai na hoa o ka Ahaolelo.
Hoike mai na Komite no na Palapala Koho, ua koho pono ia o Hon. J. H. Kamalo, & J. G. Hoapili, a ua aponoia ka hoike a ke Komite.
Hoolaha mai o Hon. E. H. Boyd i kona manao e waiho mai i Bila Kanawai e hoopau ai i ka Puuku 4 o ke Kanawai no ka lawe ana i na ohua ee moku pili aina.
Hoolaha mai o Hon. Kakani i kona manao e waiho mai i mau Bila Kanawai e hoololi ana i ka Pauku 92, a e hoololi hoi i ka Mokuna 41 o ke Kanawai Hoopai Karaima.
Ia Manawa hoohikiia o Hon. J. H. Kamalo, & J. G. Hoapili i ke Kumukanawai, e ka Hon. G. M. Lopikana.
Hoopuka mai o Hon. J. W. Keawehunahala he olelo hooholo e hookaawale ana $6,000 no na lilo o ka Ahaolelo, ua hooholoia.
Hon. L. Kaapa. Hoopuka mai he olelo hooholo, e ninauia ka manao o na Lunakanawai Kiekie no ka noho ana o Hon. W. P. Kamakau i ka Ahaolelo, he Lunakanawai Kaapuni oia, ua kue paha aole paha i ka Pauku 20 o ke Kumukanawai.
Noi mai o Hon. J. W. Keawehunahala e hoomoeia ka olelo hooholo ma ka papa, ua ninauia a hooleia.
Ma ke noi a ke Kuhina o ko na aina e, ua hooholoia ka olelo hooholo.
Noi mai ke Kuhina o ko na aina e, e hapai ia ka noonoo ana o na hana i hoopaneeia.
Noi mai o Hon. J. W. Keawehunahala, e kapaeia ka rula 27, a e ae ia oia e heluhelu mua mai i kana Bila Kanawai e hoololi ae i ka Pauku 91 o ke Kanawai Kivila, a ua hooholoia. Ua heluhelu mua ia ka Bila, a ua hooleia ka Bila.
Ma ke noi a His. Ex. Mr. Harris, ua ae ia o Hon. J. W. Keawehunahala e heluhelu mua mai i kana Bila Kanawai e hoololi ai i ka Pauku 481 o ke Kanawai Kivila.
Noi mai o His. Ex. Mr. Harris, e hooleia ka Bila, ua ninauia ka hoole i ka Bila, a ua hooleia ka hoole.
Noi mai o His. Ex. Mr. Harris, e heluhelu alua ia keia Bila ma ka la 30 o Iune, 1866, ua ninauia, a ua hooleia.
Noi mai o His. Ex. Mr. Harris, e heluhelu alua ia keia Bila ma ka la 30 o Iune, 1866, ua ninauia, a ua hooleia.
Ma ke noi a Hon. Mr. Keawehunahala, ua heluhelu alua ia ka Bila ma ke poo.
Hai mai ka Hope Peresidena aia ka Bila imua o ka Hale.
Hoopii o Hon. J. W. Keawehunahala no ka olelo hooholo a ka Hope Peresidena, ua ninauia, a ua hoaponoia no ka olelo hooholo a ka Hope Peresidena e ka Hale.
Hapaiia na hana i hoopaneeia.
Ma ka noi a Hon L. Kaapa, ua lilo ka Hale i Komite no ka Bila Haawina ma ka heluhelu alua ana.
Noho o Hon. J W. Keawehunahala ma ka noho Luna Hoomalu.
Ua hapaiia ka noonoo ana no ka Bila Haawina.
Heluhelu ia ka haawina no ke ana aina Aupuni, he $2,500.
Noi mai o Nahaku e hooemiia no i $800. Mahope iho o ka hoopaapaa nui
ana, ua noi mai o G. B. Ukeke, e ninau ano ia, a ua hooholoia $800.
Ua ninauia ka hoololi a ka Luna o Kaanapali, a ua hooholoia, he $800 no ke ana-aina Aupuni.
Hoopauia ke Komite o ka Hale, ua hoike mai ka Luna Hoomalu i na mea i hanaia, a ua aponoia ka hoike a ke Komite.
Hooponeeia ka Ahaolelo a ka la apopo i ka hora mau.
POALUA, Mei 1.
Halawai ka Ahaolelo ma ka hora mau.
H. R H. M. Kekuanaoa a me Hon. G. Rhodes ma ka noho Luna Hoomalu.
Pule ke Kahunapule a pau. Heluheluia ka moolelo a apono ia.
Hoike mai ka Peresidena, ua loaa mai iaia he palapala na H. M. Wini e noi mai ana i wahi e noho ai no kana Kakauolelo hoolaha iloko o ka Hale Ahaolelo, a ua ae ia.
Hoopuka mai o Hon. G. B. Ukeke, he palapala Hoopii na ka Apana o Koolaupoko e noi mai ana. 1. E kukuluia i hale kula haole no Kaneohe. 2. E hoonoaia na kai Konohiki i loaa ole ka sila nui e lawaia wale ia e na Makaainana. 3. E ae ia na kanaka e noho ana ma na aina wahie aole e kii aku i ka wahie o na aina e ae, ma na kuahiwi. 4. E kauohaia na Kauka e hoolaha i ka lakou mau luau lapaau, a me ka papa kuhikuhi o ke kau ana, e like me ka hana ana a a Kakela a me Kuke, haawiia i ke Komite.
Heluhelu mai o Hon. J. H. Heleluhi he palapala Hoopii no Puna, e noi mai ana e hoemiia ka auhau lio.
Ma ke noi o Hon. J. W. Keawehunahala, ua waihoia ma ka Papa, a hiki i ka wa e noonooia ʻ i i ka Bila Kanawai e hoopau ana i ka auhau lio.
Waiho mai o Hon. J. Kupau he palapala hoopii no Koolauloa, e noi mai ana. 1. E hoemiia ka auhau lio i $0.50. 2. E hookaawaleia i $600 no ka uapo o Kahana. 3. E ae ia na kanaka a pau e inu i ka awa. 4. E kauia i kanawai e hoopai ai i na Luna Helu pono ole. Haawiia ka palapala hoopii i ke Komite Waiwai, koe kahi e pili ana i ka awa, ua waihoia a ka wa e noonoo ai ka Bila e hoololi ai i ka Pauku 9 o ke Kanawai Kivila.
Waiho mai o Hon. Mr. Heleluhi he palapala hoopii no Puna, e noi mai ana i $2,000 no ke alanui ma Panaewa. 2. E hoohanaia no na Paahao ma ko lakou mau Apana iho. 3. E lilo ke dala alanui o ka Apana, i mea e malama ai i ke ola o na lawehala e hoohanaia ana e hana ma ke alanui.
Noi mai o Hon. J. H. Kamalo e hoomoeia ma ka Papa kahi e pili ana i na Paahao, ua hoole ia. A ua haawiia ka palapala hoopii i ke Komite Waiwai.
Hoopuka mai o Hon. J. H. Heleluhi he palapala hoopii no Puna, e noi mai ana e aoia na keika Hawaii ma ka oihana Kauka, a e kukuluia i Hale kula Kauka, e kapaia ka inoa o ka Halekula Kauka o o Hawaii nei. Haawiia i ke Komite no ka Hoonaauao.
Waiho mai o J. G. Hoapili he palapala hoopii no Kona Hema, e noi mai ana. 1. E hooemiia ka auhau lio i $0.50. 2. E kauia i kanawai e hooemi i ka uku ohua o na moku i $1.00. 3. No ka mea ke kanu nei na kanaka i ka pulupulu, nolaila, e hana ke Aupuni i hale hana lole. 4. E hoopiiia ka auhau ilio $5. no ke poo.
O kahi o ka palapala hoopii e pili ana i ka auhau lio, ua hoomoeia ma ka Papa, a hiki i ka wa e noonooia ʻ i ka Bila auhau lio a Hon. J. W. Keawehunahala. O ka nui o ka Palapala hoopii, ua waihoia i ke Komite.
Hoike mai o Hon E. H. Boyd o ke Komite i kohoia ʻ i e noonoo no ka palapala hoopii a ko Makawao, e wehe i ke awa o Kahului i awa kumoku. Manao ke Komite e waiho mai ka Luna o Makawao i Bila e pili ana ia mea, ua apono ia ka hoike a ke Komite.
Noi mai o His. Ex. Mr. Harris e ae ia aku oia e heluhelu mua mai i kana Bila e hoololi ai i ka Pauku 9 Mokuna 9 o ke Kanawai Hoopai Karaima, a ua aeia. A ua hooholoia ma ka heluhelu mua ana, a hooholoia e heluhelu alua ia ma ka la 2 o Mei. A ua heluhelu mua mai no hoi ke Kuhina Waiwai i kana Bila kanawai e pili and i ka moekolohe a me ka hookamakama.
Noi mai ka Luna o Waialua e hoololeia ka Bila, ua ninauia, a ua hooleia ka hoole.
A ma ke noiia ana mai, ua hooholoia ka Bila ma kona heluhelu mua ana, a e heluhelu alua ia ma ka la 3 o Mei.
Heluhelu mua mai ke Kuhina Kalaiaina i ka Bila e hoololi ai i ke Kanawai no na Komisina Palena Aina, ma ke kapaeia ana o ka rula 27 o ka Hale.
Ma ke noi a Hon. T. C Heuck, ua hooholoia ka Bila ma kona heluhelu mua ana, a e heluhelu alua ia ma ka Poaha ae nei.
Ma ke noi a Hon. Mr. Keawehunahala, ua kauohaia ka Bila e paiia.
Heluhelu mua mai o Mr. Harris i kana Bila Kanawai e hoolilo ana i na keiki kamehai, he mau keiki kupono ma ke Kanawai, ke mau na makua ponoi mahope mai. Ua hooholoia ma kona heluhelu mua ana, a e heluhelu alua ia no i ka wa kupono.
Hoolaha mai ke Kuhina Kalaiaina i kona manao e waiho mai i Bila Kanawai e ae ana i na poe i okiia e mare koke no.
Heluhelu mua mai o His. Ex. Mr. Harris, i kana Bila Kanawai. 1,168, a me 1,169 o ke Kanawai Kivila—A ua hooholoia ma ka heluhelu mua ana a e heluhelu alua ia i ka wa kupono.
Hoopuka mai ka Hon. J. W. Keawehunahala, he olelo hooholo, e hoopaneeia ka noonoo ana i ka Bila Haawina, a pau na hana e ae. Ua hoomoeia ma ka papa.
Hoolaha mai o Hon. J. W. Keawehunahala, e hoopuka mai ana i olelo hooholo, e hoololi ana i ka rula 27, a me kana Bila Kanawai, e kuu ana i ka auhau kino $5 maluna o na kanaka o na aina e i kuikahi ole me Hawaii nei.
Hapaia na hana i hoopaneeia. Komike ka Hale no ka Bila Haawina. Lilo o Hon. H. J. Wana ma ka noho Luna Hoomalu.
Heluheluia ka Haawina no ka Oihana Kinai Ahi o Honolulu, 5,600—hoopanee ia ka noonoo ana oia Haawina. Ma ke noi a ka Hon. E. H. Boyd, ua hookomoia i haawina $2,000 no ke kuai ana i ke kaawai hou, no ka Puali, Helu 4. A ua hooholoia.
A ua hooholoia na haawina mahope nei, penei:
Ilamuku $6,000
Makai Nui o Hawaii 4,000
Makai Nui o Maui 4,000
Makai Nui o Kauai 1,600
Noi mai o Hon. Mr. Heuck, e hookaawaleia i $1,000 no ke Kakauolelo a ka Makai Nui o Hawaii; $1,000 no ko Maui, a no ko Kauai $500.
Ua hoopukaia mai no he mau hoololi, aka, ua hoole pu ia no me ua mau haawina la.
Ma ke noiia ana mai, ua hoopauia ke noiia ana mai, ua hoopauia ke Komite o ka Hale. Hoike mai ka Luna Hoomalu i na mea i hanaia, a ua aponoia.
Ma ke noi ia ana, lilo hou ka Hale i Komite, no ka noonoo ana i ka Bila e hoemi ana. Ka auhau lio $0.50. Ua heluhelu alua ia ka Bila, a mahope o ka hoopaapaa loihi ana, ua hoopauia ke Komite me ka holo ole o ka hana, e noho hou nei i ka la apopo.
Hoopaneeia ka Ahaolelo a ka la apopo ika hora mau.
NA MEA HOU O WAIKIKI-WAENA
HULA. -- K@i noa no hoi ua pio ka hula, eia no ka hoi ke kani mai nei no ka pahu, i mea loa no hoi kahi i ka hele ia aku ilaila e nana ai, ina e noho mai kakou la, na lakou no ia e haaliki wale iho no, a hehene iho ua o Palekeauka ma.
HOOLANA. Ma ka apana Pakea nei, o kekahi hapa o ka poe opiopio, inu mau lakou i ka awa i na ahiahi a pau e noho nei, heaha no la hoi ka momona nui oia mea, o ka piapia paha o na maka.
HOOMANAWANUI Ua ike iho makou i na hoahanau kane a me na hoahanau wahine o na halawai po o Makiki, i ka imi nui loa i ka pono o ke akua, aole loli iki o ko lakou manao.
PANE IA J. H. KAAKUA.—Ua loaa mai ia makou ka Iseraela olelo pane ia J. H. Kaakua, e i ana, aole i kue iki ka mea a Kaakua i kue ai, oia hoi keia. “A ua emi paumi hoi keikumukuea o ka like ole, o na loa pokole mai ia ʻ u aku a i ka lupe.”
E ALOHA ANA.—I kekahi la i kuala hope aku nei, ua hai mai o John M. Napeahi, o Waimea, Hawaii, i ka nui o kona aloha i kekahi o kona hoa, oia hoi o Nawali, oia wahi hookahi, i kuehu ia k@ e ka haole e noho hana la no kekahi poe kanako o Waimea. Alaa ka hewa o ka imi ole i wahi aina ponoi no ka oiwi, e laa ia ka@eh@ ana mai la, hoi mai no a kahi home, he kikii ka hana, kuhilani ae ka olelo.
PIO OLE KA KE KALEPA.—Ke liki mai nei hoi o S. Haukawewe, o Halehaku, Maui, i ka pio ole ka o ke Kalepa ana o na keiki kupa Hawaii o ko lakou wahi. Ina aole e poho, alaila pono keia liki ana o ua Haukawewe nei, aka i ole, makehewa loa keia liki ana, alaila, e aho no o Hika ka mea e manao ole ana ia mea he kalepa.
Ka Nupepa Kuokoa.
HONOLULU, MEI 5, 1866.
Ke noi nei makou e kala mai na makamaka no ka piha loa ana o ka nupepa o keia hebedoma i na mea pili i ke Aupuni. Ua hooikaika makou i pau na Palapala Hoike a na Kuhina.
E H@AI IA ANA NO NA HANA O KA AHAOLELO.—No ko makou makemake e ike na makamaka a pau o ke Kuokoa, nolaila i pai iho ai makou i na mea ano nui o ka Ahaolelo o ko kakou aupuni e hana ia nei i keia mau la, ma ke kokua ana mai o Mr. W. P. Ragsdale i ke Kuokoa, a ke manaopaa nei no makou e pololei ana no na mea e hoike ia aku ana. E hoopuka ana ho hoi makou i ka Palapala Hoike a ke Kuhina Waiwai, a me ka Palapala Hoike a ka Papa Hoonaauao. I keia pule ae e puka ai ka koena o ka ka Kuhina Waiwai Palapala Hoike.
KEKAHI MAU HOA HANOHANO O KA AHAOLELO.—Ma ke ku ana mai o ke kuna Alabani i ke kakahiaka Poakahi iho nei, ua kau pu mai maluna ona kekahi mau Lunamakaainana i hiki hope, oia o Hon. J G. Hoapili, o Kona Akau, a me J. H. Kamalo, o Kona Hema. Ia la no, ua waiho mai laua i ko laua mau palapala hookohu imua o na Komite no ka noonoo ana i naj palapala hookohu, a ua hoapono ia laua. Ma ia manawa no, ua hoohiki ia laua e Hon. G. M. Robertson e malama i ke Kumu Kanawai hou o ko Hawaii nei Pae Aina.
HUNAHUNA MEA HOU O HAWAII NEI.
Ua lohe wale mai makou, e hoala ia ana he bila e kau ana i ka auhau maluna o na bipi a pau ma keia aupuni. A o ka auhau i manao ia ai no ka bipi hookahi maluna ae o na makahiki elua, he hapaha.
O ka aina o Kamaponi a makou i hoolaha aku ai i kela pule aku nei, he $625 ma ke kudala ana, aole oia ka pololei. He kanaono dala wale no ka pololei ma ke kudala ana. E nana pono iho no ko oukou pono i kuhihewa ole ai, oiai ua kuhihewa iki makou.
KA AHA KAAPUNI O KAUAI.—Ka Mea Hanohano Robata G. Davisa, ua holo aku nei oia maluna o ke kuna Onward i ka Poaono iho nei. I holo aku nei oia e malama i ka hookolokolo o ka Aha Kaapuni o Kauai no ka hapaha o Mei. Ua holo pu aku nei no hoi o W. C. Jones, ka loio, i Kauai, ma ia huakai hookahi.
Ua lohe hou mai makou, e hoala ia ana he bila no na poe humuhumu kamaa a pau, oia hoi, e ae ia ka poe humuhumu kamaa e hana i ka lakou hana ke loaa ka laikini mai ke aupuni aku.
E na makamaka, e wiki mai na leta a oukou e manao ana e hooili aku i na makamaka o kakou e noho mai la i na pae moku o Maikonisia. No ka mea, e hoouna ia ana kekahi moku io lakou la, iloko o keia malama. Nolaila, aole hewa o ka makaukau e mai o na leta a oukou, ma ke Keena o ka nupepa Kuokoa.
HOLO KE ALAULA.—Ua hooiliia aku ia P. Nui, o Haiku, Maui, he kanalima Alaula, a ua pau loa ia mau pepa i ka lilo me ke kaa mai no o ka uku o kela pepa keia pepa. Ua kauoha hou mai oia i kanalima hou, a ua hoouna ia aku. Holo no hoi kekahi poe luna o na wahi e ae i hoounaia aku ke Alaula. O E. Kekoa, o Hauula, Oahu, kahi i noi hou mai i kanalima.
KE KUNA ALABANI.—Mahope iho o ka ke kuna Alabani holo ana aku mai Honolulu aku nei, he mau pule elua a oi ae kona kaawale ana, a i ka Poakahi iho nei, ua komo mai oia ma ke awa o Honolulu nei me na ukana o Kona mai, a me ka bipi no hoi o Kawaihae mai. O ke kumu paha o ka hele loihi ana o keia moku, o ka pakuikui no o ka makani, a na ia mea i keakea i kona ala, i hele loihi loa ai oia ma ke ili o ke kai.
KA UA O KOU NEI.—I ka Poakahi iho nei, ua hoomaka mai ke kilihune ana a ka ua, aka mao ae no nae, a i ke ahiahi Poalua iho nei, haule nui mai la na paka ua ma ke kulanakauhale alii nei. Mai ke ahiahi Poalua a ao ia po, i nana aku ka hana i na alanui, ua hook@o ia e na paka ua, a ua ano ino no hoi i ka ike aku a na maka. A heaha la auanei ia opilopilo ke hoi mai ka la uoia nei. Elua paha a ekolu la malie, hoi e like me ka mua.
HOOWAHAWAHAIA KA BIHOPA O HONOLULU.—I ka la i wehe ia ai ka Ahaolelo e ka Moi ma ka Poakolu i hala aku nei, ua ku nui na poe a pau iluna i ka wa a ka Moi i komo ae ai i ka Hale Hookolokolo. A i ka wa i heluhelu mai ai ka Bihopa i ka buke, ua noho na kahunapule Katolika elua ilalo, a i ka pau ana o ka heluhelu ana a ua Bihopa la, a hai mai ka Moi i kana haiolelo, ua ku hou ae ua mau kahunapule Katolika la iluna e hoolohe i ka haiolelo a ka Moi. Me he mea la, ua hoowahawaha laua i ka ka Bihopa hana, a nolaila ke kumu o ko laua noho ana ilalo.
NO LIHUE.—Ua poloai ia ma@ kapena o ke kuna Moiwahine, @ aka o ke awa o Lihue. i ka @aku ka o ka makani, pii ai ke kai.
NO KE KIAKAHI O POONAHOAHOA.--@ ku ana mai nei o keia kiakahi @ Honolulu mai Hilo mai, i ka Poa@ aku nei o keia pule, ua ike aku @ aleale o ke kai maluna o ka papaa@ hele a piha i ka wahie o lalo a me @ keu ke kapena makau ole o Napai@ poholo iloko o ka moana.
NA IPU HAOLE.—I keia pule @ nui loa mai na ipu haole i lawe ia @ kulanakauhale o Honolulu nei. Ua @ ia e kekahi poe kuai mea ulu, na ipu @ mua i hiki mai nei. O ke kumu@ ipu haole i ka pule i hala aku nei, @ walu ka haahaa a he akolu hapaha @kie.
POE HUI KUAI MEA ULU.—Ua hui @ nei he poe hui kuai mea ulu ma Ho@ nei, a ua wehe ae lakou i ko lakou hale @ ma ke Alanui Nuuanu, ma ka hale mua @ nei o J. Maluaikoo. O na mea a @ kuai aku ai a makou i ike ai, a e waiho @ no hoi ma ka lakou hale, he ipu pu, @ pela aku.
KA MOKUAHI EKAKE.—Ma ke Poaha @ a kekahi moku kalepa mai Kaleponia @ ka Poalima o kela pule, ua lohe wa@ mai ka waha mai o kekahi ohua o ua @ la, e hoi hou mai ana ka mokuahi @ Honolulu nei, a e haalele ana ia Kap@ ma ka la akahi o Mei. A e kau pu @ maluna ona ke Kuhina Amerika no @
HE MAU ALANI HOU.—Ma ke ku ana @ o ke kuna Alabani i ka Poakahi iho @ loaa hou mai na hua alani momona o K@ Hawaii, a ke hoopiha loa ia nei na hale @ alani Pake o ke kaona nei. Aole hoi @ wale, aka o na kanaka Hawaii nei no @ e lawelawe pu nei ma ia hana hoopukapuka @ Eha alani hapawalu ma Honolulu nei.
HE POE HUI KALEPA HOU.—Ia ʻ u i @ aku ai ma ka hale kuai mea ulu o na @Hawaii ma ka hikina hema o ka Al@ Nuuanu, ike aku la au i ka inoa o ka @ hui hou e kau ana i kea kea. Penei na @ nui: KAPENA & CO. Maloko oia hui na @ pakahi penei: J. Meek, jr., J. M. Kapena@ me J. D. Halai. O ke kmu waiwai @ ana he 87 1-2 a-ha. He dala paha, @ neta paha. Ina he mau keneta, he keu @ a ka ahahui nui o ke kumu waiwai. O @ Lunahooponopono o ke Au Okoa ke @hui. Hu ka aka i ka hui a na kei@ kulanakauhale alii, he 87 1-2 wale @ kumu waiwai! NA MAKA@
Palapala Hoike
NO na Makahiki Elua a ka Peresidena o ka Papa Hoonaauao i ka Ahaolelo o ka M. H. 1866.
I ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina.
E Like me ke kauoha a ke kanawai, ua mai ka hanohano ia ʻ u e waiho aku i Pal@ Hoike, no na hana, a me na mea i ha@ ka Papa Hoonaauao, mai ka wa i hook@ ka Hale Ahaolelo hope iho nei, a hik@pau ana o ka elua makahiki. Mahope @ iho no o ka hooholoia ana o ke kanawai malalo hoi o ia kanawai ka hana ana o @ Papa, ua hookohu aku ka Papa ma ka @ na Kahu Kula Nui ia Hon. A. Fornander.
NA KULA AUPUNI.
I ka wa i hanaia ʻ i o keia Palapala H@o ka nui o na Kula Aupuni e hiki ana @ la i hanaia ʻ i keia Palapala Hoike he 2@ o ka nui o na haumana e hele ana ia @ kula ma ka awalika, he 7,367, noloko @ o ia he 4,114 keiki kane, a he 3,253 kaikamahine. Noloko mai o keia mau kula, 29 kula kaikamahine, a o ka nui o na kamahine hele mau ma ia mau kula @ awalika, he 750.
Mamua aku o ka malama o Maraki @ makahiki i hala aku nei, he 15 wale no @ kaikamahine kaawale iloko o keia A@ oia hoi, he 7 oia mau kula ma Hono@ ma Waialua, Oahu, 3 ma Lahaina, a @ Waikapu, a 1 ma Hana, Maui, a 1 @ Koloa, Kauai. Iloko iho nei o ka ma@ i hala, ua hoopauia na kula elua ma W@lua, no ka nele i ke dala, oia hoi, ua k@ hou ia he 16 kula kaikamahine e like p@ 11 ma Hawaii, 1 ma Maui, 2 ma Oahu, @ ma Molokai, a 1 no hoi ma Kauai.
O ke kumu alai nui o keia hookaa@ ana me ke kupono maoli i na kula o na @kane a me na kula kaikamahine, oia @ paakiki o ka loaa ana o na kumuao wa@ noho pono.
Oiai aohe kula e hamama nei i keia w@ no ke ao ana i na wahine no ia oihana, a @ ka hapa nui no o na kumu wahine e noho nei i keia wa, aole i hiki loa aku i ka maikai a ka Papa Hoonaauao i makemake ai. Aka, ma ka manao ana iho ua pomaikai lakou mamuli o ke ko pono ana o ka hookaawale ana i na keiki kane me na kaikamahine iloko o na kula kaawale lehulehu wale, iloko o ka manawa pokole, e hana aku ana no lakou ma keia hope aku i na mea e hiki ai ke loaa mai na kumuao wahine maikai, e like me ka mea e hiki ana.
Ke nana nei ka Papa i keia holopono ana o ka hookaawale iloko o keia wa pokole, i na kula aupuni iloko o na kula keiki kane a me na kula kaikamahine ma ke ano nui loa, no ka pomaikai o keia lahui kanaka i ke a@