Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 23, 9 June 1866 — Kau Ahaolelo O ka M. H. 1866. [ARTICLE]

Kau Ahaolelo O ka M. H. 1866.

Poaiia Mei 31. Halawai ka Aiiaololo i ka I»ora niau. 0 Ilon. G. Rode n»a ka noho. Meluhelu m:ii ke Kuhiua Kalaiaina iuiua o ka hale i k.ihi |>aiu(>ala e pili ana no ke ni»)lia a me ke knumahu o Ka Moi Kameliameln V, no ka ilihia ana mai o ka muke maiuna o kona Kaikualūne. A ua apouoia. Moolaha mni Ka Mea Kiekie W. C. Luualilo, i kekaiii Kanawni, e ae ia ke kuni aua i na waioua i na knnaka ninoii. Ku mai o Mon. L. Kaapa, n noi mlii e hooholoia, e houl iko ka Afakai o ka Male, 1 mau mea kanikau uo ka Hole. Mooholoia. Ku mai o Mr. Ilon. Kupau, a noi mai e haawni ia na kela hoa keia hoa o ka Male, i $100,00 i hoolako ia ai lakou i na lole luimakena no ka hoolewa o Ka Mea Kiekie Vrctoria K. Kaahumanu, a e hookaawale okoa ia, i $12,000 no | na lilo o ka hoolewa ana. Kue mai ke I Kuhina Waiwai. | Hoopnno mai Ka Mea Kiekie W. C. Lunalilo i ka hapa mua o ka oleio hooiiolo a Mr. Kupau, a e hooloiiia ka oielo ; lioohoio. O na Lunamnkaainana wale i no ke hnawiia i ka haneri elnla, a koe na | 'Lii. | Kumnio Mon. J. W. Keawehunaha- ! la, a i mni, e hookanwale īa no i $ 12,000 | no na iiio o ka hooiewa o Ka Mea Kiekie V. K. Kaaiuimanu. Ku mai ke Kiaaiua o Maui, a noi mni he pono e waihoia keia oielo hōoholo i na Kuhina, a na lakou e uoonoa Kue mai o Kauka Mika. Ku mai o Hon. D. Kalakaua; a hoole mai, aoie pono ke kuka ana i keia oleio hooholo imua o keia hale. Kokua mai o Hon. L. Ahoio i ka oleio hooholo. A lx>oholoia e hoomoeia ka olek) hooholo ma ka papa. Oleio hoohoio e lilo ka hale i na hana o ka la« A e hoohoioia ka Biia Kanawai moekolohe ma ka heluheiu akolu ana. Liio ka hale i Komile, a hapaiia he Biia e hiKipau aoa i ka Pauku 4 o ke Kanawai no ka lawe ana i na ohua, mawaena o na mokupuni o keia Aupuni, i aponoia i ka la 10 o lulai 1865* Noi mai o Hon. J. W. Keawehunahaia i ka olelo hooholo o ka Bi)a. Noi mai ke Kuhioa o ko na Aina e, e noonoo ia na pauku a pau i maopopo ai. Noi mai ke Kuhina Waiwui, e waihoia ka biia i ke Komite wae. Ku mai o Hon. G. B. Ukeke, a i mai, he waHi Kanawai wiwi keia i hooholoiai i kela k«u Aiiaoleio aka uei. Ua kue no hoi oia i keia Kanawai. Kue mai o Hon. li. Noi mai ke Kuhina o ko na Aina e, e hoololiia ka Bib, a e kapaeia ka huaoielo " lioopau" a e hookomo malaila ka huaolelo " hoololi," a o na homlheiu 1566 e kapae ia, a o ka 1312 malaiia. Noi n li o Hon Mi. Kamalr y e hooho-

l«>ia ka H»'.a e like me ka h«K>loli an*. A ua h<x>!oli ia kii nia ku hi'iu!iclu alta ana, nu* ke kauohaana c kakau poepoeia. H(K)hoi« ia, e hooiohia ke p«io o ktbi» ku a e lu'luheluu penei, lie Kanawni e hoopau anai ka Pauku 99 o ke Kanawai Kivila. H«mWu>K>ia ka bilu hooioh a ke Kuhim Waiwa», a ua hooholoia ma ka heluhulu alua ana, n ua kauohaia c kaknu p<>e(»oeiii. Ku mai ke K«»m»te a hoopau. Hoopaneeia ka Ahnolelo. Poahma, lune 1. ilaiawai ka Ahaolel'» ina ka hora mau. Hoolaha e mai o Hon. Kupumai he Knnawai e pili aua i ka i na liala malalo iho o $ 100, a e hoohannia ka po«s aie e kn mea nana ke daia i 25 keneta no ka la. a puu na d»ia i nio ia. Hoolm. Hooluha e mai o Hon. Aholo he olelo .hooiiolo e kauoliaia ke Kuhina Waimiie hookuawaie i puu d«la i £60 00 pakahi na kela hoa keia hoa i mea e hoolako ni i na auhu kupono no ke kanikou ana i ka Mea i Makt\ Kueia. Heiulieiu u>nio llon. L. Ku;\p:i he olelo hooholo e knuohoia ke Kiaaina wnhine o H.u\ftn e hoi mai e noin» pu me ka Ohana Alii, n <e hookaawaie ia i $2000., no ka maiamu nna laiu. Hoihoi hou ia ka olelo hooiiolo. Heluhelu mai o Hon. Keawehunahala ' he olelo hooholo e i $1000. no kekahi kumu akamai e no ni i na keiki llawaii i ka hooholo moku. He hoopau dala waleiho no ia ka haawi aku i mea e ao ia mni ni na keiki Ha- : wnii, wnhi n His. Kx. Harns, a ua kue > oia. O kona mau no hoi o ke kue mau i i kn Kenwehunahala olelo. I Ua kue no o Hon. Ii i ka olelo hooholo, oiai, un uo ia na keiki i ka liolo moku : ma Lnhainaluna. ; Ua kue mai o lion. Kainnlo, n ua noi | inai e waiho ia ka noonoo a pau ka Bila Haawina. ! Eia ka Hon. G. B. Ukeke, ua u anao | wau o kn olelo iiooholo, he men kupouo ; lon, a ke manao nei nu, nohe makemake \ o ke Kuhina Waiwni e ao i na keiki Ha- | waii i ka holo inoku. Aia wau ma ka i ne i $"2400., no ka mea uaua o malamn. Ehuehu no ka Ukeke, ka pane okoa ia i aku la in imua o na inaka e aa m«i ana, | Ku mai ke Kuhina Knlaiaina, a olelo | mai, aoie he hilinai nuiia na Kupena kaI naka uo ka hiamoe wale, a no ka hikiwa | we oie o ka hana. | 'Hon. G. B. Ukeke, i aha lu hoi ke | Knpeua o Kilauea r ' Ku hou mai ke Kuhina Kalaininn a kue loa mai, me ka olelo inai, aohe ma- : nno nuiia o na kannka e na Oria uioku. ! Noi iimi o llon. Knmalo e hooliolo ka Hale i Komile no ka ikhiiioo ana i ka Bila e hoololi ai i ka Pauku 33U o ke f . Kanawai Kivila. Hoohoioia ma ka heluheiu «lua. La iiooholo kn Hale i Komite no ka ; noonoo ana i ka Biia. NoIm» o Hon. J. M. Knmika ma ka •. iioho* | iNa lilo no ka Ahn Kiekie a me ka < uku no na lioike o na hihin Karnima. ! Hooholoia. ■ Na hlo o ka Aha Kuapuni *2, hui pu me kii lilo o ka heleann o na Lunakana- ; wai n me ka Loio Kuhina i $1200. .\oi uai o Hon. Kenwehunahaia e hoololi i 0600, nole §1200 , ua lawe ia | e ka Hale. Ku mai o Hi<. Ex. H«rris me ka oklo i mai un kokoke e iiloi mea ole ka ka Loio : Kuhina hana. | Noi mai o Hon. Nahaku e hoaponoia i ka hoololi, lawe ia e ka Hale. j Noi mai ke Kuhma Kaiaiaiiia e hapai i liou ana ia i ka noonoo i ka la apopo. I Na hlo noka Aha Kaapuni 4 ke hui ; pu ia me na lilo a pau no ia Aha #400. Hooholoia. Na hlo no na lako |>alapala o ka Aha ; Hookoiokolo Kiekie 0500. Hooholoia. | No ke kuai ana'ku i mau Buke Kanawai hou $500. Hoohoioia. Oleh) mai o Hon. Mahelona, aole ia i ike i ke kuma e hookaawale ia nei, oiai ua lawa ke Aupuni i na Buke Kanawai, | i ua noi «mm e holoi ia mai ka Bi!a | Haawina a*. * I Ku mai ke Knhina Woiwai, ii mahli»

ika Luna o E»*a Waianae no kona pna Kanavra», a nolaiia, aoiie ona iuakem!ike i mau Buke Kanawai. aka. i ka h<">)ohc aku, aohf ano nui <» ka ke Kuhina Waiwai. Noi mai ke Kwii«n;i «» ko na aina e, e lioihoi hou ka Luna o Ewa & Waianae i kana oleiu. Noi mai o Hon. J. Keawehunahaia. e haawiia 0r»(K) ma ko na Buke Kanawai walii. no ke pai ana i na Oielo Hoohoio 0 ka Aha Kiekie ma ka olelo H iwaii i kn Buke I a rne ka >2. K lioo[ianceiia ka noonoo i keia a ka wrt e Inpaiia ai no ke Pai Palapala, hal»ni ae io. Kue ke Kuhina o ko na Aina e no ka Hon. Keawehunnliaia noi. h'aukunoka Lunakanowai Apanao l'una, Kau, Kona Hema, Kona Akau, Koliul ī Aknu. Koliaia Hema u me Hauiakua, i 8500 pakahi. Ua hooholoiaNo kn Lunakanowai Apana o Wailuko,iissoo. Nonoi mai o H6n. Kepoikai, e hoopaneri«\ ka noonod ana no keia, a ma ka ninau nna, un haule. N<moi mai o Hon. L. Alioio, e hoopii a c i $100. Ua lawe ka hale. Nonoi mai ke Kuhina Kalaiaina, na kel-i hoa kein h«>« e hoike mai i ka hana ;i kona Apann ilio, nole ka huikuu wale nmi me ko ka apana a lakou i ike uie ui. Noi nmi o Hnn. Ukeke, e hoopau kona kokooiua i ke puhi baka ann, kokoke ia e iiuii no kona puhi pinepine mai i ka paka imua o kona mnu maku. Ka uku no ka Lnnakanawni Apana o Hnniakua Maui, §500. Hoolmloia. Noka Lunn Kannwai Apaua o Haniakua Maui, $500. Ua hoolioioia. Nn ka Lnnn Kanawai Apana o Kaupo Maili §500. Ua hooholoia. No ka Lunaknnawai Apana o Lanai, lie }jj'son, Ua hooholoia. No kn Lunnknilawai Apana o Molokni §500. Ua hooholoia. No kn l.unakanuwai Apann o Ewa n me Wnianae #500. Nonoi mai o Pinehasa, he hooloii knna, a lioopii hou ne i ka uku he $600, ua laweia. Kokun nui loa o Hon. Maheiona ika hooloii u ku Luna o Honoluiu. Nonoi o Hon. L. Aholo, he makemake ioa ia e hoopiiia ka uku o na Lunakanawai. Noi mai o Hon. Nahuku, e hoopau ia ke Komite, a e hoopnilee ka Aha. Poaono, lune *2. Ua weheia ka Ahaolelo e like me ka mea mau. Ileluhelu mai o Hon. Aholo, he bila ! e hoololi ann ikn Panku 87 w 2 o ke Kanawoi Kivila, e pili nna i na Lunakanawai o kti Ahn kiekie. Ninau mai ke Kuhina Kalaiaina, »he alm ke kumu o ka Luna o Molokai i waho mai ai i keia Inla. Hon. Aholo, komanao nei au o na Lunakanawui a pau na lakou no e uku iho i ko iikou mnu lilo ponoi n pau, oiai, ua nku pono ia lukoii a nui loa no ka lakou maU Imna iho. Ku mai o His. Ex. Kuhina Kalaiaina n noi mai o hoole, « ua honleia. Heluhelu mai o Hon. Kepoikai he ole\o hhoholoe kaitohtftina i ka makai o ka hnlo e hoohiko mui i ua poo Lew i ko ka liale, ua ae in. | Heluhelu mai o Hon. Pinehasa he ole- ; lo o kauohu i« nn hoa a pau o kein hale, | e hele e hoolohe i ka Imiolelo kuimikeua | ina ka Halepule o' Kawaiahao i ka la | npopo, no ka niake ana o ke Knma lii j waiiino Kamnmalu. ! Noi mai ko Kuhinn Kulaiaina, e hele j DO kel» hoa keia hoa ma kona Ilalepu- j le iho i komoai.. Hoihoi hou ia ka olelo j hooholo. j Komite ka hale no ka Bila Hnawina. j Ka uku noka Lunakanawai Apana o ] AVuiaH»«, OahU, i 0500. Hooholoia, | Noi mai o Hoh. J. W. Keawehunaha- | la, e hapai hou »e i ka uku o ka liuna- ; kanawai o Wamlua, a me Koolauloa, i , §600, no ka mea, elua wahi e kukuluia | ai ka hookolokolo. ! Kue niai ke Kuhina Kalaiaina, a me ke } Kiaaina o Oahu. J ■ ■" ■ Ua ae ia hae ka hoololi aka Luna o . Waialua, no ka hoopii ae i ka uku $600. ! 1 Nbi inai o His Ex Harris e noonoo J ho\i l ieia, a ua lawe »a. ! Pane mai o Hon. Kapena Loke, ua kue oo ia i ka hoololi, no ka mea, he kue ia i na LUnakanawai ftpana e ae, a ua pane kamoko aku ia i ke KuWna Kalaiaina. Ku mai ke Kuhina Kalaiaina me ka ] olelo mai, un kuhihewa ka o Hono- ' l4lu. >

Ku enai ka Hon. Keawenunahala, a , oielo niai, ua oiuoiu no au t ka na Ku« , hina mau olelo, no ka tnea. he pahee a pakika ke kuu mai. Ke olelo ia imi ne», s aoie ka i noi mai ka Luuakanawai Apana o Waiaiua. e hoopii ae. Pehea hoi | ka Luna Duke o Laliaina, aole no hoi i noi niai e hoopii ae, aka, ua haawi aku kakou he puu dala nui loa, a pel i no hoi : ka Loio Kuhina, aole i noi ma i Kakau- , uieio. a ua hooholo iho kakou he puu dala nona. Noiaiia, ena hoa Lurui, mai ; pum hei aku i ka na Kuhma. Noi iu mai e luK)holo i ka biia inua, 1 ua ae ia. \ Hoopau ia ke Komile, a hoopaneeia. Poakahi, lune 4. Halawai ka Ahaoieio i ka hora mau. Wniho mai o Hon. Pinehasa he poiapala hoopii moi ka Haieinai Lepeni mai, e noi : inai ana i Kauka kupoiio no ka poe inai Le* pora, a ua haawiia i ke Komite wae. Hoike maio Hon. Huiuiiī he paiapaia hoo- . pii mai Nawiliwili mei,e noi mai ana e hooi kaawaJciu 81000 no ke kokuiu ana i Aiai haka noiaiia, a ua haawiia i ke Koniite no > na hana kuioko. Hoike inai o Hon. Ukeke he palapala hoo- | pii mai kona apana mai, e noi mai ana e ku- \ kuiuia i kuia Beritania ma Kaneohe. Hoo- | hoioia e waiho ma ka papn i ua paiapaia 1 hoopii ia. Noi mai o Hon. Kamaio, e waihoia ka paiapala i ke Komite wae. Kokua ke Kuhina Waiwai i ka manao o ka Luna o Kona Akau. Aua kohoia eiima Komitc. Hooiaha mai ke Kuhina Kainiaina, e hooioiiia ka Rula 31 o ka Haie. Ku mai o Hon. Keawehunahaia a nonoi mai, eae ia e heiuheiu akahi ia ka Biia e hoopau ana i ka Pauku 1 o ka Mokuna 42 oke Kanawai Kiviia. Ua hoohoioia ma ka heluheiu akahi ana. Liio ka Haie i Koinite no ka noonoo ana i ka Bila Haawina. Noi inai ke Kuhiua Kaiaiaina, e noonoo iiou ia na liio o ka Aha Kaapuni eiua, a e hooholoia e hookaawaleia $200. . Noi mai o Hon. Keawehunahala, e kapae iu na huaolelo "na iiio no ke kaaheie ana o na Lunakanawai a n»e ka Loio Kuhinn." Kue ke Kuhina Waiwai, ame ke Kuhina Kaiaiaiha. Hoike ioihi mai ke Kuhina Waiwai i keia oielo hooholu, jna ke kue ana i ka Luna o Waiaiua. Wehewehe loihi mai ka Luna o Waialua, ma ka mea e pono ui ke kapae, no na lilo o ke kaahele ana o na Lunakauawai &c. iN'oi hou mai ke Kuhina Waiwai i ka Luna o Waiaiua, e hoike aku i ka mea oiaio ole o kana oleio ana. Ku ka Luna o Waialua a wehewehe imua oka Hale. Kokua o Hon. Kakani. Ku hou m.ti ke Kuhina Waiwai, a waiho mai i kekahi mau ninau, a haawi mai i ko ka Hale i ka Pauku 1095 o ke Kanawai Kivila. Kue o Hon. Kamalo i ka Luna o Waialua. Ua hooholoia i $I*2oo e like ine ku mea mau. Ku mai ke Komite a hoopau, a hoopanee ia ka Ahaoleio. Poalua, lune 5. Haiawai ka Ahaoielo ika hora mau. O ka Hope Peresidenn Kapena Loke tna ka noho Lunahooinalu. Heluhelu mai o Hon. Aholo he olelo hooholo, e hookaawaleia i $6000 no ke pai ana i Buke Hoohoiomoku ma ka oieio Hawaii. He hooloii ka Hon. Nahaku i ka rula 31, aoie e ae ia kekahi hoa e kamailio a hala he 15 minute ma ke kumumanao a kekahi. Ma ke noi a ke Kuhina no ko na aina e, ua hoomoeia. Hoihoi hou mai ke Kuhina Kalaiaina no kanu hooloii no ka ruia 31 o ka hale. Hookoino mai o Hon. Mahelona he oieio hoohoio, e hookaawaie ke Kuhina Kaiaiaiiia 1 kekahi mau keena ma ka Haiemai Pupule no ka malama ana i na elemakuie a me na luahine i loaa keiki oie, a e haawi ke Kuhina Waiwai $3000 no ko lakou oia. .Hookoino hou mai o Hon. Mnhelona he olelo hoohoio, e inaiama ke Kuhina Waiwai i f3,000 no na lilo e ae o ke Kulanui o La> hainuluna, no ka imi hou ana i kuinuao i ka hooholomoku a me ke lapaau. Ku mai o Hon. Harris a olelo mai, ua kahaha ioa oia i ka Luna o Ewa & Waianae, a ina oia e komo pu mai ma ko'u keena hana, e ike koke no ia i ka hoiomoku iioko o hora, ke ike ia i ka hoolawe a me ka puunaue ana. Ua kokua ka Hon. Ukeke ika oielo hooholo, aohe nae ona manao nui no ke Kauka Imolo e noho um Lahainaiuna e ao ai, aka, he makeinake loa nae ia i kula iapaau me kanaka, a i kumu hoi. He akamai no ka haole. nh« akamai no kanaka. Me ka lele nna o kana mau huaolelo. pela no ka ieie'na 0 kona mau iaia kiuo. Olelo ke Kuhina Waiwai. aohe keia he haie huia au e ke hoa hanohanoe lele nei. Pane mai ka Hon. Ukeke, aohe au i ike i ke kumu e hiki oie ai ia'u ke hoekepue i ko'u mau wawae. Not mai o Hon. Kamaio, e haawi ia ka oieio hooholo i ke Komite o ka Papa Ola. Heluheiu akolu la ka Bila Kanawai e hooloii ana i ku Pauku 332 o ke Kanawai Kiv»Ki, p keia Kanawai no na mea e pili ana 1 ke kohio ana ona Luna oka Oihana Kioai Ahi. Noi mai ke Kuhina Kahiiaina, e hoopaneeia ka noonoo ana no keia Bila. Kue o Hon. Ailuene i ke noi. Kokua ke Kuhioa o ko na an»a e i ke noī e hoopnnee ia km noonoo no ia Biia. A ua kokua pu mai no hoi ke Kiaaina o Oahu. Noi mai ka Hon. Kamaio e hoohoioia ka Bila ma ka heluhelu akolu ana. Pane o Hon. Kamakau, aohe kumu kupono e hooponee ai ka nooooo ana no keia biia. 1 O ke noi e hapai hou ia ka noonoo oo ka bila, ua haale, A o ke noi e hooholoia ka bila ma kona i heluheln akoiu ana, ua hooholoia. Ma ke noi ia ana man ua hapaiia n\ hana o ka ia.

' Noi mai o Hon. Knrrva!;> e Koir.it-? ka ; r,o ka nooooo ana i ka uku o ka Luna ] Kaaawai Apaaa o £tcm a iue Wauuae. Noho o Hon. \V. P. Knmakaa ma ka ; noho. Noi mai o Hon. Dominis e hooholoia ka. j uku oka Luoa Kanawai Apnna o Ewa a rae ! Waianae e iike nie ka bt!a, i 6500. , Noi mai o Hon. Pinebasa e boo{oii i $600 ! no ia Luna Kanawai Apana, oia» he wahi j kanaka liihune oia, a he ohana nui kona. j N'oi mai o Hon. Ailuena e hooho'o e hke j me ka bila, a ua kokua pu mai no hoi o Hon. | Kamaio e like me ka bi!a, a pela no o loaee 1 li. ' I Kokua mai o Hon. Kakani ika hooioli i ; ka 8600, ao!e 8500, ioa ua ilihune io ke | Aupuai, no ke aha ka inea e hapai ia ne» na I uku o na luna haole ? Eia ka Hon. Keawehunahala, ua hilahila loa wau i ko kakou hoopau manawa i ka hpokomoana iho i $100 no keia mea. „ He | Lunakanawai oia i noho no kekahi mau i makahiki maialo o ke Aupuni, aohe nae i | lawa kupono khhi uku, a heaha ka hewa ke j haawi kakou ia wahi SlOO., i hui ia aku me | ka uku mua, alailā i 8600. j Gov. Dominis me ka olelo mai. heaha ka ! mea i hoopiiia'i ko keia Luna, a hoomau ia J ko na Luna e ae e like me ka Bila ? Hon. Ukeke, e nana wale ae nei no aohe e loaa ka lua, ina e hoaln ia mai kn uku o ka haole, o ka wikiwiki ae la no ia e hooholo, a ina he uku iho no kanaka, o kolomilomi ia iho la no ia e na Kuhina a mimmo. Makemake loa wau e noho ae ke Kuhina | Waiwai rna kahi o ka Lunakanawai Apana ( o Ewn <fc Waianae, a o ke Kuhina o ko na j aina e ma kahi o ka L. K. Apana o Waiaj lua a me Koolauloa, a o ke Kuhina KalaiaiI na ma kahi o ka L. K. Apnnn o Koolaupoko, | i ikeia ko oukou makemake ia wahi puu da- | la. Ake noi nei au e hoohola ia ka hoololi. i Oke noi e hoololi, ua haule, ao ke noi e hooholo ia me ko ka Bila, ua hooholoia. Haawi ia ko uku.o ka Lunakanawai Apana o Koolaupoko i S5OO e like ine ka Bila. Nol mai o Hon. G. B. CJkeke e hoopii ae i $700. Noi mai o Hon. Keawehunahala e hoololi ae i S4OO. j Oke noi e hoololi ana i 5400., ua haule, | Oke noi no hoi aka Hon. Ukeke e hoo- | pii ae i 5700., un haule. ] Oke no: e hooholo e like me ka Bi!a, ua ; lawe ia e ka Hale. I Noi mai o Hon. Keawehunahala e noonoo \ hou ia keia i ka la npopo. I Noi mai o His. Ex. Harris e noonoo ia no | i keia I>i. Ua balota ia aua lawein. i Noi hou ina; o His. Ex. Harris e hooholQ : ia e like me ka BiU. ua laweia. Ku mai o Hon. Keawehunahala a olelo mai, e ninau mua ia kana, no ka mea, o ka- : na ka mea mua iloko o ka Hale. ■ Kauoha mai la ka Luna Hoomnlu ika j Luna o Waialua e noho ilalo, ehoole aku ia S no ka mea, eia no iu'u ka papa. Kauoha hou mai ka Luna Hoomalu e no- ■ no ilalo, hoole aku no ia. j la manawa, awihi aku la o Harris ika i Mahele olelo, a olelo aku la, u E noi aku oe j i ka Luna Hoomalu e haawi rnai ia'u i ka i noho."

Eia ka ka Maheleolelo i ka Luna Hooma- > lu, Ua makemake o Harris e iiaawi aku ; oe i ka noho iaia. I Nana mni l«i ka Luna Hoomalu, a peahi ; malu mai la ia Harfis. Ku koke ne la o | Harris n holo mama aku la 1 ka noho Luna j Hoomalu, a kikeke ino iho la i ka papn T a ! papa aku ia Hon. Keawehunahala e noho i ka noho. Hoole mai o Hon. Keawehunahala me ka olelo aku oohe wahi mana iki ou ma ia wahi, no ka mea nohe oe he Luna Hoomalu. Kauoha hou mai o Harris e noho ka Luna ,o Waialua ilalo, a no kona hoole ana aku, ua kauohaia ka Hope Makai (Uilama)e hoonoho iho i ka Luna o Waialua i ka noho, a ua olelo aku oia 41 aole au e noho." Kauoha koke mai la o Harris i ka Hope Makoi e lawe aku ia Hon. Keawehunahala mawaho o keia haie. Ikawa a ka Makai e lawelawe ana i ko Luna o Waialua, ke ku f.e Ia no ia o na hoa a pau me keknhi mau Alii elūa, a o ka uluao ae la no ia, a loheia aku la na leo e pane pakike ana ia ffcirris, penei: " E haalele koke oe i ka noho! " ♦•Aohe ou kuleana malaila !" •» Hele pela !" |41 Mahaoi!" a pela aku. I Ike iho la ke Kuhina ika hoohokaia o j kana hoomalu ana, a me ka pii ana ae o ka haunaele. Aohe i ikeia kona hopena, aka ia wa koke no nae, noi :a mai e hoopau i ke Komile, a ua hooholoia. j Noi mai o Hon. Kupau e hoaponoia na hoi v ike ake Komūe, koe aku nae ka uku oka | Luna Kanawlai Aptina o Koolaupoko. !ā Ku mai o Harris, a pane mai penei : He | wahi olelo uuku ka'u ia oukou no ka pu a ; nn>i ae nei o keia haunaele, a ke olelo nei au | na Kamakau i kahea mai ia'u. j Olelo mai o Hon. Kaapa, nau no i kūnou ] ae nei ia Kamakau, a ia olua no hooholo ae | nei. ) Ku mai o Hon. Kamalo a olelo mai no ka ninau ole ia no o ke noi a ka Luna o Waialua ka mea i hauuaele ai. Olelo mai o Harris, ua minamina fba wau • i ko'u haawi ana aku nei i ke kauoha e hopu ; ika o Wnialua. Ke noi nei au e ka- ; pae ia ka hoike a ke Komiee. ! Hoopaneeia ka Ahaolelo. ■ ii. m