Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 24, 16 June 1866 — Page 1
| This text was transcribed by: | Devin Kaaikaula |
| This work is dedicated to: | May and Herbert, Lau |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
"KA NUPEPA KUOKOA,"
HOOPUKA MAU IA MA HONOLULU
I kela Poaono keia Poaono.
$2.00
No na mahina he UMIKUMAMALUA!
$1.00 no na mahina eono.
ME KA HOOKAA MUA MAI.
----------
NA OLELO HOOLAHA—aole i oi mamua o 10 laina no ka hoopuka hookahi ana, $1.00; alua komo ana, he $1.50; hookahi malama, $2.00. E uku mua ia mai ke dala o na olelo hoolaha a pau e hoounaia ana mai e pai.
KANIKAU—he hapalua dala ka uku no ka aoao hookahi o ka pepa leta, oia hoi 4 keneta no ka lalani hookahi—penei: he 25 lalani, $1.00; 50 lalani, $2.00; a pela'ku.
NA UKU NO NA OLELO HOOLAHA—ka uku pepa, a me ka uku o ke Kanikau, e haawiia no ma ka lima o na Luna o ke Kuokoa, a i oleia, e hoouna mai ia Kauka Kulika.
O NA UKU PEPA A PAU E HOOKAA MUA MAI NO—aole e kauia ka inoa o kekahi haole a kanaka maoli paha, ma ka inoa o ka poe lawe pepa ke ole e hookaa e mai mamua. E pono ke hiipoiia keia mau rula, no ka mea, he emi no ka auhau no keia nupepa.
AIA KE KEENA O KA NUPEPA KUOKOA—ma ke kihi hema o ka Hale Hookipa Luina (Sailor's Home.) O na hora hana, ma ka eiwa o kakahiaka, a i ka ha o ke ahiahi.
L. H. KULIKA. (Luna Hoopuka.)
KA "NUPEPA KUOKOA."
Is published in Honolulu
EVERY SATURDAY,
$2.00 per annum, or $1.00 per six
months, in advance.
ADVERTISEMENTS not exceeding 10 lines, inserted once for $1.00; twice or $1.50; and $2.00 for one month; all advertisements must be paid for in advance.
KANIKAUS will be charged 1.00 per page, or 4 cts. a line. PAYMENTS FOR ADVERTISEMENTS, Subscriptions or Kanikaus, may be paid to any of the Agents of the Kuokoa, or may be enclosed in a letter to the Publisher.
ALL SUBSCRIPTIONS must be PREPAID. No names, either of foreigners or natives, will be inserted on the subscription list, until paid for. This rule must be strictly adhered to, on account of the low subscription price.
THE OFFICE OF THE KUOKOA is in the South corner of the Sailors' Home. Office hours from 9 A.M. to 4 P.M.
L.H. GULICK.
For the Publisher.
Volume I, II, and III of the KUOKOA, bound, for sale, $3.50 each.
Persons having complete sets of the above, can have them bound by paying $2.00 each.
HE MOKU HOLO MAU
No Lahaina, a me Makena.
O KE KUNA KALEPA PAA
maikai,
"Kate Lee."
O Fountain ke Kapena,
E HOLO MAU LOA ANA A HIKI MAI
no hoi ma na Awa i olelo ia maluna. No na ukana a me
na ohua, e nina i ke Kapena ma ka moku, a i ole ia ia
28-tf C. BREWER &co. (BURUA MA)
No Hilo.
KA MOKU KUNA
"MELE HILO,"
O Sebastian ke Kapena.
E HOLO MAU ANA KEIA MOKU I KE
Awa maluna, no na ukana ame na ohua e ninau ia
HULIPAHU, (L. L. TORBERT).
No Hana, Kaupo, a me Maliko,
KA MOKU KUNA
'MANUOKAWAI,'
O Merchant ke Kapena.
E HOLO MAU ANA KELA MOKU I NA
Awa i haiia maluna. No na ukana a me na ohua, e ninau
ia C. BREWER &co. (BURUA MA)
Olelo Hoolaha
- A KA -
AHAHUI HOOHOLO MOKUAHI
- A -
MOKU MAOLI KULOKO
- O KO -
Hawaii Pae Aina.
KA MOKU KUNA MAIKAI
Alabani,
161 tona, e holo ana i Kawaihae, a me Kona, ma ka
Poaono, a mamua ae paha, la 10 o keia malama.
O KE KUNA KALEPA
O Neti Mela
E holo mau ana i Lahaina, a me Maalaea.
No na mea i koe, e ninau ia Kapena Mokina, a i ole ia, ia
JANION GREEN & CO.,
222-tf A. H. M. K. H.
--------------------------------------------------------------
Na Buke i Pai ia e ka Papa Hawaii
Eia na buke kuai, a me ke kumukuai.
Baibala nui no na Awai o na Halepule, $4 00
" Ohana, ano nui, me na kii, 2 50
a me na Moohana, 5 00
" Ohana uuku iho, me na Moohana, ili ulaula, 1 00
" Ohana, me na Moohana wale no, 62 1/2
" Okoa, 50
Kauoha Kahiko, i paiia i ka M. H. 1838, 25
Kauoha Hou, me ka pepa lahilahi o waho, 12 1/2
Kauoha Hou, hapa haole (Haw. Eng.) 25
Haiao, 25
Hele Malihini Ana, 25
Wehewehehala, 25
Lira Hawaii, 25
No ko ke Akua Ano, 25
Lira Kamalii, 25
Kumumua Hou, 12 1/2
Moolelo Ekalesia, 50
Hoike Palapala Hemolele, 25
Himeni Hawaii me na Leo Mele, 1834, 25
Ninauhoike, 12 1/2
Ui Kamalii no na Kula Sabati 12 1/2
Kumu Leomele 12 1/2
Haawina Kamalii, Buke 1, a me 2, 12 1/2
Haawina Kamalii, Buke elua i huiia, 25
Eia na buke i haawi wale ia.
Haawina Baibala.
Ui.
No ka Aoao Pope.
Hoike Pope.
Palapala Liilii Helu 4
Helu 4-Makemake anei oe i ke ola?
Helu 6-E hele i o Kristo la.
Helu 7-Ka hoi ana mai o ke Keiki Uhauha
Helu 11-No ka hoohiki wahahee i ke Akua,
Helu 16-Ka Eehia ana o ka Ahaaina a ka Haku a me ka Papekiko ana.
Helu 17-Mai hana ino i na Holoholona.
Helu 18-No ka mahi ana, kuai ana, a me ka inu ana i ka Awa.
Ka Davida Malo Kumumanao,
Ka Moolelo o Batimea Puaaiki.
L. H. Kulika.
Kakauolelo o ka Papa Hooko o ka Ahahui Euanelio o ko Hawaii Pae Aina.
Ka Nupepa Kuokoa
Ke ola a me ka make ana iho nei o Victoria K. Kaahumanu.
O oe ie e nani kauona puna i ka hala,
Hiehie okoa no ka awaawa.
Wahine maikai ka lua i ka Puulena,
Ka lehua uli o ka lani nauli.
Lehua mamo polenalena i ai-na.
I ai-na kikikoia ne ka manu,
He manu eena he pili wawae kahi
Akahi hoaaloha i pili ke kia,
Ke hoonani nei, me he kui pua la, ua nani,
Kuu kei-- ki Kuu keiki—e
Ua manao ia, o ka A. D. 1854 kona wa e lilo ai i hoahanau, no ka mea, ua inaopopo i na mea ike kona ano a me kana hana ana, a pela no kona kaikunana Kamehameha III, i manao nui ai iaia me he la o Nahienaena la, no ka manao nui paha, ua loan mai oia ma kea no e like me ia la’e la, a no ka manao no hoi he hanauna oia anpo mai ke kumu mai o ka noho alii ana o keia lahui, a nolaila, ua oi ae koi a nei manao nuiia e ia mamua o na kaikunane a pau ona, no ko lakou kane ana paha, a oia nei ka mea ano e o lakou. A no ka make e ana o ka makuahine i koi a nei wa uuku, a no ka noho Kuhina nui ana o ka makuahine me he ano hooilina moi la ia he ole he mea e ae imua o laua ke haule kekahi o laua mai laila ae, a no ka mea, ua loaa no ia ia na keikikane elua, a ua hala e aku la i ka meke, a koe nae na keiki a kekahi o laua a me keia. A ua lana kona manao, o ua hope hooilina Moi ona lakou nei. Paa no nae kona manao ia ia nei e noho Kuhina nui no ma ka hakahaka o kona makuahine, a no kona uuku, nan oho Kuhina nui ka makuahine o Kekauluohi he hope no ia nei, oiai e keiki ana.
I ka wa nae i laweia aku ai e ka make ua Kekauloohi nei, a ma ia hope mai, ua lona mai ka palapala ma ia wa iho ia maua M. Kekuanaoa, n aka Moi mai, e hai mai ana i kona manao, e noho Kuhina o Keoni Ana, oiai e keiki ana no oia nei, ka mea nona ia wahi i kona manao. A no ka makemake nui o ka Moi e ike oia i ko maua manao, a no ia mea, ua hooholo aku maua i ko maua apono aku e like me ko ka Moi.
Aka, i ka Manawa nae o kekauluohi e noh Kuhina nui ana, aia no ma knona lima na pahu kahili a me na kumu kahili a me na lei huli a pau o Nahienaena n aka Moi mai, a ua kauoha ae ii ke Kuhina nui e malama ia wau mea a pau no ia nei, i mau mea hoonani ia ia nei no kekahi lu nui, e like me na Manawa oia mea e hiki mai ana.
A ma ia hope mai nae ua mae ka moi no ia mau mea i ka loaa ana mai ia maua. A ua hanaia pela ka moi i maopopo ai ua loaa mai ia maua. He kaikunane manao nui ia o lakou ia ia nei i ka mama aku, a me ka oluolu aku i kana olelo mai. Aka nae hoi, ua nune nui oia a me kekahi poe e ae, no ka lilo koke’na oia nei i hoahanau, no ka mea, ua ike lakou oia nei hoahanau, no ka mea, ua ike lakou i ko Mahieuaena ano. Kai noa a aala.
Hala oe i o hii ka inoa.
Hakaka anehe maua e kipikipi,
Mai hakaka maua ia oe,
Aole ka oe mamuli o’u
Keeo hewa na’u i kou aloha, Oia.
Kuu kei- ki keiki—e
A no ia mea, ninau mai la ka Moi “ Nau no nae paha i hookomo ke kaikaniahike i ka hoahanau? “ O ke alakai ana a me ke kuhikuhi a me kea o ana, a me ka heluhelu pu ana me ia i ka Baibala a me na hana ana, o ka’u ia ; a o kona lilo ana oi hoahanau. Aole ake, ua ike aku nae e kamaili pu ana me na kumu wahine a me ke kahu ckalesia nona iho. A mahope o ka laua kamailo ana, oiai ua hoi aku kala, ua ninau au ia ia, “ Ua maopopo no anei ia oe kau mea e olelo nei? “ Ae, wahi mai ana. He mea nui keia mea au e olelo nai, ke hooko ole oe i kau mea i hoohiki ai, wahi a’u. Oia ka’u mau mea e olelo nei me ka manao e hooko. Pela wahi mai ana.
Oia iho la ka maua kuka ana la. A he mea kupono ole ke hole aku, no ka mea, ua pono no ia mea i koi a la manao. i mai hoi ka moi. “ Ua kuhi no au nau la.” He mea pono anei ke kauo okoa? Wahi a’u. Eia nae ka mea kupanaha ia kaikamahine. O ka mahau i ke’kua, oini o nap o ike nui o na mea a pau ma kea no aupuni ma ka hale Alii. Mamua o ka haa ana o na wahine na kane malaila, i koke mai ka Moi ia’u e hoi maua, pela mau uo oia e kokua mai ana iaia, a oia hoi kekahi kumu i pii ohaha’e ai keia pua nani makamae.
Eia hoi kekahi mea kupanaha, i ka wa e kaumaha ai ka Moi no ka nui o na la e ona ai, pela no kona kaumaha i kona wa e haalele ai ia mea, a pela no oia e oluolu ole ai i kaona ma’i hoa iho. Kauoha mai nae lakou ia’u e kokua aku i ka Noi. No ka mea, aohe oluolu oia ia lakou, wahi a Keoni Ana. A pela hoi au e haalele ai ua kaikamahine nei ma ka lima o ka’u wahine, i na po elua a ekolu, pe;a no na ao, e haalele ana i ko makou hale Mililani, ua noho mai makou malaila i ka A. D. 1852. O Nov. 1.
A i kekahi manawa oia ano, ua kii hou ia mai au, a elua po o ke kiai ana, a au maikai ike ae. Oiai makou ekolu e noho pu ana, a o kana Moi Wahine ke kolu. A o makou wale no. Nonoi mai la no nae ua kaikamahine nei e hoi aku e noho me ia. Aia hoi he mau makahiki i kaahope aku mai ka hele kuahiwi ana ona ma ka mauna o Hawaii, a ua imi no ia a loaa ka oiaio, a ua kauohaia mai au ein i lohe i ko ka Moi olelo, a pela i lohe ai au ia ia, oiai o maua wale no. I aku nae au. E pono no ka Moi e hookaawale mai ia ia iho mai ia ia mai. Kahaha ! He hanaukama ia, he nauke uku, wahi hoi a ia la. A oia nei o muli aku wahi hoi a’u
A i ua po nei hoi la, e lawe aku ana kela i ka’u; a olelo mai ana. Kai no hoi o ka’u ia i kela manawa, aole hoi pela kou manao a o ka pau no hoi paha ia, aohe la hoi he olelo malaila i keia wa. A i ke no ana ae, ua maikai maoli ke’Lii, a pela kuu haalele ana ia laua. Aka, i ka wa e makaukau ana ka Moi me na hoaa-i ma ka papaaina, a mamua o ka ai ana, pane huhu aku la ka Moi ia Namakeha, no kuu hoole ana i kana, a na Hakaleleponi paha i hahai ae, pela i maopopo ai ia Namakeha. Ua pono hoi ha ke kanaka wahi ana. Ea i wahi a ka Moi Pela ko’u manao, ua pono maoli ka kanaka Namakeha. A o ka pau ae la noia. Ka Moi, Pela mai Namakeha. Hu ka aka. Aole no i hana keia mea i ua keiki nei, no ka mea, he mea kupono ole ke olelo ia i keia mea i ko’u manao. Ina paha e ko ka’u, ina paha ua pomaikai.
Eia no hoi kekahi mea kupanaha, a hala aku ua Moi aloha la i ka make, a ma i ahope mai Kiuhina o ko na Aina e. e pii aku i kona wahi a ahiahi ae hoi mai, ua ae ia oia me ke kauohaia e pili ana ia oe iho, mai pane a lohe au. Pela no hoi ia i pii ai a hoi mai’na i ke ahiahi. A ia kakahiaka ae hoi mahope o ka ainakakahiaka, oiai o maua wale no ma ke lanai mauka o makou. Pehea la na olelo a ke Kuhina ia oe? Makemake oia e hoi au a noho pu me ia. A heaha ae? Aohe ka he pono o maua me Pauahi e ku i ka papa himeni o ka la pule, aole ka pela na’lii nui o Beritania. Ea! E, wahi mai ana ia’u oia kana mau olelo ai’u.
A i ko’u lohe ana ia ia i keia mau olelo, a pane ae ia au ia ia, E ke keiki, ua no oe i ko Davida ke Lii o ka Iseraela haa hele ana imua o ke akua, mamua ia o ka huakai e lawe ana i ka pahu berita, a waihoia ia, mea ma kahi ana i hoomakaukau ai nona. No ia mea, ke olelo aku nei hoi u he kanaka naaupo loa ia ma keia mea o ka hooani imua o ke akua, ka mea nona main a pono a pau o ke kanaka a me na kanaka, a pela no oukou na’lii, nona mai no. Pela i oleloia ma 1 Sam. 16: 12. 2 Sam. 6: 14,15.
A ua maopopo pono paha ia ia keia mau mea, aole no ia i launa hou aku me ia’la ma ia hope mai. A he hua no ia o kona hoolihe a me ka maiki, no ka mea, ua malama ia oia mai kona wa uuku mai, e like me ka mea i ae likeiu me kona makuahine imua o ke akua, oia ka mea nana e hanai ia ia nei i ka waiu, a owau no ka uha a me ka mea nana e hii a hoonana. A ua haawiia mai no ma ia hope mai a no ka mea, ua mihi ua makuahine nei i kona mau hewa, a nolaila, ua haawiia mai ma ke akea. A oiai o maua elua a o ke Akua ke kolu i kela manawa.
Pela no ka malama pu a me ka nooko ana o ia la a me a’a no hoi. A nolaila, ua nele na kini o kana kane i keia mea. A me he mea ke owau no ka makuahine a o ia la no hoi ka makuahine a me ka waia, a pelu hoi au ka uhai. Aka, ua manao nae na kii o ke kane, na lakou keia keiki, aka, i ka hana ana, aole no i haawiia ia lakou la.
Aka me he la nae, ua manao oia ma kea no kahu wau i ka makuakane wale no, a na Kekauluohi i hai ae ia ia, me ka i ana’e, he kanaka pili loa keia ia kakou ma o Keeaumoku la, pela ia i ike ai. Nani no.
Nani Haili ka uka Olaa e.
Ka mauna o Kumoho kiekie,
O kaauea ua haahaa.
Ua kuua nah aka lehua,
Ua hio’o ilalo Kaliu,
O Puna e ia lohi e ka wahine.
Kuu kei—ki Kuu keiki—e
Aole i pau
PAI KII HOU--- Eia ma Waimea nei kekahi haole pai kii hou; o Geo. Lindsay kona inoa. He lunakanawai Apana oia no Kohala Hema nei; a i ke pai ana ae i ke kii o kekahi mau iwa o Waimea. o ka hele no ia “ ku ka liki o Nuuanu i ka makani, kaua liki amo na’Lii koa, a ai ka manu i ka pua o ka lehua.” S.H. MAHUNA
Kau Ahaolelo
O ka M. H. 1866
Poakolu, Iune 6.
Halawai ka Ahaolelo ma ka hora mau. Makemake o Hon. Aholo e hooponopono nou i aka la i hala a hiki loa mai i ka pau o ka haunaele o ka hale.
Ua oleloia ma ka la i hala. Na ka Luna Hoomalu o ke Komite e kahea aku ia Harris e hoi mai ma ka noho, aka, na ike ia e na mea a pau. na Harris no i noi aku i ka Luna Hoomalu ( W.P. Kamakau ) e haawi mai iaia i ka noho.
Olelo mai o Hon. Keawehunahala, he nui wale na mea i haalele wale ia. a nolaila, ke noi nei au e hookomoia mai ia mau mea a pau.
Ma ke kauoha a ka Hope Peresidena, ua ku ma ike Kakauolelo. a olelo mai, aohe ona kuleana e kakau i na mea a ka Luna Hoomalu o ke Komite, o kana hana wale no ke kakau i nah ana o ka Ahaolelo.
Eia ka ke Kuhina o ko na aina e, e pono e ninau kakou ia Hon. Kamakau ka Luna Hoomalu o ke Komite nehinei, maha paha nana i kauoha mai ia Harris, aole paha.
Ia manawa ku mai la ka Hon. Kamakau a i mai la, oia no ka Luna Hoomalu o ke komite i nehinei, a ua hai kau au i ka Luna o Kohala, aia no i ka Luna o Waialua ka papa, a i ka nana ae i ke Kuhina Waiwai, ua noi ia mai ia e Harris e haawi aku I ka noho, a nolaila, kahea ia’ku ia
Noi mai o Hon. S. W. Mahelona, aole e ae ia ke Kuhina Waiwai e kamailio iloko o keia Hale
Olelo mai ka Hope Peresidena, he pono no oia ke kamailio.
Heluheli ma ike Kakauolelo i ka hoike a ka Hon. Kamakau, a ua hoopaaia ma ka moolelo
Eia ka ka Hope Peresidena, e pono e unuhiia (hoole o Harris.) Kahea ia ka mahele olelo, a kauoha aku la iaia e unuhi ae.
His. Ex Harria, aohe a’u mea e olelo aku ai i ka mea e noho mai la i ka noho, aka, he makemake au e ninau ia o Kamakau, aole paha ia i awihi iki mai mamua o kuu noi ana, ua awihi paha.
Hoike mai o Hon. Kamakau e like me kana i hoike ana iho nai.
Koi hou ma ike Kuhina Waiwai e ninau hou ia keia ninau.
Ku hou, mai ka Hon. Kamakau, a olelo mai, aole ia i pili pu i na ninau a ke Kuhine Waiwai aka, he manao nae kono e haalele wale ia ana.
Ua imi mai na ke Kuhina Waiwai i wahi pono nona ma ka wehewehe loihi ana, aka, i kona Manawa e olelo ana, ua nauki ka poe e noho ana no ka hoohala Manawa.
Ia wa koke mai la Ka Mea Kiekie W. C. Lunalilo, a olelo mai, ua hai aku o Kamakau iaia inehinei, na ke Kuhina Waiwai no i noi aku iaia ka noho.
Kauoha koke mai, ka Hope Peresidena i Ka Mea Kiekie e noho ilalo
Olelo mai o Harris, aole noi i manaolana oia ua loaa iaia ka wa e hole aku ai i ka Hon Kamakau hoike.
Pane mai o Hon. Aholo, ua hai ia mai nei he mea ole ka ka’u mea i hooponopono aku nei , aole pela, o ke kumu no ia o ka haunaele nui o nehinei.
Olelo mai o Hon. Kupau ua oluolu loa au i ka hoolohe ana i olelo hoowwliweli a ke Kuhina Waiwai, a me kana kappa ana ia mea, he mea ano nui ole ka haunaele ana o nehinei. (la manawa ku koke ae o Harris a keakea, me ka olelo mai, aohe ka ia i hole i ka olelonia, he mea ano ole ha haunele o neihinei.) Eia ka ua Kupau la, he makemake loa ko’u e noho malie ma ike Kuhina Waiwai e hoolohe i ka’u kamailo ana e like me ka’u hoolohe ana i kana. Eia ka ua Kupau la, he makemake loa ko’u e noho malie mai ke kuhina Waiwai e hoolohe ana i kana. Eia ke kumu o ka haunaele, i ka wa a Harris i holo ai a ka noho, aole oia e like me kona ano mau, aka, ua ulupuni paha oia, nolaila, lalau ino ia i ka maikai o ka hale e hopu i ka Luna o Waialua. Ke nei au ua hewa loa o Harris malaila. Aohe e hiku ia ua hewa loa o Harris malaila. Aohe e hiki ia’a ke uomi iho i ko’u inaina i ka wa ana e hoomalu ana. Ua ulupuni loa wai ia Manawa , a i ka a’u e hoomakaukau ana e lele aku maluna one ua papa koke mai ke Kuhina o ko na aina e ia’;u ua kui au i ko’u papakaukau. ana naha. Ina aole e keakea ma ike Kuhina o ko na aina e ia’u ani ua lele ahu au maluna o Harris a huki mai iaia mai ka noho o Harris a huki mai iaia mai iaia mai ka noho mai me ka ihaiha. A hoihoi aku i kona noho. Ua pane ma ike Kakauolelo aole ka ia e ka hau i ka kakou mea i makemake ai. Hoole ma ike Kakauolelo aole pela.
Noi mai o Hon. Kamalo, o ka mea imua o ka Hale, o ka hooponopono i ka moolelo o ka Hale.
Hon. Ukeke, ua ike no au, aohe i hai pau loa mai o Hon. Kamakau, no ka makau paha. Ua ike au i ke Kuhina e nonoi ana me ka hana i wahi hailona i mea e i keia mai ai. E like me ha Ka Mea Kiekie. pela no ha’u. E pono e hai pau mai o Kamakau i ko Harris makemake, no ka mea, ia Hon. Keawehuhunahala no ka papa. a he enemi no hoi ia no ua Kuhina la. Pii ino no Kuina la a kauoha koke no e hoopaa i aka Luna o Waialua. Ua puiwa wau a mai haihai ko’u noho, a ua kahea au i ka makai ua oki.
Eia ka ke Kuhina o ko na aina e, ua ua pololei no ka moolelo e like me ka mea i mau.
Makemake o Hon. Keawehunahala e ninau i aka mahele olelo no kana mea i ike o nehinei.
Eia mai ka Kupena Loke, e pono e hoolohe kakou i ka ke Kuhina. Ua makemake ole loa wau i ke kappa ia o kekahi hoa o kakou. he hoopunipuni. Ua olelo mai o Harris, ua kahea ia aku ia e Kamakau. Eia hoi ka Kamakau, aole ia i haawi e aku mamua o ke noi ana mai o Harris. Ma Ka’u hoolohe ana i ka ke Kuhina olelo ua kapaia o Kamakau i hoi aku i ka noho, ua hookuke mai o Harris. No kahea kona hana ana pela, no knoa manao ino no i ko’u kue ana iaia. Ua ike no au, ua lele wale ia ma ko hai wahi. Aole haunele mamua ae o kona hoi ana ma ka noho. Heaha kana mea i hana ai pela? O kona kamailio ana ia wa, me he mea la he olelo n aka Loio, aohe na ke Kuhina. O kekahi mau Kuhina iho, he kamailio no ka laua a pau noho maikai iho no, o ka iala ka auanei, iho mai la ma ka aoao Loio ona. Ua maopopo no ia’u, na hele mai kekahi o na Kuhina maloko nei e uumi i kekahi hapa o ka pono o na makeeinana. ( ke Kuhina hea? ) O harris, ke Kuhina Waiwai.
Ua kue o Hon. Kamika i ka hooponopono hou o ka moolelo. Ua hooholo hou ia e hooponopono hou i ka moolelo o ka Hale.
Noi mai o Hon. Keawehunahala e hookomoia na hoike a ka Luna Hoomalu o ke Komite maloko o ka moolelo o ka Hale.
Ua kauoha mai ka Hope Peresidena na Hon. Keawehunahala e kakau ina mea i haule aohe i kono i ke Kakauolelo.
HAPAHA NA HANA O KA LA
Heluhelu ma ike mea Kiekie he olelo hooholo, mai haaiele wale ka maheleolelo i kona noho i ka wa a na Luna e kamailio ana.
Heluhelu mai Hon. Keawehunahala he olelo hooholo e haawi aku keia Hale i ka mahalo i ke Kuhina o ko na aina e no kona ano Keonimana.
Hoihuiia ka olelo hooholo
Heluhelu mai o Hon. Kupau he olelo hooholo, e hoowahawaha aku keia Hale i ke kuhina Waiwai no kana mau hana i hala a me ka wa e hiki mai ana.
Noi mai o Hoi. Kupau. A pane mai, mai wikiwiki kakou i ka hoomoe. O ke Kuhina no keia e haunaele pinepie mei keia Hale. Aohe o lakou mana e hele mai ia nei e hochaunaele ai. A aole o’o makemake e hehi hookano mai maluna o kou poo. Mai makau oukou i na Kuhina. no ka loaa ole mai o ka Luna Auhau a Luna Helu Paha.
Kue mai o Hon. Kamalo i ka olelo hooholo, o kona mau no hoi.
Nui mai o Hon D. Kalakaua e hoihoi hou i ka olelo hooholo. Pane mai kela ( Kupau ) me ka olelo hoohona no, aole A he loihi loa aku hana kukahekahe ana.
Ka mai o Hon. Mahelona a wehewehe mai ma kea no nui e hali mai ai na hoa, eia ka o ka nele loa mai noi ia.
Ku mai he Kuhina o ko na aina e a wehewehe loihi loa mai.
Ku mai o Hon. Kahaolelo a hue loa mai i ka olelo hooholo.
O ka Hon. Ukeke hoi, ku mai la ma kela anao a hoomoe i ka olelo hooholo heaha la hoi keia a ua pukuniahi nei?
Hoomoeia ka olelo hooholo.
Noi ia mai e hoopanee ka Ahaolelo, a ua hope inee ia.
POAHA, June 7.
Halawai ka Ahaolelo i ka hora mau.
O Hon. Kapena Rode me ka noho Luna Hoomalu.
Noi ma o Hon. Mr. Ukeke i ka Makai o ka hale e hopu i ke kino o kaaha mikina no ka malama i na holuholona ino, oia hoi na Kea, a e lawe ia mai oia imua o ka Hale.
Pane mai ka Luna Hoomalu, aole kupono keia olelo hooholo n aka Hale nei e noonoe.
Hooholoia e lilo ka Hale i nah ana o ka la.
HANA O KA LA 5 o JUNE
Noi mai o Hon. Mr. Keawehunahala, e noonoo ka Hale i na hana o ka ia 5.
O ke Kuhina Waiwai ma ka noho Luna Hoomalu a kauoha i aka Luna o Waialua e noho i lalo, a e lilo i ka Luna o Kohala la papa, kue nae ka Luna o Waialua. nolaila , kauoha ka Luna Hoomalu i ka maikai o ka Hale e lawe i ka Luna o Waialua mai ka Hale aku ma ia wa o ka haunaele no ia.
Ninau ia ka Hale i ka hoapono i ka hoololi. Hooholoia. Ma ka olelo a Hon. Kauka Mika ua Aponoia.
Lilo ka Hale i ke komite, no ka noonoo ana i ka Bila Haawina.
Ka uku makahiki no ka Lunakanawai Apana o Hanalei a me Anehola, Kauai, i $700.
I mai ka Luna o Waialua, e waiho i aka heluhelu ana i ka mea i oleloia’e la maluna, e like me ka hoike a ka Luna Hoomalu o ke Komite. Kue ia.
Ku mai ka Luna Hoomalu, a i mai aole i waihoia mai kekahi olelo hoike imua o ka Hale, mai ka Luna Hoomalu mai o ke Komite.
Ka uku makahiki o ka Lunahanawai o Ewa a me Waianae i $500.
Noi mai o Hon. Mr. Ailuene e hooholoia e like me ka Bila Haawina.
Noi mai o Hon. Mr. Pinehaea, i $600. Kokua o Hon. Mr. Keawehunahala.
Ku mai ke Kuhina Waiwai, a pane mai me ke ano ae ole na.
A hooholoia ka uku o ka Lunakanawai o Ewa a me Waianae i $600.
Ka uku ka Lunakanawai o Koolaupoko, Oahu he $500. Olelo nooholo e hoololi ae i $600.
Ka uku o ka Lunakanawai o Hanalei a me Anehola Kauai i $700.
Noi mai o Hon. Keawehunahala, e hoololiia i $600. A hooholoia e like me ka Bila.
Ka uku hoi o ka Lunakanawai o Koloa, Kauai i $500. Olelo hooholo e hoololi i $600.
Ka uku o ka Lunakanawai o Koloa, Kauai i $500. Olelo hooholo, e hoololi i $600.
Ka uku o ka Lunakanawai o Waimea, Kauai, a me Niihau. Olelo hooholo, e hoololi i $600.
KELA LILO KEIA LILO.
Ka uku manawela o L. Anaru e $2000
Makemake o Hon. Mr. Nahaku e wehewehe pono ma ike Kuhina Waiwai ia mea.
Wehewehe mai no ke Kuhina Waiwai: O Anaru, he kanaka kahiko oia, a me ka malama pono ana i a hana o ke Aupuni, a no kona ano elemankule maoli ke kumu o ha waiho ana i ka hana, a ua hookaawaleia no e ka Ahaolelo he pua dala e like me keia.
A maopopo ae la ia Hon. Mr. Nahaku, a kokoa oia ma ka hookaawale ana i puu dala nona. Eia nae aole i ikeiu kona inoa maloko o ka Bila Haawina. Kokua mai o Hon. Me. Kamika.
Ku mai o Hon. Mr. Ukeke a i mai, he kue kona manao : ko ka Luna o Kaanapali.
Kokua ke kiaaina o Kauai ia Hon. Mr. Ukeke.
Ku mai no hoi o Hon. Mr. Kamalo a i mai aole no he haole kokua nui i kelia lahui e like me Aneru.
Kokua mai no hoi ke Kuhina Waiwai.
Noi mai o Hon. Mr. Keawehunahala, e hoololi ae, a e heluhelu penei, “ Uku manawalea “ ma ka Bila Haawina o ka Buke Haawii. Hooholoia.
Noi mai o Hon Mr. Kupau e hoololi ana mahope iho o ka “ Uku manawalea “ o L. Anaru, e heluhelu no hoi i uku manawalea no Ioane li i $2000. Hooholoia.
Noi mai no hoi o Hon. Mr. Keawehunahala e hookaawaleia i wahi ola no Mr. J. Japena i $720.
Hoololi mai o Hon. Mr. Mahelona. $100.
Ku eke Kuhina o na Aina e, me ka i ana e wiwi loa ana ke Aupuni, ke Hooholoia keia olelo hooholo.
Ku mai o Hon. Mr. Kakani a i mai o ka hookaawale ana i uku no Anaru, ua maopopo iaia a o ka hookaawale ana i uku no J. Kapena, ua pohihihi iaia.
Hooholona ka hoololi a ka Luna o Waialua.
Noi mai ke Kuhina Waiwai, e hookomoia maloko o ka uku manawalea no li $1,189,35 kona uku makahiki e koe nei. A noi no hoi ua Kuhina Waiwai nei, e hooholo ka Hale, a e noonoo oia i kahi wa aku. Hooholoia.
No ke Kakauolelo o ka Aha Kukamalu, i